Hozirgi davrga kelib, insoniyat tabiatga ongli madaniy munosabatda bo'lish, uning kelajagini belgilovchi omil ekanligini anglay boshladi. Shu asosda “Tabiat – jamiyat – inson” munosabatlarini tabiat foydasiga isloh qilish, unga madaniy munosabatda bo'lish jarayoni kelajakda madaniyat shakllanishining ekologik ehtiyojlar doirasida integrasiyalashuvi natijasida ekologik-ahloqiy madaniyat, ekologik-huquqiy madaniyat, ekologik – iqtisodiy madaniyat va boshqa ekologik madaniyat yo'nalishlari vujudga kelib, o'z mazmuni vazifalarini konkretlashtirmoqda. Ekologik madaniyat maxsus ijtimoiy madaniyat sifatida inson va jamiyatning tabiatga nisbatan amaliy munosabatini tashkillashtirish, boshqarish va nazorat qilish funksiyalarini bajaradi. Tabiiy atrof–muhit muhofazasining olamshumul muammoga aylanishi va kattalashib ketayotganligi ijtimoiy hayotda ekologik madaniyatning ustuvorlashib borishi qonuniyati vujudga keldi. Chunki mamlakatlarning notekis rivojlanayotganligi tabiiy atrofmuhit muhofazasiga, ayniqsa, uning texnik-texnologik, intelektual, moddiy– ma'naviy imkoniyatlarini cheklanganligi:
O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’limi vazirligi maktabgacha ta’lim boshqarmasi unga topshirilgan faoliyat yo‘nalishi bo‘yicha vazirlikning boshqa boshqarma va bo‘limlari, viloyat, shahar, tuman maktabgacha ta’lim boshqarmalari (bo‘limlari), Iqtisodiyot, Sog‘liqni saqlash vazirliklari, Pedagogika fanlari akademiyasi, shuningdek, qaramog‘ida maktabgacha ta’lim muassasalari bo‘lgan tarmoklarning tegishli bo‘linmalari bilan amaliy hamkorligi yo‘lga qo‘yilgan.
Viloyat, shahar boshqarmalari bevosita Maktabgacha ta’limi vazirligiga bo‘ysunadi.Viloyat, shahar, tuman xalq ta’limi bo‘limlarida maktabgacha ta’lim sektori mavjud bo‘lib, u mazkur hududda joylashgan muassasalar faoliyatini boshqaradi, ularning ishini nazorat qiladi, pedagog xodimlar malakasini oshirish tadbirlari ham ular zimmasidadir. Tuman xalq ta’limi bo‘limi shu hududda joylashgan barcha maktabgacha ta’lim muassasalari, ular qaysi idora va tashkilotlarga bo‘ysunishidan qat’i nazar, nazorat etadi.
TAVSIYALAR
Ekologik ta'lim-tarbiyada, ayniqsa, tabiatni e'zozlash haqidagi sharqona, o'zbekona ta'lim-tarbiyada hikmat ko'p, tabiatga mehr-muhabbat borasida oilada, bog'chada keyin esa maktabda, lisey va kasb-hunar kollejlarida ekologik ta'limtarbiya uzluksiz bolalarga singdirilib, shakllantirilib borishi lozim.
Ekologik ta'lim-tarbiyaga oid bo'lgan ajdodlarimiz asriy tajribalarini, zamonaviy mezonlar asosida davom ettirish, ijodiy rivojlantirish davr talabidir. Maktabgacha ta'lim muassasalarida tabiatni e'zozlash, ularga ekologik ta'limtarbiya berish, ularning murg'ak qalbida, tabiat boyliklariga, mehr-shafqat, rahmdillik singari yuksak ma'naviy axloqiy fazilatlar ustuvorlik qiladigan yosh bolalar, tabiatdagi har bir narsaga oqilona munosabatda bo'ladi.
Hozirgi kunda respublikamizning barcha maktabgacha ta'lim muassasalari, maktab, lisey, kollejlarida uzluksiz ekologik ta'lim-tarbiyani, ekologik bilim, ko'nikmalarni bolalar qalbiga singdirish va ularda shakllantirish lozim.
Maktabgacha yoshdagi bolalarga ekologik ma'naviyatni singdirish va shakllantirishning yana bir yo'li, barcha keng axborot vositalari orqali, aholining barcha yoshu, qari aholisiga ekologik bilimlarni targ'iborni izchil davom ettirish kerak.
Maktabgach yoshdagi bolalarga ekologik tarbiya mashg'ulotlarda, tadbirlarda tarbiyachi tamonidan berib borilishi va bunday tadbirlarga ota- onalarni jalb qilishi lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |