A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

108
GENETIKA  ASOSLARI
V BO‘LIM
Geterozigota  organizmlarni  chatishtirish  natijasida  olingan  avlod­
larning  ma’lum  qismi  dominant  belgilarni,  boshqa  qismi  esa  retsessiv 
belgilarni  namoyon  qiladi.  Bu  jarayon 
belgilarning ajralishi
  deb  ataladi. 
Shunday  qilib  Mendelning  ikkinchi  qonuni,  ajralish  qonuni  bo‘lib,  uni 
quyidagicha  izohlash  mumkin:  geterozigota  holatdagi  ikkita  F
1
  bo‘g‘inni 
o‘zaro  chatishtirish  natijasi  ikkinchi  bo‘g‘in  (F
2
)  da  quyidagicha  nisbatda 
ajralish kuzatiladi, fenotip bo‘yicha  3:1, genotip bo‘yicha  1:2:1.
F
2
da  olingan  organizmlarning  25%i  gomozigota  holatda  dominant 
(AA),  50%i    dominant  belgi  bo‘yicha  geterozigota  (Aa),  25%i  retsessiv 
belgi bo‘yicha gomozigota (aa) bo‘ladi.
Chala  dominantlikda  F
2
  bo‘g‘inda  fenotip  va    genotip  jihatdan  nisbat 
1:2:1 bo‘ladi (58­ rasm).