Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika


lechish yo‘lini ham o‘rgatishini aytadi



Download 2,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/33
Sana01.01.2022
Hajmi2,35 Mb.
#282816
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   33
Bog'liq
alisher navoiy ijodida yunon mutafakkirlari obrazlarining badiiy talqini

lechish yo‘lini ham o‘rgatishini aytadi.


Ushbu shartlami ustoz o‘giti va o‘z tadbiri asosida amalga oshirgan Sa’d 

oqibat o‘z baxtiga erishadi.  Navoiy bu timsol bilan inson o‘z baxtini izlab sa’y- 

fcarakat vatadbir ishlatmog‘i kerak, degan g'oyani ilgari suradi.

Hikoyatga  kiritilgan  Paylaqus  timsoli  bilan  esa  ulug‘  shoir  baxtga 

pishmoq uchun ustoz ilmiga amal qilmoq kerak degan g'oyani ilgari surgan.

Ne jahondin anga umed, ne biym,

Deb otin xalq Paylaqus hakim.59

Shu  bilan  birga  obrazni  yangi  talqinda  qo‘llab,  uni  bosh  qahramonga 

ikuniylik xususiyatida namoyon etgan.

“Iskandar xiradnomasi”da Jomiy donishmandni Faysug'uras deb ataydi:



Faysug‘urasni cho‘ng, qadim kitoblar

Butun hakimlarga boshliq hisoblar.

Suxan qulufini ochgani zamon,

Sirlar gavhariga to‘ldi bu jahon.6

Jomiy  talqinidagi  Faysug‘uras  oliymaqom  shohga  nafsga  qul 

fc'lmaslikni  nasihat  qiladi  va  isbotiga  nonim  kichik,  ishtaham  katta  deb 

j-z'layotgan bola haqidagi hikoyatni misol qilib keltiradi.



Balinos

  -   yunon  faylasufi  Dionesning  Sharqona  nomi  deb  taxmin 

Ipmadi.  Diones,  yuqorida  aytganimizdek,  Sharqda  Iskandar  tarzida  talqin 

■Badigan  Aleksandr  Makedonskiyning  zamondoshi.  U  bilan  bo‘lgan  bir  qator 

■oloqotlar  bizgacha  yetib  kelgan.  Navoiy  “Tarixi  anbiyo  va  hukamo”da  bu 

Hkim   haqida  ham  ma’lumot  keltirgan:  “Balinos  hakim  Aristotolisning 

aiogirdidur. Iskandariya minorasi tilsiminikim, farang ahli qilg‘on, anda ko'runur 

edi, Balinos yasab erdi. Va aning so‘zlaridindurkim, podshoh kerakkim, borcha 

pdin  nima  olgay,  ammo  e’tidol  bila,  to  mulk  barqaror  bo‘lg‘ay.  Yo‘qki, 

k rc h a g ‘a nima bergay bee’tidolliq bila, to mulk buzulg‘ay”. 

1

58

* Алишер Навоий. Сабъаи сайёр. МАТ. Т. 10. — Б. 204.



f   Жомий 

А б д у р а х д ю н .  

Искандар 

хирадномаси. 

Форсийдан 

Фирдавсий 

мукофоти  лауреата 

ИШомухаммедов таржимаси. Тошкент: Адабиёт ва санъат, 1978. Б 62.

Г Жомий Абдурахмон. Искандар хирадномаси. Форсийдан Фирдавсий мукофоти лауреата 

ВиПомухаммедов таржимаси. Тошкент: Адабиёт ва санъат, 1978. Б .138.




“Saddi 

Iskandariy”da 

Iskandaming 

atrofidagi 

yetti 

musohib 


■mishmandning biri:

Ravon tutti aytib sano,  bir qo‘lin,

Balinosi donoyano bir qo4in.

Buqrot

 — yunon faylasufi  Gippokratning Sharqona nomi.  “Tarixi anbiyo 

phukamo”da o'qiymiz: “Buqrot hakim Fishog‘ursning shogirdidur. Va Bahman 

dtog‘ida  erdi  va  tib  ilmida  mohir  erdi  va  tasonifi  bor.  Va  fiisuli  Buqrot  ul 

■mladindurkim;  atibbo  qoshida  bag'oyat  mu’tabardur.  Ul  debdurkim,  umr 

psqadur,  ish uzun.  Oqil uldurkim,  bu qisqa ummi bir nimaga sarf qilgdaykim, 

pruratroqdur, ya’ni oxirat maslahati va Tengri taolo rizosi

”.62


Jomiyning  “Xiradnoma”sida  Buqrotga  alohida  e’tibor  beriladi.  Faqat 

■kandar  atrofidagi  musohiblar  qatorida  sanalmasdan,  unga  alohida  xaradnoma 

^atadi. Uni tib ilmining donishmandi, mutafakkir faylasuf sifatida talqin etadi: 

Buqrotga tib ilmi bo‘ldi oshkor,

Ta ’bi tib qonunin bildi poydor.

Qay bir hikmat taraf azm etib chopdi,

Undan yuzlab badan davosin topdi.

Xiradnomada  tasvirlanishicha,  o‘z  davri  podshosi  Buqrotga  o‘g‘lining 

psal  bo‘lganligi  aytib,  uni  davolashni  so'raydi.  Buqrot  shahzodaning tomiriga 

jc'lini  qo‘yib,  kasallik  alomatini  topolmaydi.  Balki,  uning  ko‘ngli  beqarorlik 

aoiatida  deb  hisoblagan  hakim  barcha  go‘zallami  shahzodaga  birma-bir 

p ‘rsatadi.  Qarangki,  shahzoda hakimning rafiqasiga oshiq  bo‘lgan  ekan.  Lekin 

pkim  shahzodaga  uni  berishni  xohlamaydi.  Shohning  har  qancha  hadya-yu 

pifalarini ham rad etadi. Shoh hakimni o‘lim bilan qo‘rqitganda, u dono so'zlari 

Uan quyidagicha javob beradi:


Download 2,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   33




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish