Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti

1. Iqtisodiy jihat. Tabiatning moddiy ishlab chiqarishdagi ahamiyati aniq va ravshandir. Tabiat va mehnat - insonga kerak bo’lgan moddiy farovonlikning bosh manbalaridir. Inson iste’mol qiladigan har qanday mahsulot o’simliklar yoki hayvonlar, tuproq unumdorligi, foydali qazilmalar, havo va suv, quyosh radiatsiyasi yoki yer ostining issiqliklari evaziga hosil qilinadi.
2 . Ilmiy jihat. Tabiatni muhofaza qilish va undan oqilona
foydalanish, avvalo, tabiat qonunlarini tadqiq qilish va ularga qat’iy amal qilishni taqozo etadi. Bunda tabiatning bir butunligi, doimiy o’zgarishda va rivojlanishda ekanligi, landshaftlarning ma’lum darajada o’zini-o’zi tiklash imkoniyati mavjudligi, ularning zonal-regional tarqalish va boshqa qonuniyatlarini chuqur tushunib etishi tabiatdan to’g’ri foydalanishdagi asosiy shartdir.
3.Sog’lomlashtirish-gigienik jihat. Tabiatning sog’lomlashtiruvchi ahamiyati har bir kishiga ma’lum. Sof havo, toza, musaffo suvdan bahramand bo’lish, o’rmonda dam olish, dengizda cho’milish, tog’larga sayohat qilish va hokazolar inson sog’ligiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi va davolashda keng foydalaniladi.
Binobarin, havo, suv va yer qancha toza bo’lsa, suv havzalari, o’rmonlar, parklar, bog’lar qancha ko’p bo’lsa, aholining sog’ligi uchun shuncha yaxshi sharoit yaratiladi. Biroq, keyingi vaqtlarda yirik industrial rayonlarda atmosfera havosi, suvlar va tuproqlar ifloslanishining kuchayishi hamda tabiatning o’zgarishi munosabati bilan aholining sog’ligi uchun xavf vujudga kelayapti. Shuning uchun ham keyingi vaqtlarda tabiatni muhofaza qilishning sog’lomlashtirish-gigienik jihatiga, ya’ni qulay ekologik sharoit yaratish masalasiga nihoyatda katta ahamiyat berilmoqda.
Tabiatni muhofaza qilishning tarbiyaviy jihati shundan iboratki, tabiat qo’ynida bo’lish, kishiga yaxshi ta’sir ko’rsatib, uni xushfe’lroq, muloyimroq, olijanob qiladi, unda yaxshi hislar uyg’otadi.
Tabiatning yoshlarni yuksak estetik ruhda tarbiyalashdagi roli, ayniqsa katta. Tabiat bilan to’g’ri munosabatda bo’lish yoshlar ongini har tomonlama rivojlantirib, ularda kuzatuvchanlikni o’stiradi, xarakterining yaxshi tomonlarini shakllantiradi, yuksak vatanparvarlik hissiyotini va tabiatga nisbatan ehtiyotlik bilan munosabatda bo’lish istagini ro’yobga chiqaradi. Shuning uchun ham tabiatni muhofaza qilishning tarbiyaviy jihati juda muhim ahamiyatga ega.