Abdulla Qodira nomidagi Jizzax Davlat Pedagogika Instituti Tarix fakulteti Milliy g’oya ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo’nalishi 208-guruh talabasi Abdug’aniyev Elbekning Glaballashuv asoslari fanidan tayyorlagan mustaqil Ishi

Abdulla Qodira nomidagi Jizzax Davlat Pedagogika Instituti Tarix fakulteti Milliy g’oya ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo’nalishi 208-guruh talabasi Abdug’aniyev Elbekning Glaballashuv asoslari fanidan tayyorlagan mustaqil Ishi

Mavzu: Madaniyat sohasidagi globallashuvning mohiyati Reja: 1.Madaniyat sohasidagi globallashuv jarayonlarining mazmun-mohiyati. 2.Madaniy muammolar va milliy-ma‟naviy qadriyatlarning saqlash zaruriyati. 3.Ma‟naviy tahdidlarning namoyon bo„lish xususiyatlari

Madaniyatning
Insin
Faoliyat
natija

Madaniyatni yuzaga keltiruvchi omillar

1- Ehtiyoj
2- Ijtimoiy amaliyot (praktikа)
3- Madaniyat

Bugungi kunda intensiv madaniy aloqa, almashinuvlari ro‘y bermoqda

Sharqona turli madaniy– diniy tizimlar, sharqona tibbiyot, sharqona odatlar ommalashib, rasm bo„lmoqda
Ingliz tili deyarli butun jahon tiliga aylanib bomoqda. Televidenie va kinoteatrlar asosi g„arb va amerikacha filmlarni namoyish qilmoqdalar. SHarq kishilari ko„proq g„arb qadriyatlarini o„zlashtirmoqdalar.
G’arbda
Sharqda

Madaniyat rivojlanishining asosiy qonuniyatlari

Vorisiylik ( Inersiya ) qonuni .
Bu qonun zamonda amal qiladi
O’zaro tasir
( integratsiya ) qonuni . Bu qonun makonda amal qiladi
G’arb madaniyatini qattiq himoya qiluvchi g„arbparast madaniy elitani, intellegensiyani shakllantirishga urinishlar
Ma‟lumki, har bir jamiyatda insonlar ergashadigan va taqlid qiladigan etakchilar, san‟atkorlar, olimlar qatlami mavjud bo„ladi. Madaniyg„oyaviy ekspansiyada ana shu omilga ham tayanish – mashhur kishilar, aniqrog„i, insonlar o„rtasida katta obro„ va mavqega ega kishilarni o„z tarafiga og„dirish, ularni g„arb madaniyati va turmush tarzining himoyachilariga aylantirishga urinish kuzatilmoqda. Bunda konsyurmerizmdan, ya‟ni g„arbona turmush tarzini o„zlashtirganlarni, g„arb andozalari asosida yashovchilarni jamiyatning “oliy qatlam”i sifatida ko„rsatish usulidan keng foydalaniladi.

S.Xantington «sovuq urush»haqida qanday modelini ilgari surdi ???

S.Xantington «sovuq urush» tugaganidan so„ng, o’zgargan dunyoda ijtimoiy-madaniy jarayonlar dinamikasini tushuntirishga, zamonaviy dunyoda ixtiloflarning bosh manbaini aniqlashga yo„naltirilgan yangi paradigmani yaratishga harakat qildi. U «sivilizatsiyalar to‘qnashuvi» modelini ilgari surdi

S.Xantingtonning fikricha …..

Xantington fikricha, ilgari uch xil dunyodan – kapitalizm, sotsializm va «uchinchi dunyo»dan tashkil topgan xalqaro sistema endi 8 ta asosiy:
1 g„arbona,
2 konfutsian,
3 yapon,
4 islom,
5 induizm,
6 pravoslav-slovyan,
7 lotinamerikasi
8 afrika sivilizatsiyalarini o’z ichiga olgan yangi tizimga o„tmoqda. Raqobat qiluvchi harbiy bloklar, uning fikricha ushbu sivilizatsiyalardan qaysi biriga tegishli ekanligi bilan farqlanadi.

Madaniy globallashuv ko„proq “ommaviy madaniyat”ning globallashuvi shaklida bo„lmoqda

“Ommaviy madaniyat”
elitar madaniyatdan farqli o„laroq har kim tushuna oladigan, lekin bahosi oliy bo„lmagan madaniyat hisoblanadi.

“Ommaviy madaniyat”

U jamiyat ko„pchilik a‟zolarining (ommaning) oliy (elitar, yuqori) qatlam madaniyatidan orqada ekanining ko„rsatkichi bo„ladi

Ommaviy madaniyat” elitar madaniyatga nisbatan juda tez o„zgaruvchan, har qanday yangilik, moda orqasidan ergashuvchi, har bitta yangi hodisaga javob berishga hozir ekani bilan ham xarakterli.

Elitar madaniyat namoyandalari uchun eng muhimi o„z g‟oyalarini, tuyg‟ularini o„z asarlarida ifodalashdan iborat bo„lsa, ommaviy madaniyat uchun eng muhimi bu asarlar tufayli keladigan daromad hisoblanadi.

Osvald Shpengler “Ommaviy madaniyat”ni qanday bohalagan

“Ommaviy madaniyat”ning kelib chiqishini sivilizasiyaning inqirozi belgisi sifatida baholagan. U Sivilizasiya inqirozining belgilari sifatida sanab o„tgan “industriya taraqqiyoti, ulkan shaharlarning vujudga kelishi, jamiyatning inqirozga uchrashi, odamlarning qiyofasi yo„q “omma” ga aylanishi” haqida g‟oyalarni ilgari suradi

“Мен ташқаридаги бўрондан қўрқиб, деразамни ёпиб қўя олмайман, чунки менга тоза ҳаво керак. Шу билан бирга, тоза ҳаво керак экан деб деразамни катта очиб ҳам қўя олмайман, чунки уйимни чанг-тўзон босиб кетишини хоҳламайман”

МАҲАТМА ГАНДИ