Abadiyat qirolichasi Yashirilingan sirlar
Download 2,43 Mb. Pdf ko'rish
|
Abadiyat qirolichasi 2-fasl
|
Abadiyat qirolichasi Yashirilingan sirlar 2-fasl Hayotimizda doim ham biz oʻylagandek boʻlavermas ekan... Hayot doim kutilmagan vaziyatlarga boy boʻlgan... Biz birozdan keyin nima sodir boʻlishini hech qachon bilolmaymiz... Hayot bizni har koʻyga solar ekan... Bir baxtdan yettinchi osmonlarga koʻtarsa, bir shunday zarb bn yerga uloqtirar ekanki hatto qayta tura olmasligingiz ham mumkin ekan... Yana hayotimiz xuddi bir oʻyindek boʻlishi ham mumkin ekan... Yaʼni siz rost deb bilganlaringiz aslida umuman aksi yoki umuman boshqa narsa boʻlib chiqishi ehtimoldan holi emas ekan va shu sabab bir onda hayotingoz ostun-ustin boʻlib ketishi hech gap emas ekan... Shanu oʻzi tomon shahdam qadamlar bn jaxl otiga mingancha kelyotgan Imronni koʻrgach, bir zum buni tushi deb oʻylab qoldi... Ammo bu uzoqqa choʻzilmadi. Imron Abdulhafiz tomonga xuddi hozir uni oʻldirib yuboray deb kelarkan, unga yetishiga yaqin qolganda Shanu oʻziga kelib ularni orasiga turib oldi. Imronni bundan battar gʻazabi keldi. - Shanu... Qoch... Oʻrtamizda turma..., - deb Imron Abdulhafizdan koʻzlarini uzmagan holda gʻazab bn tishlari orasidan gapirdi. Shanu Imronning bu harakatlaridan qalbi qattiq ogʻridi. Axir necha yildirki suyuklisini kurib yasharkan, u kelib uni balriga bosib mehr berish oʻrniga, nimalar qilyapti... Hozir shu ishlar Imronga Shanudan ham muhimmi... Axir koʻrishmaganlarini hatyo asrlar ham boʻldiku... Nahot u Shanuni sogʻinmagan boʻlsa... Shanu shu narsalarni oʻylarkan, oʻzini yigʻkab yuborishdan zoʻrgʻa tiyib turardi... Birdan Abdulhafiz baqirib, yerga boshini ushlab oʻtirib qoldi. Imron boʻlsa, Abdulhafizdan koʻz uzmaga koyi qattiq tikilib turardi. Shanu bir Abdulhafizga, bir Imronga qararkan, Imron qobiliyati yordamida Abdulhafizga azob beryotganini tushundi va oʻzini qobiliyati yordamida tezda Abdulhafizni atrofida himoya qobigʻini paydo qildi... Abdulhafiz qattiq ogʻriq sabab holsiz boʻlib yerda yotarkan himoya qobigʻi tufayli jimib qoldi. Chunki unga endi hech qanday narsa taʼsir koʻrsata olmasdi... Imron yigitning jimib qolganini koʻrib, bu Shanuni ishi sababli ekanini fahmladi. - Uni mendan himoya qilyapsanmi? Demak oʻrtalaringda aniq biron narsa bor ekanda..., - deb Imron Shanuga gʻazab bn qarab tishlari orasidan shivirlab gapirgan boʻlsa ham bu gaplar Shanuni qalbini tilka pora qilishga yetib ortdi... Ammo u hozir gapirishni lozim deb topmadi. Bundan Imronni gʻazabi oshsa oshardiki, hech kamayay demasdi. Bu paytda hamma qasrdan tashqariga chiqayotgandi Abdulhafizni baqirgan ovozini eshitib... Imron bir qasrdan chiqib kelyotganlarga, bir qarshisidagi mum tishlab olganday jim turgan Shanuga qarab qizning bilagidan qattiq ushlagancha olib keta boshladi... Shanu Imron qoʻlidan qattiq ushlagani uchun ogʻriyotgan boʻlsa ham hech nima demadi, shunchaki ogʻriqqa chidash uchun tishini tishiga qattiq bosib jimgina unga ergashishni maʼqul koʻrdi... Qolganlar Shanuni qoʻlidan ushlab olib ketyotgan yigitni koʻrishgach, ularni oldiga borishayotganida, Shanu ularga qarab "kelmanglar" degan ishorani berdi. Ular istamasada, toʻxtashga majbur boʻlishdi va Abdulhafizni olib baʼzilar ichkariga kirib ketishgan boʻlsa, baʼzilar ularni tashqarida kutishga qolishdi... Shanu Imron bn ketarkan, qoʻli zirqirab ogʻrishga tushsa ham gʻing demadi... Hatto uni qoʻlidan qoʻlini olishga ham urunmadi... Qalbida toʻfon koʻtarilgan boʻlsa ham... Qalbi chil-parchin boʻlgan boʻlsa ham... Qalbi zirqirab ogʻriyotgan boʻlsa ham... Indamadi... Shunchaki tishini tishiga bosib chidashni toʻgʻri deb bildi... Suyuklisi oʻzi tushib, unga azob berishidan toʻxtashini jimgina kutishni lozim topdi... Bu hatto suyuklisini hayoliga ham kelmagan boʻlsa-da... Imron qizni qasrning bogʻ yonidagi fantan oldiga olib kelib, kuch bn qarshisiga turgʻizdi... Unga gʻazab bn qararkan, koʻziga gʻazabdan boshqa hech narsa koʻrinmasdi... Hatto jondan ham aziz deb bilgan rafiqasini joni ogʻriyotgani-yu, qalbi chil-parchin boʻlganligini ham koʻrmasdi... Shanu uning qarshisida bishini tik tutib, magʻrur uning zulmatdek qora rangga kirgan koʻzlariga qarab turarkan, Imron borgan sari qoʻlini qattiqroq siqardi... Shanu oʻzini qanchalik magʻrur tutmasin, qoʻli allaqachon zirqirab ogʻrishni boshlagandi, ammo umuman buni sirtida koʻrsatmasdi... Imron Shanuni qoʻlini qattiqroq siqish barobarida gʻazab bn gapira boshladi... - U bn qanday aloqang bor? U shu paytgacha nechinchisi?..., - deb Imron undan zulmatdek qora rangga kirgan koʻzlarini Shanuni yoshga toʻlgan koʻzlaridan uzmagan holda gapirdi... Shanu uning bu gapidan keyin shokka tushib qoldi... Mayli edi hech boʻlmaganda Abdulhafiz bn oʻrtalaringda nima bor deb soʻrasa ham, aslida bu gaping oʻzi ham Shanuni tiriklayin oʻldirishga yetardi. Chunki Shanu Imrondan boshqa shu paytgacha hech kimga koʻngil bermadi, hech kimni oʻziga yaqinlashtirmadi, tunlari bn uni visolini sogʻinib yigʻlab chiqdi, uni deb qancha tunlarni bedor oʻtkazdi, u boʻlsa hozir uni bir foxishadan ham battar deb oʻylab, haqoratlayapti... Bu haqoratlashdan koʻra Shanu uchun tiriklayin oʻldirish bn teng edi... Shanu necha asrlardan beri kutgan, qalbing sohibi hozir uni xiyonatda ayblab, qalbini chil-parchin qilyotgandi... Shanu indamagach, Imron Shanu qoʻlini qoʻyib yuborib, uning ikki yelkasidan qattiq ushladi... Shanuni joni qattiq ogʻrigan boʻlsa ham indamadi, sababi hozir tanasi his qilgan ogʻriqlardan ming, million barobar qattiqroq qalbi ogʻriyotganida edi... Imron bu safar yelkalarini yanada qattiqroq ushlab. - Gapir... Senga savol berdim..., - deb Imron Shanuga baqirdi... Shanu bu safar qanchalik qarshilik qilmasin uning ixtiyoriga qarshi koʻzidan ikki tomchi yosh oqib tushdi... - Mmennn... hhe.ech... qaa.ndayy... ssevv.ggi.mmizz.gaa... niss.baa.ttann... yyooo.mmonn... iish... qqilll.maa.ddimmm..., - deb Shanu zoʻrgʻa shu gapni ayta oldi. Unda ham ovozi judayam past chiqdi... Imron Shanuning javobini eshitgach, uning koʻzlariga bir zum tikilib turdi... Keyin esa Shanuni siltab tashlab, oʻzi u yerdan gʻoyib boʻldi... Imron Shanuni siltaganida Shanuni hatyo oʻsha payti kuchi ham qolmagani uchun qattiq yerga yiqilib tushdi... Yiqilganida yerda yotgan katta shisha sinigʻi oyogʻiga kirib ketdi... Shisha chuqur kirgani uchun qon koʻp oqa boshladi... Ammo Shanu bularga ahamiyat ham bermay, Imronning hozirgi qilganlarini eslab, oʻtirgan koʻyi izillab, qalb ogʻrigʻi va alam bn ovozini chiqarib yigʻlay boshladi... Shanu qancha shu koʻyi oʻtirdi bilmaydi... Toki Shahzod kelib, uni havotirli tikilgancha uni koʻzdan kechirmaganda, bilmaydi qachon oʻziga kelishini. U oʻziga kelib, atrofiga qararkan, yuzini yuvib tushayotgan koʻzyoshlari sababli koʻrishga qiynaldi... Baribir ham atrofga qarashda davom etarkan, koʻzi oʻziga qarab turgan havotirli nigohlarga qaratilgach toʻxtadi... Unga yaxshilab qararkan, qarshisidagi kimsa Shahzod ekanini endigina payqadi... Shahzod qasr yonida ularni kutib turarkan, ancha vaqt oʻtgan boʻlsa ham ulardan darak boʻlavermagach ortlaridan borishga qaror qildi... Boshqalarga shu yerda qolishni tayinlab oʻzi ular ketgan tomon ketdi... Bogʻga yaqinlasharkan, Shanuni baqirib yigʻlayotgan ovozini eshitib, u tomon yashindek tez yugurib bordi... Bordi-yu, koʻrgan manzaradan shokka tushdi... Shanuni oyogʻidan tinimsiz koʻp qon oqardi. Shunchalik koʻp qon oqqanidan atrofi ham qip-qizil qon boʻlib ketgandi... Shahzod tezda Shanuni oldiga kelib uning boshqa joyida jarohati bor- yoʻqligini bilish uchun uni boshdan-oyoq koʻzdan kechirdi. Bu paytda Shanu atrofga hech narsani tushunmay qararkan, Shahzod uni hozir oʻzida emasligini bildi... Shahzod Shanuning jarohatidan koʻp qon yoʻqotyotganini bilib, dast koʻtargancha qasr tomon yashindek tez yugurdi... Shahzod Shanuni qasr olib kirarkan, ularni bu holatda koʻrganlar havotir va hayrat bn ular tomon kelishdi. Shanuni hali hamon koʻz yoshlari tinmagan, oyogʻidagi jarohatidan hanuz tinimsiz qon oqardi... Shahzodni boʻlsa kiyimining anchagina qismi qon boʻlishga ulgurgandi... Shanuning yigʻlayotganidan va Shahzodning oʻta jiddiy qiyofasidan hech kim ularga savol berishga jurʼati yetmadi... Shahzod Shanuni yotogʻiga olib kirgach, ortidan Mira kelib tezda Shanuning jarohatini tozalab bogʻlab qoʻydi... Bu paytgacha Shanu hatto tovush ham chiqazmadi. Ammo Mira ishini bitirib boʻlgach, hammani xonasidan quvib soldi va ichkaridan qulflanib oldi... Shanu xonasida eshikni qulflab, xonasiga koʻz yugurtirib chiqarkan, qoʻliga tushgan hamma narsani otib, sindirib tashlay boshladi... Pardalarni tortib uzib oldi... Chiroyli ishlangan suvinerlarni otib sindirdi... Atirgullarni qoʻyib qoʻygan guldonlarni ham xona devorlariga qarab, uloqtirib sindirdi... Yotogʻidagi choyshablar, yostiq va yotoqdagi bezaklarni ham uloqtirib yubordi... Kuchi yordamida xonadagi barcha jihozlarni boʻlaklarga boʻlib tashladi... Xullas xonani tanib boʻlmas darajaga olib kelgach, xonani oʻrtasiga choʻkkalagancha, izzilab yigʻlay boshladi... Uni Imronni qilgan ishlarini hazm qila olmayotgandi... Qalbidagi toʻfonni hech tindirolmayotgandi va qalb ogʻrigʻiga chidolmayotgani uchun ham yigʻlash bn ovunayotgandi... Qolganlar kirishga qanchalik urunmasin, Shanu qobiliyati yordamida ularni kirishiga yoʻl qoʻymayotgandi... Shanu shu koʻyi yigʻlashda davom etdi... Imron qasr tashqarisidagi oʻrmonning koʻli yonida paydo boʻlib, koʻlga qarab gʻazabini bosishga, diqqatini jamlashga urinardi... Ammo ortidan quchgan qoʻllar sabab diqqati jamlashga ketgan harakatlari besamar ketdi... Ortidan quchgan qoʻllar sohibasi Imronning qulogʻiga. - Men sizni judayam sogʻindim... Sizni judayam qattiq sevaman Imron, - deb extiros va chiroyli ovozda shivirladi... Sulton xonasida oʻtirar ekan, bir aygʻoqchilikka joʻnatgan qoʻl ostidagi eng yaxshi iblis unga yangi xabar olib kelgandi... Sulton xabarni iblisdan eshitgach, gʻazabini shu darajaga chiqdiki, iblis qoʻrqanidan xonadan tezda chiqib ketdi... Sulton boʻlsa gʻazabdan baqirgancha, xonani ostun- ustin qildi... Bundan ozgina gʻazabi bosilgan boʻlsa ham, uni koʻngli toʻlmadi... Ammo oʻzini bosishga uringan koʻyi oʻziga oʻzi "Bu safar uni senga berib qoʻymayman... Boshqa unga azob berishingga, aldashingga jim qarab turmayman... Barcha haqiqatlardan Shanuni xabardor qilaman... Shanu bunday hayotga munosib emas... Barcha qilmishlaring uchun javob bersan hali..." deb Sulton oʻzi eshitiladigan darajada tishlari orasidan gʻazab bn shivirlab aytdi va xonasidan chiqib ketdi... Shanu xonasida yigʻlab oʻtirarkan, birdan boshi aylanib nafasi siqa boshladi... Tanasida kuchsizni his qildi... Hattoki qoʻlini qimirlatishga kuchi yetmadi... Shanu biroz shu koʻyi oʻtirgach, ogʻzida gʻalati taʼmni his qildi. Keyin birdan yoʻtal tutgach, qoʻli bn ogʻzini yopib yoʻtalib boʻlgach qoʻlini ogʻzidan olganida, qoʻli qon boʻlganini koʻrdi... Holsizlik uni borgan sari qamrab ola boshladi... Shanu qaltirayotgan qoʻllaridan koʻzlarini uzmas ekan, faqat bir soʻznigina ayta oldi xolos... - Faqat hozir emas... * * * Imron oʻzini quchgan qoʻllarni siltab tashladi. Ortiga oʻgirilarkan, qancha bosishga urunayotgan gʻazabi choʻqqisiga chiqishga ulgurgandi... Imronning toʻq jigarrang koʻzlari zulmatdek tim qora rangga kirgan va koʻzlarida yaqqol nafrat mujassam edi. Qoshlari chimirilgan, gʻazabda boʻlganligi uchun boʻyin tomirlari boʻrtib chiqqan va qoʻllari musht holda ortidagi qizga qaradi. Qiz Imronning bunday koʻrinishidan qoʻrqib ketgan boʻlsa ham, hech qayerga jilmay unga muhabbat toʻla koʻzlari bn qarab turardi... Imron boʻlsa hissizlarcha unga sovuq qarab. - Bu yerda nima qilyapsan? - Sizni sogʻindim... Koʻrdingizku oʻzingiz ham Shanuni qilgan ishini... U sizga xiyonat qilib yuribdi axir... U sizning sevgingizga munosib emas..., - deb qiz Imronga moʻltillab gapirar ekan, Imron qizning gapini shu yerida shartta boʻldi... - Seni oxirgi marotaba ogohlatiryapman... Aslo Shanu haqida yomon gapira koʻrma... Men uni qandayligini juda yaxshi bilaman... Boyagi ishimga kelsak, u yerda Shanuni aybi yoʻqligini men kabi sen ham juda yaxshi bilib turibsan... Sevgimga kelsak, sevgimga munosib boʻlgan dunyodagi yagona qiz bu Shanu... Shunday ekan, mendan umiding uz va boshqa meni ham, uni ham qarshisidan chiqma, - deb nafrat bn boqib, ketyotgan payti qiz alam bn gapira boshladi. - Meni undan nimam kam?! Unda bor chiroy menda ham bor... Undagi kuch menda ham bor... Undagi senga boʻlgan sevgisidan, meniki ancha kuchli... Ayting... Nimam kam undan?! Nima qilsam meni u kabi sevasiz?! Nima qilsam men bn qolasiz?!, - deb alam bn baqirib yigʻlay boshladi qiz. Yigʻlash barobarida gapini davom ettirdi... - Oʻsha iflos boʻlmaganida siz meni tashlab ketmasdingiz... Avvallariday bir baxtli yashayotgan boʻlardik... Balki farzandlarimiz ham boʻlishi mumkin ediku... Negaaa?! Nega oʻsha qanjiqni mendan ustun koʻrdiz?!, - deb baqirardi qiz... Imron ortiq jim keta olmadi... Shanuni haqoratlagani uchun qizga nisbatan nafrati battar oshdi va qizni qarshisiga paydo boʻlib, keskin boʻynidan bugʻdi... Asta qulogʻiga... - Seni ogohlantirgandim... U haqida yomon gapirma degandim... Sen boʻlsa yomon gapirush tugul, uni haqoratlading kamiga meni yonimda menga... Ayt-chi... Endi seni nima qilaman... Qoʻlimdan seni kim qutqara olarkan, - deb Imron qizni qulogʻiga shivirlab gapirish davomida uni qattiqroq bugʻardi... Qiz oxiri nafas ololmay ham qoldi... Imron biroz shu koʻyi turgach, qizni siltab otib yubordi... - Boshqa yoʻlimdan chiqma... Shanuni oldida ham boshqa koʻrmay seni..., - degancha gʻoyib boʻldi... Qiz chuqur-chuqur nafas olish barobarida, alam bn. - Mendan hali koʻrasan, Shanu... Seni shuncha ayaganim yetadi... Hali boshingga shunday kunlarni solamanki, hatto buni tasavvur ham qilmagansan... Sen albatta Imronni tortib olaman..., - degancha qiz nafrat bn gapirdi va u yerdan ketdi... * * * Shanu xonasida qoʻlidagi qonga qarab oʻtirarkan, ortiq bardoshi yetmadi... Zoʻrgʻa turib, sekinlik bn yuvinish xonasiga borib yuz qoʻllarini sovuq suvda yuvdi... Oynaga qaraganida qarshisida koʻzlari yigʻidan qizargan, rangi yanada oqargan, sochlari toʻzigan bir axholdagi qizni koʻrdi va xoʻrligi kelgancha yana yigʻlay boshladi... Yigʻlayverganidan, hatto kuchi ham qolmagani uchun yerga oʻtirib qoldi... Oʻksib-oʻksib yigʻlarkan, sochlarida boshqa qoʻlni his qildi... Bu qoʻl taftini Shanu juda yaxshi biladi va necha asr oʻtdiki shu taft sohibini sogʻinib tunlarni bedor oʻtkazdi... Shanu sochlaridagi qoʻl uning toʻzgʻib ketgan sochlarini silar ekan, Shanuni boyagi "dahshatli" gaplar yodiga kelardi va battar xoʻrligi kelgancha yigʻlashda davom etdi... Uning qalbi qattiq ogʻrigandi, Imronning gaplarida keyin. Ammo uni bor vujudi bn sevganligi uchun ham undan ketolmaypogandi... Shuning uchun ham sochlaridagi qoʻlni olib tashlay olmayotgandi... Bunga unga boʻlgan sevgisi yoʻl qoʻymasdi... Imron biroz Shanuni yigʻlashiga qarab turdi... Chunki boyagi aytgan gaplaridan keyin oʻzini uning oldida aybdor deb hisoblayotgandi... Ammo Shanu yigʻlashdan hech toʻxtamayotganini, koʻzlari ishib ketgan koʻrgach, Shanu anchadan beri shu holda ekanini koʻrib yurahi orqaga tortib ketdi va shartta uni bagʻriga qattiq bosdi... Suyuklisini shu axvolga solganligi uchun oʻziga laʼnatlar oʻqidi... Ketgandan beri yigʻlaganini oʻylasa, koʻksida qattiq ogʻriqni sezdi... Bunga qoʻshimcha qilib, bagʻridagi jondan aziz ayolini hech yigʻidan toʻxtamasligi ham qoʻshilgandi... Imron oxiri uni gap bn ovutishga urib koʻra boshladi. - Kechir... Atirgulim..., - deb Imron uni qattiqroq qucharkan, xuddi uning gaplaridan keyin Shanu uni siltab tashlab, quchogʻidan chiqib ketadigandek tuyulardi unga... Ammo u kutgan narsalarning umuman teskarisini qildi Shanu... Shanu ham Imronni quchdi. - S.sizzz.nni ss.soo.gʻgʻiiinnn.ddimmm, - deb zoʻrgʻa ayta oldi. Chunki uzoq vaqt baqirib va koʻp yigʻlaganidan hiqqichoq tutib, ovozi bugʻilib qolgandi... Imron Shanudan bu gapni eshitgach, shunday vafoli, sevgisiga doimo sodiq qolib uni kutgan bagʻridagi farishtasini boshqalardan ustunligiga begʻuborligi-yu qalbi pokligiga amin boʻldi... Va unga shunday qiz uchragandan "Ollohga shukur" deb qoʻydi... Shanu yana qiynalib boʻlsa ham gapini davom ettirmoqchi boʻldi... - Mm.menn s.sizz.ggaaa x.xii.yyooo..., - Shanu gapini davom ettira olmadi labi ustuga qoʻyilgan qoʻllar sabab... Imron qizni bagʻridan boʻshatib, lablariga koʻrsatkich barmogʻini qoʻyib gapirishdan toʻxtatdi va koʻzlariga avalgidek mehr-muhabbat toʻla nigohlar bn qaradi... Shanuni koʻzlari jiqqa yoshgan toʻlgan boʻlishiga qaramay, uning tim qora koʻzlarida unga boʻlgan chesiz sevgi-yu, oʻz aksini koʻrgach behad quvonib, qayta qattiq quchdi... - Boʻldi... Atirgulim oʻzimni... Bilaman... Sen menga xiyonat qilmagansan... Boyagi ishim uchun, qalbingni ogʻritganim uchun kechir... Sen bunga umuman loyiq emasding... Kechir... Rashkim sabab senga azob berganim uchun, kechir... Seni behad, telbalarcha sevaman... Shu telba oshigʻingni kechir... Shanu Imronga hech nima demadi... Shunchaki Imronning boʻynidan qattiq quchdi... Imron boshqa gap hozir ortiqcha ekanligina bilib, u ham jim boʻldi va Shanu dast koʻtarib olib xonadan chiqdi. Chunki Shanuni axvoli yaxshi emas edi... Imron xonadan Shanuni koʻtarib chiqqanligini qolganlar koʻrgach, Shahzodni koʻzlarida nafrat aks etgan boʻlsa, qolganlar bu kim ekanligiga qiziqishardi... Imron ularning hech biriga eʼtibor bermay, Shanuni koʻtargancha boshqa boʻsh sarishta xonaga olib kirdi va uni yotoqqa yotqizdi... Qolganlar ortidan kelganda, Imron ularni xonaga kirgizmay, "Shanu hozir dam olishi kerak, uni holi qoʻyinglar, oʻziga keltach birga pastga tushib hammasini bafurja gaplashib olamiz..." deb ularni ketkizib yubordi. Oʻzi boʻlsa qaytib xonaga kirgancha, Shanuni yoniga yotib, uni quchgancha yotdi. Shanu ham Imronni koʻksiga bosh qoʻygancha koʻzlarini yumdi, ammo koʻzlaridan yosh sizib chiqishdan toʻxtamadi... Hamma pastga tushib oʻtirarkan, Shahzod qanchalik gʻazabini bosishga urunmasin bari foyda bermasdi... Shahzod bir nuqtaga termulib oʻtirarkan, oxiri sabri tugab gʻazab bn yonida turgan guldonni devorga qarab otib yubordi... Buni kutmagan boshqalar unga hayrat bn qarasharkan... - Tinchlikmi, Shahzod?! Nimadir boʻldimi?, - deb Sardor hayratini yashirmagan koʻyi Shahzoddan soʻradi... Shahzod Sardorni savoliga javob berish oʻrniga u yoqda bu yoqqa yura boshladi... Keyin gapga Ali aralashdi. - Shahzod, gapirsang-chi... Sen Shanuni yonidagi yigitni koʻrganingdan beri oʻzgarib qolding... Demak uni tanir ekansanda... Hoʻsh kim edi u?, - deb Ali Shahzodni soʻroqqa tuta boshladi. Alini gapini qolganlar ham maʼqullagani uchun Shahzod aytishga majbur boʻldi... - U haligi... Shanu shu paytgacha kutgan va boyagini oʻzi aytkanidek oʻtmishidagi turmush qurgan yigit... Bu ham kamlik qilsa, biroz avval uni boya "dahshatli" ahvolga solgan oʻsha ablah..., - deb Shahzod gʻazab bn tishlanib gapirdi... - Shanu boʻlsa, qanday qilib uni shuncha ishini bilmagandek unga qoʻl tekkizishiga, yetmaganiga uni yonida qolishiga indamay ruxsat berganiga tushuna olmayapman, - deb Shahzod gapini davom ettirib qoʻydi... Shahzodni gapini eshitgan boshqalar ham Shanuga tushuna olmay qolishdi... Va oxir oqibatda, Shanu oʻziga kelib olgach, oʻzidan soʻrab bilib olamiz degancha, uni oʻziga kelishini kutib oʻtirishdi... Sevinch bn Javohir boʻlsa, boya hushsiz ahvolda olib kelingan Abdulhafizni hushiga kelishini kutib, uni xonasida oʻtirishardi... Kattakon, hashamatli bu qasr hozirda oʻlik sukunat hukmron edi... Shanu Imronni koʻksida bosh qoʻyib, koʻzlarini yumib yotarkan, koʻzlaridan yosh sizib chiqaverardi... Bir zum shunday yotgach, koʻzlarini shartta katta-katta qilib ochdi va Imronni bagʻridan otilib turib ketdi... Qizning bu ishini tushunmay, kuzatib yotgan Imron ham qiz turgach, yotgan oʻrnidan turib yotoqqa oʻtirdi... Imron Shanuga "nima boʻldi" degan savolamuz nigoh bn qararkan, Shanu unga qoshlarini chimirib olgancha qarshisida oʻtirardi... - Meni yonimga qaysi oʻynashingizni oldindan kelyapsiz?!, - deb Shanu qahrli nigohlar bn Imrondan koʻz uzmagan holda gapirdi. Imron Shanudan bu gapni eshitaman deb oʻylamagani uchun biroz shokka tushib qoldi. Bu esa Shanuni yanada shubhalanishiga sabab boʻldi. Imron tezda oʻzini qoʻlga olib. - Nima?! Qanaqa oʻynash jinnivoy? Nimalar deyapsan?!, - deb Imron unga begunoh bolalar kabi beozorgina qarash bn qaradi. Bundan esa Shanuni battar jahli chiqib ketdi. - Hali sizga men yosh bolamanmi?! Ustingizdan kelyotgan begona ayol iforini bilmaydigan, - deb Shanu gʻazabini bosishga urunardi. Imron sal oldingi uchrashuvni eslab, ichida "jin ursin" deb qoʻyib, vaziyatdan chiqishga urundi. - Ha albatta... Sen menga qiyoslaganda yosh bolasan... Meni mittivoyimsan... Erkatoyimsan..., - deb Imron Shanuning burnidan chimdib qoʻydi... Shanu uning gaplarini jiddiy olmayotgani uchun figʻoni falak chiqdi va qoʻliga ilingan birinchi yostiq bn uni ura ketdi. Urush barobarida.... - Men sizga hali yosh bola boʻldimmi?! Haa oʻzizga boshqa yoshi kattarogʻini topib olibsizda aa?! Biz sizga kichkinalik qilibmizda aaa?! Shuncha payt oʻsha yoshi kattarogʻi bn mazza qilib voqti chogʻlik qilgandirsiz... Keyin behosdan biz esizga tushib qoldikmi aaa?!, - deb Shanu Imronni yostiq bn urarkan yostiq oxiri yirtilib ichidagi parlari ularning ustiga sochilib ketdi... Shanu endi qoʻliga tushgan narsani Imronga ota boshladi. Imron Shanuning ayovsiz "zarbalaridan" qochish harakat qilarkan, Shanu hech toʻxtashni bilmasdi... Oxiri xonada deyarli "sogʻ" narsa qolmagach, sekin tin oldi... Imron boʻlsa uni orqasida paydo boʻlib, quchib oldi. - Oʻzimni rashkchi atirgulim... Boʻldimi, yetadimi shunchasi..., - deb Imron Shanuni yuzidan oʻpib qoʻydi. Shanu uni bor kuchi bn siltab tashlab, uni quchogʻidan chiqib ketdi. - Menga qoʻlizni ham tekkizmang, hissiz eshak, - Shanu oxirgi soʻzini deyarli ichida aytgan boʻlsa ham, Imron uni eshitib qoldi. Shartda qizni ikki yelkasidan oʻziga qaratib, qizning yelkalaridan qoʻlini olmagan holda qoshlarini chimirib qaradi. - Nima deding?! Qaytar-chi... Men hali hissiz eshak boʻldimmi?, - deb Shanudan koʻz uzmay qarab turarkan, Shanu nima deb qoʻyganini endi tushundi... U Imronni yaxshi bilgani uchun ham, Imron haqorat qilganlarni deyarli sogʻ qoldirmasligini bilgani uchun ham hozir eng yaxshi yoʻl vaziyatdan chiqish edi, ammo Shanuni hozir jahli chiqqani uchun bunga hatto ahamiyat ham bermadi... Shanu qoʻllari bn ogʻzini yopib, koʻzlarini katta qilgancha, uzun kipriklarini pir-piratib Imronga xuddi yosh boladek qararkan, Imron uni bu qilliqlarini bir muddat kuzatib turdi va kulib yubordi. Shanu boʻlsa endi ikki qoʻlini chalishtirib... - Yoʻq... Uzr adashibman... Siz qizlarga suyagi yoʻq "suyuqsiz"... Qizlarni koʻrsangiz xuddi muzqaymoqday erib ketadigan, - degancha keta boshlagandi, Imron uni qarshisida paydo boʻlib qattiq quchib oldi va labiga labini bosdi... Shanu Imronga qanchalik qarshilik qilishga urunmasin, bari besamar ketardi... Oxiri Imron qizni qoʻyib yuborgach, Shanu Imronni yuziga tarsaki tushirdi... Buni kutmagan Imron Shanuga gʻalati qaradi. - Boshqalarni oʻpgan lablariz bn meni oʻpmang... Boshqalarni quchgan shu qoʻllar meni quchmasin..., - deb Imronni yonidan oʻtib ketyotgan edi, Imron Shanuning bilagidan ushlab yana oʻz joyiga yaʼni qarshisiga olib kelib qoʻydi... - Men senga nima deyapman boyadan beri?! Men faqat va faqat seni sevaman... Hayotimda sendan boshqa ayol yoʻq... Men faqat senikiman... Qalbimda ham, hayolimda ham, hayotimda ham, nikohimda ham, hatto kelajagimda ham yolgʻiz oʻzing boʻlasan... - Oʻtmishingizda-chi?!, - deb Shanu Imronning koʻzlariga tikildi... Imron koʻzlarini olib qochdi. - Hayotimga sen kirib kelganingdan keyin boshqa ayolga hatto qiyo ham boqmadim, atirgulim... Menga ishon... Nahot bir-birimizga boʻlgan ishonchimiz yoʻqolgan boʻlsa, - deb Imron Shanuni yuzini qoʻllari orasiga olib, unga iltijoliy va muhabbat toʻla koʻzlari bn tikildi... Shanu bir muddat nima deyishini bilmay qoldi. - "Imron qanday sizga ishonay... Ayting... Axir, sizdan ayol kishini ifora shundoqqina kelib turibdi-ku... Lekin judayam tanish ifor... Ammo kimga tegishli ekanini bilolmayapman... Nega, hammasini yana chigallashtirib yubordingiz?! Axir sizga bir olam quvonch bagʻishlaydigan yangilikni aytmoqchi edim-ku... Shuncha ishdan keyin qanday sizga ishonib bu yangilikni aytaman endi... Yoʻq... Yoʻq... Men hozir sizga bu yangilikni ayta olmayman... Hammasini tagiga yetib, bilmagunimgacha sizga hech nimani aytmayman... Nima boʻlgan taqdirda ham tezroq harakat qilishim kerak, axir voqtim oz qolyapti... Mayli hozircha oʻzimni sizga ishonganday koʻrsatay, lekin baribir hammasini tagiga yetmagunimgacha tinchimayman", degan hayollar bn Shanu Imronning koʻzlaridan koʻzini uzmay qarab turardi. - Yaxshi... Sizga ishondim..., - deb Shanu jilmayishga urundi va buni ming qiyinchilik bn uddaladi... Imron hech narsadan shubhalanmay, Shanu unga ishonganidan xursand boʻlib, uni mahkam quchoqladi. Shanu ham uni qucharkan... - Iltimos... Oʻtinaman... Menga xiyonat qilmagan boʻling va qilmang ham... Xiyonatizni bilgan kunim... Oʻz sevgim qotiliga aylaman... Meni oʻz sevgim qotiliga aylanishimga yoʻl qoʻymang... Iltimos... Sizdan yagona iltimosim va talabim shu... Unutmang... Xiyonatizni bilganimdan soʻng, bu dunyoda yo siz yashaysiz yo men... Menga bunday tanlov qilishimga yoʻl qoʻymang... Iltimos..., - deb Shanu Imronning qulogʻiga shivirladi... Imron Shanuning gaplarini eshitib, tanasi muzlab ketdi. Ichidan nimadir uzulganday boʻldi... Shanu Imrondan oʻzini olarkan, chiroyli jilmayib. - Endi men yuvib oʻzimga qarab olay... Hali boshqalarga ham sizni tanishtirib, vaziyatni tushuntirishim kerak... Ha aytkancha, hali shuncha voqt qayerda ekanligingizni tushuntirib berishingiz kerak menga... Endi esa men oʻzimga qarashga ketdim, - deb Shanu Imronni gapini ham eshitmasdan shoshgancha xonadam chiqib ketdi. Imron boʻlsa buyogʻiga nima qilishini oʻylab, xonada biroz yolgʻiz qoldi. Keyin u ham yuvib oʻziga qarab olishga ketdi... Shanu yuvinish xonasidan bitta xalatda chiqqach, shkafi yoniga borib undan kiyish uchun koʻylak tanlay boshladi... Koʻylaklari orasidan eng yorqin qizil ranglisini va eng hashamatlisini tanladi... Koʻylakni kiyib boʻlgach, koʻzgu qarshisiga kelib, pardoz qildi... Labini qondek qizil rangga boʻyadi... Soʻng oʻzini koʻzgudagi aksiga qarab turarkan, koʻzguda mukammal qiz siymosini koʻrdi. U hamon koʻzgudan koʻz uzmay tikilib turarkan, koʻzguda Imron bn birin-ketin aksi tasvirlandi... Ular judayam bir-birilariga mos va ideal juftlik koʻrinishini aks ettirib turishardi... Shanu boʻlgan voqealarni qayta yodga olarkan, Imron bn boshqa bunday yonma-yon koʻrinishni istamay koʻzgudan uzoqlashdi va yuzida hissiz va sovuq koʻrinish ifoda etdi. Imron Shanuni bu qiyofada koʻrib, hali ham uni chindan kechirmaganini tushundi va endi gapirmoqchi boʻlganida, Shanu Imronning gapirishiga yoʻl qoʻymay oʻzi gapira boshladi. - Imron, bizni boshqalar pastda kutyapti... Shuning uchun tezroq pastga tushishimiz kerak..., - deb Shanu Imronni gapini eshitmasdan nozik va oʻziga ishonch bn yurib xonadan chiqib ketdi... Imron ham uning ortidan chiqdi. Birga pastga tushishar ekan, ularga hamma gʻalati qarab turishardi. Shanu bu qarashlarga eʼtibor bermay, mehmonxonani kreslolaridan biriga oʻtirdi. Yonidagi kresloga esa, Imron oʻtirgach, qolganlar ham bir-ketin oʻz oʻrinlariga oʻtirdi... Bu paytgacha Abdulhafiz ham oʻziga kelib Sevinch bn Javohirdan boʻlgam ishlarni bilib olgandi va u ham ularga qoʻshildi. Imron va Abdulhafiz bir-biriga yomon qarash qilib oʻtirisharkan, ularni koʻz urushtirish jangiga Shanuni gap boshlagani nuqta qoʻydi. - Hammangiz yonimdagi Imron ekanligini bilib boʻldingiz... Ha... Koʻrib turganingizdek u qaytib keldi..., - Shanu endi gapni davom ettirmoqchi edi, ammo Shahzod uni gapini shartta boʻldi. - Xoʻsh, ayt-chi? U shuncha payt qayerda edi? Nega biron marta seni koʻrgani kelmadi, senga hatto tirikligini ham aytib qoʻymadi?, - deb Shahzod ochiqchasiga Imronga qahrli qaradi. Shanuni ham bu savollarga javobi yoʻqligi uchun, bir zum jim turgach, Imronga qaradi. - Meni ham shu savollar qiynayapti... Kelinglar barchamiz birdek shu savollarga javobni uning oʻzidan olamiz... Xoʻsh, Imron bizni qiynayotgan savollarga javobni sizdan kutyapmiz... Ayniqsa men..., - deb Shanu Imronga achchiq jilmaydi va javob talab qilgandek qaradi. Qolganlar ham Imrondan javob kutib unga qarab oʻtirishardi... Imron boshqalarni nigohiga eʼtibor ham bermadi. Faqatgina Shanuga qarab, nigohlaridan shuni tushundiki, Shanu Imrondan juda qattiq hafa... Qalbi qattiq ogʻrigan... Unga avvalgidek ishonmayapti... Hatto unga qarab turgan alamzadalik aks etgan koʻzlarida shindoqqina bilib turibdi. Faqat buni bilish uchun Shanuni Imronday bilish kerak xolos... Imron oʻtmishda Shanu bn yuzma-yuz gaplashmaslaridan oldin, uni ikki yil kuzatib yurgandi va oʻsha paytlari u Shanuni barcha odatlari-yu, nima yoqish yoqmasligini yaxshilab kuzatib bilib olgandi. Shuning uchun ham Imron Shanuni bitta qarashining oʻzida undagi holatni bilib olishi mumkin edi... Hozir ham shuning uchun Shanuni ichki kechinmalarini tez fursatda bilib oldi. Toʻgʻri bu ish bu safar unchalik son boʻlmadi, hatto Imron sal qolsa uning sirtki yolgʻon holatiga ishonardi. Shundagina Imron sezdi, shanuni tashqi koʻrinishi oldingidanda goʻzallashgan boʻlsa, ichki tuygʻularini, hislarini bilib olish oldingidanda ancha qiyinlashgan. U oldingidek sodda qizaloq emasligini, Imron kecha Shanu uning koʻzlari tikilib "ishondim" deb yolgʻon gapirganida bilgandi... Imron Shanudan nigohlarini uzmagan koʻyi, uning savoliga javob berishni boshladi. - Men shuncha payt yoʻqligimni sabab bor albatta... Chunki aslo, oʻzim xohlab seni yolgʻiz tashlab ketmasdim... Esingda boʻlsa, oʻsha kuni seni "oshiqlaringdan" boʻlgan Sulton kelgandi, - deb Imron "oshiqlaringdan" soʻziga alohida urgʻu berib gapirdi... - Ha albatta esimda... Oʻsha kunni unutib boʻlarmidi... Axir sizni oʻsha kundan keyin asrlar mobaynida koʻrmadim... Siz izsiz gʻoyib boʻldingizku axir..., - deb Shanu kesatiq bn javob berdi. Imron uning kesatigʻidan koʻngli olrigan boʻlsa ham, indamay gapida davom etdi... - Men uni orqasidan chiqqach, u meni ancha uzoqroq joyga olib keldi... Menga seni oʻzi bn olib ketishini, sizlarning oʻrtangizda turganimni aytdi... Yana bir-biringizni sevishingizni ham... Men seni doim kuzatib, yashirincha oldingda boʻlganim uchun, bu yolgʻonligini darrov bildim va unga seni hech qachon unga tugul boshqasiga ham bermasligimni aytdim... Yana faqat men bu dunyoda yoʻq boʻlsamgina sen boshqasiniki boʻlishing mumkinligina aytkanimdan keyin, u "oʻzing shuni xohlading... Endi bemalol "marhumlar olamida" senga omad tilayman" degancha, qandaydir suralar ayta boshladi... Shu payt uning onasi bn bir qiz adashmasam ismi Kamila edi shekilli, kelib uni toʻxtatmoqchi boʻlganida, onasini ham ayamasdan oʻldirdi... Kamilani ham oʻldirmoqchi boʻlganida, u zoʻrgʻa qochib qutuldi... Men unga qarshilik qilmoqchi boʻlganimda, ancha kechikkan edi... Meni qora oʻrama tutun oʻz domiga torta boshladi... Menga gʻolibona kulib turgan Sultonga ,bor kuchim bn yaqinlashib uni ham oʻzim bn oʻsha oʻramaga olib ketdim... Shunday qilib biz "Marhumlar olamiga" tushib qoldik... U yerdan chiqishni iloji yoʻq edi... Faqat ruhlar, har xil qoʻrqinchli baqiriq ovozlari, chaqaloqlarning yigʻi ovozlari hamma joyni egallagan edi... Uning ustiga hamma joy zulmat edi... U yerda vaqt tushuncha yoʻq boʻlgani uchun, bilmadim qanchadan keyin Sulton u yerdan gʻoyib boʻldi... Keyin esa meni yonimda yana oʻsha oʻrama paydo boʻlib, meni shu yerga olamga olib keldi... Bundan juda hursand boʻlib, uyga qaytsam sen yoʻq ekansan... Keyin seni qidirdim va oxiri oʻsha voqea ustida seni topdim..., - deb Omron gapini yakunlab Abdulhafizga nafrat bn qaradi... Imronning gaplaridan hamma hayratga tushib qoldi. Hatto Shanu ham shok holatida edi hozir... Shanu shok holatida edi, birdan boshida qattiq ogʻriqni sezdi... Tanasidagi kuch uni sekin tark etardi... U oʻzini qancha tutishga urinmasin, bu eplay olmay borardi... Shanu boshida qattiq ogʻriqni sezdi-yu, zulmatga quladi... Hamma Imronga qarab oʻtirarkan, birdan Shanu oʻzini tashlab yubordi... Inron chaqqonlik qilib uni yerga tushmasidan ushlab qoldi va dast koʻtarib oldi... Hamma nima boʻlganini toʻliq tushunib yetmasidan Imron Shanuni yotogʻiga olib ketdi. Qolganlar ham uning ortidan ketishdi... Imron xonaga kirgach, Shanuni yotoqqa yotqizdi. Uning ortidan kelgan Mira Shanuni koʻzdan kechirarkan nima boʻlganini aniqlay olmadi... Bundan Imronni gʻazabi qaynagan boʻlsa ham hozir janjallashadigan vaziyat emasligini bilib indamadi. - Menimcha... Shanu hushidan ketgan... Lekin sababini aniqlay olmadim... Oʻziga kelgach, yana bir bor uni koʻzdan kechiraman, balki shunda negaligini aniqlashim mumkin, - deb Mira boshqalarni oldida xuddi aybdordek bosh egdi va xonadan hijolat chekib chiqib ketdi. Qolganlar ham sekin xonani tark etisharkan, Shahzod bn Abdulhafiz Shanuni u bn yolliz qoldirishni istashmasdi, ammo chiqishga majbur boʻlib xonani tark etishdi... Imron Shanu bn xonada yolgʻiz qolarkan, uning yoniga yotib oldi. Shanuni yuzlarini, keyinesa sochlarini silab biroz termuldi... Keyin oxista labidan oʻpib qoʻyib, uni quchoqlab yonida yotdi va koʻzlarini yumdi... Imron uygʻonib koʻzlarini ocharkan, quchogʻi boʻsh ekanini koʻrib yotoqqa qaradi. Yotoqda ham yolgʻiz ekanlini koʻrgach esa, xonaga koʻz yugurtirib uni topolmagach, yuvinish xonasiga kirdi, ammo Shanuni u yerdan ham topolmadi... Bundan Imronni hayrati oshdi. Oʻziga oʻzi "Shunaqa ham qattiq uxlaymanmi, hatto suyukligim quchogʻimdan chiqib ketibdi-yu men bilmabman... Ammo men doim juda sezgir boʻlganman... Qanday uddaladi ekana mendan sezdirmay ketib qolganinichi buni... Oʻzimni ayyorcham..." deb Imron gapirib xonadan chiqib, Shanuni qidirishga tushdi. Ammo qasrning hamma yerini koʻrib chiqqan boʻlsa ham Shanuni topa olmadi... Oxiri istamasa ham Shanuni Shahzoddan soʻrashga majbur boʻldi. Chunki Shanuni eng yaqini bu Shahzod ekanini Imron ham juda yaxshi bilardi. Imron Shahzodni yoniga borib gapni nimadan boshlashni bilmay turganida, Shahzodni oʻzi gapirib qoldi... - Shanuni topolmayapsanmi?!, - deb Shahzod Imronga qattiq tikildi. Imron Shahzodning bu gapidan keyin bir hayron qolgan boʻlsa, bir Shanuni qayerda ekanligini bilishini fahmladi. Ammo yana gapirmoqchi boʻlganida Shahzod uni gapirishiga qoʻymay oʻzi gapira ketdi... - Sen ham uni toʻxtata olmapsanda yoki senga ham sezdirmay ketgan... Seni hayron qolganligingni inobatga olsak, demak senga ham sezdirmay ketin qolibdi... Xoʻsh mendan uni qayerdaligini soʻramoqchi boʻlsang, men bilmayman... U doim oyning shu sanasida gʻoyob boʻladi... Qayerga ketganligini esa hech birimiz bilmaymiz... Kuzatib ovora boʻlma, baribir uni qayerga ketganini bilolmaysan..., - deb Shahzod Imronni gapini eshitmasdan ketib qoldi. Imronni Shahzod hatyo gapirishiga ham qoʻymagani uchun achchigʻi chiqqan boʻlsa ham, hozir uni Shanuni qayerga ketgani koʻpriq oʻylantirgani uchun Shahzod bn hisob- kitobni keyinga qoldirishni maʼqul koʻrdi va yotoqxonaga kirib kuta boshladi... Imron Shanuni yotoqxonada kresloga oʻtirgancha kutarkan, Shanudan hech darak boʻlmasdi... Kech tushgan boʻlsa ham Shanu qaytmadi. Imron yotoqxonadan chiqmay, kresloga oʻtirgancha uni kutishdan toʻxtamadi... Shu oʻtirishda tunni tong qildi... Erta sahardan yotoqxonaning ayvonga chiqish eshigi ochilib, oxista qadamlar bn sekin Shanu xonaga kirib kelardi va oʻziga qaratilgan jiddiy nigohlarga koʻzi tushgach bir choʻchib tushdi... Oʻzini tezda qoʻlga olivolib, u ham xuddi Inron kabi jiddiy qiyofaga kirib oldi. Imron unga tikilib turarkan, oʻzi gap boshlashini kutdi. Ammo Shanuda bunday narsaga moyillik sezmaganidan keyin oʻzi soʻrashga majbur boʻldi. - Shuncha paytdan beri qayerda eding?, - deb Imron Shanuga qattiq tikildi, xuddi javob talab qilgandek. Imronning ovozida jaxl, havotir va sogʻinch yaqqol sezilib turardi. Shanu bir zum jim turib, nimanidir oʻylagach, shoshilmay shkaf yoniga borib ichidan qoʻliga ilingan koʻylakni oldi. Uning harakatlarini kuzatib turgan har kimsa, uni qattiq charchaganini hech shubxasiz sezishi aniq edi... Imron uni javob berishini sabr bn kutarkan, sabri oxirlab qolganini fahmlab turardi. Shanu Imronning koʻzlariga tik magʻrur qarab. - Shunchaki, biroz yolgʻiz sayr qilishni istadim. Bori shu..., - degancha Shanu uni javobini ham kutmasdan tezlikda yuvinish xonasiga kirib ketdi. Imronning jaxli chiqib, kreslo oldidagi suvinerni derazadan uloqtirib yubordi. Shanu uni aldaganidan judayam jaxli chiqib ketdi. Aldamagan taqdirda ham, bu sayr oddiy oʻtmagani uni koʻylagi yoqasidagi qon dogʻidan ham bilsa boʻlardi... Imron doim Shanuga nisbatan oʻta eʼtiborli boʻlgani uchun, bittada koʻylagodagi qon dogʻini koʻrdi va Shanu uni koʻzlariga tik qarab yolgʻon gapirgani uchun ham jaxli judayam chiqib ketdi. U tushundi, Shanu undan nimanidir yashiryapti, demak uning ishonchidan chiqdi... Imron shularni oʻylarkan, gʻazabdan qoʻllari musht boʻlib tugildi, ammo oʻzini bosishni, jaxlini jilovlay olishni uddaladi... Chuqur nafas olib chiqargach, yana qaytib oʻtirgan kreslosiga oʻtirdi. Shanu yuvinish xonasidan chiqqach "tergov"ni davom ettirish uchun kuta boshladi. Shanu yuvunish xonsiga kirgach, chuqur nafas olib, ogʻir xoʻrsinib qoʻydi va koʻzguga qararkan, koʻylagiga tekkan qon dogʻini koʻrib koʻzlari katta-katta boʻlib ochilib ketdi. Koʻzgudan koʻylagidagi qon dogʻiga qararkan, Imron koʻrmagan boʻlsin deb ichida duo qila boshladi. Ammo Shanu bilib turardi, katta ehtimol bn Imron buni koʻrganini va uni hozir yotoqxonada bunga izohini kutayotganini... Shanu shu narsalarni oʻylab, ogʻir xoʻrsinib qoʻyib, muzdek suv tahida ancha turdi. Bu unta doim teran fikrlashga yordam bergani uchun ham Shanu buni tez-tez qilib turardi... Shanu yuvinib boʻlgach, ustiga boya olgan koʻylagini kiyishni istamay, bitta xalatni kiyishni maʼqul koʻrdi... - Ana endi Shanu aqlingni yaxshilab ishlat... Sezgir boʻl... Boʻlmasam Imron seni nimalar qilib yurganingni bilib qolsa, shuncha qilgan ishlaring besamar ketadi..., - deb Shanu koʻzgudagi aksiga qarab, deyarli ichida gapirdi va yuvinish xonasidan chiqdi... Kresloda oʻtirgan Imronni koʻrib, adashmaganini bildi va sochlarini sochiq bn qurutishga urungancha, yotoqqa Imronning qarshisiga oʻtirdi. Shanu Imronga boshla degandek, hafsalasi pir boʻlib qaradi va shunday qilib "tergov" boshlandi... - Xoʻsh, atirgulim... Balki sayrda nimalar boʻlganini menga aytib berarsiz?, - deb Imron sayr soʻziga alohida urgʻu berib gapirdi. Shanu hech qanday oʻzgarishsiz, hotirjamlik bn Imronni savoliga javob berdi. - Doimgidek..., - deb Shanu Imronga sirli jilmayib qoʻydi. Imronni bundan yanada Shanuni 1 kun qayerda boʻlganiga qiziqib qoldi... - Yaxshi... Batafsilroq aytib bera qoling unda sirli sarguzashtlar Qirolichasi, - deb Imron bu safar kesatib gapirdi. - Sayrda sizga aloqador hech narsa boʻlgani yoʻq Qirol egaist, - deb Shanu ham Imrondek javob qaytardi... Imron Shanuning gapidan bir qalbi ogʻrisa, shunch payt qayerdaligini aytmayotgani uchun bir jaxli chiqardi. Ammo Shanuni qalbini ogʻritishni istamay, bazoʻr oʻzini bosgancha "tergov"ni davom ettira boshladi... - Meni rafiqam ekanligingizni unutmang qalblar ovchisi... Shunday ekan barini bilishga toʻlaqonli haqliman, - dedi Imron bu safar biroz jiddiy tortib. - Ha endi esingizga tushib qoldimi, rafiqangiz ekanim?! Shuncha payt holimdan hatto xabar ham olmagan edingizku... Endi mendan erlik huquqingizni talab qilyapsizmi?! Bizga..., - deb Shanu shu joyida toʻxtab qoldi... Nima deb qoʻyganini endi tushib, Imronga qaragach, Imron unga tushunmay qarab turganini koʻrib darrov gapini toʻgʻirlab davom ettira ketdi. - Bizga, menga boshqa biz kabilarga kerak paytingiz yonimizda boʻlmadingiz... Shunday ekan mendan erlik huquqlaringizni mendan ogʻzingizni toʻldirib talab qilmang, janob Begona, - deb Shanu Imronga nafrat bn qarab, kiyinish xonasiga kirib ketdi. Imronning qulogʻi ostidan "Janob Begona.." degan Shanuni ovozi qayta va qayta takror jaranglaverdi. Imron Shanuning bu gaplaridan keyin koʻksida qattiq ogʻriq turdi... Qalbi parchalandi... Jaxl ustida qoʻliga ilingan narsani har yoqqa otib, parchalab tashladi... Qoʻliga ilingan stakanni endi otmiqchi edi, koʻzi xonaning devoriga oʻrnatilgan Shanuning jilmayib tushgan rasmiga tushgach, qoʻlidagi stakanni ota olmadi va qattiq siqdi... Stakan uning kuchiga bas kela olmay, kaftida sinib ketib, qoʻlini jaroharladi. Imron qoʻlini qattiq siqishdan toʻxtamagani uchun, shisha siniqlari uni qoʻlini jiddiy jarohatladi va jarohatdna tizillab qon oqa boshladi... Imron biz muddat Shanuni rasmidan koʻz uzmay turgach, xonadan gʻoyob boʻldi... Sulton Shanuning yotoq xonasining ayvonidan Shanu va Imronning gaplarini zimdan eshitib turarkan, Imron ketgach eshitkanlarini tahlil qila boshladi... Tahlil qilarkan, uni ham Shanuni bunday sirli gʻoyib boʻlib qolishlarini sababi qiziqtirib qoʻydi va surishtirish uchun Sulton ham u yerdan ketdi... Shanu kiyinish xonasiga kiriboq yerga oʻzini behol tashlab yubordi... Koʻzlaridna yosh quyilib, yuzlarini yuvardi... Shanu shu qadar yigʻlardiki uni koʻrgan kim boʻlishidan qatʼiy nazar unga achinib qarashi aniq edi... Shanu boshqalarni oldida oʻzini ojizaday koʻrsatishga gʻururi yoʻl qoʻymagani uchun ham shunday hech kim yoʻq yolgʻiz qolgandagina koʻz yosh toʻkardi... Toʻgʻri baʼzida shunday ishlar boʻladiki, Shanuni jonidan, suyak-suyagidan oʻtib ketadi va oʻzini biroz muddatga tuta olmay koʻz yoshi toʻkkan paytlari ham boʻlgan. Ammo tezda yana oʻzini tutib olib, magʻrur kibrli Qizil Qirolicha qiyofasiga kirib oladi... Shanu yerda oʻtirgancha yigʻlar ekan, qarshisidagi katta koʻzguda oʻzini koʻrib, aksiga gapira boshladi... - Mana, mening asl koʻrinishim... Hech kim magʻrur, kibrli, hissiz qizning aslida shunday ojiza ekanligi haqida hatto oʻylab koʻrmaydi... Menga ham boshqalar kabi mehr- muhabbat, eʼtibor, tinch osoyishta hayot kerakligi haqida biron kim oʻylarmikan aaa?! Yoʻq... Yoʻq... Hech qachon... Ular men haqimda oʻylashmaydi... Faqat mana shu tanamga, kuchimga egalik qilishmoqchi boʻlishadi xolos... Ular menimas Qizil Qirolichani yonida boʻlishayapti... Ular meni men boʻlganim uchun yaxshi koʻrishmaydi... Axir menda ham qalb borku... Meni ham qalbim ogʻriydi, parchalanadiku... Lekin hech kim meni ichki kechinmalarim bn qiziqmaydi... Hatto Imronga ham bularni farqi yoʻq... Unga faqat menga egalik qilishi kerak xolos... Kelganidan beri hatto "shuncha payt nima qilding" , "qiynalmadingmi" , "mendan keyin qanday yashading" , "hech kim senga ziyon yetkazmadimi" deb hech boʻlmasa koʻnglim uchun soʻrasa boʻlardiku... Yoʻq... Lekin soʻramadi... Ammo bir kun uni ruxsatisiz tashqariga chiqqanim uchun oʻzicha endi mendan hisob soʻrayapti... Yoʻq... Aslo Imron janoblari... Ortiq qoʻlingizda oʻyinchoq boʻlmayman... Sizni sevaman... Hatto jonimdan ham ortiq... Ammo siz oʻzgaribsiz, mobodo shubhalarim oʻrinli chiqib, menga xiyonat qilgan boʻlsangiz... Ishonavering sizni oʻzim oʻz qoʻllarim bn oʻldiraman... Sevgim haqqi qasam ichaman... Iltimos qilib, Allohdan soʻrayapman, hatto doim ichimda duo qilyapman shubhalarim oʻrinsiz boʻlsin deb... Axir sizni chindan sevaman... Hatto siz oʻylaganingizdan ham koʻproq... Shuning uchun ham sizni oʻldirish men uchun judayam qiyin... Menga sevgim qotili boʻlishni ravo koʻrmang, Imron... Shuncha sizga vafoli boʻlib, sevgimizga sodiq qolib kutganim uchun ham meni bunday qilishga majburlamang... Shuncha jabr chekkanlarim ham yetadi axir..., - deb Shanu ortiq gapirolmadi... Yigʻlayverganidan ovozi ham boʻgʻilib qoldi, yana tashqariga chiqmagan judayam koʻp azobli dardlari ichida qolib ketdi va shu yerda oʻziga kelib olguniga qadar yigʻlab oʻtirdi... Shanu oʻziga kelguniga qadar kech ham tushdi... U yana oʻsha magʻrur Qizil Qirolicha qiyofasiga kirib, har doimgidek kuchli, magʻrur, kibrli va qatʼiyatli Shanu boʻlib pastga kechki ovqatga tushdi. Hamma yana Shanuni ichki kechinmalarini, azoblanayotganini bilmadi ham. Shanudan yana hamma qayerga gʻoyib boʻlib qolganini soʻrashganida Shanu sirli jilmaygancha "Shunchaki sayr qilishni xohladim va toza havoda sayr qilib keldim..." degancha javob berdi... Qolganlar ham undan doimgi javobni eshitgach, baribir undan haqiqatni bilisholmasligini bilib ovqatlanishni boshladi. Faqat Amirdan boʻlak hamma deyarli jim ovqatlanardi. Albatta Amirning qovogʻini solib, jaxldor boʻlib oʻtirishi hammani eʼtiboriga tushdi. Shahzod ovqatlanishdan toʻxtab, Amirga sinchiklab qaradi. - Tinchlikmi, Amir?! Asablaring buzulgan koʻrinadi..., - deb Shahzod ham u kabi jiddiy qaradi. Amir biroz nima deishini oʻylab turgach, ikkilanib Sahzodni savoliga javob berdi. - Xullas, anchadan beri vampirlarim gʻoyib boʻlishni boshladi..., - deb Amir gʻazab bn gapirdi. Uning gapidan keyin hamma hayron unga qarashdi. Shahzod ham biroz oʻylanib turgach, Amirga jiddiy va oʻylanib gapirdi. - Seni bunday jaxldor qiyofangdan shuni bilish mumkinki, vampirlaringni gʻoyib boʻlishiga sabab shaxsni topa olmayapsan, shundaymi? - Albatta... Agar topganimda uni oʻz qoʻllarim bn oʻldirardim... Eng qizigʻi u faqat toza qonli vampirlarimni oʻldiryapti... Toʻgʻrirogʻi tanasidagi butun qonni ichib, qonsiz oʻlik tanasini tashlab ketyapti... Bundan kelib chiqadiki, u qon bn oziqlanadigam turdan, - deb Imron gʻazabini bosishga urinib gapirdi. Hamma uning bu aytkan maʼlumotlaridan keyin, oʻylanib buni tagiga yetish uchun hamma Amirga yordam berishga kelishishdi... Ularni hamma gapini boshidan beri chekkada eshitib turgan Imronni hech kim payqamadi... Imron ularning gaplarini eshitib boʻlgach, sekin qadamlar bn ularning oldiga yura boshladi. Toʻgʻri Shanuni oldiga kelib, unga qattiq tikildi. Imronning bu qiligʻidan keyin hamma hayron unga qarab turisharkan, Imron hech nimadan bexabardek hotirjam ovqatlanib oʻtirgan Shanuning sanchiqi ushlagan qoʻlining bilagidan qattiq ushlab oʻrnidan turgʻizdi... Shanuning qoʻlidagi sanchqi pastga tushib ketdi. Hamma Imronning qiligʻidan hayratdan nima boʻlganini tushunmay qolishdi ham. Imron hech kimga qaramasdan, hatto Shanuga ham bir ogʻiz soʻz demasdan, uning bilagidan ushlab, oʻzi bn tepaga olib chiqib ketdi. Doimgidek hech kim hech narsa deya olmadi... Axir nima qilsa ham uler er- xotin va ularning oʻrtasiga boshqalarning aralashishi toʻgʻri emas... Imron Shanuni xonaga olib kirgach, qoʻlini qoʻyib yubormagan holda unga qattiq tikildi. Bu tikilishlarga Shanuni asab tolalari dosh bermadi. - Nima?!, - deb Shanu jaxl bn gapirdi. Imron yana biroz tikilib turgachgina Shanuni savoliga javob berdi. - Oldin baʼzilarda yaxshilab harakat qilsam hayollarlaringni oʻqiy olardim... Hozir esa, kelganimdan beri bor qobiliyatim bn harakat qilyapman, ammo umuman uddalay olmayapman... Sen oʻzgaribsan... Sen oldingi Shanu emassan, - deb Imron Shanuga boshqacha qaradi. - Ha albatta. Axir oradan qancha asrlar oʻtdi... Boshimga nelar kelmadi... Oʻzgarishimni menimcha tabiiy hol deb oʻylayman. Axir men koʻrganlarim, his qilganlarim sizni boshingizga tushmadida... Shunda siz ham mendan kam oʻzgarmasdingiz..., - deb Shanu Imronning koʻziga bu safar nafrat bn qaradi. Imron Shanuning koʻzlarida birinchi bor oʻziga nisbatan nafratni koʻrgach, ichidan nimadirlar uzuldi. Tanasida yengil titroqni sezdi. Qalbida kuchli toʻfon koʻtarilib, parchalib ketdi goʻyoki. Shunda ham buni sezdirmasdan yana oʻsha jiddiy qiyofaga kirib oldi. - Xullas, mavzudan chetlashmaylik... Seni yaxshi bilaman. Senda qonga nisbatan ehtiyoq yoʻq... Chunki gibrit boʻlganing uchun vampirlikni bu qobiliyati senga deyarli oʻtmagan... Qon seni oʻziga tortmaydi... Demak, senga qon nima uchun kerak?! Ayniqsa vampir qon... Axir vampirlarning hech biri bir birini qonini ichmaydi... Xoʻsh nima sababdan, yoki kim uchundir bunday qilyapsan?!, - deb Imron Shanuni bilagini qattiqroq siqib, unda yanada oʻtkir va jiddiy tikildi. Shanu deyarli hech qanday reaksiya bildirmay, oʻsha nafrat barq etib turgan nigohlari bn Imrondan koʻz uzmagan holda uning savoliga javob berdi. - Men sizga hisob berishga majbur emasman... Va hech qachon sizga hisob bermayman... Undan keyin kim aytdi, bu ishlarni men qilyotganimni... Biror dalilingiz bormi?! Xoʻsh, men qildim ham deylik, buni isbotlab berolasizmi?! Sizningcha, ular sizga ishonadimi yoki menga?! Shunday ekan, bemaʼni gaplar bn boshimni qoʻtirmang... Oʻsha mendan ustun qoʻygan suyuqoyoqni oldiga borib, undan hisob soʻrang... Uni ishlariga aralashing... Endi meni ishlarimga aralashmang... Men siz bn ajrashmoqchiman... Imron Shanuning aytkan gaplaridan shok holatiga tushib qoldi. Miyasida Shanuni gaplarini tahlil qilarkan, Shanu u haqida bilib qolgan degan ehtimol uni qoʻrquvga sola boshladi. Imron oʻzini tutib olishiga biroz vaqt ketdi. Bu vaqtda Shanu Imrondan koʻz uzmay, uning qaroriga nisbatan reaksiyasini kuzatardi. Shanuning koʻzlarini hali ham nafrat, gʻazab, alam tark etmagandi. Imron ham Shanuning koʻzlariga qararkan, u jiddiy gapirayotganini qarori qatʼiy ekanini sezgach, yurahi orqaga tortib ketdi. Bir zum usiz yashash haqida oʻylagan zahoti, oʻzligini unutdi... Hayotini qolgan qismini tasavvur qila olmadi... Usiz hech kim ekanligini yana bir bor his qildi... U bn hammadan kuchli ekanini, hayoti mazmuni, yashash sababchisi u ekanini yana bir bor tan oldi... Qanday boʻlmasin, Shanuni oʻzi bn olib qolishi kerakligini fahmlardi va uni fikridan qaytarishga harakat qila boshladi... - Shanu nimalar deyapsan?! Yana qanaqa suyuqoyoq?! Men senga necha marta aytay yana, sendan boshqasi yoʻq meni hayotimda... Men faqat va faqat seni sevaman, atirgulim... Menga sendan boshqasi kerak emas... Sen meni hayotim mazmuni, yashashim sababchisi, yuragim sohibasi, yagona muhabbatim, tanho sevgim, bir umrlik rafiqam faqat oʻzingsan... Men sendan oʻzgasiga hatto qiyo ham boqmayman..., - deb Imron Shanuni fikridan qaytarishga, sevgisiga ishontirishga urinarkan, Shanu Imronning gapalridan bir jaxli chiqsa, bir ensasini qotirardi... - Boʻldi... Yetar... Bu spektaklingizni oʻsha suyuqoyoq oyimchangizga qoʻyib berasiz... Uni ham shunaqa yolgʻon shirin soʻzlaringiz bn aldarsiz aaa... Bu yolgʻonlaringiz faqat menga, unga rostlarimi?! Ha albatta unga rostan chin yurakdan aytasiz, menga esa yolgʻondan... Imron meni fikrimdan qaytarishga urinmang, qarorim qatʼiy siz bn ajrashaman..., - deb Shanu Imronning qoʻlini siltab qoʻlini olishga harakat qila boshladi. Boshida kuchi yetmay qoʻlini uning qoʻlidan ozod qila olmadi, ammo oxiri bor kuchi bn siltab tashlagan edi, uning qoʻlidan ozod boʻldi... Imron Shanuni yoʻqotishni hech istamas, shu haqida oʻylashining oʻzida uning yuragida qattiq sanchiq paydo boʻlardi. Shanu uning changalidan ozod boʻlgach, undan uzoqlashishni boshlagan ham edi... Bilagida kuchli qoʻlni his qilgan zahotiyoq ortiga kuch bn tortildi... Imron Shanuni bilagidna oʻziga tortib qattiq quchoqlagancha, lablariga labini bosdi. Hatta Shanu bir zum nima boʻlganini tushunmay qoldi. Tushungach esa qarshilik qilar, Imron boʻlsa Shanu qarshilik qilgani sari qattiq quchardi... Shanu qarshilik qilishdan hech toʻxtay demasdi, Imron ham qaysarlik qilib uni qoʻyib yubormasdi... Oxiri Shanu uni bor kuchi bn itarib yuborgach, Imron sal undan uzoqlashgan edi Shanu chaqqonlik bn yana bir marta uni kuch bn itarib uning quchogʻidan chiqib ketdi... Shanu unga shunday gʻazab bn qaradiki, hatto buni koʻrgan Imronning ham yuragida gʻashlik paydo boʻldi. Shanu nafrati va gʻazabini boshqara olmay qoldi. Biroz oldin oʻzini ozgina boʻlsa ham hotirjam tutayotgan Shanu hozir gʻazabini jilovlay olmadi... - Men sizga aytdim. Meni tinch qoʻying desam, siz nimalar qilyapsiz aaa?! Qanday haddingiz sigʻdi meni oʻpishga... Kim ruxsat berdi sizga aaa?! Kimsiz aaa?! Kimsiz?! Meni oʻpadigan..., - deb Shanu nafrat bn Inronga baqirdi. Imron ham Shanudan qolishmagan holda. - Eringman... Ering... Men seni oʻpish uchun ham, teginish uchun ham hech kimdan ruxsat soʻramiyman... Sen menikisan, shunday ekan istaganimni qilaman... Kerak boʻlsa, agar istasam yana va yana oʻpaman. Hatto bundan ortigʻini qilshga ham kuchim yetadi... Eshitdingmi?!, - deb Imron ham bu safar baqirib gapirdi. Shanu Imronning bu gaplaridan keyin gʻazabining eng choʻqqisiga chiqdi... - Nahotki?! Zoʻravonligingiz menga oʻtmaydi. Borib oʻsha iflosingizga qiling, bu ishlaringizni... Menga hatto qoʻlingizni ham tekkazishingizga yoʻl qoʻymayman endi... Uni ushlagan iflos qoʻllariz bn meni ushlamaysiz... Uni oʻpgan iflos oʻsha lablariz bn meni oʻpmaysiz... Oʻsha iflos bn birga boʻlganingiz uchun men bn birga boʻlishingizga endi yoʻl qoʻymayman... Siz ham eshitdingizmi?! Endi esa keting... Bu xonada ham, bu qasrda ham, hatto qalbimda ham endi sizga oʻrin yoʻq..., - deb Shanu Imronga baqirib gapirib boʻlgach, ortga oʻgirilib oldi... Imron Shanuga qarab turar ekan, uning gaplaridan bir qalbi ogʻrigan boʻlsa, bir jaxli vulqon kabi otilib chiqardi... Shanuning unga "zoʻravon" deb atagani uni yaxshiga achchigʻini chiqaza olgandi. Chunki Imron shu paytgacha Shanuga haqiqatdan zoʻrqvonlik qilmagandi... Toʻgʻri baʼzida Shanu qarshilik qilsa ham oʻpardi, ammo unga nisbatan haqiqat ham kuch ishlatmagandi... Imron shularni oʻylarkan, gʻazabiga yengildi va Shanuni ortidan borib, koʻtarib oldi. Shanu nima boʻlyotganiga tushunib ulgurmasidan uni yotoqni yoniga olib kelib, yotoqqa kuch bn tashlab yubordi. Shanu hali hamon nimalar boʻlyotganini tushunmasdi. Imron boʻlsa gʻazabdan koʻzlari koʻr boʻlib qolgandi. - Sen menga zoʻravonlik qilmang, deding aaa?! Men senga shu paytgacha hali zoʻravonlik qilmagandim... Mana endi haqiqiy zoʻravonligimni koʻrasan..., - deb Imron bir urinishda koʻylagini ustidan yirtib olib, otib yubordi. Shanu Imronning nima demoqchiligini tushunib, qilyotgan ishlarini koʻrib koʻzlari katta-katta boʻlib ochilib ketdi. Tanasini qoʻrquv egalladi. Nima qilishini bilmay qoldi... Shanu endi qochishga urungan edi, Imron uni oyogʻidan ushlab oldi. Shanu uni qoʻlidan oyogʻini ozod qilish uchun tipirchilarkan, bari besamar ketardi... Imron yotoqqa chiqib, Shanuni ustiga oʻzini tashladi va uni oʻpa boshladi. Shanu ustidagi Imronni qanchalik itarmasin, unga qarshilik qilmasin, hech kuchi yetmasdi. Imronni esa umuman toʻxtash niyati yoʻqligi shundoq hatti-harkatlaridan bilinib turardi. Imron Shanuni yuzlaridan, lablaridan boʻyinlaridan oʻparkan, Shanu oʻzini qancha undan uzoqlashtirishga harakat qilmasin, Imron uni qattiq ushlab olgandi. Shanu hatto ozgina boʻlsa ham undan uzoqlasha olmasdi... Bir qancha vaqt oʻtgach, Imron oʻpishdan toʻxtab Shanuni kiyimlariga yopishdi. Shanuni qarshiliklariga qaramasdan kiyimlarini yirtib tashlay boshladi... Imron Shanuni ustidagi barcha kiyimlarini yirtib, uloqtirib yuborgach, oʻzini Shanuni ustiga tashladi. Shanu Imronga qanchalik qarshilik qilmasin, Shanu Imronni oldida baribir ojizaligicha qoldi. Uning changalidan qutula olmadi... Sulton xonasida oʻz hayollari bn oʻtirarkan, chalkashliklardan, yashirin sirlardan, mavhumliklardan boshi tars yorilay derdi... Sultonni hozir eng oʻylantiryotgan narsalardan biri oʻsha kuni Imronni bir qiz bn koʻl yonida koʻrgani boʻldi. Oʻsha qiz kim ekanligiga judayam qiziqardi... Hatto uni qidirib ham koʻrdi, ammo oʻsha qiz haqida hech qanday maʼlumot topa olmadi. Aksiga olganday ularni tunda koʻrgani uchun, qizni yuzini koʻra olmagan edi. Ularga yaqinlashgudek boʻlsa, Imron uni sezib qolishi bilib, u yerdan ketganiga hozir afsuslanib oʻtiribdi... Axir ketmaganida balki qizni yuzini koʻrarmidi... Shunda uni topishi ancha oson boʻlardi... Sulton shunday hayollar bn Shanuni suratiga termulib oʻtirishda davom etarkan, birdan hayoliga Kamila kelib qoldi. Balki Kamila oʻsha qiz haqida bilar degan oʻy bn shart oʻrnidan turib, shahdam qadam bn Kamilani "mahkum" etgan xonaga kirdi. Kiriboq hech narsaga qaramasdan oʻzini qiziqtiryotgan savolni berdi. - Imron kim bn Shanuga xiyonat qilyapti? Yoʻq deya koʻrma... Sen bu haqida bilishingni juda yaxshi bilaman... Meni qanday oʻsha "Marhumlar olami"dan qutqargan boʻlsang, u ham Imronni xuddi shunday qutqaribdi... Demak sizlar tanishsizlar... Xoʻsh ayt-chi? Kim oʻsha qiz, - deb Sulton Kamilaga oʻtkir nigohlar bn qaradi. Kamila Sultonni gaplarini eshitgach, qah-qah otib kulib yubordi. Sulton uni kuzatib turarkan, sabr kosasi toʻlib boryotganini sezib turardi... Kamila kulishdan toʻxtab, mamnun jilmaygancha Sultonni savoliga javob bera boshladi. - Demak, Shanuxonim Imrondan shubhalanishni boshlabdida. Balkim hatto ualrni koʻrib qolgandir... Afsus oʻsha paytdagi uning xiyonatdan azoblangan axvolini koʻrolmabmandaa. Ming afsus..., - deb Kamila soxta hafa kishidan qilib koʻrsatdi oʻzini. Sultonni uning oxirgi gaplari quyishqondan chiqazib yubordi va shartta oldida paydo boʻlib, boʻynidan buqqancha gʻazab bn gapirdi. - Men bn toʻgʻri gaplash. Senga savol berdim u qiz kim?, - deb Sulton sekinlik bn koʻkara boshlagan Kamilani boʻynini sal boʻshatdi. Kamila chuqur nafas olib sal oʻziga kelgach. - Senga u haqida hech narsa aytmayman. Koʻrasan, u hali Shanuni yoʻq qiladi... Shanu ham xiyonat, sevganini boshqasi bn koʻrishdagi azoblarni his qilsin. Men qila olmagan ishalrni, u qiladi hali... Hammangizni ol qoldira oladi..., - deb Kamila Sultondan koʻzlarini uzmay gapirdi. Sulton Kamilaning qandayligini bilgani uchun ham, u hech niam aytmasligini tushunib uni qoʻyib yubordi va xonadan chiqb ketayotganida. - Men tirik ekanman, Shanuga hech kim zarar yetkaza olmaydi... Men uni soʻnggi nafasimgacha himoya qilaman... Shuni unutma..., - degancha Sulton xonadan chiqib ketdi va oʻsha qiz haqida qaytadan surishtira boshladi... * * * Shanu choyshabga oʻralib, deraza tomonga qarab yotarkan, hozir faqat oʻzini judayam ojiz his qilardi. Qalbida oʻziga nisbatan hatto nafratni ham sezdi. Agar kuchli boʻlganida hozir shu koʻyga tushmasligi haqida oʻylab, ojizligi uchun oʻzini laʼnatlardi... Shunday hayollardan, yuzidagi boshqa taftni his qilgach oʻziga keldi. Yana shu jirkanch deb hisoblayotgan hayotga qaytdi. Yuzi boʻylab harakatlanayotgan qoʻlni siltab tashladi... Imron choyshabga oʻralgancha tashqariga qarab yotgan rafiqasining yonig ayanada yaqinlashib, yuzlaridan silarkan, Shanu uning qoʻlini siltab tashladi. Imron ham ortiq uni bezovta qilmaslik uchun yaʼni oʻziga kelib olishi uchun uni yolgʻiz qoldirishni afzal bildi. Ammo ketish oldidan unga yaqinlashib, qulogʻiga shivirlab soʻnggi soʻzlarini ayta boshladi. - Atirgulim... Unutma men tirik ekanman biz hech qachon ayrilmaymiz... Bizni faqatgina oʻlim ajrata oladi... Agarda mendan qutulishni judayam istasang, marhamat meni oʻldir... Oʻlmas ekanman men bn ikki dunyoda ham ajrasha olmaysan... Men yashar ekanman, sen faqat va faqat meniki boʻlib qolaverasan... Gaplarimni tushunding deb oʻylayman, atirgulim... Endi biroz dam olib ol... Axir sen uchun ogʻir tun boʻldi... Men boʻlsa baʼzi ishlarimni hal qilib kelaman ungacha... Shirin tushlar koʻr nafasim... Seni sevaman atirgulim..., - deb Imron Shanuni yuzidan oʻpib turib ketdi va kiyimlarini olib endi yuvinishga kirib ketyotganida Shanuni gaplari uni toʻxtashiga sabab boʻldi. - Yaxshi xiyonatingizni bilsam ham, sizga oxirgi imkonni bergandim... Ketib oʻsha suyuqoyoq oyimchangiz bn baxtli yashashingiz uchun... Ammo siz ketishni istamadingiz... Men oʻz sevgimni vadamdan ustib qoʻyib, sizni tirik qolishingizni istab, jimgina ketishingizga imkon bergandim... Afsus siz qolishni tanladingiz... Ishoning endi siz meni haqiqiy vahshiyligimni koʻrasiz... Siz uchun shu dunyoda doʻzaxni yaratib beraman... Ketmaganingiz uchun hali afsuslanasiz, ishonavering... Buning uchun qoʻlimdan kelganini qilaman... Endi hohlasangiz ham mendan ketolmaysiz... Bunga yoʻl qoʻymayman... Endi faqat oʻlik tanangizni koʻrganimdagina sizni tinch qoʻyaman... Bugundan boshlab, yoʻq adashdim oʻsha xiyonatingizni koʻrganimdan boshlab, siz men uchun oʻlgansiz... Endi bu dunyoda sizga ham, oʻsha suyuqoyoq oyimchangizga ham kun yoʻq... Meni bilasiz, aytkanimni qilaman... Oʻzingiz yana yoʻqolib ketgan ABADIYAT QIROLICHASIni qayta paydo qildingiz... Endi uni ishlarini tomosha qila olasiz holos, uni toʻxtatishga hech kimni kuchi yetmaydi... ABADIYAT QIROLICHASI yana qayt... Shanu Imronga oxirgi gaplarini aytib boʻlgach, koʻzlaridan ikki tomchi yosh oʻqib tushdi va tashqariga maʼnosiz nigohlar bn qaragancha ortiq gapirmadi... Imron Shanuning gaplariga hech nima demasdan yuvinishga kirib ketdi. Yuvib chiqqanida hali hamon oʻsha holatda yotoqda yotgan suyuklisini koʻrib, unga qilgan ishidan afsuslanib ketdi. Ammo hozir hech nima demasdan uni biroz yolgʻiz qoldirishni maʼqul koʻrib, xonadan chiqib ketdi... Shanu Imronni ketgan zahotiyoq zoʻrgʻa tiyib turgan yoshalarini tashqariga chiqishiga ijozat berdi... U uchun judayam ogʻir oʻtgan bu tunni qayta yodga olarkan, tanasi titrab qalbi yana va yana parchalanardi... Imronning qilganlardan keyin unga boʻlgan nafrati yanada oshib borar, bir kun oldingi boʻlgan ishlar va Imronning qilgan "zoʻravon"ligini Shanuni nafratini kuchaytirardi... Shanu shularni yodga olarkan, koʻzlaridan yosh tinimsiz oqar, hatto yotgan yostigʻi ham jiqqa hoʻl boʻlishga ulgurgandi... Shanu barchasini bir muddatga unutishni istab koʻzlarini yumgan edi hamki, koʻz oldiga bir kun oldingi voqea tasvirlandi... Bir kun oldin... Tong. Shanu sekinlik bn koʻzlarini ocharkan, oʻzini Imronning quchogʻida koʻrdi. Demak Imron tuni boʻyi uni balriga bosgancha yonida tunaganidan, Shanuni unga boʻlgan ishonchi va sevgisi yana avalgidek tiklanayotgandi... Shanu Imronning bezorgina boʻlib uxlayotganini tomosha qilarkan bugun qanday kunligini eslashi bn yuzi tundlashdi... Bugun negadir hech qayoqqa borgisi kelmadi. Negadir yurahi gʻash boʻlaverdi. Ammo ketmaslikning ham iloji yoʻqligini bilgan Shanu istamaygina, Imronning quchogʻidan chiqdi. Imron qattiq charchab uxlagani uchun va Shanu judayam oxistalik bn harakat qilgani uchun Imron Shanu uning quchogʻidan chiqib ketganini ham bilmay qoldi... Shanu tezroq ketmasa Imron uygʻonib qolishi mumkinligini, uygʻongudek boʻlsa uni qoʻyib yubormasligini, qoʻyib yuborgan taqdirda ham oʻzi bn borishini bilgani uchun ham tez harakat qila boshladi. Kiyinib tayyor boʻlgach, sekingina Imronning yoniga keldi. Uni haliyam bezorgina yoqimtoy boʻlib uxlab yotganini koʻrib, biroz mehr-muhabbat bn termulib turgach, ketishi kerakligi yana yodiga tushdi. Imronni yuzida oxista oʻpib qoʻyib. - Hali hammasini avvalgidek boʻladi... Yana avvalgidek baxtli oila boʻlamiz... Sizni sevaman... Butun vujudim bn telbalarcha sevaman... Bugungi ishlarimni hal qilib kelay, hammasini sizga aytaman... Ortiq sizni ham, oʻzimni ham qiynashni istamiyman... Nima boʻlgan boʻlsa oʻtmishda boʻlgan... Bilaman oʻrtamizda uchinchi shaxs yoʻq... Siz menga hiyonat qilmaysiz... Sizga ishonaman... Oz qoldi... Ertaga xuddi hozirgidek tong otganida, butun dunyoda bizdan baxtlilar boʻlmaydi..., - deb Shanu jilmaygancha shivirlab aytdi gaplarini va xonadan qobiliyati yordamida gʻoyib boʻldi... Shanu tushlik payti boʻlganida, deyarli hamma ishlarini hal qilib boʻlgandi... Oxirgi ishini ham hal qilib, Imronni oldiga shoshardi... Hammasi yaxshi ketyotgan boʻlsa ham, Shanuning koʻnglidagi gʻashlik hali hamon ketmadi. Shanu bunga axamiyat bermaslikka qaror qilib, xursand holatda oʻrmonda ketarkan, qarshisidan Sulton chiqqach joyida toʻxtadi... Jilmayib turgan yuzida endi jiddiylik aks etib turardi. Sulton qizni uzoq kuttirishni istamay kelganini sababini tezda ochiq aytib qoʻya qoldi. - Senda muhim gapim bor... Gaplashib olaylik... - Qanday gap ekan... Agar qandaydir yolgʻonlar toʻqib oʻzingizni oqlamoqchi boʻlsangiz kerak emas... Gapirmay qoʻya qoling..., - deb Shanu oʻsha jiddiylikda gapirdi. - Men senga hech nima demayman shunchaki koʻrsatmoqchiman holos... Buyogʻiga nima qilish qilmasliging oʻzingga havola... Oʻzing ham judayam yaxshi bilasan... Men shu paytgacha hech qachon qarorlaringga qarshi bormaganman. Har doim qanday qaror qilsang ham men uni hurmat bn qabul qilganman, hech qanday eʼtirozsiz... Bundan keyin ham qaror chiqazishni oʻzingga qoldiraman va oʻsha qaroringni hurmat bn qabul qilaman... Qanday qaror chiqazsang ham men doim seni yoningdaman buni unutma... Senga qachon kerak boʻlsam, shu onni oʻzida yoningda paydo boʻlaman... Qanday yordam kerak boʻlsa, men doim senga yordam qoʻlini choʻzaman... Ha seni sevaman... Hatto telbalarcha, butun vujudim bn... Lekin bu degani sen ham meni sevishing shart degani emas... Seni meni sevishga majburlay olmayman... Meni sev ham demayman... Shunchaki seni koʻrib tursam, yaxshiligingni, sogʻ-salomat ekanligingni bilsam, baxtliligingni koʻrsam menga shuni oʻzi yetadi... Hatto oʻzgasi bn boʻlsang ham... Ha men shunday sevaman... Endi esa, qoʻlingni ber... Seni oʻtmishga qaytaraman... Bilishing kerak boʻlgan narsalar bor... Buni senga koʻrsatmasam boʻlmaydi... Seni yolgʻonlar ichida aldanib qolishingni istamiman... Balki bu ishimdan keyin mendan ham nafratlanarsan, lekin haqiqatni bilishing kerka deb oʻylayman... Ha yana sendan oldindan uzr soʻramoqchiman... Hozir koʻrganlaring qalbingni chil- parchin qilishini bila turib senga bularni koʻrsatyotganim uchun..., - deb Sulton Shanuga qoʻlini choʻzdi... Shani Sultonning gaplaridan keyin boshqacha boʻlib ketdi. Endigina yana baxtli boʻlaman deganida, haqiqatlarni bilishdan qoʻrqayotgandi... Tongdan beri nega koʻngli gʻashligini ham endi tushunib yetdi... Shanu oʻziga oʻzi "haqaiqatlarni bilishga tayyormanmi" deb tinmay savol bera boshladi. Haa, chindan ham Shanu haqiqatlarni koʻtara oladimi? Endi baxtli boʻlaman deganda, baxti sarob boʻlib chiqmaydimi? Endi haqiqatlarni bilgach sinmaydimi? Sinsa ham qayta tura olarmikin? Shanu oʻylab-oʻylab oxiri Sulton uzatgan qoʻlni tutdi. Suton unga mamnun jilmaygancha qanaqadir boshqa tilda afsun oʻqidi. Sulton afsun oʻqirkan, ularning atrofini tuman qoplay boshladi. Biroz vaqt oʻtgach, Sulton afsun oʻqishdan toʻxtadi. Bu paytgacha atrofni koʻrib boʻlmas daraja tumon qoplagandi. Shanu bularni jimgina kuzatib turarkan, bu afsunni u juda yaxshi bilgani uchun ham, Sulton bn hozir oʻtmishga qaytayotganini ham fahmlab turardi. Faqat ichidan birhina soʻzni takrorlardi. U ham boʻlsa "Iltimos, hammasini barbod qilmagan boʻling, Imron...". Ular biroz shunday turishgach, atrofidagi tuman oʻz- oʻzidan tarqab ketdi. Shunda atrofidagi manzara ham oʻzgargandi. Shanu atrofiga qararkan, biron tanish joy ekanligini eslay olmadi. Sulton savol nigohi bn qararkan, Sulton shunchaki "sabr" deb javob berdi. Bir muddat vaqt oʻtgach, ularning yoniga Imron bn Sulton kela boshladi... Shanu ularni koʻrib, oʻsha mudhish kunda ekanligini sezdi. Ularga diqqat bn qararkan, Shanu bn Sulton ularga koʻrinmasdi. Ular xuddi ruhlar kabi ularni yonida turardi holos. Imron bn Sulton birga bir gʻorga kirib ketishdi... Shanu bn Sulton ham ortidan kirishdi. Bu paytda gʻor ichkarisida Marjona va Kamila bit tomonda oʻtmishdagi Sulton va Imron bir tomonda bir-birilariga gʻazab bn tikilgancha turardi... Keyin Marjona qanaqadir afsun oʻqiy boshladi, Sulton bn Imron uni toʻxtatishga urunib unga tashlandi... Ular nimadirlar deyishardi, ammo buni Shanu bn Sulton eshitmasdi. - Nega ularni gaplarini eshitmayapmiz?, - deb Sultonga savol bn qaradi. - Chunki bu qora afsun emas... Bu afsun faqat oʻtmishni koʻrsata oladi, ammo hech nimani eshita olmaysan..., - deb Sulton ogʻir xoʻrsinib qoʻydi. Shnau ham hech nima demasdan, yana nigohini ularga qaratdi. Marjona ular bn kurasharkan, oʻrtaga Kamila ham qoʻshildi... Ayovsiz va shiddatli jang boshlandi... Jang yakuni esa Sulton Marjonani yuragiga hanjar sanchgani bn tugadi.. Ammo Sulton kechikkan edi, afsun oʻz taʼsirini koʻrsata boshlaganida Sulton bn Imron bu toʻxtatmoqchi boʻldi. Imron afsunnni toʻxtatishga urunayotgan bir paytda qora tumun paydo boʻlib, uni tortib keta boshladi. Sulton Imronga yordam bermoqchi boʻlganida, Imron Sultonni ham ataydan oʻzi bn tortib ketdi. Kamila esa Sultonga yordam berishga ulgurmadi. Shanu bularni koʻrarkan, Imronning bir yolgʻonini haqiqatini koʻrdi. Bitta undan yashirilingan sirning tagiga yetdi va ung abu judayam azobli boʻldi. Sulton uni bir zum kuzatib, soʻng sekingina. - Endi boshqa voqealikni koʻrishing kerak, - deb Shanuga gʻamgin qaradi... Shanu Sultonni gapidan keyin ham hech nima demadi. Qalbida kuchli toʻfon koʻtarildi. U hammadan ham koʻp ishongan suyuklising yaʼni turmush oʻrtogʻining yolgʻoni guvohi boʻldi. Qalbi parchalandi. Koʻzidan ixtiyoriga qarshi koʻzyoshlari quyilib yuzlarini yuvaverardi. Sulton Shanu oʻzida emasligini sezgani uchun, qoʻlidan ushlab oʻzi bn keyingi voqealikka olib oʻtdi. Shu hech qanday qarshiliksiz, Sultonga ergashdi. Shanu Sulton bn keyingi voqealikka oʻtarkan, qalbida judayam kuchli qoʻrquv paydo boʻldi... Shanu bn Sulton keyinhi voqealikka oʻtishdi... Shanu tuman tarqagandan keyin atrofga qararkan, oʻziga tanish koʻl boʻyida edilar. Toʻgʻrirogʻi koʻldan biroz uzoqlikda, oʻrmonning boshlanishida edilar. Shanu Sultonga tushunmay qararkan, nigohi koʻlga qarab turgan Imronga tushdi. Imron Shanu bn qaytganidan keyin birinchi bor uchrashgan kiyimida edi... Imron bir marta kiygan kiyimini boshqa kiymasligini judayam yaxshi bilgan Shanu, hozir Imron uni favvora yonida tashlab ketgan kun ekanligini tushundi... Shanu Imronni diqqat bn kuzatib turarkan, hozir yana qanday Imronning yolgʻoni guvohi boʻlishi mumkin ekanligi haqida oʻylasa, yuragi orqaga tortardi. Shanu hozir ikkiga boʻlib qolgandi. Yuragi bu yerdan ketishni boshqa Imron haqida yomon narsani koʻtara olmasligi haqida taʼkilasa, aqli qolib hamma haqiqatlarni bilishga undardi... Uzoq aql va yurak jangidan soʻng aql gʻolib keldi. Bu paytgacha Shanu Imrondan koʻz uzmay tikilib turdi. Imron ham qilt etmay koʻlga tikilgancha, turaverdi toki... Toki uning orqasidan quchgan qoʻllar boʻlmagunicha... Shanu koʻrgan manzarasidan dahshatga tushdi. Hamma narsa boʻlishini oʻylagan boʻlsa ham, Imronni bishqa qiz bn quchoqlashib turishini kutmagandi... Shanu oʻzini bilmay qoldi... Koʻzlari oʻsha xiyonatkorini xiyonatni koʻrishni istamay, koʻzlari yumuldi. Hammasiga zulmatga quladi... Shanu yerga yiqilarkan, Sulton tezlik bn uni tutib qoldi va tezda hozirgi vaqtga qaytishdi... Hozirgi kun... Shanu 1 kun oldingi ishlarni oʻylarkan, koʻzi qonga toʻldi. Qalbida judayam kuchli ogʻriq turdi. Bir zum hatto bu ogʻriqdan nafas ola olmay qoldi... Biroz shunday yotgach, koʻzlaridagi alam, qaygʻu oʻrnini nafrat, gʻazab egalladi... Shanu yotoqdan turib, yuvinish xonasiga kirib ketdi. Sovuq suv tagida deyarli 1 soatcha turdi. Oʻzini tetik his qilgach, yuvinish xonasidan ustiga bittagina xalatni tashlagancha chiqdi. Biroz oʻzini koʻzgudagi aksiga qarab, qalbi oʻzgargandek, tashqi koʻrinishini ham oʻzgartirishni istadi... Shanu shkafi oldiga borib, deyarli barcha koʻylaklari qizil rangda ekanini koʻrib, gʻazablandi... Chunki Imronga qizil rang yoqqani uchun ham Shanu doim qizil rangli koʻylak kiyardi. Shanu Imron izsiz ketgach, uni doim eslash uchun, uni yonidaligini his qilish uchun ham atrofini qizillikka burkagan edi... Ammo endi bu qizillik Shanuga Imronni xiyonatini eslatar va uni battar nafratini qoʻzgʻab gʻazablantirishiga sabab boʻlardi... Shanu shkafidagi barcha qizil rangdagi koʻylaklarini shkafidan olib, uloqtirib yubordi... Shanu shkafidan deyarli hamma yeri toʻrli, yelkalari ochiq va judayam chiroyli qora rangli libos oldi va kiyib koʻzgu qarshisiga keldi... Uzun tim qora sochlarini koʻrib, yana Imronni eslagach, shu sochlaridan ham nafratlanib ketdida, javondan qaychini oldi. Bir zum qaychiga qarab turgach, shartta uzun sochlarini kesib tashladi... Har safar gilosday qizil lab boʻyogʻini oʻrniga toʻq qizil ranglisini ishlatdi... Tayyor boʻlgach, koʻzgudagi aksiga qararkan, koʻzguda tim qora sochlari yelkasidan sal biroz tushgan, hashamatli qora libos qizni sovuq qarashlariga kibr va magʻrurligini yanada oshirib koʻrsatardi... Shanu oʻz aksidagi koʻrinishidan koʻngli toʻlib, sovuqlik taralib turgan yuziga yana sovuq jilmayish paydo qildi va xonadan chiqib pastga tushdi. Shanu pastga tusharkan, uni koʻrgan doʻstlari hayratdan ogʻizlari ochilib qolganini koʻrgan boʻlsa ham bularga eʼtibor berishni lozim topmadi. Shanu bosh xizmatchini chaqirib, xonasidagi koʻylakgʻarni hammasini tashlab yuborishini oʻrniga qora rangli liboslar bn toʻldorishini aytdi. Bu ham yetmay butun qasrni qizildan halos etib, qora rangda boʻlishini ham aytib, xizmatchini ketkizib yubordi... Shanuning gaplaridan qolganlarning hayrati yana ham oshdi. Endi Shahzod gapirmoqchi boʻlgan edi, ammo Shanuni gapi uni jim qilishga majbur qildi. Shanu atrofga hissiz boqargan, eshik oldida unga qarab turgan yigitni koʻrib, unga hayrat bn qaradi. - Jafar... - Jafar..., - dedi-yu endigina oʻtirgan kreslosidan turib ketdi. Uni kuzatib turgan boshqalar Shanuning hatti- harakatlaridan hayratlati oshib borardi. Shanu tezlikda yigitni oldiga bordida uni quchib oldi... Imron endigina qasrdan chiqqan ham edi, albida nimadir boʻldida uni ortga undadi. Imron ham beixtiyor qasrga qaytib, qasr ichkarisiga kirarkan, koʻzi rafiqasi bir notanish yigitni quchoqlab turganini koʻrdi... Bir zum bir boʻlyotganini tushunmay qoldi. Ularga qattiq tikilarkan, rafiqasi begona yigit quchogʻida kulyotganini koʻrib battar gʻazablandi. Qoʻllari musht boʻlib tuguldi. Shanu Jafarni quchogʻidan chiqib, unga jilmayib qaradi. - Jafar, siz bu yerda nima qilyapsiz?, - deb Shanu yigitga savol nigohi bn qaradi. Yigit endi gapliyman degan edi, ammo ularni oldiga yetib kelgan Imron bunga toʻsqinlik qildi. - Bu kim?, - deb Imron Shanuni yigitning yelkasidagi qoʻlining bilagidan qattiq ushlab yigitning yelkasidan Shanuni qoʻlini olarkan, unga jiddiy va gʻazab bn qaragancha gapirdi. Shanu hech qanday reaksiya bildirmay, jilmaygancha. - Meni ishlarimga endi aralasholmaysiz demadimmi? Shunday ekan, men sizga hisob bermayman, - deb Shanu kuch bn Imronni qoʻlini siltab tashlagan edi, uning qoʻllarida ozod boʻldi. Imron Shanudagi oʻzgarishni, kuchi ancha koʻpayganini koʻrib unga boshqalar kabi endi hayrat bn qaray boshladi. Shanu hech nima boʻlmayganday, yana hayron qolgancha qarab turgan yigitga nigohini qaratdi. Yigit ham Shanuni boyagi savolni javobini kutyotganini bilib, choʻzishni istamay tezda oʻz javobini aytdi. - Sen men bn ketishing kerak. Bu juda muhim. Iloji boʻlsa tezroq..., - deb Shanuga maʼnoli qaradi. Shanu ham buni tezda tushunib havotirlandi. Hatto rangi oqarib ketdi ham. Shanuni axvolini koʻrganlar bu notanish yigit kim ekanligi-yu, nega u bn Shanu ketishi kerakligi va nega Shanu uning gapidan rangi oqarib ketganligi qiziqtirardi. Shanu hech kimga qaramay, Jafarning ortidan ergashdi. Uni toʻxtatib qolmoqchi boʻlgan Imronni atrofida himoya qobigʻi paydo qilib, uni qamab qoʻydi. - Siz bn tortishishga hozir voqtim yoʻq. Sizdan ham muhim ishlarim bisyor. Menga oʻzingizcha xoʻjayin boʻlishga urunmang. Ha yana meni kutib, qidirib yurmanglar. Oʻzim qaytaman. Qanchada qaytish esa nomaʼlum, - deb Shanu oxirgi gapini hammaga tegishtirib aytdi va tezda yigitning orqasidan ketdi... Imron qancha urunmasin, qobiqdan chiqolmadi... Biroz vaqt oʻtgach qobiqning oʻzi gʻoyib boʻldi. Imron qobiq yoʻqolgach, tezlikda tashqariga chiqdi-yu, ularni topa olmadi... Hamma Shanu ketgach, uning ortidan hayron va havotir olgancha qoldi. Hatto tushlik vaqtigacha kelmaganidan keyin, hamma uni qidirish uchun tarqalishdi... 3soatlik qidiruv ham zoye ketdi. Hech qayerdan Shanuning izini topa olishmadi. Bundan ularning havotiri oshgandan oshib borar, ammo hech Shanuning daragi haqida yangilik boʻlmasdi... Hamma nima qilishni ham bilmay qolishdi... Havotir olmay deyishsa, uning yonidagi notanish yigitni tanishmasa, kamiga Shanuning oxirgi koʻrinishi ham yaxshi emasdi, qandaydir havotirli edi. Demak bundan kelib chiqadiki, ular hozir yaxshi ahvolda boʻlmasliklari mumkin... Odatda Shanu judayam jiddiy va keskin holatlardagini havotirli koʻrinardi. Shunday ekan hozir Shanu qandaydir jiddiy va keskin vaziyatda... Ular oxiri taqdirga tan berib, Shanuni nailojlikdan qasrda kutishga qaror qilishdi. Chunki bilishadi, Shanu ular topishini istaganida ular allaqachon topishgan boʻlishardi. Shu paytgacha topisholmadi, demak Shanu ular topishini istamayapti. Endi ular qancha harakat qilishmasin, bari befoyda... Qasrning kirorishdagi mexmonxonasida hamma Shanuni kutar, baʼzilar oʻrindiqqa oʻtirib, baʼzilar esa u yoqdan bu yoqqa yurishardi... Shu alfozda kech ham tushdi. Hamma yerni zulmatli tun egalladi. Aksiga olib, havoni ham avzoyi buzuldi. Shamol boshlandi... Shamol soniyalar ssri kuchayar, osmon quyuq qora bulutlar bn qoplangan edi. Hatto ora-orada chaqmoq ham chaqir qoʻyardi... Ob-havoning bunday keskin oʻzgarishi hammaning havotirini eng choʻqqisiga chiqishiga sabab boʻldi... Imron havotirdan nima qilarini bilmas, hatto Qirollikning hamma yerini qidirib chiqqan boʻlsa ham topa olmaganligidan, uni hozir qayerda ekanligini oʻylab boshi tars yoriliy deyishiga ortiq jim qarab turolmadi. Uni qayerdan boʻlsa ham topish uchun shahdam qadamlar bn chiqib keta boshladi. Qasr eshigini ochdi-yu, koʻzlari koʻrgan manzaradan kattalashib ketdi. Qolganlar ham buni koʻrib karaxt boʻlib qolishdi... Qasr eshigining tashqarisida, yolgʻiz Shanu bir axvolda zoʻrgʻa turardi... Sochlari toʻzgʻib bir hol boʻlib ketgan... Qoʻllari, yelkalarida va yana boshqa joylarida kuyishdan qolgan jarohatlari bor... Kiyimlarini baʼzi joylari yonib ketgan, ustini bazoʻr yopib turardi... Hatto yelkalari, oyogʻining ham ancha qismi ochiq edi... Uzun koʻylakning etagi butkul yonib ketgan edi. Bundan albatta Shanuning oyoq qismi ancha kuyib ketgandi... Shanu ularga zoʻrgʻa bir nigoh tashlab, oʻzini ortiq tutishga kuchi qolmay, holsiz oʻzini tashlab yubordi... Ammo yerga yetmasidan Imronning baquvvat qoʻllari uni tutib qoldi... Imron qoʻllarida hushsiz yotgan jonidan ham ortiq koʻruvchi rafiqasini bu holatda koʻrib, yuragi orqaga tortib ketdi. Agar unga biron korxol boʻlganda, bu dunyoda u qanday yashardi... Usiz hatto nafas olishni ham istamaydigan farishtasisiz hayotini usiz tasavvur ham qilolmaydi. Imron judayam yaxshi biladi, atirguli yoq bu dunyoda u ham yashay olmaydi. U yashashi uchun ham Shanu yashashi kerak. Inron baxtli boʻlishi uchun Shanu baxtli boʻlishi lozim. Imron Shanuni yoʻqota olmaydi. Nima boʻlgan taqdirda ham uni shu koʻyga solganlarni topib, ularni tugʻulgani pushaymon qildiradi. Bu dunyoda endi ular kun bermaydi. Imron shularni oʻylab turarkan, tashqaridagi ob-havo keskin oʻzgardi... Biroz oldin kuchli shamol va chaqmoq oʻrnini hozir kuchli yomgʻir egalladi... Imron tezda Shanuni koʻtarib olib, qasrga kirib toʻgʻri uni koʻtargancha yotoqxonasiga olib bordi. Uni asta yotoqqa yotqizib, unga achinish va havotir bn qaradi. Imron shu paytgacha hali Shanuni bu ahvolda koʻrmagan edi... Xonaga kirgan qolganlar ham Shanuga havotirli qarashdi. Mira Shanuni kiyimini almashtirib, jarohatlarini koʻrib qoʻymoqchi boʻlganida, Imron qarshilik qildi. - Shanu meni rafiqam... Unga oʻzim qarashni uddalayman... Jarohatlariga ham oʻzim qaray olaman... Bunda yetarlicha tajribam ham bor... Endi xonani tark etsanglar, rafiqamni jarohatlarini davolardim..., - deb Imron ularga jiddiy qaradi. Boshqalar ham Imron Shanuning eri boʻlgani uchun ham ortiqcha hech nima deya olmay, xonadan chiqishga majbur boʻlishdi. Imron hammani chiqarib yuborgach, sekin Shanuni oldiga keldi. Uning toʻzob ketgan sochlarini biroz toʻgʻirlab, yuvinish xonasidan idishga suv va mato olib keldi. Matoni namlab, Shanuni kir boʻlib ketgan badanini artib, tozaladi. Jarohatlariga tegib ketmaslik uchun asta harakat qildi... Keyin esa deyarli yonib ketgan kiyimini oʻrnida qora rangli nafis tungi libos kiydirdi. Bu paytgacha Shanuning jarohatlari sekin tuzalishni boshlagan edi. U kam quvvat boʻlgani uchun bu jarayon judayam sekin boʻlayotgandi... Imron Shanuni hamma jarohatlarini koʻrib boʻlgach, hayotiga xaf soladigan jarohat topa olmadi. Jarohatlarning hammasi kuyishdan va qattiq zarbadan qolgan koʻkarishlar edi xolos. Imron Shanuning kuchsizlikdan soʻlib qolgan yuziga biroz tikilib turgach, sekinl qoʻli bn uning yuzini siladi... Qoʻli qoʻllari orasiga olib, oʻpib qoʻydi. Shanuga quvvat boʻlishi uchun giyohli damlama tayyorlash uchun pastga tushishga qaror qildi. Ammo negadir Shanuni hech yolgʻiz qoldirgisi kelmasdi... Ammo giyohli danlamani ham undan boshqasi tayyorlashni bilmasligi uchun oʻzi qilishga majbur edi... Shunday boʻlsa ham Imron koʻnhli gʻash boʻlgancha ketishga chogʻlandi va ketish oldidan Shanuning lablaridan oxistalik bn boʻsa olib, "Men tez kelaman, atirgulim..." degancha chiqib ketdi... Imron bilmasdiki, Shanuni yolgʻiz qoldirishi unga ancha qimmatga tushishini... Balkim bilganida uni yolgʻiz tashlab ketmasmidi?! Undan batamom ayrilishini Imron hatto hayoliga ham keltirmagan edi, axir... Qolganlar pastda mehmonxonada oʻtirisharkan, hamma rejalarini yanada mukammal rejalashtirishga urinishardi... 15 soat avval... Timur shuncha paytdan beri jim hammasini faqat tomosha qilish bn chegaralangan boʻlsa, ortiq bunday qila olmay qoldi. Oxiri oʻtirgan joyidan turib ketdi. - Ortiq bu tomoshalarni sizlar kabi jim kuzatib turmayman... Shanuni kundan kunga ahvoli ogʻirlashib boryapti... Imron uni azoblashdan toʻxtamayapti... Menimcha sizlar ham tahmin qilyotgan boʻlsangizlar kerak, Shanuni biz bilmaydigan dushmani bor... Hatto oʻzi ham bilmaydi, chamanda... Oʻsha dushman haqida shuni ayta olamanki, u judayam xavfli..., - deb Timur oʻylanib qoldi. Uning gapini Sardor davom ettirdi. - Men ham Timurni gapiga qoʻshilaman. Chunki u kabi men ham kuzatishlar olib bordim va shuni aniqladimki, u Shanuni judayam yaxshi biladi. Boʻlmasam unga bunchalik azob bera olmas edi... Shanuni himoya qilishimiz kerak..., - deb Sardor boshqalarga qaradi. Boshqalar ham ularning gapidan keyin oʻylanib qoldi. Biroz hammasi sukut saqlab oʻylab turishgach, Mira gap boshladi. - Sizlar aytkanday boʻladigan boʻlsa, yaqinda ancha jiddiy jang boʻlishi ehtimoldan xoli emas... Sizlar bir narsani koʻzdan qochirmadingizmi?!, - deb Mira hammaga bir-bir nigoh tashlab chiqdi. Hamma Mira "nima" degandek qarashdi. Mira chuqur uh tortib, koʻzlarini tepaga qaratib ensasini qotirib qoʻydi. - Shanu esida yoʻq... Sizlarning esingizda yoʻq... Nima buni ham men zimmamga olishim kerakmi endi?!, - deb Mira hammaga ginali qarab qoʻygach, yana gapida davom etdi. - Nahot odam doʻstlarimiz shu yerdaligi esingizda boʻlmasa... Jang boʻlsa biz ularni himoya qila olmay qolishimiz mumkin va ular bizni deb yana jabr koʻrishadi... Ularga shuncha ziyon yetkazganimiz ham yetadi, menimcha..., - deb Mira afsus bn gapirdi... Hamma hech qanday eʼtirozlarsiz, Miraning gaplariga qoʻshildi. Mira hammaga yana bir bor qarab, oʻzi oʻylab qoʻygan rejasini aytdi. - Shanu hozir oʻz shaxsiy hayotidagi muommolar bn band boʻlib, ularni unutib qoʻydi... Uni ham tushunsa boʻladi. Oʻzingiz buni mendan ham yaxshi bilasiz. Shuning uchun men bir narsani oʻyladim... Ularni Ajdar togʻidagi muqaddas buloq joylashgan gʻorga olib boraylik... Bilasizlar u yerga faqat odamlargina kira oladi. Ular oʻsha yerda hammasi tinch boʻlgancha, qolishini taklif qilmoqchiman... Hamma Miraning taklifiga bittada rozi boʻlishdi. Imron kelganidan beri Sevinch, Javohir, Aziza va Abdulhafizga xonalaridan bir muddat chiqishni taʼqiqlab qoʻyishgani uchun, Shahzod, Timur va Mira ularga bu xabarni aytishga xonalariga bordi. Ularga ikki qoʻshilgan katta xona ajratib berilgandi. Yaʼni bu xonalarga tashqariga chiqmasdan, oʻrtadagi devorda joylashgan eshik orqali kirib chiqsa boʻlardi. Bir xonada Sevinch bn Aziza yotsa, ikkinchi xonada Abdulhafiz bn Javohir yotayotgandi... Ular Abdulhafiz bn Javohirni xonalariga kirib kelishdi va oʻrtagi eshikdan Sevinch bn Azizani chaqirishdi. Ammo xonaga faqat Sevinch yolgʻiz kirib keldi. Uni yolgʻizligini koʻrib, hamma hayron qoldi. Ulardan faqatgina Shahzod Sevinchni hayollarini oʻqib, nega yolgʻizligini bildi. Miraga "oʻzing ularga tushuntirib tur" degancha Timurni oʻzi bn shoshgancha olib chiqib ketdi. Mira boʻlsa, Sevinchga savol nigohi bn qaradi. Sevinch biroz jim turgach, gapirishni boshladi. - Kecha Aziza oʻzini gʻalati tutdi. Deyarli umuman gapirmadi. Men ham uning kesatiq gaplaridan beziganim uchun, uncha ahamiyat bermagandim. Keyin birga uxlashga yotdik. Lekin tongda turganimda xonada yolgʻiz edi. Azizani xonaning hech qayeridan topa olmadim..., - deb Sevinch havotirli va aybdorlardek boshini egdi. Mira Sevinchning gapidan keyin Shahzodning nega shoshib chiqib ketganini tushundi va ortiqcha gapirib oʻtirmadi. Yigitlar ham Azizaning qandayligini bilgani uchun ham, Shanuga qilgan momilasi uchun ham unga unchalik kuyunib oʻtirmadi. Mira boʻlsa tezroq rejani amalga oshirish uchun, choʻzib oʻtirmasdan qarorlarini ularg aaytib qoʻya qoldi. Abdulhafiz bunga boshida qarshilik qildi, lekin Shanuga bu muommolari kamayishiga yordam boʻlishini Mira tushuntirgani uchun zoʻrgʻa rozi boʻldi. Ularni Jahon bn Ali olib boradigan boʻldi. Shahzod bn Timur Azizani qancha qidirishmasin topa olishmadi. Ular shoshayotgani uchun, uning ustiga Imron bilib qolmasligi uchun Azizani topilishini kuta olishmasdi va ularni joʻnatib yuborishdi. Hozirgi vaqt... Ular shu haqida oʻylab oʻtirishar ekan, Imronni pastga tushganini koʻrishdi. Unga hayron qarab turisharkan, Imron indamay oshxonaga kirib, 10 daqiqalarda chiqdi va yana tepaga chiqib ketdi. Qolganlar ham ortiq savr qila olmay, Shanudan havotirlangani uchun Imronning orqasidan chiqishdi. Xonaga yetmasdan Shanuning xonasidan singan ovoz eshitildi. Ular shoshgancha xonaga kirishganida, Imron qoʻlidagi givohli damla solingan stakanni tushurib yuborgan edi va yotoqqa gʻazab va habotirli tikilib turgandi. Hama yotoqqa qaradi va qotib qolishdi. Eng dahshatlisi Shanuni yotogʻi boʻsh edi... Hamma Shanuni yotoqda topolmaganch, yotoqxonani ham, yuvinish va hatto kiyinish xonalarini ham titib tashlashdi. Ammo hech nima topa olishmadi. Qasr ichidagi barcha xonalar-u yoʻlaklar va burchalar ham tekshirildi, yetmaganiga qasrning tashqarisi ham koʻzdan kechirildi... Ammo hech narsa topa olishmadi. Bundan hammani havotiri ortar, gʻazablarini qaynardi. Shanu oʻzida va oldingidek kuchi boʻlganida ham bunchalik havotir olishmasdi. Chunki u oʻzini bemalol himoya qila olardi. Ammo hozir... U hushsiz, kamiga jarohatlangan... Imron Shanuni yolgʻiz qoldirgani uchun ichida oʻzini soʻkar, oʻziga laʼnatlar aytardi. Lekin endi kech. Endi hech nimani oʻzgartora olmaydi. Imron ortiq qasrda qoʻl qovushtirib oʻtira olmadi. Shanuni qidirgani qasrdan chiqib ketdi... Oʻrmonga krib, u yerlardan ham Shanuni qidira boshladi. Imronning ortidan esa oʻsha tundagi qiz kela boshladi... * * * Shanu koʻzlari yumuq xolda, hushsiz yotarkan, birdam sovuq qota boshladi... Bir qancha vaqt oʻtgach, sovuqlik uning suyak-suyagidan oʻtib ketdi va holsiz zoʻrgʻa koʻzlarini oxista ochdi. Biroz nimalar boʻlayotganiga tushuna olmay qoldi va sovuq yerdan turishga harakat qildi. Ammo holsizligi sabab buni uddalay olmadi. Shanu sovuq yerda yotarkan, butun tanasi zirqirab ogʻriq berar, bu ogʻriqlarga chidash hammaning ham qoʻlidan kelavermasdi. Shanu tishini tishiga bosib, ogʻriqlarga chidashga urunar, ammo ogʻriq uning sabr-bardoshidan ustunlik qilardi. Shanu tura olmasa ham atrofiga qarab, qayerda ekanligini bilishga harakat qildi. Lekin bari besamar kechdi. Sababi atrof zulmatdek qorongʻu edi va hech nimani koʻrib boʻlmasdi... Shanu qanchalik ogʻriqlarga chidashga urunmasin, kuchsizligi sabab ogʻriqlarga yengildi va hushini yoʻqotdi. Oxirgi koʻrganlari zulmat boʻldi xolos.. * * * Imron oʻrmon ichiga kirib borarkan, ortidan kuzatib kelyotgan qizni sezdi. Bir oz indamay ketishda davom etarkan, oxiri sabri ham oʻz nihoyasiga yetdi. - Balki shuncha jim kuzatib kelganing yetar... Meni tinch qoʻy va ket bu yerlardan... Senga qarshi chora koʻrmayotganim uchun haddingdan oshma..., - deb Imron yurib ketish mobaynida aytdi, kekin ortiga bir bor boʻlsa ham qarab qoʻymadi. Qiz Imronning gaplaridan keyin uning qarshisida paydo boʻldi. - Imron... Iltimos... Bunday qilma... Kel hammasini tashlab, birga uzoqlarga ketamiz... Bir oila boʻlamiz... Mana koʻrasan, men senga undan koʻra koʻproq baxt bera olaman... Iltimos... Yoʻq dema... Ketaylik... Menga sendan boshqa hech kim va hech narsa kerak emas... Nima desang ham qilaman, faqat yoʻq dema... Ketaylik... Bilasanku, men seni jonimdan ham ortiq sevaman... Seni baxtli qilaman..., - deb qiz Imronning yuziga qoʻlini olib borib silay boshladi. Imron qizning gaplari-yu, hatti- harkatlarini jimgina kuzatib turarkan, qizning qoʻlini yuzidan siltab olib tashladi. - Men senga aytkanman... Men seni sevmiman va hech qachon sevmaganman... Men faqat va faqat Shanuni sevaman... Qalbimni butunlayga Shanu egallagan... Qalbimda undan oʻzga ayol uchun joy yoʻq. Yuragim faqat va faqat u deb uradi. Toʻgʻri unga oxirgi paytlar koʻp azob berdim, ammo uni topgach hammasi uchun undan uzr soʻrayman... Biz hammasini u bn boshqatdan boshlaymiz. Sen esa bizni tinch qoʻy... Uni oldida ham boshqa oʻralashma... U topilganidan keyin, boshqa koʻziga koʻrinma... Meni ham, uni ham..., - deb Imron qizning yelkasidan turtib oʻtib ketdi. Qizning koʻzlari jiqqa yoshga toʻldi va yigʻlab yubordi. - Demak, men sizlarni tinch qoʻyishim kerak va sizlar baxtli yashaysizlar aaa... Nima meni baxtsizligim evaziga baxtli boʻlmoqchimisizlar?! Aslo... Aslo... Imron meni tashlab ketib, u bn baxtli boʻlishingizga yoʻl qoʻymayman... Siz faqat menikisiz... Hech qachon boshqaniki boʻlolmaysiz... Qalbingiz unda ekan, demak undan qalbingizni tortib olaman. Qalbingizda u yashar ekan, demak uning endi yashashga haqqi yoʻq... Imron endi oʻzingizdan koʻring... Boʻladigan hamma ishlarga bilib qoʻying, faqat siz sababchisiz... Agar uni sevib qolmaganingizda, oʻsha iflos hozir balki boshqasi bn baxtli boʻlarmidi sogʻ-omon... Lekin endi bu imkonsiz... Ishoning endi uni hatto sizni uchratganiga ham pushaymon qildiraman... Bilib qoʻying, nima qilyotgan boʻlsam ham, hammasi ikkimiz uchun... Biz uchun... Baxtli kelajagimiz uchun..., - deb qiz u yerda gʻoyib boʻldi. Imron qizning gaplaridan, Shanu uning qoʻlida ekanligini fahmladi va koʻzlari kattalashib ketdi. Chunki Imronni uni yaxshi biladi, uning aytkan gaplaridan keyin, u Shanuni tirik qoʻymaydi... Imron shularni oʻylab qoʻrqib ketdi va tezda uni qidirishni boshladi... * * * Shanu yana ogʻriqdan koʻzini ocharkan, qanaqadir xonadaligini koʻrdi. Xona oʻrtasida kimningdir qabri turardi. Koʻrinishi kichkina boʻlgani uchun, Shanu qabr kichkinaligini koʻrib, qabr goʻdakka tegishli boʻlganini tushundi va yuragi ezildi... Keyin yana atrofga qaradi va nigohi xona devorida osilib turgan Imronning katta suratiga tushdi. Shanu suratga biroz tikilib qoldi, keyin Imronning ishlari esiga tushib uni koʻrishni istamay boshini boshqa tarafga burdi-yu, koʻzlari kattalashib ketdi. Xona burchagida Aziza yotardi... Rangi oqarib ketgan, sochlari toʻzgʻib ketgandi. Shanu Azizaga havotir va diqqat bn qararkan, nigohi Azizaning boʻynidagi izlarga tushdi... Endi oʻrnidan turib uning oldiga bormoqchi edi, ammo qoʻl- oyogʻi zanjirlanganligini koʻrdi. Zanjirni uzishga qancha harakat qilmasin, hech uddalay olmasdi. Shanu zanjirga yaxshilab qararkan, zanjir kumushdan qilinganligini koʻrdi. Uzulmaganidan afsunlanganini fahmladi. Shanu zanjirni eritmoqchi boʻlib olov paydo qilganida, zanjirga hech narsa boʻlmadi, aksincha qoʻlini kuydirdi. Shanu ogʻriqdan baqirib yubordi. Keyin muz yordamida zanjirni uzmoqchi boʻlib, zanjirni muzlatganida, zanjir tirayib qoʻlini siqib qoldi. Qattiq siqqanidan hatto qoʻlini qimirlata olmay qoldi. Urunishlari foydasiz boʻlayotganini koʻrib achchiqlandi va behol oʻtirib qoldi. Hali toʻliq kuchga kirmagani uchun va anchadan beri ovqatlnamagani uchun holsizlik uni tark etmagandi. Shanu Azizani oldigacha borolmaganidan keyin, uni diqqat bn kuzatdi, zora hushiga kelib qolsa deb. Ammo Shanu diqqat bn kuzatarkan, uning yurak urushini, nafas olishini eshitmadi. Havotirlanib qararkan, ortidan qadam tovushlari eshitildi. Qadam tovushlaridan bilish mumkinki, oyoq kiyimi poshnali demak kelgan ayol kishi. - U allaqachon oʻlib boʻlgan..., - dedi kelgan qiz. Shanu ovozni eshitib, hayron qoldi va hursand boʻlib ketdi. Tezda ortiga oʻgirildi. - Meni topganingdan hursandman... Bu zanjirlarni yechishga yordam bervor... Nima qilsam ham befoyda, yechilmayapti... Ha aytkancha meni qanday topding yana Azizani oʻlganini qayerdan bilding, - deb Shanu qarshisidagiga hayron qaradi. U boʻlsa shunchaki sovuq jilmayib turardi, xolos. Shanu oʻylagan narsasidan oʻzi qoʻrqib ketdi. Oʻylaganlari xato ekanligiga oʻzini ishontirish uchun ham, undan soʻrashga qaror qildi. - Meni sen bu yerga olib kelmayding, toʻgʻrimi? Azizani ham sen oʻldirmagansan aaa? Axir sen qon ichmasdingku... Jodugarlar qon bn oziqlanmaydi..., - deb Shnau qizga qoʻrquv bn qaradi. Lekin qiz yana hech nima demadi. Shanu ortiq jim tura olmadi. Sabri yetmadi. - Gapirsang-chi? Shahnoz, bu seni ishing emas toʻgʻrimi?!, - deb oxiri Shanu baqirib yubordi... Shuncha payt jim turgan Shahnoza, Shanuni baqirganidan keyin yuzidagi kulgi yoʻqolib, qoshini birini tepaga koʻtargancha, chimirdi. - Birinchidan menga baqirma... Ikkinchidan ha Azizani men oʻldirdim... Uchinchidan men jodugarmasman, men..., - deb Shahnoza bir zum jim boʻlib qoldi. Keyin yana gapida davom etdi. - Xullas, hammasiga javob beradigan vaqt yetib keldi, fohisha..., - deb Shahnoza Shanuga gʻazab va jirkanish bn qaradi. Shanu eshitganlariga tushunmas, nega Shahnoza unga dushmanlik qilyotgani aqliga sigʻdirolmasdi. Ayniqsa, Shahnozani oxirgi "fohisha" degan gapidan bir tomondan hayron qolsa, bir tomondan qalbiga bu soʻz nashtarday sanchildi. Axir, unga Imrondan boshqasini qoʻl tekkizmagandi. U Imrondan keyin hech kimni oʻziga yaqinlashtirmadi... Nech asr oʻtsa ham, sevgisiga, turmush oʻrtogʻi boʻlgan haloliga hech qachon xiyonat qilmadi-ku. Buni Shahnoza judayam yaxshi bilishini bilgan Shanu, nega Shahnoza unday deganiga hech tushunolmadi. - Shahnoz... Bu nima deganing... Men qachon fohishalik qilibman aaa..., - deb Shanu Shahnozaga qattiq tikildi. Shahnoza Shanuning bu savolidan keyin gʻazabi battar oshdi. Ichidagi shuncha asrlik alam, gʻazab, nafrat qaynab chiqa boshladi. - Nahotki, oilali erkakni boshini aylantirish fohishalik boʻlmasa... Bir havas qilgulik, gulday oilani buzish, fohishalik boʻlmasa unda nima ayt... Bu fohishalik emasmi aaa?!, - deb Shahnoza alam bn gapirayotib baqirib yubordi. Shanu Shahnozaning gapiga baribir ham tushuna olmayotgandi. U hech qachon Imrondan boshqasiga qaramagan boʻlsa, qanday qilib oilali erkakni boshini aylantirgan boʻlishi mumkin. Shanu yana Shahnozani gapini aqliga sigʻdira olmadi. - Shahnoz... Nimalar deyoyatganingni bilyapsanmi?! Men Imrondan boshqasini sevmaganman ham, qaramaganman ham... Sen yana qanaqa oilali erkak deyapsan?!, - deb Shanu ham Shahnozaga baqirib gapirdi. Shanuga ham alam qilyotgandi, qilmagan ishi uchun ayblanayotgani. Shahnoza bu safar qah-qah otib kulib yubordi... Shahnoza uzoq kuldi, hatto koʻzlaridan yosh ham chiqib ketdi... Shanu unga ahmoqqa qaragancha qarab turarkan, Shahnoza kulishdan toʻxtab Shanuni savoliga javob berdi. - Yoʻgʻey... Seningcha, Imron oilali emasmidi?!, - deb gʻazab va nafrat bn gapirdi Shahnoza. Shanu uning gapidan keyin shokka tushib qoldi... Shanu Shahnozaning gapidan keyin, eshitganlariga hech ishona olmasdi... Imronni Shahnoza bn boʻlganini bilish tugul, uni boshqasi bn oʻylash uni aqldan ozdira olgan bir paytda Shanu bularni qabul qila olmasdi. Shahnoza boʻlsa, Shanuni ahvoliga qarab, uni azoblanayotganini koʻrib, battar gapira boshladi. - Biz Imron bn baxtli edik... Bir-birimizni sevardik... Jonimizdan ortiq koʻrardik... Sen meni jodugar deb oʻylaganding aa? Yoʻq men jodugarmasman, men farishta edim... Sevgi farishtasi... Lekin men Imronni uchratdimu, unga oshiq boʻldim. U ham meni sevib qoldi. Meni oilam Imron iblis boʻlgani uchun uni qabul qilmagandi, ammo men uni deb oilamdan kechdim... Ular meni laʼnatlagan boʻlsa ham... Ha men oʻsha hamma laʼnatlagan, oilasini tanlamay iblisni tanlagan laʼnatlangan farishtaman... Koʻrdingmi? Bizni sevgi tariximiz qanchalik afsona ekanini... U seni uchratganidan keyin, meni tashlab ketdi. Hatto seni deb u oʻz farzandi qotili boʻlganini ham bilasanmi?! Oʻsha kecha, seni tanlab ketyotgan kecha, men unga tashlab ketmasligi uchun yalindim, yolvordim... Ammo u meni hatto eshitmadi... Unga homilador ekanimni, farzandli boʻlishimizni aytishga ham ulgurmadim, yoʻlini toʻsganim uchun meni itarib yubordi va men zinadan yiqilib tushdi... U menga hatto eʼtibor bermay tashlab ketdi. Oʻsha kech men farzandimdan ayrildim. Bilasanmi? Farishtalar faqat bir martagina homilador boʻlishadi... Sen meni onalik baxtidan mosuvor qilding... Koʻz oldimda u bn baxtli yashadinglar... Hammasini meni baxtsizligim evaziga boʻldi... Qara... Shu mitti qabr, men va Imronning sevgisi mevasi edi... Sen uni oʻlimiga sababchisan... Sen Imronni boshini aylantirmaganingda u bizni tashlab ketmasdi..., - deb Shahnoza yigʻlagancha alam, nafrat, gʻazab bn baqirib gapirdi. Shanu eshitganlarini tushunishga urunar, lekin hech aqliga sigʻdira olmasdi. Shanu oʻzini yoʻqotib qoʻydi. Karaxt ahvolga tushib qoldi... Shahnoza qoʻliga qadimiy afsunlargan hanjarni oldi. Sekin Shanu tomon yaqinlasha boshladi. - Seni oʻldiraman... Keyin Imron bn men yana birga baxtli yashaymiz. Biz uzoqlarga ketamiz... Uning uchun sen oʻlishing kerak... Men baxtli boʻlishim uchun sen yoʻq boʻlishing kerak... Imron meni sevadi... Senga faqat qiziqqan xolos... Sen yoʻq boʻlsang, Imron haqiqiy sevgisi men ekanimni tushunadi... Biz hali baxtli boʻlamiz... Sen bizni doʻzaxdan kuzatib turasan..., - deb Shahnoza Shanuni tepasiga keldi. Shanu karaxt holatdan chiqmagani uchun, Shahnozani harakatlarini idrok etolmasdi. Shahnoza hanjarni Shanuga sanchish uchun tepaga koʻtardi... Shahnoza karaxtligi hali hamon tarqamagan Shanuga hanjarni kuch bn tiqishga shaylandi. Bor kuchini qoʻllariga jamlab, kuchi boricha Shanuga hanjarni sanchdi... * * * Sulton Shanuni suratlariga toʻlgan xonada ularga termulib oʻtirar ekan, xona eshigi taqilladi. Sulton chuqur nafas olib chiqargach "Kiring" dedi. Xonaga bir iblis kirib keldi. U qaltiragancha gapini nimadan boshlashni bilmay turarkan, bu Sultonni asabini buzardi. Oxiri iblis zoʻrgʻa gapini aytishni boshladi. - Qirolim... Haligi... Kamilaxonim... Ular xonalarida yoʻq... Qochib ketibdi... Hamma yerni qidirib chiqdik, lekin biron iz ham topolmadik..., - deb iblis boshini eggancha jim boʻlib qoldi. Sulton asabiy koʻzlarini yumib, uni chiqishini aytdi. Iblisga jon kirgandek, Sultonni qoʻlidan oson qutulganiga hursand boʻlib xonani tark etdi. Sulton hayolida "Yango hayot boshlagani ketgan boʻl, Kamila... Agar Shanuyim, begʻuborimga yana biron yomonlik qiladigan boʻlsang, oʻzim seni joning olaman..." degan oʻyni oʻtkazdi. Sulton Shanuga biron yomonlik boʻlishi mumkin degan tahmin kelganida, birdan yuragi gʻash tortdi... Oʻzidan-oʻzi koʻksida sanchiq turib, qattiq ogʻriq paydo boʻldi... Bir zum hatto nafar ololmay qoldi. Sulton nimaga unday boʻlganini tushuna olmasdi. Biroz vaqt oʻtgach, Sultondagi ogʻriqlar ketdi. Ammo yuragidagi gʻashlik ketmadi. Birdan xona derazasi ochilib, xonaga kuchli shamol kirdi. Pardalarni uchirib, xonani toʻzgʻitib yubordi. Shamol xonaning toʻrida turgan Shanuning qizil atirgul ushlagancha jilmayib turgan eng katta suratini tushurib yubordi... Sulton surat tushib ketganini koʻrib, birdani Shanuga nimadir boʻlgan boʻlsachi degan fikr keldi va uni sogʻligi joyida ekanlini bilish uchun uni oldiga, shoshgancha ketdi... Ajdar togʻi... Jahon ulkan boʻri qiyofasida Sevinch, Javohir va Abdulhafizni ustiga mindirgamcha olib ketardi. Yonida Ali ham ular bn Ajdar togʻiga ketardi. Ajdar togʻi judayam baland va qiya boʻlganligi uchun chiqish qiyin boʻldi. Vanihoyat ancha qiyinchiliklardan keyin, ular aytilgan manzilga yetib kelishdi. Togʻning eng choʻqqisida gʻor boʻlib, u yerga faqatgina odamlar kira olardi. Jahon ularning ustidan tushurib oʻz holiga qaytdi.. - Sizlar gʻorga kirib, bir muddat shu yerda yashab turasizlar... Gʻor ichida aytishlaricha, bemalol yashash uchun sharoit bor ekan... Men va Jahon sizlarni shu yerda qoʻriqlab turamiz. Biror gap boʻlsa, bizga aytinglar... Endi esa kira qolinglar, - deb Ali ularni gʻorga kiritib yubordi. Oʻzi esa Jahon bn ularni gʻorni tashqarisida qoʻriqlay boshlashdi... * * * Xanjar kuch bn Shanuga sanchilishiga bir necha sm qolganida, baquvvat qoʻllar xanjarni sanchilishiga yoʻsqilliq qilib ushlab qoldi. Shahnoza qoʻlini ustidan kuch bn ushlab turgan baquvvat qoʻlga qarab turarkan, bu baquvvat qoʻl egasi Imron degan oʻy kelib, bir tomondan ichida qoʻrquv paydo boʻlgan boʻlsa, bir tomondan Shanuni himoya qilyotgani uchun jaxli chiqa boshladi. Shahnoza baquvvat qoʻllar egasi jaxl bn qaradiki, shokka tushib qoldi. Qilgan taxmini notoʻgʻri boʻlib chiqqanidan va qarshisidagi Imrondan ham u uchun xavfli ekanidan tanasi qoʻrquvdan titray boshladi. Chunki Shahnoza bilardi, Imrondan shavqat kutsa ham, qarshisidagidan shavqat kutish xuddi kunduzi yulduz boʻlishi bn barobirdir... Ayniqsa, Shanu toʻgʻrisida gap ketganda u hech kimni ayab oʻtirmaydi... - Sen hali Shanuni yoʻq qilmoqchi boʻldingmi aaa?, - deb yigit Shahnozani qoʻlini qattiq ushlaganidan, Shahnoza ogʻriqqa chidolmay, xanjarni tashlab yubordi. Yigit tezda ikkinchi qoʻli bn Shahnozani boʻynidan bugʻdi va xona devoriga borib qattiq urdi. Shahnoza yigitning qoʻlidan tipirchilab, qancha chiqshga urinmasin, baribir uning changalidan chiqa olmasdi. Borgan sari nafas olishi qiyinlashar, boya devorga qattiq urulgani uchun boshidan qon oqa boshlagandi. Yigit bularning hech biriga qaramasdan uni bugʻishda davom etardi. - Shaa.ahh.zzzoo.ddd, - deb Shahnoza zoʻrgʻa shu soʻzni ayta oldi va hushidan ketdi. Shahzod shunda ham uni qoʻyib yubormay bugʻar, ammo Shanuni ovozini eshitgach qanday qoʻyob yuborganini ham bilmay qoldi... Shanu hech kimga, hech nimaga eʼtibor bermay, eshitganlarini tahlil qilar ekan. Aqli ularni rostligini tushunsa, yuragi bu haqiqatlarni hech qabul qilmasdi. Shanu oʻz oʻzi bn kurasharkan, atrofidagi hodisalarga umuman eʼtibor bermasdi. Qalbi eshitkanlaridan keyin million-milliardlab parchalarga boʻlib ketdi goʻyoki. Shanu ortiq qalbidagi toʻfonni ichida saqlab tura olmadi. Baqirib yigʻlay boshladi. Shahzod darhol uni yoniga kelib, qattiq quchib oldi. Uni qancha yupatishga urunmasin, Shanuni ahvoli battar ogʻirlashib bora boshladi. Shahzod ortiq jim qarab tura olmay, Shanuni dast koʻtarib oldi. Shanu uni qasrga olib borishini bilib, tezda uni toʻxtatdi. - Shahh.zzodd mm.mee.nni h.hamm.massi bb.bosh.llann.gann j.jooyy.gga o.olibb b.borrring, - deb Shanu Shahzodni boʻynidan qattiq quchib, izzilib yigʻlay boshladi. Shahzod ham Shanu qayerni nazarga tutganini fahmlab, uni bu yerdan olib ketdi... Shahzod Shanuni yerga qoʻyarkan, Shanu muvozatni saqlay olmadi. Ammo Shahzod uni tutib qoldi. Shanu Shahzodni koʻmagida Imron bn ikkisini oʻtmishdagi uyiga qarab turarkan, uy yomon yura boshladi... Shanu uyga kirib toʻgʻri chetdagi bir xonaga kirdi. U yer judayam qorongʻu edi. Shanu Shahzodga qaragan edi, Shahzod uning nigohidan nima demoqchi ekanini tushunib darhol derazadagi qora pardalarni olib tashladi. Xonaga yorugʻlik tushgach, bu xona musiqa asboblari-yu, ularning rasmlariga toʻla ekanini koʻrishdi. Shanu indamay, stol ustida turgan gitarani oldiga borib, qoʻliga oldi. Stullarning biriga oʻtirib, gitarani qulay ushladi. Shanu hozir qalbidagi toʻfonni kuy yordamida tashqariga chiqarishni istadi va koʻzlar bn gitarani chalib kuylay boshladi. Jonimdan ortiq sorading – Hayotimni ham berdim. Aytgin jonim, seni Men kimdan kam sevdim? Bevafo, bevafo, Aytgin rad javobing – Kozlaringga qaramay, Indamay jim ketaman! Hatto oyning yuzida Doglari bor, doglari, Sevgining men uchun ham Bir kun otar tonglari. Lola gunchalari Gulladi xazonlarda, Qayda qildim men xato, Qoldirding armonlarda? Bevafo, bevafo, Aytgin rad javobing – Kozlaringga qaramay, Indamay jim ketaman! Jonimdan ortiq sorading – Hayotimni ham berdim. Aytgin jonim, seni Men kimdan kam sevdim? Bevafo, bevafo, Aytgin rad javobing – Kozlaringga qaramay, Indamay jim ketaman! Shanu qoʻshiqni tugatgunicha Shahzod uni jimgina eshitib turdi. Bu orada Imron Shanuni qidirib topib kelgandi. U Shanuni yigʻlab iztirob bn kuylayotganini koʻrib qalbi ogʻridi hatto oʻz oʻzidan nafratlanib ketdi... Shanuni nigohi eshik oldida unga termulib turgan bevafoyiga tushgach, qoʻlidagi gitarasini tashlab yubordi... Shanu yoshli koʻzlari bn Imronga qarab turarkan, ikkisi ham bir biridan koʻz uzmasdi. Hatto xonada Shahzod borligini ham unutishgandi. Shanu Imronga qararkan, undan bari yolgʻonligini isbotlab berishini kutardi... Imron boʻlsa Shanuning hammasidan xabar topganidan qoʻrqardi... Imron Shanudan nigohini uzmagan holda, Shahzodga gapirdi. - Bizni yolgʻiz qoldir... - Hech qachon... Unga shuncha azob berganing yetadi... Ortiq unga yaqinlashishingga yoʻl qoʻymayman..., - deb Shahzod unga gʻazab va nafrat bn tikilgancha tishlari orasidan shivirlardi. - Shahzod... Iltimos meni tashqarida kutib turing... Hozir chiqaman..., - deb Shanu Shahzodga hammasi joyida degandek qaradi. Shahzod Shanuni hozirgi holatida yoʻq deya olmay, zarda bn chiqib ketdi. Shanu Imronga qarab turarkan, hatto hozir uning gapirishga ham madori yoʻq edi. - Yolgʻon deng... Hammasini yolgʻon, shundaymi?..., - deb Shanu Imronga qararkan, koʻzyoshlari yuzini yuvar ovozi ham judayam past chiqandi. Imron hammasini tushundi. Shanu hammasini bilganini fahmladi, lekin oʻzini oqlash uchun hech nima demadi. Sukutni afzal bildi. - Nahot... Quvonch meni tark etdi butkul... Ishqim choʻgʻi endi yonmas... Boʻldi kul... Balki ayro tushar, endi bizni yoʻl... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Qattiq ozordadir, yarador qalbim... Yoʻling poylab oshar tobora dardim... Hajringda kuygan dil ado boʻldi, bil... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Nechun, xiyonatga bogʻlading sen... Bilarding, qanchalar qoʻygandim koʻngil... Endi kechirishim bilsang gar mushkul... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Sensiz maʼno yoʻqdir meni hayotimda... Sen bor eding yozgan har bayotimda... Kechir... Senga qolmadi soʻz bisotimda... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Qasd qilganmiding, ayt?.. Shirin jonimga... Quloq solsin tuygʻularim farmonimga... Aza ochdim sen bn oʻtgan har onimga... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Qalbimda tosh qotdi endi muhabbat... Ruhimda qolmadi ishqqa hech toqat... Seni yoʻqotdim... Seni yoʻqotdim... Men toki, to abad... Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun... Qattiq ishonardim oʻzimdan ortiq... Bor mehrimni senga etkandim tortiq... Jazo bormi menga bundada ortiq?! Sen xiyonat koʻchasidan oʻtkan kun..., - deb Shanu gapini yakunladi. Uning ovozi shu darajada iztirobli, hasta va alam bn chiqdiki, Imronning qalbi larzaga keldi. Shanuga avvalroq oʻzi hammasini aytib bermaganidan, qattiq afsuslandi. Ammo endi judayam kech edi... Shanu ortiq hech bir soʻz aytmay, xonadan chiqib ketmoqchi edi, Imron uning qoʻlidan ushlab toʻxtatib qoldi... Shanu bir qoʻlini ushlab turgan baquvvat qoʻlga va bir Imrong gʻazab, nafrat va jirkanish bn qarab, uni olishga urundi. - Hammasini tushuntirib beraman... Kel gaplashib olamiz. Hammasini sen oʻylagandek boʻlmagan... U yolgʻon gapirgan senga..., - deb Imron Shanuni qoʻlini qoʻyib yuborib, uning ikki yelkasidan ushladi va koʻzlariga tikildi. Shanu ham uning koʻzlariga bir zum tikilib turgach, alam bn kulib yubordi... - Sizningcha, u bn yolgʻondan oila quribsizda aaa... Yolgʻindan birga boʻlgansiz... Yolgʻondan uni sevgansiz... Yolgʻondan hatto oʻz tugʻilajak farzandingizni ham oʻldirgansiz... Balki meni ham yolgʻondan sevarsiz aaa?!, - deb Shanu gʻazab bn Imronning ikki yelkasini tutib turgan qoʻllarini kuch bn olib tashladi. Imron uning gaplaridan biroz nima deyishni bilmay qoldi. Shanu hech narsaga eʼtibor bermasdan, xonadan ham uydan ham chiqib ketdi. Imron tezda oʻziga kelib, uning ortidan chiqdi. Shahzod Shanuni chiqishini uyning tashqarisida kutib turarkan, Shanu uydan gʻazab bn chiqib u tomon kela boshladi. Ammo ortida Imron keli, yana uni toʻxtatib qoldi. Shahzod endi oraga qoʻshilmoqchi edi, Shanuni koʻzlariga bir on qarab, unda yashirilinib turgan umidni koʻrdi va joyida taqqa toʻxtadi. Shanuning sevgisiga yana bir bor tan berdi. Shuncha azob-u yolgʻonlar, hatto xiyonatini bilgandan keyin ham Imronni bularni qilmasligidan umid qilyapti... Shahzod sevganini boshqasini shunchalik kuchli sevganini koʻrib, his qilib, uni sevgisini qadrini bilmagani uchun qalbi qattiq ogʻridi, ammo sirtiga chiqarmadi doimgidek. Shunchaki gʻazabini, qalb ogʻrigʻini ichiga yutdi, qoʻllari musht boʻlib tugildi, tishlarini bir-biriga qattiq bosganidan sinib ketay derdi. Shahzod ular gaplashib olishini, Shanu haqiqatlarni bilib ortiq azoblanishini istamadi. Shuning uchun ularni oldiga bormasdan, shunchaki kuzatib turishni maʼqul deb bildi. Imron Shanuni ortidan kelib, qoʻlidan ushlab oʻziga qaratdi. Shanu uning qoʻlidan chiqib ketishga urunarkan, Imron qoʻllarini Shanuni boʻyniga olib borib, uni oʻziga qarashiga majbor qildi. Koʻzlariga toʻqnashgach, unga hammasini tushuntira boshladi. - Atirgulim... U yolgʻon gapirgan... Men hech qachon uni sevmaganman... Buni oʻzi ham biladi, shuning uchun ham bizni ayirmoqchi... Toʻgʻri men uni itarib yuborgandim... Ishon... Men bilmagandim uni homilador ekanini... Axir qanday men oʻz farzandimni oʻldiraman... Ayt... Men ham farzandli boʻlgim keladiku axir... Men ham istayman ota boʻlishni... Toʻgʻri men u bn boʻlganman, ammo oʻrtamizda sevgi boʻlmagan... Uning ustiga men u bn seni uchratgunimcha boʻlganman... Seni uchratganimdan keyin, u bn aloqalarimni uzganman... U meni doim oʻtmishim boʻlib qolgan... Sen boʻlsa bugunim, kelajagimsan... Iltimos... Menga ishon... Bilaman bu gaplarni oʻzimdan oldinroq eshitishing kerka edi, ammo aytolmadim... Qoʻrqdim... Seni yoʻqotishdan qattiq qoʻrqdim... Meni tashlab ketasan deb oʻyladim..., - deb Imron Shanuning koʻzlaridan koʻzini uzmay gapirdi. Shanu ham Imronning koʻzlariga qarab turarkan, uning gaplariga ishonishni istadi. Hop uning gaplari rost boʻlsa ham, boshidayoq hammasini oʻzi aytib berishi kerak edi. Nima boʻlgan taqdirda ham, Shanuga oʻziga tanlovni qoldirishi kerak edi... - Nahot... Endi tashlab ketmaydi deb oʻylasangiz?!, - deb Shanu ham uning koʻzlariga tik boqib gapirdi. Imronning ichi muzlab ketdi. Imronda ozgina boʻlsa ham umidi bor edi, ammo Shanuni aytkan gaplari uni battar tushkunlikka tushurib qoʻydi... Imron bn Shanu bir-biriga tikilib turishar ekan, shu payt Sulton kelib qoldi. Sulton kelguniga qadar hammasini bilib boʻlgandi. Shanu Imronni oʻtmishini bilgani haqida, kelyotganida Imronning aytkan gaplaridan fahmlagandi. Ularni birga koʻrgach, qoʻllari musht boʻlib tugildi. Hech nimaga qaramay, ularni oldiga bordi. Imron Shanuga endi gapirmoqchi boʻlganida, Sulton uni gapini boʻlib oʻzi gapirdi. - Imron balki qolgan haqiqatlarni ham Shanuga aytish vaqti kelgandir. Qachongacha buni yashirib yurmoqchisan?! Endi sen yashirsang ham, ortiq men buni Shanudan yashirishni istamiman... Shu paytgacha ham koʻp bora buni aytishga urundim, lekin har safar sen bunga toʻsqinlik qilding... Ortiq bunga yoʻl qoʻymayman... Hammasidan Shanu xabardor boʻlishi kerak... Shu paytgacha aslida kimni sevganini, kim bn oila qurganini bilishga haqqi bor..., - deb Sulton Imronga oʻtkir nigohlar bn tikilib, Shanuga dard bn qaradi. Shanu boʻynidagi Imronni qoʻllarini olib tashlab, bir Imronga, bir Sultonga qaradi. Sultonga qaraganida uning koʻzlaridagi dardni koʻrib, u aytmoqchi boʻlgan gap, uni qalbini yana parchalanishi bilib qoʻllari qaltiray boshladi. Imron Sultonning gaplaridan koʻzlari kattalashib ketdi. - Aslo... Bas qil Sulton... Shanu bn oʻrtamizdagi ishlarga aralashma..., - deb Imron Sultonga gʻazab va tahdidli gapirdi. - Nima uni yana aldashingga jim qarab turaymi aaa?! Uni hayotini barbod qilyotganingni indamay kuzataymi aaa?! Yoʻq... Ortiq uni azoblashingga jim qarab turmayman... Hammasini Shanuga aytaman... Hammasini bilgach, oʻzi bir qarorga keladi..., - deb Sulton ham gʻazab bn Imronga qaradi. Shanu ortiq ularni jim kuzatib turolmadi. - Sulton gapiring... Nimanini bilishim kerak yana?... Imron mendan yana nimani yashiryapti?, - deb Shanu Imronga bir gʻazab bn nigoh tashlab, Sultonga qattiq tikildi. Imron keskin Sultonga qattiq tikilib. - Yoʻq... Aslo... Jim boʻl..., - deb Imron Sultonga gʻazab bn gapirdi. Sulton bir Imronga beʼtibor qarab, spng nigohini Shanuga qaratdi. Uning koʻzlaridagi azobni, dardni koʻrib bir zum jim boʻlib qoldi. Hozirgi aytmoqchi boʻlgan gapini aytish aytmaslikni biz muddat oʻylanib qoldi... - Shanu ota-onangni qotilini qidiryotganding esingdami?! Keyin oyimni ham bunga qoʻlini borligini bilib qolding va qochib ketding... Toʻgʻri oyim ham binga aralashgan edi... Lekin bularning boshida boshqasi turgan..., - deb Sulton Imronga qattiq tikildi. Shanu Sultonni nigohini koʻrib, koʻzlari kattalashib ketdi. Hayoliga kelgan fikrdan bir zum nafas ololmay qoldi. Ichida faqat "faqat bu emas" deb takrorlay boshladi. Imron nigohini Shanudan uzmas, unga havotir bn tikilib turardi. Uning hozir haqiqatni bilgach, qanday ahvolga tushishi haqida oʻylab, ichida qoʻrquv paydo boʻlgandi. - Oʻsha boshliq... Yaʼni Qirol... IMRON..., - deb Sulton Imrondan nigohini uzib, havotir va afsus bn Shanuga qaradi. Imron ham Shanuga qarab, oʻzini oqlashga soʻz qidira boshladi. Shanu Sulton aytkan gaplaridan keyin, tahmini toʻgʻri chiqqanidan karaxt ahvolga tushib qoldi. Unga oxirgi haqiqatlar judayam ogʻirlik qildi. U bugun oʻzida: suyuklisini undan oldin oilasi borligini, suyuklisi oʻz tugʻilajak farzandi qotili ekanligini yana hammasini yashirib kelyotganini, opasidek koʻrgan yaqini turmush oʻrtogʻini oʻzidan oldingi xotini ekanligini bilgani kamday, yetmagani ota-onasini oʻlimiga sababchi kimsa, oʻz jondan aziz suyuklisi, turmush oʻrtogʻi boʻlib chiqqani Shanuni butkul sindirdi. Koʻzidan ikki tomchi yosh oqib tushdi. Ammo hech nima demadi... Shanu Imrondan koʻz uzmay nafrat bn tikilib turarkan, asta koʻrinishi oʻzgara boshladi... Tim qora koʻz qorachigʻi qip-qizil rangga kirdi, zulmatdek qora sochlari ham qizil rangda shamolda oʻynay boshladi, labi rangi qonday qizil rangga kirdi, tirnoqlari ham uzun boʻlib oʻsib qizil rangda edi... Shanu asta yerdan koʻtarila boshladi. Undan qizil nur taralib, uni atrofida aylana shakli nurli qobiq paydo boʻldi. Nurli qobiq ichida Shanuning kiyimi ham qizil rangli koʻylakka oʻzgardi. Nurli qobiq yerdan qancha koʻtarilgani sari shunchalik kattalasha boshladi. Bu ham kamday nurli qobiq hamma yerni sekinlik bn vayron qilar, bu borgan sari tezlashardi. Shanu oʻz qobiliyatini boshqarolmayotgandi. Uni hozir nafrat, gʻazab, alam tuygʻulari qamrab olib oʻzini yoʻqotib qoʻygandi. Hozir Shanuda yupiter kuchi paydo boʻlgandi, ammo Shanu uni oʻzidan boʻlmagani uchun boshqara olmayotgandi. Uning bunday holatda koʻrgan Sulton, Imron va Shahzod qoʻrqib ketdi. Ular qanchalik Shanuni tinchlantirishga urunmasin bari befoyda ketardi. Shanu toʻxtash nima eknaini bilamas, hamma yerni vayron qila boshlagandi. Shanu qalbidagi kuchli toʻfonni toʻxtatolmas, endi u tashqariga chiqqandi... Shanu deyarli Imron ikkisiniki boʻlgan goʻshani vayron qilib boʻlgandi. Astalik bn oʻrmonga ham oʻtayotgan payt, uzoqdan va judayam past ovozni eshitdi... - Oyi... Shanu ovozni eshitgach, sekinlik bn nurli qobigʻini kichiklashtirib, yoʻqotib yubordi. Astalik koʻz qorachigʻi, sochi, kiyimlari oʻz holiga qaytdi. Shanu oxista yerda tusharkan, yumib olgan koʻzlarini ochdi. Atrofiga qararkan, uyining yongisida manzarani koʻrgach, koʻzlari kattalashib hayrat va havotir bn qarab qoldi... Qolganlar ham ovoz eshitilgach, atrofga alangladi. Kim "oyi" deb chaqirganini bilish uchun har tomondan ovoz egasini nigohlari bn qidirarkan, uyning yonidagi manzara ularni hayratga soldi... Shanu va qolganlar uyning yonida Jafar ikki bolachani koʻtarib turgandi... Bolalar bolalar bir yarim ikki yosh atrofida edi... Jafarni oʻng tomoniga bola oʻgʻil bola, chap tomononidagi bola qiz bola edi... * * * Shahnoza sekin hushiga kelarkan, ogʻriqdan tanasi zirqirardi. Koʻzini ochib oʻtgan ishlarni eslab, gʻazablandi. Ishini bitirishiga ozgina qolganida, hammasini barbod qilishgani eslab, oʻtirgan holida qoʻli bn yerni qattiq mushtladi. - Mayli... Yana biroz yashay qoldi... Shanu... Ammo judayam oz umring qoldi... Sanoqli soatlaringni yashayapsan... Oʻzim seni ming azoblab joningni olaman... Ajaling oʻzim boʻlaman... Faqat oʻzim... Men ketyapman Shanuginam... Ajaling ketyapti... Vaqting oʻz nihoyasiga yetyapti... Tik tak tik tak..., - deb Shahnoza oʻylagan rejasini amalga oshirish uchun ketdi. Toʻgʻrirogʻi xonadan qobiliyati yordamida gʻoyib boʻldi. * * * Javohir, Sevinch va Abdulhafiz deyarli shart-sharoiti uydan farq qilmaydigan gʻorni ichida oʻtirishar ekan, hammaning hayollari har yoqda edi. Misol uchun: Abdulhafiz kelganidan beri, kresloga oʻtirib olib, Shanuning rasmiga tikilgancha u haqida hayol surib oʻtirardi. Javohir va Sevinch esa divanda Javohir Sevinchni bagʻriga bosib, sochlarini silar oʻtirisharkan, Sevinch bir Shanudan havotir olda, bir uyga qachon qaytishlari haqida oʻylardi. Javohir esa bir bagʻridagi sevgilisini bir gap boʻlsa qanday himoyalash haqida oʻylasa, bir kresloda kelganidan beri Shanu rasmiga gʻamginlik bn oʻzgacha tikilib turgan doʻsti Abdulhafizni keyingi taqdiri oʻylantirardi... Ular shinday vaqt oʻtkizisharkan, ora-orada hayollaridan chalgʻish uchun ovqatlanib olishardi. Albatta buni Sevinch uyushtirsa ham, qolganlar ularga majburan qoʻshilishardi. Zoʻrgʻa ozhina ovqatlanishib yana shunday oʻlik sukunat ila vaqtini oʻtkazishardi... * * * Shanu Jafar va qoʻlidagi bolalarga hayron va hayrat bn qarashda davom etarkan, Jafar Shanu tomon yurib kela boshladi. Jafar Shanuni oldiga yetganida bolalar "oyi... oyi..." deb Shanuga talpina boshladi. Shanu Jafarning qoʻlidan qizini oldi. Oʻgʻli ham gʻinshishni boshlagani uchun ikkinchi qoʻliga oʻgʻlini oldi. Ikki bola ham Shanuni qattiq quchib olgancha Shanuni yuzlaridan oʻpardi. Hozir Shanu biroz boʻlgan ishlarni, hozirgi azoblarini unutganday boʻldi. Dunyodagi jonidan aziz, hammasidan ustun qoʻyuvchi bagʻridagi jon parchalarini qucharkan, taftini his qilarkan, unga hammasi ahamiyatsizdek tuyula boshladi. Shu ikki norasida, begʻubor farzandlari yonida boʻlsa boʻlganligi, unga boshqa hech narsa kerak boʻlmasligini hozir yana bir bor tushundi... Shanu kam quvvatligi, uning ustiga hozir koʻp kuch sariflagani uchun ikki bolasini koʻtarishga qiynaldi. Bir zum muvozanatni yoʻqotib qoʻydi. Ammo tezda yonidagi Jafar uni tutib qoldi. Shanuni ahvolidan havotirlanib, bitta bolani olish uchun qoʻl uzatdi. Shunda qizi hech ikkilanmay Jafarni qoʻluga oʻtib ketdi. Buni koʻrgan Shanu beixtiyor ham kulib yubordi, ham hayron nigohi bn qiziga qarab qoldi. - Malak... Qizalogʻim... Meni darrov sotib yubordingizmi?!, - deb Shanu qiziga ginali qarash qildi. Malak Jafarning quchogʻiga yaxshilab joylashib, koʻzlarini pirpiratgancha onasiga qaradi. Buning qiligʻidan Jafar ham Shanu ham birdan kulib yuborishdi. - Buni qarashini qaranglar... Bunday qarashlar bn meni aldolmaysan, gulgʻuncham..., - deb Shanu labini burib qoʻydi. Qizi bir Jafarga, bir Shanuga moʻltillab qararkan, Jafarga huddi yordam kutayotganday qarardi. - Meni asrlon oʻgʻlim... Mahmudim... Qara... Singling bizni sotib, boshqa tomonga oʻtib oldi... Sen ham meni tashlab ular tomonga oʻtib olasanmi?!, - deb Shanu oʻgʻliga mehr bn qaradi. Oʻgʻli biroz onasiga qarab turgach, qattiq onasini quchib oldi. Shanu ham, Jafar han bolalarning qiligʻini koʻrib, bir-birilariga qarab kulib yuborishdi. Bu bolalarga ham taʼsir qilib ular ham birga kulishdi... Shanu bolalarini koʻrgach, bagʻriga bosgach, hammasini unutgandi... Hozir unga uyoqda turishi uchun dalda, suyanch kerak paytda unga dalda boʻlib farzandlari, suyanch sifatida Jafarni koʻrdi. Nafaqat koʻrdi balki his qildi ham. Bu esa Shanuning kuchiga kuch qoʻshib, uni sinishiga yoʻl qoʻymadi. Qolganlar ularni chetda kuzatib turarkan, ular hozirgi manzaradan lol edi. Shokka tushib qolishgandi... Ularni chetgan kuzatgan hamma, ularni baxtli oila deb yanglishmay ayta olardi. Imron ularni koʻrib turarkan, bolalarga boshqacha nigoh qaradi. Yuragida qandaydir ajib bir hisni his qildi. Ulardan umuman koʻzlarini uza olmay qoldi... Imron ularni kuzatib turarkan, koʻksida qattiq sanchiq turdi. Shanu bolalarni kulib erkalar, ularni bagʻriga bosar, Jafarga kulib qararkan, ularga chetdan bemalol baxtli oila deb taʼrif berish mumkin edi. Imron ularga qarab turarkan, agar bunchalik koʻp hatolar qilmaganida ularning oldida Jafar emas, oʻzi boʻlishini oʻylab butun vujudini pushaymonlik egalladi. Qalbi Shanuni xiyonat qilishini, yetmaganiga farzandli boʻlishini qabul qilolmas, hatto buni aqli ham inkor etardi... Imron prtiq ularni chetdan kuzata olmadi. Ularni oldiga shahdam qadamlar bn borib, ularni qarshisida toʻxtadi. Shanuga qattiq tikilarkan, bir Shanuning bagʻridagi bolachaga, bir Jafarning qoʻlidagi qizchaga qarardi. Imron qizchaga qarab, qiz huddi Shanuni oʻzginasi ekanini koʻrdi. Oʻz suyuklisi kabi uzun kipriklar, timday qora sochlar, nima pushti lablar, qorday oq yuz, hatto yuz mimikalar-u harakatlar ham huddi uday edi. Imron qizchaga tikilib qararkan, shu qizaloq oʻzining qizi boʻlib qolishini chin dildan istadi va unga qarab shirin entikib qoʻydi. Keyin Shanuga qaragan edi, bolacha Imronga qaradi. Imron bolaga bir zum tikilib qolib, qtib qoldi. Bola Imronning quyub qoʻyganday oʻzi edi. Oʻzidek toʻq jigarrang sochlar, shunga monand toʻq jigarrang koʻzlar, hatto qarashlar ham huddi oʻzidek edi. Imron nima deyishni ham bilmay qoldi. Hayoliga kelgan oʻydan bir baxtdan yettinchi osmonga uchsa, bir bu qanday boʻlganligidan va ularning yosh koʻrinishidan oʻylanib qolgandi. Oxiri Imron Shanudan soʻrashni eng maʼqul yoʻl deb topdi. - Bular... meni... bolalarimni... yaʼni... bizni..., - deb Imron ming hayajon va qoʻrquv bn gapirdi. Shanu bir zum nima deyishni bilmay oʻylanib qoldi. Soʻng yuzida boyagi kulgudan asar ham qolmay, oʻrnini gʻazab va nafrat egalladi. - Ularning otasi ham onasi ham faqat oʻzimman. Ularda sizning umuman haqqingiz yoʻq... Ular faqat menga tegishli... Ular faqat meni bolalarim... Ulardan ham, medan ham endi uzoq yuring... Oʻlib ketishni istamasangiz ortiq qarshimdan chiqmang... Oʻsha xotinchangiz bn baxtli hayot tilayman... Alvido..., - deb Shanu ortiga oʻgirildi. Hali hamon karaxt ahvolda ularni kuzatib turgan Shahzod bn Sultonni yoniga bormoqchiligida, Imron endi uni toʻxtatmoqchi edi, oʻrtaga Jafar turib oldi. Qoʻlidagi qizchani Shanuga berib, Imronga qarama-qaeshi turib oldi. Bu holatdan Shahzob bn Sulton oʻzlariga kelishib, ular ham Shanuni toʻsib Jafarga qoʻshilishdi. Imron endi ular bn urushmoqchi boʻlganida, ularga qarab turgan bolalarni koʻrib, bu fikridan qaytdi. Ammo ularni hech qachon shunchaki qoʻyib yubormasligini oʻzi kabi qolganlar ham yaxshi bilishardi. Shahzod qobiliyati yordamida partal ochib hammasi uning ichiga kirib ketishdi. Bu vayronagarchilikda faqatgina Imron yolgʻiz qoldi. Alam, iztirob, pushaymonlik, vijdon azobi-yu otashin sevgisi bn... Ular qasrga kirishi bn Shanu qoʻlidagi farzandlarini mehmonxonadagi divanga qoʻydi-yu, oʻzini ham ularni yoniga tashladi. U judayam holsizlanib qolgan edi. Bolalar ham judayan charchagani uchun divanga choʻzilib yotib olishdi. Shanu va bolalarni chetdan kuzatib turgan Sulton va Shahzod hali ham karaxtlikdan toʻliq chiqmagandi, Mira, Sardor, Timur va Farrux esa nima boʻlganini tushunmay jim tushuntirishlarini kutib turishardi. Jafar chekkada hammani nigohi bn kuzatardi... Ularning bunday holatini bolalarning gʻinshishlari-yu, yigʻlay boshlashgani buzdi. Shanu bolalarining yigʻlashidan yumulgan koʻzlarini zoʻrgʻa ochdi va istamasda bolalari uchun oʻrnidan turdi. Oʻgʻli Mahmud yigʻlagancha Shanuni oldiga kelib quchib oldi. Shanu oʻgʻli Mahmudni koʻtarib koʻndirishga urundi, keyin ularning uyqusi kelayotganini fahmlab uxlatishga kirishdi... Bu yoqda Malak ham yigʻlay boshladi. Mira Shanuga yordam berish uchun Malakni koʻtargan edi, Malak uni begonasirab battar yigʻlay boshladi. Bularni kuzatib turgan Jafar ortiq ularni yigʻlashiga chidolmay, Mira va Malakni oldiga bordi. Jafar yigʻlayotgan Malakka qoʻl choʻzgan zahoti Malak Jafarga talpindi. Jafar Malakka bagʻriga olgancha uni koʻndirib, uxlatishga kirishdi. Malak Jafarni bagʻrida tezda tinchlandi va asta koʻzlari yumulib uyqu saltanatiga keta boshladi. Bu paytgacha Mahmud Shanuni quchogʻida uyqu saltanatida mehmon boʻlishga ulgirgandi. Hamma Jafarni bir pastda Malakni koʻndirgani hayratga solgandi. Hamma Shanuga savol nazari bn qarab turarkan, Shanu ortiq ularning bunday nigohlariga dosh berolmadi. - Mira... Iltimos... Zudlik bn menga bolalar xonasini tayyorlat... Ikkisini ham xonasi bitta boʻlsin... Faqat tezroq, - deb Shanu oʻzini zoʻrgʻa tutib turarkan, tanasi oʻziga boʻysinmay borayotgandi. Koʻzlari yumulib, uyqu uni oʻz domiga tortayotgandi. Ikki kunlik uyqusizlik kuchi koʻrsatardi. Mira Shanuni ahvolini tushunib tezda tepa qavatga chiqib ketdi. - Hammangizga hamasini tushuntirib beraman... Faqat hozir bolalarni yotogʻiga yotqizib chiqay... Aytkancha Sulton... Siz bn gaplashib olishimiz kerak... Iltimos ketib qolmang, - deb Shanu Sultonga mungli qaradi. - Hotirjam boʻl... Men shu yerdaman... Gaplashishdan oldin uxlab olishing kerak... Bolalarni yotqizib, dam olib ol... Keyin gaplashimiz, - dedi Sulton kuyunchaklik bn. Qolganlar ham Shanuni ahvolini tushunib, Sultonni gapini tasdiqlashdi. - Ha u toʻgʻri gapiryapti... Shanu uxlab olishing kerak... Bolalardan havotir olma... Men ularni yonida boʻlaman..., - deb Jafar unga hammasi joyida degandek qaradi. Shanuga ham ularni moydek yoqib tushdi va hech qanday qarshilik qilmadi... Bu paytgacha Mira bolalar uchun yotoqxona tayyorlab, pastga tushdi. Mirani koʻrib, Shanu xona tayyor boʻlganini tushunib, Jafar ikkisi tepaga koʻtarildi. Qolganlar esa pastda qolishdi, turli oʻylari iskanjasida... Shanu va Jafar bolalarni koʻtarib xonaga kirarkan, ularni yotoqlariga yotqizishdi. Xonaning hamma yeri bolalarga hos qilib dizaynlashtirilgan edi. Xonaning qoq yarmi moviy rangda, ikkinchi yarmi pushti rangda edi. Xonanaing oʻrtasining ikki yonida bolalar uchun judayam chiroyli moviy v apushti rangli yotoq qoʻyilgandi. Xonaning pardasi ham qoq yarmidan moviy va pushti rangli edi. Yotoqlarning oʻrtasiga oʻtirish uchun judayam qulay kreslo qoʻyilgandi. Xonaning ikki qarama-qarshi burchagida moviy va pushti rangli bolalar kiyim javoni ham bor edi. Qolgan joylar esa bola va qizaloq uchun oʻyinchoqlarga toʻla edi. Xullas Mira xona dizaynini aʼlo darajada qilgan edi. Shanu oʻgʻlini yotqizib boʻlgach, Jafarga nimadir demoqchi boʻlib ogʻiz juftlagan edi hamki, Jafar uni gapirishiga qoʻymay oʻzi gapira boshladi. - Shanu hozir borib dam ol... Uxlab turganingdan keyin gaplashamiz..., - deb Jafar bolalar uygʻonib qolmasligi uchun past ovozda gapirib sekinlik bn Shanuni xonadan chiqarib yubordi va oʻzi bolalarga bir-bir shirin uxlayotganini koʻrib boʻlgach, kresloga oʻtirdi va boʻlgan voqealar-u boʻladigan voqealarni oʻylashni boshladi... Shanu oʻz yotoqxonasiga kirdi-yu, holsizlik butun tanasini qamrab oldi. Zoʻrgʻa ustiga shkafidan tungi koʻylagini oldida, yuvinish xonasiga kirib ketdi. Sovuq suv tagida ancha turdi. Tanasi muzlagan boʻlsa ham, qalbi olov boʻlib yonayotgan edi va u hech soʻnay demasdi. Shanu yuvunib, ustiga qora rangli tungi koʻylagini kiyib, yotoqxonaga chiqdi. Boʻlgan ishlardan keyin, ochilgan sirlar-u achchiq haqiqatlardan soʻng, sShanu uxlagisi kelmasa ham butun tanasidagi charchoq va quvvatsizlik uni qamrab olgandi. Oʻzi istamas ham, koʻzi yumilib ketar, tanasini boshqara olmay qolayotgandi. Zoʻrgʻa sekin qadamlar bn yotogʻi yoniga kelib, yotib oldi. Boshi yostiqqa tegishi bn kuchli charchoq va holsizlik sabab uyquga ketdi... Shanu koʻzlarini ocharkan, derazadan tong otyotkanini koʻrib, deyarli 1 kun uxlaganini tushundi. Oʻrnidan turib, yuvinib chiqdi. Kiyim javonidan qora rangli, oddiyroq, lekin shu oddiylik ham qandaydir hashamatli koʻrinib, Shanuga judayam yarashib turardi... Shanu sochlarini tepaga qilib turmaklab yigʻib tashladi... Toʻq ranglardan foydalanib, pardoz qildi... Shanuni hozirgi koʻrinishda koʻrganlar, kecha u qalbi chil-parchin boʻlgan deb oʻylashmasdi... Shanu qalbi hali hamon ogʻriyotgan boʻlsa ham aksiga qarab jilmaydi. Jilmayishi shu qadar samimiy chiqdiki, hech kim buni soxtaligini bilolmasdi. Shanu koʻrinishidan mamnun holda, xonasidan chiqdi va toʻgʻri bolalari xonasiga kirdi. Lekin xona boʻm boʻsh ekanligini koʻrib, pastda deb oʻylab, pastga tushdi. Tahmini toʻgʻri chiqib, bolalar yaqinlari bn oʻynashayotgandi. Shanu biroz bolalarining shodon kulishini koʻrib, samimiy jilmaydi. Qalbidagi ogʻriqqa ham biroz malham qoʻygandek boʻldi... Shanu ularga qaran turarkan, Mahmudning nigohi Shanuga tushib qoldi va jajji qadamlar tashlab Shanu tomon yurib kela boshladi. - Oyi... Oyi..., - deb Shanuni oldiga kelib oyogʻidan quchib oldi. Shanu oʻgʻlining harakatlaridan olam baxt olib, uni koʻtarib oldi va yuzidan oʻpib qoʻydi. Shanu ular tomon ketayotgan edi, qizi Malak ham sekin yurib kela boshladi. Shanu Malakni ham oʻpib qoʻyib, ikkinchi qoʻliga koʻtarib oldi. Mahmud bn Malak Shanuni boʻynidan qattiq quchiqlab olishdi. Shanu ularni koʻtarib, divanga joylashib oldi, ammo hali ham bolalar Shanuni qoʻyib yuborish niyatida emasdi. - Ular seni judayam qoʻmsashardi... Mana, vanihoyat ularni yonidasan..., - deb Jafar ularga mehr bn qaradi. - Ha, endi ularni hech ham oʻzimdan uzoqlashtirmayman... Nima boʻlishidan qatʼiy nazar..., - deb Shanu bolalarini oʻpib qoʻydi. - Senga onalik judayan yarashibdi... Chiroyingga chiroy qoʻshibdi..., - deb Sulton Shanu va bolalarga oʻzgacha mehr bn qaradi. Shanu uning gapiga javoban shunchaki kulib qoʻydi. - Shanu... Bolalarning otasi kim? Nega bolalaring borligini bizdan yashirding?! Ular shuncha payt qayerda edi?!, - deb Shahzod Shanuga qattiq tikildi. Shanu bir zum nima deyishni bilmay qoldi. Oxiri hammasini aytib berishga qaror qildi. Hamma Shanuga diqqat bn Shahzodning savoliga javobni kutib qarab turishardi... - Xullas... Bolalarimning otasi ham, onasi ham menman... Ular faqat menga tegishli... Nega yashirganimga kelsak, oʻsha paytlari ularni hayoti xavf ostida edi. Men u paytlari hali kuchimni yaxshi boshqara olmas edi. Uning ustiga bitta oʻzim ularni himoya qila olmasligimdan qoʻrqib, yashirishga qaror qildim. Vaqt qoʻriqchisi bn bitim tuzdim. Unga koʻra u bolalarimni boshqa olamga oʻtkazib yuborishi kerak va men unga oʻz kuchimdan oziqlanishiga ijozat berishim kerak edi. Shunday qilib bitim tuzuldi. Vaqt qoʻriqchisi meni ham u olamga oʻtib turishimga ijozat berdi. Ammo men u yerda butunlay qololmasdim, shuning uchun u paytlar meni Jafardan boshqa ishongan doʻstim yoʻq edi. Shunday qilib bir ishongan dugonam bn Jafarni bolalarimga qarash uchun boshqa olamga oʻtkazib yubordim. U olamda 1kun bizni olamdagi 1yilga teng kelardi. Men har oyda oʻsha yerga 1kunga borib kelardi... Oʻsha oxirgi kun esa Mahmud behosdan dugonamni oʻldirib qoʻydi. Kuchini boshqarolmagani uchun... Aytkancha Amir..., - deb Shanu gapini boshlaganidan kelgan Amirga hijolatomus qaradi va gapida davom etdi. - Oʻsha sizning vampirlaringizni yoʻqolishiga sababchi shaxs menman... Bu uchun sizdan uzr soʻrayman, ammo menga quvvat kerak edi. Vaqt qoʻriqchisi meni kuchimdan oziqlangani uchun, menda koʻproq kuch boʻlishi kerak edi va men majburlikdan toza qonli vampirlarning qonini ichishga majbur boʻldim... Bu uchun uzr soʻrayman..., - deb boshini egdi. Keyin quchogʻidagi bolalariga qarab, hayoliga kechadan beri kelmagan fikr kelib qoldi. - Sizlar... Jafar aytkancha nega sizlar bu yerdasizlar?! Axir men sizlarga hali kelinglar demagandim..., - deb Shanu Jafarga keskin qarab, oʻtkir nigohlarini qaratdi. Jafar biroz jim turgach, gap boshladi. - Seni yupiterlik kuching namoyon boʻlganidan keyin vaqt qoʻriqchisi bitimni shu yerda tugatdi va bizni u olamdan chiqazib yubordi, - dedi Jafar. Shanu indamadi. Hamma Shanuning oxirgi gapini yaʼni Mahmudni kuchi erta namoyon boʻlgani haqida oʻylarkan, Sulton oʻylanib savol berdi. - Shanu ularning otasi Imron shundaymi?!, - deb Sulton Shanuga sinchiklab tikildi. Shanuni koʻzlarida gʻazab namoyon boʻldi, ammo hech nima demadi. Na inkor etdi, na tasdiqladi. Bundan hamma bolalarni otasi Imron ekanini tushundi. Bu paytda Imron qasrga endi kelib ularni gapini eshitib qolgandi... Imron endi ularni oldiga kelmoqchi edi, Shanuni aytkan gapi uni toʻxtatdi. - Men biroz tashqarini aylanmoqchiman... Bolalarim bn... Sizlarni menimcha holi qoldirish kerak... Aytkanlarimni oʻylab olishlaringiz uchun... Ungacha bolalar bn bogʻda boʻlamiz..., - deb Shanu bolalarini yerga qoʻyib, hammaga jilmayib qarab chiqdi. - Men ham sizlar bn borsam maylimi?!, - deb Jafar Shanu tenggi turdi. - Jafar... Men bolalarim bn yolgʻiz sayr qilmoqchi edim..., - deb Shanu bolalarini yetaklagancha tashqariga chiqib ketdi. Jafar ortidan mayus qaragancha qoldi. Shu paytgacha necha asr oʻtsa ham, Shanuni koʻngliga yoʻl topa olmadi. Bolalar oʻz bolasidan qaradi, ota mehrini berdi. Hech qachon ularni ogʻay deb bilmadi, oʻz farzandiday koʻrdi... Ammo hech qachon ular Jafarni qabul qilisha olishmadi... Na bolalar otasiday koʻrdi, na Shanu ouni yaqin oldi. U faqat Shanuga doʻst boʻlib qolib ketdi. Jafar shularni oʻylab, qalbi ogʻridi, ammo ularni hech boʻlmasa yonida ekanidan ham baxtni his qildi. Shanu bolalarni yetaklab, bogʻni sayr qilishar ekan, uni kechagi haqiqatlar azoblar edi. Atrofga qararkan, koʻzlarida hech qanday maʼno aks etmasdi. Hatto endi unga hayotni ham maʼnosi qolmagandi. Uni bu hayotda faqat shu bolalarigina ushlab turar, endi shu bolalari uchun ham yashashi kerak edi. Shanu hayollar ogʻushida ketarkan, bolalar birdan uning qoʻlidan chiqib ketdi. Shanu hayron ularga qarab turarkan. - Da.da da.daa, - degancha Mahmud bn Malak qarshisida turgan Imron tomon ketishardi. Shanu shokka tushib qoldi. Axir hech qachon Shanu bolalarga, Imron haqida aytmagan. Lekin qanaqasiga unda ular Imronni dada deyishlari mumkin... Imron bolalarni "dada" deb kelishini koʻrib, shuncha payt shunday katta baxtdan mosuvor boʻlganini tushundi. Bolalarini uni dada degani qalbida ajib hislar uygʻondi. Imron bolalar tenggi oʻtirib, ular kelishgach, ularni mehr bn bagʻriga bosdi. Shunda tushundiki, bu olamdagi eng katta baxt mana shu ekanini... Oldingda farzandlaring, suyukli rafiqang boʻlgani bu dunyodagi eng katta baxt edi Imron uchun... Shanu Imron va uni quchib turgan bolalariga qararkan, bular davomiy etishini butun vujudi bn istadi. Ammo boʻlgan ishlardan keyin buni umuman iloji yoʻqligini judayam yaxshi tushunib turardi... Shanu boʻlgan ushlarni qayta yodiga olarkan, koʻzlarida gʻazab va nafrat aks etdi. - Mahmud... Malak... Buyoqqa kelinglar..., - deb Shanu bolalrini chaqirdi. Ammo ular kelavermagach, oʻzi borishga qaror qildi. Shanu shartda borib, bolalarni Imronning quchogʻidan oldi va unga nafrat bn qaradi. - Meni bolalarimga iflos qoʻllaringizni tekkizmang... Sizdan jirkanaman... Boshqa qarshimdan chiqmang degandim sizga... Keting..., - deb Shanu endi qayrilib ketyotgan edi, bolalar Imron tomon tapinib yigʻlay boshlashdi. Shanu ularni koʻndirishga harakat qilib ketarkan, Imron uning bilagidan ushlab qoldi. - Shanu... Iltimos... Kel hammasini boshqatdan boshlilik... Hammasi uchun kechir... Menga yana bitta imkon ber... Bizga yana bitta imkon... Hammasini toʻgʻirlayman... Faqat bitta imkon... Atirgulim... Men seni sevaman... Butun vujudim bn sevaman... Telbalarcha sevaman... Sen meni nafasimsan... Meni nassiz qoldirma... Sen meni hayotimsan... Meni hayotdan mahrum qilma... Sen meni yashashim sababchisan... Yashashim sababini mendan olib qoʻyma... Meni sizlarsiz qoldirma... Iltimos... Bolalarimni otasiz katta boʻlishini istamiman... Atirgulim... Hayotim mazmuni... Borligʻim... Begʻuborim... Qalbim sohibasi... Yagona va tanho sevgim... Nima desang ham roziman... Faqat meni tashlab ketmanglar... Meni sizsizlikda qoldirmanglar... Oʻzing ham bilasanku... Sen ham, men ham ota-onasuz katta boʻldik... Farzandlarimizga buni ravo koʻrma... Iltimos... Men ahmoq, noshud eringni kechir... Toʻgʻri senga yolgʻon gapirdim... Ammo hech qachon senga xiyonat qilmadim... Seni uchratkanimdan keyin, boshqasiga qoʻlimni uchini ham tekkizmadim... Shahnoza bn munosabatlarimizni seni uchratkanimdan keyin batamom uzganman... Ishon... Bizga yana bir bor imkon ber... Iltimos..., - deb Imron Shanuga mehr-muhabbat va pushaymonlik nigohlari bn qaradi. Shanu ham Imronning koʻzlariga tikildi... Shanu Imronga biroz tikilib turgach, qoʻlini shartda undan siltab ozod qildi. - Biz degan narsa endi yoʻq... Tugadi... Hammasi tugadi... TAMOM..., - deb endi qayrilib keta boshladi. Biroz yurgach esa Imron Shanuni ortidan qattiq quchdi. Shanu nima boʻlganiga bir zum tushunmay qoldi. Imronni nafas olishi oʻzgardi. Sekinlik bn nafas olishi sekinlasha boshladi. Birdan uzoqdan. - Yoʻoʻoʻoʻoʻoʻoʻqqqqqqqqqq..., - deb baqirgan ovoz keldi. Shanu nima boʻlganini tushunmas, bolalarini koʻtargancha miq etmay turardi. Ongi ishlashdan toʻxtagandi. Karaxt ahvolga tushib qoldi. Bolalar esa tinmay yigʻkay boshladi. Bu ham Shanuni oʻziga keltirmasdi... Sekinlik bn Shanuni qattiq quchib turgan qoʻllar boʻshay boshladi... - Seni sevaman atirgulim... Kechir..., - deb Imron Shanuni qulogʻiga pichirladi va boshqa spz aytmadi. Shunda ham Shanu hech qanday reaksiya bildirmadi. Koʻp oʻtmay uni quchib turgan baquvvat qoʻllar uni qoʻyib yuborib, baquvvat qoʻllar egasi yerga yiqildi. Shanuning koʻzidan ikki yomchi yosh oqib tushdi... Bolalar boʻlsa endi tinmay chirqillab yigʻlay boshladi... * * * Hamma Shanuni aytkanlarini oʻylab oʻtirisharkan, tashqaridan baqiriq ovozi eshitildi. Darhol Sulton bn Shahzod tashqariga havotir bn otilib chiqib ketishdi. Ularning ortidan boshqalar ham chiqishdi. Shahzod bn Sulton tashqariga chiqishgach, koʻrgan manzaralaridan dahshatga tushib qoldi. Shahnoza va Kamila bogʻdan sal uzoqda turisharkan, Shahnoza tinmay sochini qattiq changallagacha yigʻlardi. Kamila boʻlsa hozirgi ishdan hayratda jim qotib turardi... Bogʻning kirish joyida esa Shanu qasr tomon qarab qimir etmas, bolalar uni quchogʻida tinmay yigʻlashardi, pastga intilib. Pastda boʻlsa Imron yotardi. Yer qon bn boʻyalgandi goʻyo... Shahzod bn Sulton tezda Shahnoza bn Kamila bn jangga kirishishdi. Shahnoza shundoq ham jang qiladigan ahvolda boʻlmagani uchun Shahzod uni oson oʻldirdi... Sulton bn Kamilani jangi esa biroz vaqtni talab qildi. Ammo Sulton Kamiladan ancha kuchli boʻlgani uchun qiyinchiliksiz uni ham oʻldirdi... Bu dunyodan ikki yovuz kamaydi. Ularni hamma yovuz, yomon deb aytishi mumkin qilgan ishlaridan keyin, ammo ular bu koʻyga nima yoki kim soldi? Nega ular boshqalarga qarshi chiqdi? Nega begunohlarning qonini toʻkdi? Nega eng chirkin ishlarni ham qilishdi? Nega yaqin deb bilganlarga xiyonat qildi, ularni oʻldirmoqchi boʻldi? Bularga bitta sabab shuki: SEVGI... Ular sevgisi uchun kurashgan oshiqlar edi xolos. Ularning aybi faqat telbalarcha oshiq boʻlganliklari edi va bu oshiqlik ularning boshiga yetdi... Bu oshiqliklarini esa hech kim fahmlamadi. Hech kim oqlamadi va ular oʻlimga mahkum etildi... Bu ham bu dunyoning bitta adolatsizliklaridan biri edi... Shanu sekin qoʻlidagi yigʻlayotgan bolalarini pastga qoʻydi. Oxista orqasiga oʻgʻrilgan edi, yerda yotgan bevafosini koʻrdi-yu, oʻzini u tomon otdi. Shanu Imronni yoniga oʻtirib oldi. - Imron... Siz... Siz..., - deb Shanu Imronni yuragini ortiga sanchilgan qadimiy xanjarni koʻrib koʻzlari kattalashib ketdi. Butun tanasi muzlab, qoʻrquvdan titray boshladi. Aqli soniya sari Imronni yoʻqotayotganini aytsa, qalbi buni qabul qilmasdi. Qilishni istamasdi... Shanu tinmay yigʻlay boshladi. Koʻzyoshlari yuzini yuvardi... - Imron... Iltimos... Imron siz kuchlisiz... Hali tuzalib ketasiz..., - deb Shanu atrofga alanglay boshladi yordam soʻrash uchun... - Kim bor... Yordam bersalaring-chi... Kim bor... Imron chidang... Iltimos... Men uchun... Farzandlarimiz uchun... Biz uchun... Faqat chidang..., - deb Shanu endi turib, yordam chaqirishga ketmoqchi edi Imron uni bilagidan ushlab toʻxtatib qoldi. - Atir.gulimm... Menn hayo.timda juda.yam koʻoʻppp xato qil.dimm... Seni ham judaa.yamm koʻpp azobb.ladimm... Kechirr... Ilti.mosss... Farr.zaannddd.laarimmizzz.gaaa oʻzinnng qaa.rashingaaa toʻgʻ.rii kelaarrr.kaaan..., - deb Imronni yoʻtal tutdi va oʻgʻzidan qon keldi. Shanu battar yigʻlab yubordi. - Boʻldi... Imron... Azizim... Boshqa gapirmang... Iltimos... Oʻzingizni uruntirmang..., - deb Shanu Imronni ogʻzidagi qonni artarkan, uni gapirtirmaslikka urunardi. Shuning uchun oʻzi gapirishga harakat qila boshladi. Imron qoʻlini Shanuni labiga bosib jim boʻlishga majbur qildi. - Il.ti.mosss buu.ggunn. mmenn gaa.piraayy... Faa.qatt buu.ggunn... Atirr.ggulimm... ssenii see.vvaaa.mmaannnn... Oʻziimm.nnii bborr.ligʻimm... Faa.qatt mee.nii.kiii..., - deb Imron biroz tin oldi. Imronni jarohati chuqur boʻlgani uchun, gapirgani sari jarohatidan koʻp qon oqardi. Imronni koʻzlari yumulib keta boshladi. Imronni oʻlimi judayam yaqin qolganini ikkisi ham judayam yaxshi bilib turishardi. Shanu Imronga bir zum qarab turgach, Shanu Imronning lablariga labini bosdi... Shanu Imrondan uzoqlasharkan, Imron Shanuga qarab jilmaydi. - Raaahh.mmmaaatttt aaattirrr.ggulimmm... Sseee.nniiii ssseeee.vvaaa.mmaaannnn..., - degan soʻzlar Imronning oxirgi soʻzlari boʻldi. Shanuga uzatilgan qoʻllar yetmasidan yerga quladi... Bolalar yigʻlayverganidan qizarib, hiqqichoq tutib qoldi... Shanu Imronning jonsiz tanasiga bir zum tikilib qarab turarkan, qoʻllarini Imronning kiyimini qattiq gʻijimlagancha turgʻizishga urunardi... - Imron... Koʻzingizni oching... Iltimos... Meni qoʻrqitmang... Imron dedim... Meni tashlab ketishga haqqingiz yoʻq... Axir vada bergan edingizku... Tashlab ketmayman degan edizku... Faqat siz bizni tashlab ketaverasizmi?! Bu safar biz sizni tashlab ketishimiz kerak ediku... Siz xudbinsiz... Imron... Iltimos qilaman... Imkon soʻragan ediz aaa?! Men sizga imkon beraman... Bitta emas istaganingizcha... Faqat koʻzlaringizni oching... Yolvoraman... Oʻtinaman... Meni tashlab ketmang... Sizsiz qanday yashayman... Hayotim... Menga buni ravo koʻrmang... Sizsizlikni ravo koʻrmang, iltimos... Imron... Sizni sevaman... Telbalarcha sizni sevaman... Meni tashlab ketmang... Axir qanday yashayman... Meni ham oʻylang... Faqat oʻzingizni oʻylayverasizmi?! Sevaman deysizu, meni tashlab ketasizmi?! Insofingiz bormi?! Shunchalik ham xudbin boʻlasizmi?! Meni oʻylamasangiz ham farzandlarimizni oʻylang... Imron... Imron... Yolvoraman... Nima desangiz ham qilaman... Faqat tashlab ketmang... Ketmang...,- deb Shanu oʻzini Imronni jonsiz tanasi ustiga tashladi... Koʻzi oʻzi istamasa ham yumula boshladi. Oxirgi koʻrganlari u tomon yugurib kelayotgan Shahzod bn Sulton boʻldi... Eshitganlari esa oʻzini ismini ular baqirib aytgani-yu, bolalarining yigʻlayotgandagi ovozi edi... Qolgani zulmat... Shanu koʻzlariga quyosh nuri tushgani sababli sekin ocharkan, oʻzini yotoqxonasidagi yotoqdaligini koʻrdi. Biroz yotoqda yotorkan, hammasini eslab shartda oʻrnidan sakrab turdi-yu, pastga yugurgancha tushdi. Pastda hech kimni topolmagach, soʻnggi bor Imronni bogʻda koʻrganligini eslab, bogʻga yugurdi... Ammo u yerda ham hech nimani topa olmadi. Shanu biroz Imron yotgan yerga qarab turarkan, hammasi tush deb oʻylab quvonib ketdi. - Demak... Men tush koʻrdim... Ha... Ha... Men yomon tush koʻrganman... Imron oʻlishi mumkin emas... Bu shunchaki yomon tush... Tinchlan... Shanu... Bu tush... Ha tush... Boshqa narsa emas..., - deb Shanu oʻzini hammasi tush ekanligiga ishontira boshladi. - Hammasi tush ekan, demak Imron tirik... Ha tirik... U koʻrishim kerak... Hoziroq... Lekin u qayerda ekan aaa?! Qayerda boʻlishi mumkin?! Eyy... Ahmoq Shanu... Qayerda ham boʻlardi?! Qasrda-da albatta..., - deb Shanu qoʻli bn peshonasini shapatilab qoʻydi va yana yugurib qasrga kirib ketdi... Shanu birin-ketin butun qasrni koʻzdan kechira boshladi... Eng qizigʻi qasrda deyarli hech kimni uchratmadi... - Nima balo... Butun boshli qasrda hech kim boʻlmasaya... Nima hammasini uxlashyaptimi? Bu qanday masʼuliyatsizlik..., - deb Shanu jaxl bn xonalarni koʻzdan kechirarkan, navbat bolalari xonasiga keldi. U yerga kirganida bolalari yotogʻida shiringina boʻlib uxlab yotishardi. Kresloda Jafar ularga qarab oʻtirardi. Shanuni kirganidan keyin, tezda oʻrnidan turib Shanuni oldiga keldi. Unga havotir aks etgan koʻzlari bn qaradi. - Shanu... Yaxshimisan?! Qachon turding?!, - deb Jafar Shanuga havotir bn gapirdi. Shanu Jafarning bunday qarashidan ichi muzlab ketdi va oʻzini qoʻrqitayotgan, azoblayotgan savolni berishga qaror qildi. - Jafar... Men yomon tush koʻrdim... Tushimda Imron bizni tashlab ketibdi... Butunlayga... Meni koʻz oldimda joni uzulibdi... Jafar... Iltimos bu oʻngimda boʻlmadi aaa?! Bu rostan tushimda boʻlgan shundaymi?!, - deb Shanu jiqqa yoshga toʻlgan koʻzlari bn Jafarga iltijoliy va oʻtinch bn qaradi... - Kel oʻtirib ol..., - deb Jafar Shanuni oʻzi oʻtirgan kresloga oʻtqazdi. Shanu ilojsizlikdan kresloga oʻtirdi. - Aytaqolsang-chi endi... Hammasi tush shundaymi?!, - deb Shanu sabrsizlangancha Jafarni javob berishga shoshiltirdi. - Shanu... Sen haligi..., - deb Jafar biroz gapni nimadan boshlashni bilmay oʻylanib qoldi. - Hoʻsh... Men... Jafar tezroq gapirsangiz-chi..., - deb Shanu Jafarni yanada shoshiltirardi. - Shanu... Xullas sen... Oʻsha kuni hushingdan ketganingdan keyin... Xozir uygʻonding..., - deb Jafar undan koʻzlarini olib qochib gapirdi. - Demak... Hammasi... haqiqat... Shundaymi?, - deb Shanu Jafardan koʻz uzmay gapirdi. Jafar boshini tasdiq maʼnosida qimirlatib qoʻydi. - Qancha?! Qancha hushsiz yotdim?!, - deb Shanuning koʻzlaridan yosh quyulib kela boshladi. - Bir hafta...,- deb Jafar hali hamon boshini koʻtarmadi. Shanuga qarashga botina olmadi. - Imron..., - deb Shanu shu joyida tutilib qoldi. Boʻgʻziga qattiq narsa tiqildi. Ortiq gapirolmadi. Jafar uni nima demoqchi ekanini tushunib. - Imronni munosib dafn qildik... Uni Qirollikdagilar dafn qilinadigan joyga..., - deb Jafar sekin Shanuga qaradi. Shanu Jafarning oxirgi soʻzlarini eshitib, baqirib yigʻlab yubormaslik uchun qoʻllari bn ogʻzini berkitdi. Yigʻlab bolalarini uygʻotvormaslik uchun, yugurgancha xonadan chiqib ketdi. Xonasiga kirib qamalib oldi. Xonasiga kiriboq, xotiralar qurshovida qoldi. Har yoqdan Imronning ovozlari kela boshladi. "Senibehad, telbalarcha sevaman... Shu telba oshigʻingni kechir..." "Meni mittivoyimsan... Erkatoyimsan..." "Men faqat va faqat seni sevaman... Hayotida sendan boshqa ayol yoʻq... Men faqat senikiman... Qalbimda ham, hayolimda ham, hayotimda ham nikohimda ham, hatto kelajagimda ham yolgʻiz oʻzing boʻlasan..." "U doim meni oʻtmishim boʻlib qolgan... Sen boʻlsa bugunim, kelajagimsan..." "Atir.gulimm... Menn hayo.timda juda.yam koʻoʻppp xato qil.dimm... Seni ham judaa.yamm koʻpp azobb.ladimm... Kechirr... Ilti.mosss... Farr.zaannddd.laarimmizzz.gaaa oʻzinnng qaa.rashingaaa toʻgʻ.rii kelaarrr.kaaan.." "Il.ti.mosss buu.ggunn. mmenn gaa.piraayy... Faa.qatt buu.ggunn... Atirr.ggulimm... ssenii see.vvaaa.mmaannnn... Oʻziimm.nnii bborr.ligʻimm... Faa.qatt mee.nii.kiii..." Shanu oxirgi xotiralardan keyin uvvos solib yigʻlay boshladi.. Erta tong... Bu tong hammaning hayotini butkul oʻzgartirib yuborishini bilishganida balki, tong otmasligi uchun hamma qoʻlidan kelganini va hatto undan ortigʻini ham qilisharmidi?! Lekin bu tong otdi... Hech kim hech qachon unutmaydigan tong otdi. Quyosh yana zarrin nurlarini olamga socha boshladi... Bu tong kimlar uchun yangi hayotni boshlanishi boʻlsa, kimlar uchun hayot shu yerda toʻxtadi... Hammani hayptini tubdan oʻzgartirib yuboriladigan qaror qabul qilinib boʻlindi va buni hatto bajarilishga ham ulgurildi... Afsus... Endi hech nimani oʻzgartirib boʻlmaydi... Taqdirga va u chiqargan qarorlarga boʻysinishdan boshqa iloj yoʻq... * * * Jafar qattiq bosh ogʻrigʻi bn koʻzlarini ochdi... Bir muddat atrofga qarab, tundagi voqealarni yodga olishga harakat qildi. Eslab qolgani tunda bolalarga qarab yotganida kimdir oynadan kirib, uni afsun bn hushidan ketgizgani boʻldi xolos. Boshqa hech nimani eslay olmadi... Shu voqealarni eslagan Jafar, tezda bolalar yotogʻini koʻrdi va koʻrgan manzarasidan toshdek qotib qoldi... Bolalar yotogʻi boʻm-boʻsh edi. Jafar yugurgancha xonadan chiqdi. Imron vafotidan keyin, qolganlar maslahatlashib, Qirollikdagi yashovchi barcha xalqqa Imronni nomi bn ehson tarqatishga kelishgan edi. Shuning uchun kecha erta tongdan hamma xizmatchilar-u soqchilar bn ehson tarqatishga ketishgan edi. Qasrda boʻlsa Shanu, Jafar va bolalargina qolgandi... Hamma ehsonlarni tarqatib, qasrga kirishayotganda Jafar yugurgancha bolalar xonasidan chiqayotganini koʻrishdi. - Jafar... Jafar... Nima boʻldi?! Nega shoshib yugurgancha, bollaar xonasidan chiqding?!, - deb Shahzod unga tushunqiramay qaradi. - Tunda bolalarni uxlatib, ularga qarab oʻtirganimda derazadan kimdir kirdi. Kimligini bilish uchun qaraganimcha, u meni afsun bn hushimdan ketgazdi. Uni kimligini ham koʻrishga ulgurolmadim. Hushimga kelganimda tong otibdi. Shoshib bolalarni yotogʻiga qaraganimda ular boʻsh edi..., - deb Jafar havotir bn boʻlgan ishlarni tez bir nafarda aytib berdi. Uning koʻzlarida aks etgan havotir endi boshqalarga ham koʻchdi. Ular hammasinikiga kelgan fikrdan, yugurgancha Shanuni xonasiga kelishdi. Shahzod birinchi boʻlib, Shanuni xonasiga bostirib kirdi. Keyin boshqalar ham kirishdi... Hamma koʻrgan manzarasidan toshdek qotib qolishdi... Xona boʻm-boʻsh edi... Xonada na Shanu, na bolalar bor edi. Shanuni yotogʻi yonidagi javonning ustida bitta xatgina bor edi xolos... 1 kun oldin... Shanu xonada yigʻlayverganidan ovozi ham chiqmay hiqqichoq tutib qoldi. Keyin oxista oʻrnidan turib, kiyim javoniga yoniga bordi. Javonni ocharkan, Imronning ifori uning yuziga uruldi-yu, sogʻinch, iztirob, usizlik sabab yana battar yigʻlab yubordi... Shanu javondan Imronning yoqtirgan koʻylaklaridan biri boʻlgan oq koʻylagini oldi va yotoqqa borib oʻtirdi. Uni quchgancha, to quyish botmagunicha yigʻlab oʻtiraverdi. Usiz dunyolarga sigʻmay, baʼzida nafas ham olomay ham qoldi... Yigʻlayverganidan koʻzlari ichi qizarib, koʻzini tagi shishib ketdi... Hamma yerni zulmat qoplagach, Shanu asta boshini koʻtardi... Qoʻlidagi Imronni koʻylagini ushlagancha oʻrnidan turdi... Yuvinish xonasiga kirib, 1soatcha sovuq suv tagida turdi. Keyin yuvinish xonasidan chiqib, ustiga qip-qizil libos kiydi. Koʻylak shu qadar nafis qilib tikilgandiki, Shanuning chiroyiga chiroy qoʻshardi. Ham unda harakatlanish ham qulay edi. Yenglari uzun va keng, libosning uzunligi yergan tegib tegmas darajada edi. Libos koʻkrak qismigacha torroq boʻlib, qolgam pastki qismi judayam keng edi. Shanu libosni kiyib koʻzgu qarshisiga keldi. Yelkasidan biroz tushib turgan sochlarini shunchaki yoyib oldi. Gʻunchadek labiga gilosdek qizil lab boʻyogʻini surtdi. Koʻzlarini ham biroz qoramtir rangga boʻyadi. Uzun qayrilmaga kipriklariga tush bn biroz ishlov berdi. Soʻng koʻzgudagi goʻzallikda tengsiz qizga qarab turarkan, koʻzidagi yoshlarni zoʻrgʻa tiydi. Qoʻliga oq qogʻoz bn ruchka olib, yaqinlariga soʻngi soʻzlarini yozib qoldirdi va xonadan chiqib ketdi... Shanu bogʻdan Imron ekkan bitta qip-qizil atirgul gʻunchasini oldi va Qirollik oilasi dafn qilinadigan joyga bordi. Imronni qabri oldiga kelib, biroz qabrga tikilib tudi. Keyin qoʻlidagi atirgulni Imronni qabri yoniga qoʻydi. - Imron... Azizim... Hali hamon bu dunyoda sizsiz qolganimga ishona olmayapman... Menga qanday sizsizlikni rava koʻrdingiz? Siz judayam XUDBINSIZ... Ha judayam... Siz azoblardan qutulib, meni azoblarga mahkum etgancha tashlab ketdingiz... Hatto farzandlarimizni ham oʻylamadingiz... Men ortiq bu yerlarda qola olmayman... Hamma yer sizni menga eslataverib, adoyi tamom qilyapti... Aslida tamom boʻlib ham boʻldim... Ha... Men oʻlib boʻldim... Oʻsha sizni joningiz uzulgan payt men ham oʻldim... Siz bn oʻldim... Ruhimoʻldi... Siz bn ketdi... Faqatgina tanam qoldi holos... U ham farzandlarimiz uchun... Ularni yolgʻiz tashlab ketolmasdim... Oʻgʻlimiz Mahmudda qobiliyatlar namoyon boʻla boshladi... Men gibrit siz esa ikki tomonlama iblis boʻlganingiz uchun ularda qobiliyatlar kuchayib ketibdi... Ularni bu yerlardan olib ketmoqchiman... Hammamizuchun shunisi yaxshi deb oʻylayman... Ularga qoʻlimdan kelgancha yaxshi tarbiya beraman... Axir siz menga ishonib ularni tashlab ketdingizku... Ishonchingizni albatta oqlayman... Zora siz oqlaman boʻlsangiz ham... Nima boʻlmasin, men sizni doim sevib yashaganman va sevib yashashda davom etaman... Men har on sizniki boʻldim va bundan keyin ham sizniki boʻlib qolaman... Tanam ham, qalbim ham, hayollarim ham faqat sizga tegishli boʻlib qoladi mening BEVAFOYIM... Sizni telbalarcha sevaman YOLGʻONCHIM... ALVIDO... Meni azoblarga tashlab ketgan XUDBIN IBLISIM..., - deb Shanu koʻzyoshlarini artkancha u yerdam ketdi... Shanu derazadan bolalarining yotoqxonasiga kirib, Jafarni afsun yordamida xushsizlantirdi-da, uxlayotgan bolalarini oldiga bordi. Ortiga Jafarga maʼyus qaradi. - Kechiringlar... Bu hammamiz uchun eng yaxshi qaror..., - degancha partal ochib bolalarini koʻtarib oldi va partalga kirib ketishdi... Hozirgi kun... Shahzod borib xatni olib, hammaga bir nigoh tashlab oʻqishni boshladi. "Salom... Hammagizdan avvalambor uzr soʻrayman... Hammangizni judayam qiynab yubordim... Men ketishga qaror qildim... Sababi ortiq u yerda qolomasdim. Imron bn boʻlgan lahzalarimdagi xotiralar meni battar azoblanishimga sabba boʻlyapti... Meni sizlarga oxirgi iltimosim bor... Iltimos ularni bajaring... Avvalambor Javohir, Sevinch va Abdulhafizni ortga, oʻz uylariga qaytaring... Soʻng meni nomimdan boʻlgan ishlar uchun uzr soʻrab qoʻying... Ayniqsa Abdulhafizdan... Mira goʻzal va sodiq dugonam va Amir doim yonimda boʻlgan doim suyana olgan doʻstim... Iltimos sizlar oila quringlar... Sizlardan judayam chiroyli juftlik chiqadi... Amir Miraga befarq emasligingizni bilaman... Menga boʻlgan hislaringiz esa bu qobiliyatim sabab... Iltimos oila quringlar... Mira sen ham oʻz qalbingga quloq sol... Shahzod sizga Qirollikni ishonib topshirib ketyapman... Unga yaxshilib qarang... Meni unuting... Baribir sizga munosib boʻla olmayman... Oʻzingizga munosib qiz toping va oila quring... Bu meni sizga oxirgi iltimosim va buyrugʻim... Sulton... Sizga oxirgi gapim shuki... Meni qidirmang... Bilaman hamma qidirishdan toʻxtasa ham, siz toʻxtamaysiz... Lekin meni ham topolmaysiz... Men judayam olislardaman... Oʻz baxtingizni toping... Ishonaman... Hali oʻz orzuyingizdagi qizni uchratasiz... Hatto u mendan ham chiroyli va aqlli boʻla olmaydikuya lekin sizni mandan farqli baxtli qila oladi... Qolganlarga ham shunday... Oʻz baxtingizni topinglar... Hech kim meni qidirmasin... Balkim vaqtlar oʻtib qaytarman... Lekn buni anigʻini bilmayman... Lekin qaytganimda albatta iltimoslarim bajarilgan boʻlsin. Boʻlmasam hafalashib qolamiz aytib qoʻyay... Alvido jonimdan aziz yaqinlarim... Sizlarni judayam yaxshi koʻraman... Hammasi uchun yana bir bor uzr soʻrayman... Sizlarning boshingiz balosi Shanu", - deb Imron xatni oʻqib tugatdi.. Bu paytda hammani koʻzida yosh edi... Vaqt oʻtib Shanuni aytkan hamma iltimoslari bajarildi va faqat bittasidan boshqa... Yaʼni Sulton uni qidirishdan toʻxtamadi... Harakatlari zoye ketsa ham qidirishda davom etmoqda... Mira bn Amir uzoq tortishuvlardan keyin turmush qurishdi... Qolganlar ham oʻz juftlarini topishdi. Shahzoddan farqli... Shahzod Shanuni qidirmayotgan boʻlsa ham, ammo uni kutishdan toʻxtamayapti... Javohir, Sevinch va Abdulhafiz oʻz dunyosiga qaytarildi. Biroz vaqr oʻtgach Javohir bn Sevinch oila qurdi... Abdulhafiz esa bir Jasmina degan qizni uchratdi. Jasmina qaysarligi va kulib turganligi bn Abdulhafiz Shanuga biroz oʻxshatdi va yoqtirib qoldi... Ammo Shanugachalik sevolmadi. Biroz vaqt oʻtgach ularni ham toʻyi boʻldi... Qancha vaqtlar oʻtmasin Shanudan darak boʻlmadi... U izsiz yoʻqoldi... Gʻoyib boʻldi... Men bu hikoyani roppa rosa 3oy oldin boshlagan edim... Hammagizda nega Shanu yolgʻiz qoldi? Imron nega oʻldi? Shahzod bn Sultonni taqdiri nima boʻladi? degan savollar boʻlishi mumkin... Men Shanuni izsiz ketganini shunday ifodalab berishim mumkin, yaʼni agar u kim bilandir qolganida Imrondan boshqa, ularning sevgisi chin boʻlmasdi. Shanu Imrondan boshqasini sevolmasdi. Bu yerda ham qololmasdi. Shuning uchun eng toʻgʻri yoʻl uni izsiz hammadan ketishini maʼqul deb oʻyladim... Imronni oʻlimiga kelsak, Imron xatolariga yarasha jazo olishi kerak edi. U qilgan shuncha ishlaridan keyin Shanu bn baxtli boʻlsa bu boshqalarga nisbatan nohaqlik boʻlardi. Sulton bn Shahzod boʻlsa Shanuga boʻlgan sevgisi judayam kuchli va chin qalbidan sevganliklari uchun boshqasiga koʻngil qoʻyisholmadi va uni umrbod kutishga qaror qilishdi. Shahzod uni oʻzi qaytib kelishini kutishni maʼqul koʻrgan boʻlsa, Sulton uni qoʻl qovushtib kutishni istmay oʻzi qidirishni maʼqul koʻrdi... Bu meni birinchi hikoyam edi. Xato va kamchiliklarim uchun sizlardan uzr soʻrayman... Eʼtiboringiz uchun rahmat!!! Shanu Download 2,43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham:
|
kiriting | ro'yxatdan o'tish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish