Абдухакимов Мухаммад Али Лаборатория машғулоти-24

Назорат саволлари

1. 
   Тасодифий сигналларни тавсифлаб беринг.
   
2. 
   Оқ шовқин нима?
   
3. 
   Сигнал шовқин нисбати тушунчаси изохлаб беринг
   

Жавоблар

1. 
   Тасодифий жараён ба'зи ўртача қиймат атрофида ўзгариб туради ва қиймат тасодифий жараённинг қиймати ўзгарувчанлик параметрида тасвирланган кутишдан қандай фарқ қилиши мумкинлигини математик кутиш деб аталади. Тасодифий ўзгарувчиларнинг ўлчови, шунингдек, сўроқ ўлчови сифатида, стандарт оғиш деб ҳам аталадиган ўртача квадрат оғиш, ўзгаришнинг квадрат илдизи ишлатилади.
   

Расмда математик кутиш ва ўзгарувчанликнинг турли хил қийматлари бўлган 4 та тасодифий жараёнларнинг нормал тақсимотининг тасвири. Катта қийматдан яхшироқ, Гаусс тақсимотининг тафовути кенгроқ ва пастроқ, бу экстремал қийматнинг тушиб кетиш эҳтимоли ва кутиш матни қийматининг пастроқ бўлишини англатади. Тезликнинг ўлчови сифатида тасодифий жараённинг ўзгариши автокоррелятсия функтсиясидан ёки оддийгина мураккаб функтсиядан фойдаланиши мумкин.

2. 
   Оқ шовқин Бир хил тақсимланган қувват спектрал зичлигига эга бўлган статсионар тасодифий жараён. Бундай жараёнда таркибий қисмлар мавжуд, улар тез, аста-секин ўзгариб туради ва ўртача бўлиб, уларнинг ҳеч бири бошқалардан устун келмайди. Рақамли сигналларни қайта ишлашда шовқиннинг қайси модели қўшимчали оқ Гаусс шовқини ҳисобланади. У ягона куч спектрал зичликка эга.
   
3. 
   Ушбу модел сигналларни узатиш каналлари модели сифатида ишлатиладиган рақамли сигналларни қайта ишлаш тизимлари ва алоқа тизимларида энг кенг тарқалган. Бундай тизимларнинг шовқини, албатта, исталмаган ҳодисадир. Тизим сифатининг бир ўлчови бу сигналдан шовқин нисбати. Бу ўлчовсиз миқдор фойдали сигнал қувватининг шовқин кучига нисбати билан тенгдир. Шовқин нисбати бўйича сигнал десибелларда ўлчанади. Турли хил тизимлар учун ушбу нисбатнинг қабул қилинган қиймати жуда фарқ қилиши мумкин, аммо ҳар ҳолда, бу кўрсаткич қанчалик юқори бўлса, шунча яхши бўлади. Синов ва рақамли сигнални қайта ишлаш сигнал-шовқин нисбатларини яхшилайди.
   

Хулоса.
Тезликнинг ўлчови сифатида тасодифий жараённинг ўзгариши автокоррелятсия функтсиясидан ёки оддийгина мураккаб функтсиядан фойдаланиши мумкин.
Бу миналар давомида силжиган сигналнинг ўзаро боғлиқлиги вақт силжишининг катталигига боғлиқлигини тавсифлайди. Нол силжиш ҳолатларида сигнал тўлиқ мос келади ва автокоррелятсия функтсиясининг қийматлари максимал бўлади, тафовутнинг ошиши билан бу қиймат пасаяди ва вақтни ўзгартирувчи кучсиз сигналлар учун уйқу функтсиялари тез ўзгариб турадиганларга қараганда секинроқ бўлади. Математик кутиш ва фарқланиш бу тасодифий жараённи тасвирлаши мумкин бўлган автокоррелятсия функтсиясидир. Ўзгариш қонунлари ҳақиқий жисмоний миқдорлардир, бунинг учун биз уларни математик аппаратдан фойдаланиб тасвирлаб бера оламиз.Биз кўпинча аниқ тахминларни қилишимиз керак. Тасодифий жараён орқали сигналларнинг тавсифи, биз кўпинча статсионарлик ва эргодиклик хусусиятини айтамиз. Мен ушбу лабаратория жараёнини бажариш давомида. Жуда куп янги билимларга ега булдим. Фан бўйича олган билимларим келажакда асқотади деб умид қиламан.