Abduvohidov S. N., Ganiyev Z. A. Geografiya ta’limi metodikasi

Jami 
68 
 
Nazorat savollari. 
1.
 
Jahon  iqtisodiy  va  ijtimoiy  geografiyasi  kursining  asosiy  vazifalari  nimalardan 
iborat.
 
2.
 
Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi kursining mazmun va mohiyati. 
3.
 
Jahon  iqtisodiy-  ijtimoiy  geografiyasi  kursining  ikkinchi  bo‘limining  mazmuni 
va mohiyati. 
4.
 
Jahon  iqtisodiy-  ijtimoiy  geografiyasi  kursining  birinchi  bo‘limining  mazmuni 
va mohiyati. 
5.
 
Jahon  iqtisodiy-  ijtimoiy  geografiyasi  kursining  asosiy  vazifalari  nimalardan 
iborat?. 
 
 

---

286 
 
XV-BOB. AMALIY GEOGRAFIYA KURSINI O‘RGANISH 
METODIKASI 
 
15.1 Amaliy geografiya kursining mazmun va mohiyati 
Maktablarning  10-sinfida  o‘qitiladigan  “Amaliy  geografiya”  fanini 
o‘quvchilar tomonidan atroflicha va mukammal o‘rganishlari maqsadga muvofiq. 
Chunki  boshlang‘ich  tabiiy  geografiya,  O‘rta  Osiyo,  O‘zbekiston  tabiiy 
geografiyasi,  O‘zbekistonning  iqtisodiy-ijtimoiy  geografiyasi  va  jahon  iqtisodiy-
ijtimoiy geografiyasi kurslari o‘quvchilar tomonidan to‘liq o‘rganiladi, bu jihatdan 
ular geografiya fani bo‘yicha barcha nazariy bilimlarni oladilar. Amaliy geografiya 
o‘quv fani o‘quvchilarning oldin o‘zlashtirgan geografiya fanidan bilim, ko‘nikma 
va 
malakalarni 
amalda 
qo‘llashga,  olingan  bilim  va  ko‘nikmalarini 
umumlashtirish,  xulosa  chiqarish  va  tizimlashtirishni  amalga  oshirishga  yordam 
beradi. 
O‘quvchilar  olgan  nazariy  bilimlari  asosida  amaliyotga  chiqishlari,  ya’ni 
geografiya  kursining  amaliyot  bilan  bog‘liqligi,  tabiiy  muhitda  sodir  bo‘layotgan 
turli  jarayon  va  hodisalar  amaliy  geografik  nuqtayi  nazardan  yondashgan  holda 
ularni foydali va tabiatga zararsiz tomonga  yo‘naltirish yoki ularning oldini olish 
hamda bashoratlash haqida o‘zaro fikr almashish, tabiiy muhit ifloslanishining eng 
elementar  texnologiyasini  ko‘z  oldiga  keltira  olish,  undan  foydalanishning 
me’yoriy,  andozali  ko‘rsatkichlarini  bilish,  “Geosiyosat”  va  uning  nazariy 
asoslarini,  O‘zbekistonning  geosiyosiy  o‘rni  va  kelajagini,  hozirgi  zamon 
geosiyosiy muammolarni, tabiiy va inson resurslari, ulardan foydalanish va ularni 
baholash  hamda  bashoratlash,  sanoat  va  qishloq  xo‘jaligi  ishlab  chiqarishining 
texnik-iqtisodiy  asoslarini,  ularni  iqtisodiy  geografik  nuqtayi  nazardan  baholash 
usullari va yondashuvlaridan xabardor bo‘lishlari zamon talabidir. 
O‘quvchilarni kasbiy yo‘naltirish nafaqat ta’lim mazmuniga, balki kelgusida 
egallaydigan  kasbi  haqida  ma’lumot  berish,  mazkur  kasb  talab  etadigan  bilim, 
ko‘nikma  va  malakalar,  shuningdek,  shaxsiy  sifat  va  fazilatlarni  shakllantirish 
nazarda tutiladi. 
Geografiya  ta’limi  mazmunining  majburiy  minimumi  umum  ta’lim 
maktablarida  o‘quvchilar  tanlagan  va  ixtisoslik  yo‘nalishlarini  nazarda  tutgan 
holda  amaliy  geografiyadan  berilishi  zarur  bo‘lgan  ta’lim  mazmunining 
minimumini  yaratish  kerak.  Ya’ni  ta’lim  mazmunining  majburiy  minimumida 
o‘quvchilar  amaliy  geografiyaning  nazariy  asoslari,  tadqiqot  metodlari,  tabiiy  va 
ijtimoiy-iqtisodiy  obyektlar,  hodisalar  va  tabiiy  geografik  jarayonlar  hamda 
geosiyosiy  qarashlarni  ixtisoslik  yo‘nalishiga  qarab  yaratilishi  quyidagi  oltita 
ta’lim sohalari bo‘yicha ishlab chiqilgan tavsiyalarda o‘z o‘rnini topgan.