Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

Keńeytilgen feyil bayanlawıshlar kelbetlik feyil hám háreket atı atı feyil toplamlarınan boladı. Mısalı: Eń baslısı – balalarǵa hadal kewilli bolıw. Seniń abroylı bolǵanıń – meniń abroylı bolǵanım. Bul – meniń jazǵanım. Meniń maqsetim – oqıwdı tabıslı tamamlaw. Házirgi eń qıyın nárse – awıl-xojalıq islerin orınlay biliw. Usı – meniń keńsede islegenim.

Baslawısh penen bayanlawıshtıń sintaksislik baylanısı
Gáp ishinde baslawısh penen bayanlawısh eki túrli jol menen baylanısadı:
1.Baslawısh penen bayanlawısh gápte bet hám birlik, kóplik sanlarda baylanısadı. Baslawısh betlik almasıqlarınan bolsa, bayanlawısh penen úsh bette hám sanda qosımtalar arqalı kelisip baylanısadı. Mısalı: Men mektepte oqıyman. Bizler shaydı erte iship atırmız. Sen ele uyqlamadıń ba? Sizler erteń imtixan tapsırasız. Ol ádewir-aq ósti. Olar hámme jerde órip júr.
Baslawısh penen bayanlawıshlar I-II betlerde birlik hám kóplik sanlarda kelisiw usılı menen baylanısadı da, III bette tek birlik sanda baylanısadı. Al atlıqtan bolǵan baslawıshlar bayanlawısh penen tel III (úshinshi) bette ǵana baylanısadı. Mısalı: Palapan qorıqqanınan jerge qulap tústi. Oksana onı qolına aldı.
2.Baslawısh penen bayanlawısh óz ara intonaciya arqalı baylanısadı. Baslawıshtan keyin ádettegiden góri sozılıńqılaw intonaciya (pauza) islenip, irkilis jasaladı. Bunday jaǵdayda baslawısh penen bayanlawıshtıń arasına sızıqsha qoyıladı. Mısalı: Densawlıq – tereń baylıq. Balamnıń úlkeni – Dáwletnazar, kishisi – Sápura. Bul – Xojakól.
Atawısh bayanlawıshlar baslawısh penen III bette betlik qosımtalarsız, orın tártip arqalı da baylanısıp keledi. Bunday jaǵdayda kishi intonaciya islenip, irkilis jasaladı, biraq jazıwda arasına sızıqsha qoyılmaydı. Mısalı: Taw biyik. Hawa taza. Aspan ashıq. Jolı qıyın. Gá jer adır, gá jer budır. Jol shań.