Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

-ıl/-il, -l qosımtaları. Bulardıń -ıl/-il qosımtası feyil túbirine dawıssız seten soń, al –l qosımtası dawıslı sesten keyin jalǵanadı. Mısalı: xat jazıldı, patxa terildi, Salı orıldı, suw ashıldı, jer súrildi. Eger belgisiz dárejeniń is-háreketin islewshi adam bolıp kelse, sol logikalıq subyekt “tárepinen” kómekshi sózi menen birge qollanıladı. Mısalı: Bul xat Axmet tárepinen jazıldı.

Ózgelik dáreje feyiliniń -ın/-in, -n ózlik dárejeniń qosımtası menen birdey. Biraq bul eki dárejeniń arasında mánilik ózgeshelik bar. Bulardıń qaysı dáreje mánisinde qollanılǵanı kontekst arqalı ajıratıladı. Mısalı: Azat juwındı, kiyindi, tarandı degen gápte juwındı, kiyindi, tarandı feyilleri ózlik dáreje. Sebebi is-háreket iyesiniń (baslawıshtıń yaǵnıy Azattıń) ózi tárepinen islengen. Al qora tazalandı, kiyim ilindi degende tazalandı, ilindi feyilleri belgisiz dáreje. Bunda bunda is-háreket baslawısh (qora, kiyim) tárepinen islenbegen. Is-háreket islewshisi belgisiz.

Sheriklik dáreje: Is-háreket birneshe adam yamasa basqa bir zatlardıń qatnası arqalı islenetuǵının bildiretuǵın feyillerge sheriklik dáreje delinedi. Sheriklik dáreje feyilleri tómendegi qosımtalar arqalı jasaladı:

1. 
   Sheriklik dáreje tiykarınan, túbir hám dórendi feyillerge -ıs/-is, -s qosımtasınıń jalǵanıwı arqalı jasaladı. Mısalı: tartıs, kóris, tanıs, sóyles t.b.
   
2. 
   -las/-les qosımtası arqalı jasaladı. Bul qosımtalar, kóbinese atawısh tiykarlı feyillerge jalǵanıp, sheriklik dáreje feyilin jasaydı. Mısalı: qaplas, qollas, sálemles, kómekles t.b.
   

Sheriklik dáreje feyilleri tómendegi ózgesheliklerge iye boladı: a) is-hárekettiń birneshe adam yamasa zatlardıń qatnasıwı arqalı birgelikte islengenlikti bildiredi. Mısalı: Olar uzaq oylasıp, pikirlesedi, juwabı tabılsa birge quwanısadı. b) Sheriklik dáreje feyilleri kóplik máni bildiredi. Kóplik mánidegi sheriklik dáreje feyillerinen ańlatılǵan is-hárekettiń iyesi kóplik jalǵawlı yamasa kóplik mánidegi sózlerden boladı. Mısalı: Gúlsánemler ishek-silesi qatıp kúlisti. Bizler sol tárepke qaray juwırıstıq.
Túp dáreje: Feyildiń túp dárejesi ózine tán arnawlı qosımtalarına iye emes. Onıń mánisi, tiykarınan, túbir hám dórendi feyiller arqalı ańlatıladı. Mısalı: oqı, kút, jaz, oyla, isle t.b. Solay etip túp dáreje feyillerine heshqanday dáreje qosımtasız feyiller jatadı, lekin onda feyildiń basqa qosımtaları betlik, meyil qosımtaları bola beriwi múmkin. Mısalı: Ol kir juwdı. Áygúl paxta terdi. Azat xat jazdı.