A. V. Mavlonov

4.3. Litologik g’zgarishlar va stratigrafik nomuvofiqliklar tufayli hosil bg’lgan qatlam chegaralarini g’rganish
Qatlamlarning mahsuldorligi chegarasi ba’zi hollarda g’tkazgich hisoblangan tog’ jinslaridan nog’tkazgich tog’ jinslari bilan almashinishi natijasida belgilanadi. Demak, qatlam litologik xususiyati bilan g’zining mahsuldorlik chegarasini belgilaydi - kollektor g’sha chegaradan tashqarida mavjud emas. Bu chegaraning holatini quduqlardan olingan namunalarda, geofizik tadqiqotlar natijalariga hamda quduqlarda g’tkazilgan mahsuldrolikni aniqlovchi tadqiqotlarga qarab belgilash mumkin. Agar qazilgan quduqlarning soni oz bg’lsa, bunday chegarani aniqlash taxminiy g’tkaziladi. Bunda quduqlarda g’tkazuvchi qatlam bor-yg’qligini aniqlash bilan belgilanib, ularning orasidan chegara g’tkaziladi. Bundagi aniqlik albatta quduqlar orasidagi masofaning katta-kichikligiga bog’liq bg’ladi. Qatlamning tugallanish chegarasi va uvib yuvilib ketganligini aniqlash holatlarini aksariyat kesmalarni korrelyatsiya qilish vaqtida mavjud ma’lumotlarni atroflicha g’rganish bilan erishiladi. Bunda chegara quduqlar kesimida mahsuldor qatlam bor-yg’qligiga qarab belgilanadi.

Qatlamning uzluksizligi va uning chegarasini mavjud ma’lumotlarga qarab tuzilgan qatlam qalinligi xaritasiga qarab g’tkazish mumkin. Kg’pgina hollarda qatlamning chegarasini g’tkazishda bir qancha kesmalar tuzib, ularning natijalariga qarab chegara belgilanishi mumkin. Bunda qatlamning tugash joylari belgilanadi va kesmalardan xaritaga tushirilib, g’sha nuqtalar birlashti-rilishi natijasida qatlamning chegarasi kelib chiqadi.