Abdulla xolbo`tayev

---

ABDULLA XOLBO`TAYEV 
7-variant 
1. Kichik hajmli badiiy asar bo'lib, unda kishi hayotidagi ma’lum bir voqea, 
hayotning muhim tomonlari umumlashtirib tasvirlanadi.qaysi janr? J:Hikoya 
2. Masal nima ? J: Axloqiy, satirik va kesatiq mazmunini kinoyaviy obrazlarda 
aks 
ettirgan aksariyat kichik she’riy, ba’zan nasriy asardir. 
3. Masal ustida ishlash qaysi bosqichlami o'z ichiga oladi?
J: -- masal mazmunini aniq idrok etish
;
—
kompozitsiyasi, qatnashuvchilarning xarakteriga mos xususiyatlarini, 
xatti-harakatlarining sabablarini ochish;
—
allegoriyani aniqlash;
—
masal xulosasini tahlil qilish 
4. 
She’r nima ?
J: Ohang jihatidan ma’lum bir tartibga solingan, his
-tuyg'u ifodasi 
sifatida vujudga kelgan hayajonli ritmik nutq. 
5. Maqol nima? J: Turmush tajribalari zaminida tug'ilgan va xalq donoligini 
ifodalagan qisqa, ko'pincha she’riy shakldagi hikmatli so'zlar, chuqur ma’noli 
iboralardir.
6. Boshlang'ich sinflarda dostonning asosan qaysi turidan keng foydalanamiz?
J:1. Qahramonlik dostonlari; 2. Jangnoma dostonlar o'rganiladi. 
7. Doston so`zi qanday ma`nolarni bildiradi? J:
,,Doston“ 
so'zi 
„qissa „hikoya„
“ta ’rif", ,,maqtov“, ,,shon
-
shuhrat“, „sarguzasht
“ ma'nolarida ishlatiladi.
8. Topishmoq nima? J:Narsa yoki hodisalarning ataylab yashirilgan belgisi, 
shakli, xatti-harakati, holati va vazifasini boshqa narsa yoki hodisalarga 
qiyoslash asosida topishga asoslangan she’riy yoki nasriy tuzilishdagi savol va 
topshiriqlardir 
9. Latifa nima? J: Xalq og'zaki ijodining eng ommaviy janrlaridan biri bo'lib, 
nozik, mayin kinoya, qochiriqlar ishtirok etuvchi kulguli, kichik hajmli hikoyadir. 
10. Tez aytish nima? J:
Ma’lum so'zni, so'z birikmasini yoki tovushni to'g'ri 
talaffuz qilishga, uni boshqa tovushlardan farqlashga o'rgatadigan, xotirani 
mustahkamlaydigan va nutqni o`stiradigan, o'qish sur'atini oshiradigan janr 
hisoblanadi. 
11. Suvning ahamiyati nima?. J: 
Tog‘ va tekisliklardagi, o‘rmon, yaylov hamda 
cho‘llardagi o‘simliklar, asosan, yog‘in suvi hisobiga o‘sadi. 
12. Suvning xususiyatlari nima?. J: Suvning uch holati bor. 1.Suv isiganda 
kengayadi, soviganda siqiladi va torayadi.2. M
uz 0 °C da eriydi, ya’ni suv 0 °C da 
qattiq holatda
n suyuq holatga o‘tadi. 3.S
uv +100 °C da qaynaydi. 
13. Havo nima? 
Havo bizga ko‘rinmaydi
.
Bizga ko‘rinmayd
igan havo turli gazlar 
va moddalardan tashkil topgan. Havo tarkibida azot, kislorod, karbonat angidrid, 
suv bug‘i va boshqa moddalar bor
. 
14. Havo harorati nima yordamida aniqlanadi? J: Termometr yordamida

---

ABDULLA XOLBO`TAYEV 
15. Ob-havo nima? 
Havoning ma’lum vaqt va joydagi
holatlari obhavo deb 
ataladi.
16. Ob-havoning mahalliy belgilari qaysilar? J: -
agar mo‘ridan yoki gulxandan 
chiqayotgan tutun osmonga tik ko‘tarilayotgan bo‘lsa, havo ochiq bo‘ladi;
—
agar tutun osmonga ko‘tarilmasdan pastlab ketsa, tez orada yomg‘ir yog‘ishi 
mumkin;
—
agar qaldirg‘och osmonda baland parvoz qilayotgan bo‘lsa, havo ochiq bo‘ladi; 
—
agar qaldirg‘och pastlab uchayotgan bo‘lsa, yomg‘ir yog‘ishi mumkin;
—
agar Quyosh qora bulu
tlar orqasiga botsa, ertasiga yog‘ingarchilik bo‘lishi 
mumkin;
—
agar Quyosh botayotganda uning atrofi qizg‘ish
-
sarg‘ish tusda bo‘lsa, ertasiga 
havo ochiq bo‘ladi
17. Shamol nima?. J: shamol 
—
havoning harakati 
18. Yog‘inlar, ularning turlari qaysilar?
J:. Yomg‘ir, qor va do‘l —
yog‘inlardir
19. Foydali qazilmalarga nimalar kiradi? J:Yer ostida va uning yuzidagi tabiiy gaz, 
neft,ko‘mir, oltin, kumush, mis, aluminiy, temir, osh tuzi, marmar, grani
t, gil kabi 
tabiiy boyliklardir.
20. Konlarni qidirib topish ishlari bilan kimlar shug`ullanadi? J: geologlar 
shug‘ullanadi
. 
21.Olchash 
–
belgilash asboblari nimalar? J: Stangensirkul, nutrometr, mikrometr, 
o`rama metr, chizg`ich 
22.Qishloq xo`jalik asboblariga nimalar kiradi? 
J:leyka,belkurak,panshaxa,o`roq,ketmon,gulqaychi,omoch, xaskash 
23.Qurilish asboblariga nimalar kiradi? J:shpatel,katta bolg`a,perforator, 
iskana,elektrparma. 
24. Loyiha qanday ma’noni bildiradi? Bu so`z “oldindan o‘ylangan reja” degan 
ma’noni anglatadi
25. Kartondan karavot yasashning texnologik jarayoni necha bosqichdan iborat? 
J:5bosqich 
26. Eskiz deb nimaga aytiladi? J:bir marta foydalanish uchun chizmachilik 
asboblarisiz va masshtabga rioya qilmay, lekin buyum o‘lchamlarining
nisbatini 
saqlagan holda bajarilgan chizmaga aytiladi 
27.Model nima? J:Buyumning qurilmasi va ishlash prinsipini namoyish qilish 
uchun mo`ljallangan uning kichraytirilgan yoki kattalashtirilgan nusxasi. 
28.Modellar necha xil bo`ladi? J: 2xil harakatlanuvchi va harakatsiz
29. Marketolog kim? J:
—
bu tashkilotning mahsuloti yoki xizmatini bozor 
talablariga mos darajaga olib chiqish bilan s
hug‘ullanuvchi mutaxassis
30. Birinchi marketologlar qachon qayerda ish boshlagan? J:Yevropada XVII
—
XVIII asrlarda 
31.Fyodor amakining dadasi Sharikka nima sovg`a qildi? J:Uchta medalli 
bo`yinbog` 

---

ABDULLA XOLBO`TAYEV 
32.Fyodor amakining oyisi Sharikka nima sovg`a qildi? J:Zich tishli temir taroq. 
33.Eng yaxshi sovg`a she`rida To`langa Alisher nima sovg`a qildi? J: kitob 
34. Eng yaxshi sovg`a she`rida To`langa Nor nima sovg`a qildi? J: koptok 
35. Eng yaxshi sovg`a she`rida To`langa Bahodir nima sovg`a qildi? J :bir dasta 
gul 
36. Eng yaxshi sovg`a she`rida To`lan necha yoshga kirgan edi? J:10yoshda 
37. Fyodor amaki necha yoshida kitob o`qishni o`rganib olgan edi? J:4yoshida 
38. Fyodor amaki necha yoshida sho`rvasini o`zi qaynatib ichadigan bo`ldi? 
J:6yoshida 
39.O`g`lim ,uyimizning oldi tarafdagi qirq hovli,orqa tarafidan qirq hovli ,chap 
tarafdagi qirq hovli,o`ng tarafidagi qirq hovlining hammasi bizga qo`shni 
hisoblanadi.Ushbu gaplarni Temurga kim aytgan? J:bobosi 
40.Qo`ng`ir ayiqlar qaysi hududlarda yashaydi? J: Turkiston,Zarafshon,Hisor 
tog`larida yashaydi. 
41. Yozma kichik harflar tutashtirilishiga ko’ra necha guruhga bo’linadi? 
J: 
3guruhga. 1.Yuqori kesishishdan tutashtiriladi: 
o, o’, v
2. Pastki 
kesishishdan tutashtiriladi: a, d, e 3. 
O’rta qismidan 
kesishishdan tutashtiriladi: 
b, f, g, j 
42. 
Yozma bosh harflar tutashtirilishiga ko’ra necha guruhga bo’linadi
? J: 
1. Tutashtiruvchi unsurli bosh harflar 2. Tutashtiruvchi unsursiz bosh harflar 
43. 
Yozma kichik va bosh harflarning qator oralig’ining qayer
idan boshlanib 
yozilishiga ko’ra necha guruhga bo’linadi? 
J: 1. 
Qator oralig’ining ustki chizig’idan 
boshlanib yoziladigan harflar. 2. 
Qator oralig’ining ostki chizig’idan boshlanib 
yoziladigan harflar 
44. 
Kichik yozma harflar o’z navbatida nechta guruhga bo’linadi? 
J: 
a) 
qator oralig’ining ustki ustki chizig’idan boshlanadigan harflar. 
i, j, m, n, p, t, u, 
v, y, ng. b) 
qator oralig’ining ustki chizig’ining pastidan boshlab yoziladigan 
harflar. 
a, g, o, q, r, s, x, z, g’, o’, sh, ch, b, d, e, h, k, l
45. 
Bosh yozma harflar esa qanday guruhlarga bo’linadi? J: Yuqoridan boshlab 
yoziladigan harflar: 
B, D, E, F, G, H, J, K, O’, I, O, P, Q, R, S, T, U, V, Z, Y, Z, G’, SH, CH
,
Pastdan boshlab yoziladigan harflar: A, I, M, N 
46. 
Tutashtiruvchi unsurli kichik harflar o’zidan keyingi harf bilan qayeridan
tutashtirilishiga kora necha guruhga bolinadi? J : 3guruhga
a) ustki qismidan tutashtiriladigan harflar
: o, o‘, v 
(bunday ikki chiziq 
(asosiy chiziqlar
) orasiga yoziladigan harflarning bo’yi 4 mm 
f,g, j, p, y, g, ng, eni 
3 mm bo’ladi); b) o’rta qismidan tutashtiriladigan harflar: b, (ikki chiziqdan 
yuqoriga ko’tarilib yoziladigan harflaming bo’yi 8 mm, pastga tushadiganlari 7 
mm, f ning bo’yi esa 11 mm bo’ladi). v) ostki qismidan tutashtiriladigan harflar:
a, d,e, k, i, h, l, m, n, r, t, u, x, z, sh, ch; g,j,p,q,g‘, y,q,ng
. 
47. Yozma bosh harflarning bo’yi qancha bo`ladi? 
J:8 mm 

---

ABDULLA XOLBO`TAYEV 
48. Tutashtiruvchi unsurli bosh harflar qaysilar? J:A E, G, H, L, J, L, I, M, Q, R, U, 
X,Y,Z, E,Sh, Ch (ng 
harf birikmasining yozma bosh shakli o’zbekcha so’zlarda
qo`llanmaydi. 
49. Tutashtiruvchi unsursiz bosh harflar qaysilar? J: 
B, D, F, N, O, P, S, T, V,O‘
50. 
Bosh harflar qaeridan tutashtirilishiga ko’ra nechi turga bolinadi? J:o’rta 
qismidan tutashtiriladigan bosh harflar: A,L, Y,J, G,G
‘ ;
pastki qismidan tutashtiriladigan bosh harflar: E. B, D, F, H, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, 
T, U, V, X, Z, O‘, Sh, Ch