Abdulla qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti sport fanlari uslubiyati kafedrasi

XULOSALAR

1. 
   Malakali sportchilarni tayyorlashda jismoniy sifatlar, jumladan kuchni ahamiyati va uni tarbiyalash bo’yicha taxlil etilgan adabiyotlardan shu narsa ma’lum bo’ldiki, har bir sport turida va har hil yoshli sportchilarda kuchni rivojlantirish o’ziga hos yondoshuv asosida amalga oshirilar ekan. Bu borada umumiy xulosa yoki tavsiyalar mavjud emas. Yana shu narsa ma’lum bo’ldiki, yosh sportchilarni tayyorlashda kuch sifatlarini asosan og’irliklar, trenajyorlar va oddiy (predmetsiz) kuch mashqlari yordamida tarbiyalashga urg’u berilar ekan. Shu bilan bir qatorda kuch sifatini kichik og’irlik yoki og’irliksiz nostandart o’yinsimon mashqlar asosida shakllantirish masalasi deyarli yoritilmagan.
   

2. Yosh voleybolchilarda kuch sifatlarini rivojlantirish bo’yicha 6 oy davomida o’tkazilgan pedagogik tajribamiz natijalari shuni ko’rsatdiki, nostandart o’yinsimon yo’nalishiga ega mashg’ulotlar shu sifatlarni an’anaviy standart mashg’ulotlarga ko’ra smaraliroq shakllantirar ekan. Agar tadqiqiot boshlanishidan avval nazorat va tajriba guruhlarida qo’l-oyoq mushaklari deyarli bir-biridan farq qilmagan bo’lsa, pedagogik tadqiqot muddati tugaganidan so’ng nostandart, o’yin mashqlari bilan shug’ullangan yosh voleybolchilarda mazkur sifatlar nisbatan ancha progressiv rivojlanganligi kuzatildi.

Turnikda tortilish gorizontal holatda qo’llarni bukib-yozish, brusyadagi hamda 15 kg. og’irlik bilan o’tirib-turish testlari bo’yicha kuch sifatlari tajriba guruhida 1.0 – 1.5 barobar ortig’i bilan rivojlanganligi aniqlandi.

3. Tajriba guruhida qo’llanilgan o’yinsimon nostandart kuch mashqlari o’ta samarali ekanligini isbotlab berdi. Chunonchi, ushbu guruhda tajribadan avval olingan natijalar nazorat guruhiga nisbatan deyarli farq qilmadi. Lekin, 6 oylik tajribadan so’ng turnikda tortilish 6,4 martaga, brusyada qo’llarni bukish-yozish 8,0 martaga va gorizontal holatda qo’llarni bukish-yozish 9,2 martaga ortdi. Bu holat qo’llanilgan eksperimental mashqlarning qanchalik samarali mohiyatga ega ekanligini namoyish etdi.


FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI

1. 
   Karimov I.A. “Yuksak ma’naviyat yengilmas kuch” Toshkent “Ma’naviyat”, 2010-176 b.
   
2. 
   Karimov I.A. “O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” “O’zbekiston”, T.: 2011-440 b.
   
3. 
   Karimov I.A. “2012 yil Vatanimiz taraqqiyotini yangi bosqichga ko’taradigan yil bo’ladi” O’quv qo’llanma T.: 2012-272 b.
   
4. 
   O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmoni “O’zbekiston bolalar sportini rivojlantirish jamg’armasini tuzish to’g’risida”, Toshkent, 24. X.02 y.
   
5. 
   O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining qarori “O’zbekiston bolalar sportini rivojlantirish jamg’armasi faoliyatini tashkil etish to’g’risida”, Toshkent, 30.X. 02.
   
6. 
   O’zbekiston Respublikasi “Jismoniy Tarbiya va to’g’risida”gi qonuni (1992. 14 yanv)”Xalk so’zi” gaz. sport 1992 19 fevr.
   
7. 
   O’zbekiston Respublikasi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”. “Ma’rifat” gaz. 98, 1 aprel.
   
8. 
   O’zbekiston Respublikasi Prezidentining ”Sog’lom avlod uchun” ordenini ta’sis qilish to’g’risidagi farmoni, (1993. 4 mart) “Turk” gaz.(93. 6 mart).
   
9. 
   O’zbekiston Respublikasi “Ta’lim to’g’risidagi” qonuni (1997. 29 avgust) “Turk” gaz.
   
10. 
    O’zbekiston Respublikasi “Bolalar va uquvchi yoshlarni jismoniy tarbiyalash konsepsiyasi” “Uchitel Uzbekistana” gaz. sport 1992 №43,44,48.
    
11. 
    Ayrapetyans L.R., Godik M.A. Sportivne igri, T., Ibn Sino, 1999!, -156s.
    
12. 
    Ayrapetyans L. R. Kontrol spesializirovannix nagruzok prijkovoy napravlennosti visokokvalifisirovannыx voleybolistov, Pedagogik ta’lim, T., № 2, 2003, 13-17b.
    
13. 
    Axmerov E.K. Issledovaniye prisposobitelnoy izmenchivosti dvijeniy i sovershentvovaniye metodiki obucheniya napadayuhyemu udaru v voleybole, Avtoref. diss. kand. ped. nauk, M., 1988, 28s.
    
14. 
    Bayirbekov M. Pedagogicheskoy kontrol spesializirovannix nagruzok prijkovoy napravlennosti voleybolistov vыsshey kvalifikasii v sorevnrvatelnoy i trenirovochnoy deyatelnosti, Avtoref. kand. ped. nauk, T., 2002, 23 s.
    
15. 
    Bыleyeva L., Korotkov I., Yakovlev V. Podvijnыye igri. (uchebn. posobiye dlya Institutov Fizicheskoy Kulturi). -M.: Fizkultura i sport
    
16. 
    Bashkirov V.F. Profilaktika travm u sportsmenov. 1987.
    
17. 
    Bыleyeva L., Yakovlev V. Podvijniye igrы (uchebnik dlya Fizkulturnыx Vuzov)-M.: Fizkultura i sport, 1965-166 b.
    
18. 
    Verxoshanskiy Yu.V. Spesialnaya silovaya trenirovka (prakticheskoye rukovodstvo trenera), M., 1995, 102 s.
    
19. 
    Vilkin Ya.R. Belorusskiye narodnыye igrы vtoroy polovinы XIX-nachala XX vekov: Avtoref, diss. kand. ped. nauk. -Minsk, 1971, -24 b.
    
20. 
    Garipov A.T. Faktornaya struktura i metodika skorostno-silovoy podgotovki yunыx voleybolistov, Avtoref. diss. kand. ped. nauk, M., 1990, 23 s.
    
21. 
    Godik M.A. Kontrol v prosesse sportivnoy trenirovki, V kn. M., 1977, s. 28-29.
    
22. 
    Godik M.A. Kontrol trenirovochnix i sorevnovatelnix nagruzok, M., FiS, 1986.
    
23. 
    Golomazov V.A., Kovalev V.D., Melnikov A.G. Voleybol a shkole, Posobiye dlya uchiteley, M., 1976., 111s.
    
24. 
    Gыnku G.K. Sovershenstvovaniye texnicheskoy podgotovlennosti voleybolistov putem primeneniya netradisionnix sredst trenirovki.: Avtoref. diss. kand. ped. nauk.-Minsk, 1986, 24 s.
    
25. 
    Geller Ye.M. Osnovniye funksii podvijnыx igr i problemы dalneyshego ix vnedreniya v praktiku fizkulturnogo dvijeniya (Teoriya i praktika fizicheskoy kulturы), 1987. №3-B. 20.-22.
    
26. 
    Daxnovskiy V.S., Gerasimov Yu.N., Pashinsev V.G., Zavyalov I.A. Dinamika strukturы, podgotovlennosti yunыx dzyudoistov v rezultate primeneniya konsentrirovannoy skorostno-silovoy nagruzki, JT i PFK, №10, 1991.
    
27. 
    Jeleznyak Yu.D. K masterstvu v voleybole, M., Fis
    

28. Jeleznyak Yu.D., Shves K.A. Sistema planirovaniya i kompleksnogo kontrolya S SDYuShOR po voleybolu (Uchebnoye posobiye dlya studentov IFK), M.

29. Jeleznyak Yu.D. Yuniy voleybolist, M., 1988, 190s.

30. Jeleznyak Yu.D. Slupskiy L.N. Voleybol v shkole, Posobiye dlya uchitelya, M., 1989, 128 s.

31. Jeleznyak Yu.D. Sportivnaya oriyetasiya i otbor (Voleybol. Uchebnik dlya IFK), M., FiS, 1991, 122-129.

32. Jeleznyak Yu.D., Ivaylov A.V. Voleybol (Uchebnik dlya IFK), M., FiS, 1991, 239 s.

33. Zuoza Aurelius-Kazis Kazis Kazevich Vliyaniye selenapravlennыx urokov fizicheskoy kulturы s elementami voleybola na povыsheniye urokov fizicheskoy podgotovlennosti mladshix shkolnikov, Avtoref. diss... kand. ped. nauk, Minsk, 1989, 20 s.

34. Ivaylov A.V. Metodika obucheniya. Voleybol, Uchebnik dlya ped. institutov, Minsk, VSh

35. Ivaylov A.V. Voleybol, Uchebnik dlya ped. institutov, Izd-ye 3-ye, pererab., Minsk, VSh

36. Kleshyev Yu.N., Furmanov A.G. Yunыy voleybolist

37.Kleshyev Yu.N,, Ayrapetyans A.G. Vol. l. M., 1988

38. Karaboyev U. “O’zbek xalq o’yinlari” T.2001. 3-5 b