A qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti boshlang’ich ta’lim fakulteti

2-Mutaxassislik fanlarni o‘qitish metodikasi predmetining maqsad va 
vazifalari hamda ilmiy asoslari. 
1. Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha mutaxasislik fanlari salohiyati.
2. Mutaxassislik fanlarni o‘qitish metodikasi pedagogika fani sifatida.
3. Mutaxassislik fanlarni o‘qitish metodikasi fanini mazmun mohiyati. 
4. Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha mutaxassislik fanlarni o‘qitish 
metodikasi maqsad va vazifalari hamda ilmiy asoslari. 
1. Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha mutaxasislik fanlari salohiyati. 
Mutaxassislik fanlari faqatgina nazariy emas, amaliy fanlardir. Ular bevosita 
amaliyotga tayanadi, aniq ma’lumotlar, dalillar, raqamlar hisob-kitoblarga asosla 
nadi. SHuning uchun mutaxasislik bilimlarni o‘rganish, mutaxasislik tafakkurni 
shakllantirish, real mutaxasislik jarayonlar asosida amalga oshiriladi. Mutaxassis 
likni o‘rgatuvchi, mutaxassislik buyicha bilim beruvchi fanlar xilma-xil bo‘lib, 
asosiy mutaxasisslik va mutaxassislikka yordamchi fanlarga bo‘linishi mumkin. 
Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha asosiy mutaxassislik fanlariga “Texnologiya 
ta’limi o‘qitish uslubi”(kurs ishi), “Kasb hunarga yo‘naltirish”, “Xalq hunarmand 
chiligi”, “Turmushdagi kichik ta’mirlash ishlari texnologiyasi”(O‘y-ruzg‘or asos 
lari),“Mahsulot va materiallarning tarkibiy asoslari”(Materialshunoslik va konstruk 
sion material lar),“Mahsulot va materiallarga ishlov berish asoslari” (Materiallarni 
kesib ishlash, asboblar va stanoklar)(kurs ishi), “Texnologiya ta’lim praktikumi”, 
“Elektrotexnikava elektronika”, Tanlov fanlari - “Maktab darslik va o‘quv dastur 
lari bilan ishglash”, Ixtisoslik fanlar-Texnologiya va dizayn yunalishi “Polimer, 
yog‘och va metallarga ishlov berishga asoslangan ishlab chiqarish texnologiya 
lari”, “Polimer, yog‘och va metallarga ishlov beruvchi moslama va stanoklar”, 
“Polimer, yog‘och va metallarga ishlov beruvchi moslama va stanoklarni rostlash 
va ishlatish”(kurs ishi), Servis xizmatkursatish ysunalishi – “Tikuvchilik texnologi 
yasi va jihozlari”, “Pazandachilik asoslari”, “Kiyimlarni konstruksiyalash va model 
lashtirish”(kurs ishi),Qishloq xo‘jaligi asoslari yunalishi - “Qishloq xo‘jaligi ish 
lab chiqarish asoslari”, “Qishloq xujalik qurol va texnikalari”, “Qishloq xujaligida 
mexanizatsiyalashtirilgan ishlar texnologiyasi” (kurs ishi), Qushimcha fanlar – “Av 
tomobil”“Yo‘l harakati qoidalari” kabi bevosita umumiy o‘rta ta’lim maktablarida 
gi o‘qitilishga oidlari kiradi. 
Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha mutaxassislikkayordamchi fanlariga 
“CHizma geometriya va muxandislik grafikasi”, “Standartlash, sertifikatsiya va 
metrologiya”, Avtomatlashtirish va robototexnika asoslari” 

---

(Mexanizatsiyalashtirish avtomatlashtirish va robototexnika asoslari),“Texnik 
ijodkorlik va dizayn”,“Gidravlika va issiqlik texnikasi”, “Tadbiqiy mexanika 
asoslari”, Qo‘shimcha fanlar –“Tarbiyaviy ish metodikasi”, “Hayot faoliyati 
xavfsizligi”, “Amaliy ingiliz tili”,“Ta’lim jarayonida ma’naviy va ma’rifiy tad 
birlarlarni tashkil qilish asoslari”, “Pedagogik o‘qituvchilik kasbiy competent 
lik”(Kasbiy kompetentlik)va boshqalar kiradi. 
Texnologiya ta’limi yunalishi buyicha mutaxassislik fanlarini o‘rganish
obektini miqyosi, mutaxassislik buyicha bilimlarni qamrab olishi jihatidan shartli 
ravishda uch guruhga bo‘lishmumkin: 
1. Umumkasbiy fanlar. Ular texnologiya ta’limini,unga xos bo‘lgan mutaxa 
sisslik ta’minoti, tamoyillarning amal qilishini yaxlit holda o‘rganadi. Bularga, eng 
avvalo, texnologiya ta’limini o‘qitish uslubi fani kiradi. U barcha mutaxasislik 
fanlarini etakchisi safatida o‘qitish jarayonini miqdoriy va sifatiy jihatidan 
boshqarishga xizmat qiladi.
Umiumiy o‘rta ta’lim maktablarida «Texnologiya ta’limi», o‘rta maxsus o‘quv 
yurtlarida «Kasb ta’limi», oliyo‘quv yurtlarida esa texnologiya ta’limi yunalishini 
mutaxassislik fanlari o‘rganiladi. Bu fanlarga “Texnologiya ta’limi o‘qitish uslu 
bi”(kurs ishi), “Kasb hunarga yo‘naltirish”, “Xalq hunarmandchiligi”, “Turmush 
dagi kichik ta’mirlash ishlari texnologiyasi” (O‘y-ruzg‘or asoslari),“Mahsulot va 
materiallarning tarkibiy asoslari”(Materialshunoslik va konstruksion materiallar), 
“Mahsulot va materiallarga ishlov berish asoslari” (Materiallarni kesib ishlash, 
asboblar va stanoklar)(kurs ishi), “Texnologiya ta’lim praktikumi”, “Elektrotexni 
kava elektronika”,“CHizma geometriya va muxandislik grafikasi”, “Standartlash, 
sertifikatsiya va metrologiya”, Avtomatlashtirish va robototexnika asoslari” (Me 
xanizatsiyalash tirish avtomatlashtirish va robototexnika asoslari),“Texnik ijod 
korlik va dizayn”, “Gidravlika va issiqlik texnikasi”, “Tadbiqiy mexanika asoslari” 
kabi fanlar kiradi. 
2. Ixtisoslik fanlar. Bular texnologiya ta’limini yunalishini buyicha mahsulot 
va materiallarga ishlov berib, mahsulot yaratish texnologiyalarini chuqurlashtirib 
o‘rgatishga qaratilgan bo‘ladi. Ularga “Polimer, yog‘och va metallarga ishlov 
berishga asoslangan ishlab chiqarish texnologiyalari”, ”Polimer, yog‘och va metal 
larga ishlov beruvchi moslama va stanoklar”, “Polimer, yog‘och va metallarga 
ishlov beruvchi moslama va stanoklarni rostlash va ishlatish”(kurs ishi) va boshqa 
shu kabi fanlarni o‘z ichiga oluvchi “Texnologiya va dizayn” yunalishi, “Tikuv 
chilik texnologiyasi va jihozlari”, “Pazandachilik asoslari”, “Kiyimlarni konstruk 
siyalash va modellashtirish”, (kurs ishi) va boshqa shu kabilarni qamrovchi “Servis 
xizmat kursatish”, yunalishi, “Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarish asoslari”, “Qish 

---

loq xujalik asbob va mashina-texnikalari”, “Qishloq xujaligida mexanizatsiyalashti 
rilgan ishlar texnologiyasi”(kurs ishi) kabilardan iborat bo‘lgan“Qishloq xo‘jaligi 
asoslari” yunalish fanlari kiradi. 
3.Tanlov fanlar. Bufanlargaumumiy o‘rta ta’lim maktablarini zaruriyatiga kura 
bulajak texnologiya ta’limi o‘qituvchisini metodik kometentligini oshirishga mul 
jallangan “Texnologiya ta’limi o‘qituvchisini uslubiy mahorati”, “ Maktab o‘quv 
dasturlari va darsliklari bilan ishlash”, “Maktab va sinfdan tashqari ta’lim jarayon 
larini ilmiy tashkil qilish”, “Amaliy mashg‘ulotlarda talabalar unumli texnologi 
yaini tashkil qilish asoslari”, “Avtomobil”. “Yul harakati qoidalari” va boshqa 
turdagi fanlar kirishi mumkin.Ayrim hollarda, ular zaruriyatga kura mutaxassislik 
fanlarisifatida o‘rganilishi mumkin. 
4. Qushimcha fanlar. Bu fanlarga bulajak texnologiya ta’limini o‘qituvchilarini 
umumdunyo qarashini kengaytirishga va kasbiy quvvatini mustahkamlash uchun 
zamonaviy ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalari bilan boyitishga qaratilgan 
fan va texnika taraqiyotini rivojlanish intensivligi tufayli quyiladigan fanlar kiradi. 
Ularga “Tarbiyaviy ish metodikasi”,“Xayot faoliyati xavfsizligi”,“Amaliy ingiliz 
tili, “Kasbiy kompetetlik”, “Ta’lim jarayonida ma’naviy va ma’rifiy tadbirlarlarni 
tashkil qilish asoslari” va boshqa fanlarkiradi. SHunga ko‘ra, har bir mutaxassis 
fan o‘z predmetini umumfalsafiy, umummutaxasislik hamda boshqa alohida xusu 
siyatlaridan kelib chiqqan holda, shu fanga xos bo‘lgan metodlar yordamida o‘rga 
tiladi. Fanlarni o‘rganish jarayonida fanning predmetini o‘rganishda qo‘llaniladi 
gan metodlar katta ahamiyatga ega. CHunki o‘qitish jarayonida fanni ular ongiga 
etkazish, ularni bilim olishga chorlash, qiziqtirish, o‘z ustida ishlashga yo‘naltirish 
ko‘p jihatdan unda qo‘llaniladigan metodlarga bog‘liq. 
Mutaxasislik fanlarni o‘qitish metodikasi magistrlarda mutaxassis sifatida 
fikrlash, tafakkurni shakllantirishga qaratilgan. Mutaxassislik fanlarni o‘qitish 
metodikasi fanining bir tomonida mutaxassislik fanlar“Texnologiya ta’limi o‘qitish 
uslubi”(kurs ishi), “Kasb hunarga yo‘naltirish”, “Xalq hunarmandchiligi”, “Tur 
mushdagi kichik ta’mirlash ishlari texnologiyasi”(O‘y-ruzg‘or asoslari),“Mahsulot 
va materiallarning tarkibiy asoslari”(Materialshunoslik va konstruksion material 
lar),“Mahsulot va materiallarga ishlov berish asoslari” (Materiallarni kesib ishlash, 
asboblar va stanoklar)(kurs ishi), “Texnologiya ta’lim praktikumi”, “Elektrotex 
nikava elektronika”, Tanlov fanlari - “Maktab darslik va o‘quv dasturlari bilan 
ishglash”,Ixtisoslik fanlar-Texnologiya va dizayn yunalishi “Polimer, yog‘och va 
metallarga ishlov berishga asoslangan ishlab chiqarish texnologiyalari”, “Polimer, 
yog‘och va metallarga ishlov beruvchi moslama va stanoklar”, “Polimer, yog‘och 
va metallarga ishlov beruvchi moslama va stanoklarni rostlash va ishlatish”(kurs 

---

ishi), servis xizmatkursatish yunalishi – “Tikuvchilik texnologiyasi va jihozlari”, 
“Pazandachilik asoslari”, “Kiyimlarni konstruksiyalash va modellashtirish”(kurs 
ishi),Qishloq xo‘jaligi asoslari yunalishi - “Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarish 
asoslari”, “Qishloq xujalik qurol va texnikalari”, “Qishloq xujaligida mexani 
zatsiyalashtirilgan ishlar texnologiyasi” (kurs ishi) boshqa qator mutaxasislik 
fanlar tursa, ikkinchi tomonida esa pedagogika, pedagogik texnologiya, psixo 
logiya kabi pedagogikaga oid fanlar turadi. Mutaxassislik fanlarni o‘qitish meto 
dikasi ularni ikkalasini ham bir-birigabog‘laydi. 
Texnologiya ta’limi yo‘nalishida o‘qiydigan bakalavrlarga oliy ta’lim o‘qituv 
chilari“Texnologiya ta’limi o‘qitish uslubi”(kurs ishi), “Kasb hunarga yo‘nalti 
rish”, “Xalq hunarmandchiligi”, “Turmushdagi kichik ta’mirlash ishlari texnolo 
giyasi”(O‘y-ruzg‘or asoslari),“Mahsulot va materiallarning tarkibiy asoslari” 
(Materialshunoslik va konstruksion materiallar),“Mahsulot va materiallarga ishlov 
berish asoslari” (Materiallarni kesib ishlash, asboblar va stanoklar)(kurs ishi), 
“Texnologiya ta’lim praktikumi”, “Elektrotexnikava elektronika”, Tanlov fanlari - 
“Maktab darslik va o‘quv dasturlari bilan ishglash”,Ixtisoslik fanlar -Texnologiya 
va dizayn yunalishi “Polimer, yog‘och va metallarga ishlov berishga asoslangan 
ishlab chiqarish texnologiyalari”, “Polimer, yog‘och va metallarga ishlov beruvchi 
moslama va stanoklar”, “Polimer, yog‘och va metallarga ishlov beruvchi moslama 
va stanoklarni rostlash va ishlatish”(kurs ishi), Servis xizmatkursatish ysunalishi – 
“Tikuvchilik texnologiyasi va jihozlari”, “Pazandachilik asoslari”, “Kiyimlarni kon 
struksiyalash va modellashtirish”(kurs ishi),Qishloq xo‘jaligi asoslari yunalishi - 
“Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarish asoslari”, “Qishloq xujalik qurol va texnika 
lari”, “Qishloq xujaligida mexanizatsiyalashtirilgan ishlar texnologiyasi” (kurs 
ishi) va boshqa mutaxasislik fanlarni, psixologiya va pedagogikani qanday ta’lim 
jarayonini tashkil qilish asosida chuquro‘rgatishni magistrlarga mutaxassislik 
fanlarni o‘qitish metodikasi fani o‘rgatadi.