A. V. Mavlonov

Ostki suvlar siquvchi kuchidan foydalangan holda neft uyumini qazib chiqarish tartibi. Bunday holat massiv uyumlarni qazib chiqarishda kuzatiladi, chunki unda butun kon miqyosida uyum suvda suzib yuradi. Bunday ahvol suv siquvi va elastik suv siquvi rejimlarida uchrayveradi. Bunday holatlarda uyumning g’lchovi kichrayaveradi, suv-neft chegarasi doimo kg’tariladi, bir xil belgili joylarni g’z vaqtiga kelib suv bosadi. Qatlam qalinligi bir necha g’n metrga ega bg’lgan hollarda quduqlarni bir tekis joylanib, ularning qatlam bilan munosabati (otilgan qismi) suv-neft chegarasidan bir necha metr yuqoridan belgilangan bg’ladi.

Ba’zan karbonat kollektorlari mavjud buladigan hollarda (qatlamning qalinligi 200-300 m ni tashkil etganda) quduqlarni markazga qarab joylashishi zichlashtiriladi (bunda albatta bizga quduqqa tg’g’ri keladigan neft miqdorini inobatga olish lozim bg’ladi). Bunday hollarda quduqning qaysi qismini qatlam bilan bog’lash mumkinligi masalasi qatlam sharoitidagi neftning qovushqoqligiga bog’liq bg’ladi. Qatlam g’tkazuvchanligini yuqori va neft qovushqoqligi kam bg’lganda quduqning qatlam rg’parasidagi yuqori qismini otish maqsadga muvofikdir, chunki qatlamning pastki qismidagi neft bunday sharoitda baribir suv bilan siqib chiqariladi. Agar neftning qovushqoqligi yuqori va qatlamning g’tkazuvchanligi notekis bg’lsa, bunday hollarda qazib chiqarish jarayonini qatlamning qalinligiga qarab bir tekisda va galma-gal pastdan yuqoriga qarab olib borish tavsiya etnladi.