A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

Organizmlarning xilma-xilligi
II  bob 
 
tuzilish  va  funksional  yig‘indisi  hisoblanadi.  Masalan,  odamning  terisi 
epiteliy  va  birik tiruvchi  to‘qimalardan  iborat,  ular  bir  necha  vazifalarni 
bajaradi.
organizm.  organizm  mustaqil  hayot  kechiruvchi  yaxlit  yoki  bir  va 
ko‘p  hujayrali  tirik  tizimdan  iborat.  Ko‘p  hujayrali  organizm  har  xil 
vazifalarni bajarishga moslashgan to‘qima va organlardan tashkil topadi.
populatsiya—tur.
 Populatsiya kelib chiqishi, yashash sharoiti va hayot 
tarzlari  bir xil (o‘xshash) organizmlarning yig‘indisidan iborat. Ushbu 
bosqichda dastlabki evolutsion o‘zgarishlar kuzatiladi.
Biogeotsenoz.  Bir-biri  va  atrof  muhit  bilan  o‘zaro  munosabatda 
bo‘ladi gan  organizmlarning  populatsiyalari 
biogeotsenozlar
  deb  ataladi. 
Bio geotse nozdagi hayot jarayonlarini tashqaridan keladigan energiya ta’-
minlagani  uchun  uni  ochiq,  o‘zini  o‘zi  boshqaradigan  sistema  deyiladi. 
Bio  geotse nozning asosiy vazifasi energiyani to‘plash va taqsimlashdir.
Biosfera.  Sayyoramizdagi  hayotning  barcha  ko‘rinishlarini  qamrab 
olgan,  ancha  yuqori  darajadagi  tabiiy  tizimdir.  Biosfera  yerdagi  tur-
li-tuman  hayot  ko‘rinishlarini  qamrab  oladi.  Biosfera  bosqichida  say-
yoramizdagi tirik organizmlarning hayot faoliyati bilan bog‘liq ravishda 
barcha moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi.
Tirik  mavjudotlar  Yerda  3,5  mlrd.  yil  avval  kelib  chiqqan.  Hozirgi 
davrda ularning avlodlari Yer yuziga shunchalik keng tarqalib ketganki, 
turlar soni millionlarni tashkil qiladi. Ular orasida turli-tuman ko‘rinish-

---