A salimov, G. Axmedjonova

Kо‘p fazali tо‘quv dastgohlari
Kо‘p  fazali  tо‘quv  dastgohlarida  tо‘qima  ikki  yо‘nalishda  hosil 
bо‘ladi:
1.  Tanda  yо‘nalishi  bо‘yicha.  Bunda  homuza  hosil  qilish,  arqoq 
tashlash  va  jipslashtirish  jarayonlari  dastgoh  bо‘ylamasi  (tanda  ipi 
yо‘nalishi) bo‘yicha amalga oshiriladi.
2.  Arqoq  yо‘nalishi  bо‘yicha.  Bunda  homuza  hosil  qilish,  arqoq 
tashlash va jipslashtirish jarayonlari dastgohning kо‘ndalangi (tan da 
ipi yо‘nalishi) bo‘yicha amalga oshiriladi.
Kо‘p  homuzali  tо‘quv  dastgohlarida  homuzaga  arqoq  ipi  ichida 
erkin  aylanuvchi  g‘altakka  о‘rnatilgan  moki  yordamida  tashlanadi. 
Moki ichidagi g‘altakchaga tо‘qima eniga yetarli bо‘lgan bitta arqoq 
uzunligidagi  ip  о‘ralgan  bо‘ladi.  Moki  ichida,  shuningdek,  qо‘z g‘a-
luvchan va qо‘zg‘almas qisqichlardan tashkil topgan ip tarang lagich 
о‘rnatilgan.  Bir  necha  arqoq  tashlovchilar  birin-ketin  tig‘  yо‘nalti-
ruvchisi  orqali  tо‘qima  eniga  yetarli  bо‘lgan  bitta  arqoq  uzunligi-
dagi  ipni  bir  vaqtda  homuzaga  tashlaydi.  Arqoq  ipi  arqoq  tashla-
gichga doimiy ravishda bitta arqoq uzunligida о‘rab boriladi. Ar qoq 
tashlagichlarning  tezligi  va  soni  arqoq  tashlash  normasidan  ke-
lib  chiqib  aniqlanadi.  Har  bir  arqoq  tashlagich  ma’lum  masofadan 
о‘tgan dan  sо‘ng,  о‘sha  joy  maxsus  tig‘  yordamida  jipslashtiriladi 
42-rasm. Bir (a) va kо‘p (b) fazali tо‘quv dastgohlarida  
homuza hosil qilish prinsipi
a)
b)
arqoq
arqoq
arqoq
arqoq
tanda
tanda
tanda
tanda

---

56
va  keyingisi  uchun  yana  homuza  ochilib,  arqoq  tashlanib,  jarayon 
uzluksiz davom etaveradi.