Abdijamilova biybisanem abdiraximovna

Kirisiw
Magistrlik 
dissertaciya 
temasınıń 
aktuallıǵı
. 
Sońǵı 
jıllarda 
mámleketimizde tálim-tárbiya sistemasınıń sıpatı hám nátiyjeliligin asırıw, baqsha 
tárbiyalanıwshıları, oqıwshı hám talaba jaslarda zamanagóy bilim hám 
kónlikpelerdi qáliplestiriw, tálim sistemaları hámde ilim-pán tarawı arasında jaqın 
birge islesiw hám integraciyanı, bilimlendiriwdiń izbe-izligi hám úzliksizligin 
támiyinlew barısında sistemalı jumıslar ámelge asırılmaqta.
Sonıń menen birge, milliy tálim-tárbiya sistemasınıń ámeldegi halatı onı 
zaman talapları negizinde modernizaciyalaw, jaslardı jetik bilim iyeleri, fizikalıq 
hám ruwxıy salamat insanlar etip tárbiyalaw, bilimlendiriw orınlarınıń basshı hám 
pedagog-xızmetkerleriniń abırayın kóteriw, olardıń nátiyjeli iskerligi ushın zárúr 
sharayatlar jaratıw boyınsha is-ilajlardı ámelge asırıwdı talap etpekte.
Joqarıdagılardı inabatqa alǵan halda mámleketimiz tálim-tárbiya hám ilim-
pán tarawların jedellestiriw, jámiyetimizde oqıtıwshı hám pedagog kadrlar, ilimiy 
hám dóretiwshi zıyalılarǵa bolǵan húrmet itibardı jánede asırıw, tálim 
alıwshılardıń kásiplik sheberligin rawajlandırıw, bilimlendiriw sistemasında jeke 
sektor qatnasıwın keńeytiw máqsetinde Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 
2019-jıldıń 6-sentyabrinde
“
Professional bilimlendiriw sistemasın jánede 
jedellestiriwge baylanıslı qosımsha is-ilajlar haqqında
” 
ǵı pármanı qabıl etildi.
Bul pármannıń orınlanıwın támiyinlew máqsetinde Ministrler Kabinetiniń
 
―
Ózbekstan Respublikasında úzliksiz baslawısh, orta hám orta arnawlı profissional 
bilimlendiriw sistemasın tártipke salıwshı normativ-huqıqıy hújjetlerdi tastıyıqlaw 
haqqında
‖ǵı qararı qabıl etilip, profissionallıq talımdi shólkemlestiriw hám 
ámelge asırıw tártipleri belgilep berildi.
 
Ótken jıllar dawamında mámleketimizdegi professional bilimlendiriw 
baǵdarlamaları YUNESKO shólkemi tárepinen qabıl etilgen bilimlendiriwdiń xalıq 
aralıq standart klassifikatorı dárejeleri menen úylespegenligi, Ózbekstannıń Milliy 
kvalifikaciya sisteması tolıq tárizde paydalanılmaǵanlıǵı sebepli tayarlanıp atırǵan 
kadrlardıń miynet bazarında múnásip orın iyelewlerine tosqınlıq etip atırǵan edi.

---

4
Sol sebepli mashqalalardı sheshiw máqsetinde úzliksiz, baslawısh, orta hám 
orta arnawlı profissional bilimlendiriw sistemasına tuykar salındı. Is beriwshilerdiń 
talap hám qálewlerine tiykarlanıp kadrlarǵa bolǵan real talaptı inabatqa alǵan halda 
ekonomika tarawı hám tarmaqları ushın zárúr bolǵan tájiriybeli qánigelerdi 
tayarlaw hámde jámiyettiń kásipler hám qánigeliklerge bolǵan talapların 
qanaatlandırıw, 
miynet 
iskerliginde 
zamanagóy 
xabar-kommunikaciya
texnologiyaların qollanıw boyınsha ámeliy kónlikpelerge iye bolǵan kadrlardı 
tayarlaw, jergilikli hám xalıq-aralıq bilimlendiriw sisteması menen birge islesiwdi 
rawajlandırıw, zamanagóy innovaciyalıq oqıw joybarların birgelikte ámelge asırıw 
ushın tájiriybeli shet el qánigelerin qamtıw profissional tálimniń tiykarǵı máqseti 
bolıp tabıladı.
Sonıń menen 2020-jıl 28-dekabrdegi 
Ózbekstan Respublikasınıń Prezidenti 
Shavkat Mirziyaevtiń Joqarı Májiliske Múrájatnamasındaǵı tómendegi 
pikirlerinde óz tastıyıqlawın tapqan.: Úshinshiden ul-qızlarımızdı miynet bazarında 
talap joqarı bolǵan zamanagóy kásip-ónerlerge úyretiw, olarda isbilermenlik 
kónlikpeleri hám miynet súygishlik pázıyletlerin qáliplestiriw jáne baslamaların 
júzege shıǵarıw, jumıs hám turaq jay menen támiyinlewge tiykarǵı áhimiyet 
qaratamız. Bir sóz benen aytqanda, bala tuwılǵannan baslap, 30 jasqa shekemgi 
dáwirde onı hár tárepleme qollap-quwatlaytuǵın, ómirde múnásip orın tabıwı ushın 
járdem beretuǵın, bir pútin hám tutas sistema jaratıladı. Balalarımızdıń miynet 
kónlikpelerin mektep dáwirinen baslap qáliplestirip barıw máqsetinde ―Kásipke 
úyretiw sisteması‖ engiziledi. 
Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyaev 23-sentyabr kúni 
―Tálim haqqında‖ǵı nızamdı imzalawı menen, ámelde bolǵan 1997 jıl 29 
avgusttaǵı «Tálim haqqında»ǵı hámde «Kadrlar tayarlawdıń milliy baǵdarlaması 
haqqında»ǵı nızamlar óz kúshin joǵalttı. Bunnan bılay ámelge kiritilgen jańa 
redaktorlıqtaǵı «Tálim haqqında »ǵı nızam 11 bap hám 75 statyadan ibarat. Bul 
nızamda, 
hár 
bir 
tálim 
túriniń 
quramı 
hám 
basqıshları 
túrlishe 
klassifikaciyalanǵan. Máselen, onıń 9-statyasında