A. Z. Umarov Avtomobillar texnik ekspluatasiyasi

Uraninit 
-
UO
2
. 
Mineral nomi tarkibiga qarab berilgan. 
Uraninit kubik singoniyali oktaedr va rombik dodekaedr qiyofalarda 
boMadi hamda buyraksimon, oqiq shakllarda uchratish mumkin. 
Uning rangi qora, ba’zan rangsiz binafsha holda tovlanadi va yarim 
metall kabi yaltiraydi, odatda smolaga o‘xshash .qora. Qattiqligi - 5—
6
, solishtirma og‘irligi - 10-10,6. U kuchli radioaktiv metall. 
Uraninitning yirik uyumlari ishqorli va nordon jinslaming 
pegmatitlarida aniqlangan.
Uraninitning konlari gidrotermal jarayonlarda paydo boMadi. 
Bulardan tashqari ekzogen sharoitlarda hosil boMgan yirik konlarini 
uchratish mumkin.
Kvars 
- S i0 2. Kremniy oksidi minerallari yer po‘stida keng 
tarqalgan (barcha minerallaming 12% dan ortig‘rogMni tashkil etadi) 
va puxta o‘rganilgan. Kremniy oksidi polimorf turlarining bu 
guruhga oid uch xili - kvars, kamroq ahamiyatli tridimit va 
kristobalit boMib, ular o‘z navbatida ikkita - yuqori va past haroratli 
xillarga boMinadi. Past haroratda hosil boMgan 
a
-kvarsning 
kristallik tuzilishi yuqori haroratda kristallanadigan v — kvars 
tuzilishidan ancha farq qiladi.
86
V

---

21-rasm. Kvars druzalari.
Kremniy 
oksidining 
turli 
xil 
singoniyali 
turlari 
(modifikatsiyalari) bir-biridan fizik xossalari va optik xususiyatlari 
bilan farq qiladi.
U rangsiz, shaffof, sutdek oq Kvarsning turli ranglarga 
bo'yalgan xillarining alohida nomlari bo'ladi: 
1
) 
tog‘ billuri -
rangsiz, shaffof 
2
) 
ametist 
- binafsha
22-rasm. T og1 billuri.
3) 
rauxtopaz 
- kulrang qo'ng'ir tusli; 4)