Abituriyentlar uchun fanidan o`quv qo`llanma kanal

Mantiqiy o‘zgarmaslar

 True (rost) yoki False (yolg'on) mantiqiyqiymatlardan biridir.

Sonli o‘zgarmaslar

  ikki turda — butun yoki haqiqiy bo'lishi mumkin.Butun sonlar

ishorali   yoki   ishorasiz   ko`rinishda   -2147483648   dan   [phone]   gacha   bo`lgan   butun

sonlardir. Agar butun sonlio'zgarmas bu oraliqdan chiqib ketsa, translyator bu xato haqida

habarberadi.   Haqiqiy   sonlar   o‘z   navbatida   qo'zg’almas   nuqtali   vaqo'zg’aluvchinuqtali

sonlarga bolinadi.

О`nlikasrlarningbutunvakasrqisminiajratuvchi   «vergul»  о`rnigaPaskaldasturlashtilida

«nuqta» yoziladi.

Qo‘zg‘almas nuqtali sonlar — o‘nli kasr ko‘rinishidagi sonlardir.

Masalan:

- 2.753; 283.45; 0.517; - 0.0013

Qo‘zg‘aluvchi   nuqtali   sonlar   —   eksponensial   ko`rinishda   (E   yoki   e   yordamida)

ifodalangan   sonlardir.   Sonlarni   yozishning   bu  usuli   juda   kichik  yoki   juda  katta   sonlarni

ifodalashda juda qulay. 

O‘qilishi quyidagicha:

2.1E+07 — «2.1 ko`paytirilgan 0‘nning 7-darajasi»;

2.301e-63 — «2.301 ko`paytirilgan o`nning minus 63-darajasi».

Masalan,   3400000000   =   3,4*   10

9

  soni   Turbo   Pascalda   3.4E+09   kabi   eksponensial

ko`rinishda yoziladi. E harfidan oldin yozilgan son mantissa, E harfidan keyin yozilgan son

esa tartib deb ataladi.

O‘zgaruvchi miqdorlar

Dasturda o‘zgaruvchilarni tavsiflash Paskalning Var xizmatchi so`zi bilan boshlanadi:

Var    o‘zgaruvchi : turi;

       o‘zgaruvchi : turi;

Masalan: 

var i, j: Integer; bma: longint; mmr: Shortint;