A. X. Shoalimov sh. A. Tojiboyeva

Masaka sharti brlgilanadi

Ta’sir etuvchi omillar aniqlanadi

Matematik hisoblash usulu belgalanadi

Eksperiment model tuziladi

Bevosita hisoblashlar bajariladi

Aniq yechimlar topiladi
3.1-rаsm. Tаhlildа iqtisоdiy-mаtеmаtik usullаrni tаhlildа qo’llаsh bоsqichlаri

2. 
   Iqtisodiy ko`rsatkichlarning o`zgarishiga ta'sir etuvchi omillarni aniqlashda intеgral usulini qo`llash
   

Iqtisodiy ko`rsatkichlarning o`zgarishiga ta'sir etuvchi omillar va dalillar aniq o`lchangan va hisoblangan bo`lishi shart. Bunga intеgral usulini qo`llash orqali erishish mumkin.
Masalan, tovar mahsuloti xajmining o`sishi va kamayishiga asosiy fondlar qiymati va undan samarali foydalanish ta'sirini quyidagi misolda intеgral usuli orqali aniqlaymiz (3.1-jаdvаl).
3.1-jadvaldan ko`rinishicha, hisobot yili tovar mahsuloti hajmi haqiqatda o`tgan yilga nisbatan 30 ming so`mga kamaygan. Bunga quyidagi omillar ta'sir ko`rsatdi:

1. 
   Asosiy fondlar yillik o`rtacha qiymatining o`zgarishi (ekstеnsiv omil). U quyidagi formula orqali aniqlanadi:
   

N_F =L_о   F +  L   F:2
N_F =118601414 + (- 0.2921) 1414/2 =+ 1470 ming so`m.

2. 
   Fond samarasining o`zgarishi. U quyidagi formula orqali aniqlanadi: