A. X. Vаxidov, D. A. Abdullaеva

2.8.3. P’ezoelektrik datchiklar 
 
P’ezoelektrik datchiklarni  (2.31-rasm) ishlash prinsipi ba’zi kristall 
moddalarning mexanik kuch ta’sirida elektr zaryad hosil qilish qobiliyatiga 
asoslangan. Bu xodisa  p ‘yezoeffyekt deb ataladi.  
P’ezoeffekt kvars, turmalin, segnet tuzi, bariy titanat va boshqa moddalar 
kristallarida kuzatiladi. Bu tipdagi asboblarda. ko’pincha kvars ishlatiladi. 
Kvarsning p’ezo elektroeffekti +500° S gacha bo’lgan temperaturaga  bog’liq  
emas, lekin +570° S dan oshgan temperaturada bu effekt nolga teng bo’lib qoladi. 
Pezoelektrik datchiklarning hosil qiladigan EYUK bosimga proporsional 
bo’lib, quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
С
F
а
U
х
0
=