A. X. Vаxidov, D. A. Abdullaеva

 
 
2.18-rasm. «RUS» sath o’lchagichining tarkibiy sxemasi
 
 
2.6.2.  Bosim datchiklari 
 
 
Qishloq va suv xo’jaligida qo’llaniladigan bosim datchiklarining turlari ko’p 
bo’lib, ular suyuqlik va gazlar bosimini o’lchash uchun xizmat qiladi. Ko’pchilik  
bosim datchiklarining ish prinsiplari bosim kuchini mexanik kuchlarga aylantirib 
berish prinsipiga asoslangan bo’ladi. Bunday datchiklarning qabul qiluvchi 
elementlari o’lchanayotgan bosim ta’sirida bo’ladi. Yuqori bosimlarni o’lchashda 
bosim ta’sirida o’tkazgichning elektr qarshiligi o’zgarishi xodisasiga asoslangan 
datchiklar qo’llaniladi. Gazlarning kichik bosimlarini nazorat qiladigan 
datchiklarda esa ularning issiqlik o’tkazuvchanligi, yumshoqligi, ionlanish darajasi 
kabilar xisobga olinadi. 
 
Qishloq va suv xo’jaligida mexanik qabul qilish elementiga ega bo’lgan 
suyuqlikli, porshenli, membranali hamda silfonli datchiklar qo’llanilib kelinmoqda. 
 
Suyuqlikli bosim datchiklarining U-shaklli (2.19, a-rasm), qo’ng’iroqchali 
(2.19,b-rasm), gidrostatik (2.19,v-rasm), membranali (2.19, g-rasm), silfonli (2.19, 
d-rasm), manometrik trubkali (2.19, ye-rasm) turlari mavjud. 
U-shaklli suyuqlik datchiklarida bosimlar farqi F = F1 – F2  suyuqlik ustuni 
og’irligi bilan muvozanatlashadi: