А у д и т тошкент 2008 «Аудит» (дарслик). Тошкент Давлат иқтисодиёт университети, 2008 й. Муаллифлар жамоаси


Молиявий натижалар аудитининг режаси ва дастурини тайёрлаш



Download 2,79 Mb.
bet110/138
Sana17.07.2022
Hajmi2,79 Mb.
#813094
TuriУчебник
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   138
Bog'liq
Аудит дарслик 2009

14.3. Молиявий натижалар аудитининг режаси ва дастурини тайёрлаш.

Аудитнинг самарадорлиги уни тўғри режалаштиришга бевосита боғликдир. Аудиторлик ташкилотлари турли мулкчилик шаклидаги хўжалик юритувчи субъектларнинг фаолиятларини текширади. Ушбу фаолиятлар ўз навбатида бир-биридан фарк килади. Мисол учун, ишлаб чикариш билан шуғулланувчи корхоналарни хўжалик жараёнлари кўп ҳолларда хом ашёларни сотиб олиш. Уларни ишлаб чикаришда фойдаланиш, тайёр махсулотлар олиш ва уларни сотиш билан боғлиқ бўлса, савдо билан шугулланувчи корхоналарнинг фаолиятлари эса товарларни сотиб олиш ва қайта сотиш билан боғлиқ бўлади. Шунинг учун хўжалик юритувчи субъект фаолиятини аудит қилишга розилик бериш ва шартнома тузишдан олдин аудит режаси тузилади.


Аудитнинг режалаштирилиши ушбу жараённинг муҳим таркибий қисми бўлиб ўз ичига аудиторлик текширувини умумий ҳажмини аниқлаш, аудит дастурини тузиш, аудитда қўлланиладиган усулларни белгилаш, текшириш муддатларини кўрсатиладиган хизматларни ва аудит хатарини аниқлаш каби масалаларни ўз ичига олади. Махсус адабиётларда аудитни режалаштиришга аудитнинг стратегияси ва тактикасини аниқлаш деб ҳам эътироф этилган. Аудит стратегияси қўйилган мақсад ва вазифаларни маълум кетма-кетликда ва аниқ истиқболга асосланиб бажарилишини таъминласа, аудит тактикаси эса қўйилган мақсадларга эришишнинг шакл ва усулларини ифодалайди34. Аудитни режалаштиришдан асосий мақсад аудит жараёнидаги умумий иш ҳажмини аниқлаш, текшириш муддатларини белгилаш, аудитни ўтказишда қўлланилиши мумкин бўлган илғор усуллар таркибини, кўрсатиладиган аудиторлик хизмати қийматини ҳамда аудиторлик хатарини аниқлашдан иборат. Аудитни режалаштириш 3-сон «Аудитни режалаштириш» номли АМС ва 9 сон «Аудиторлик исботи ва хатари» номли АФМС талаблари асосида амалга оширилади. Ушбу стандартларга асосан аудитни режалаштиришда қуйидаги тамойиллар ҳисобга олиниши керак бўлади: режанинг тўликлиги; режанинг узлуксизлиги; режанинг ихчамлиги.
Аудит стандартларига асосан унинг режалаштирилиши қуйидаги уч босқичда амалга сширилади:
аудитнинг дастлабки режасини тузиш;
аудитнинг умумий режасини тузиш;
аудит дастурини тузиш.
Аудитнинг дастлабки режаси аудиторлик текширувини ўтказишга розилик беришдан ва аудиторлик шартномасидан олдин тузилади. Маълумки кўпмулкчиликка асосланган корхоналарнинг фаолиятлари, улардаги жараёнлар, аудит объектлари ҳар хил бўлади. Шунинг учун аудиторлик ташкилотлари аудитнинг дастлабки режасини тузади. Ушбу режадан хўжалик юритувчи субъектнинг тури ва фаолият йўналиши; корхонанинг таркибий тузилиши ва бошқарилиши; корхона маблағларининг турлари ва шаклланиш тартиби; молиявий хўжалик кўрсаткичлар ва уларнинг бажарилиши; корхонада ички назоратни ташкил этилиши; хўжалик юритувчи субъектнинг бошқа шахслар билан ўзаро ҳисоб-китоблари каби масалалар ўз ифодасини топади.
Юқоридаги масалаларни ўрганиш ва аудитнинг дастлабки режасини тузишда аудиторлик ташкилоти корхонанинг низоми, корхона фаолиятини қайд этишга асос бўлган ҳужжатлар, ҳисоб сиёсатини акс эттирувчи ҳужжатлар, молиявий ҳисобот, банк, молия, солик органларининг хўжалик юритувчи субъект фаолиятига оид маълумотномалари, корхоналар ўртасида тузилган шартномалар ва уларнинг бажарилиши маълумотларидан фойдаланади. Йиғилган маълумотлар таҳлили натижаси ва дастлабки режага асосан аудит ўтказишга розилик олади ва шартнома тузилади35.
Аудиторлик шартномасининг мақсади ва қўйилган вазифаларига қараб аудитнинг умумий режаси тузилади. Аудитнинг умумий режасида текширишга мўлжалланаётган хўжалик юритувчи субъектнинг номи, аудит даври, аудитга ажратилган муддат, аудиторлик гуруҳининг таркиби, режалаштирилаётган ишларнинг тури, унинг бажарувчилари кўрсатилади. Аудитнинг умумий режасида аудиторлик исботи ва аудиторлик хатарининг даражаси хам келтирилади. Ушбу режа аудиторлик гуруҳи раҳбари томонидан имзоланади ва аудиторлик ташкилоти раҳбари томонидан тасдиқланади. Қуйида молиявий натижаларни текшириш аудит режаси келтирилган:





Режалаштирилаётган иш турлари

Бажарилиш даври

Download 2,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish