Abduhamid nurmonov

Empirik  tamoyil
Y uqorida  L.  Yelmslevning  tilni  o ‘rganish  tam oyili  em pirik 
tamoyil  ekanligini  ta ’kidlagan  edik.
L.Yelmslev «Til nazariyasi tezislari» 
(«FIpojioroMeHbi 
k
 Teopnn 
A3biKa») 
nomli  asarida  o ‘zining  asosiy  nazariy  qarashlarini  bayon 
qiladi.  U o ‘z qarashlarini a n ’anaviy tilshunoslikning kamchiliklarini 
fosh  qilishdan boshlaydi.  Uning  fikricha,  a n ’anaviy tilshunoslik til 
tabiatini  bilishdan  ko‘ra  til  egalarining  tarixgacha  va  tarix  davrida 
bo'lgan  sotsial  sharoiti  va  xalqlar  o ‘rtasidagi  aloqasini  bilishga 
k o 'p ro q   e ’tiborni  qaratdi.  Bu  tilshunoslik  tildan  tashqaridagi 
hodisalarga  ko‘proq  e ’tiborni  qaratganligi  uchun  transsendentlik 
xususiyatiga ega b o id i.  Transsendent atamasi o'zgaruvchan,  ikkinchi 
darajali,  o‘tkinchi  kabi  m a'nolarni  bildiradi.
L.Yelmslevning ta'kidlashicha,  haqiqiy ilmiy tilshunoslik imma- 
nentlik  xususiyatiga  ega  b o iis h i  kerak.  U ning  m a'nosi  shuki, 
tilshunoslik  tilnmg  ichki  xususiyatlarini  o ‘rganish  bilan  shug‘ul- 
lanishi  kerak.
Shuning uchun lingvistik nazariya tildan tashqaridagi hodisalar- 
ga  bog‘liq  bo'lm agan,  tilni  til  qilib  turgan  barqaror  birliklarni
1 EtibMcnee JI.  Me-rcw 
CTpyicrypMoro 
ananma