III . GLOSSARIY
Advokatura-huquqiy institut, advokatlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi shaxslarning mustaqil, ko‘ngilli, kasbiy birlashmalarini o‘z ichiga oladi. O‘zb.Res. fuqarolari, ajnabiy fuqarolar, fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarga, korxonalar, muassasalar, tashkilotlarga yuridik yordam ko‘rsatadi. O‘zbekiston Respublikasining advokatura to‘g‘risidagi qonuni 1996 yil 27 dekabrda qabul qilingan.
Advokatlik muassasalari va advokat o‘ziga yuklatilgan vazifalarni quyidagi faoliyat usullari orqali amalga oshiradi;-huquqiy masalalar bo‘yicha maslahatlar va tushunchalar, qonun hujjatlari yuzasidan og‘zaki va yozma ma’lumotlar berish; huquqiy hususiyatdagi arizalar, shikoyatlar va boshqa hujjatlar tuzish; fuqarolik ishlari hamda ma’muriya huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishar bo‘yicha sudda, boshqa davlat organlarida, jismoniy va yuridik shaxslar oldida vakillikni amalga oshirish, jinoiy ishlar bo‘yicha dastlabki tergovda va suda himoyachi, jabrlanuvchining vakili, fuqaroviy da’vogar, fuqaroviy javobgar sifatida ishtirok etish; tadbirkorlik faoliyatiga yuridik yordam ko‘rsatish.
Adliya-(arab.-adolat)-sud muassasalarining butun majmuini, ularning odil sudlovni amalga oshirish faoliyatini, shuningdek, sud idorasini bildiruvchi atama.
Alternativ saylov-(lot. alternare-ikkitasidan bittasi) muqobil saylov. Bir biriga qarama qarshi bo‘lgan ikkita nomzoddan birini tanlash.
Alternativlik hamma sohalarda - bilishda, siyosatda, iqtisodiyotda, ijtimoiy hayotda va boshqa tarmoqlarda uchraydi.
Bir-birini inkor qiluvchi ikki imkoniyatdan birining tanlanishi, ayniqsa, siyosatda yaqqol ko‘rinadi. O‘zbekiston izchil demokratik qoidalarga sodiq davlat sifatida o‘z siyosiy hayotida barcha saylovlar alternativ (muqobillik) asosida o‘tishi tarafdori ekanini namoyish qilmoqda. Bu demokratik qoida, birinchi marotaba, keng miqyosda 1991 yil 29 dekabrda O‘zbekiston Respublikasining Prezidentini saylash jarayonida amalga oshirildi.
Amnistiya-jinoyat sodir etgan shaxslarni jinoiy javobgarlikdan to‘liq yoki qisman jazodan ozod qilish, shuningdek, ilgari sud tomonidan belgilangan jazoni o‘tab bo‘lgan shaxslardan sudlanganlikni olib tashlash. Amnistiya akti normativ xususiyatga ega, ya’ni amnistiya akti bilan belgilangan talablarga javob beradigan barcha shaxslarga nisbatan qo‘llaniladi.
Anarxiya (yunoncha anarchia-boshliqsiz, hokimiyatsiz)-bir yoki bir necha shaxslar guruhining hokimiyatga bo‘ysunmasligi natijasida kelib chiqadigan tartibsizlik. Sobiq SHo‘rolar davlatida 80-yillarning oxirida ijtimoiy-siyosiy inqiroz natijasida xuddi shunga o‘xshash hokimiyatsizlik va boshboshdoqlik vujudga kelgan edi. 1989 yil iyul oyidan I.A.Karimov O‘zbekiston rahbari etib tayinlangach jamiyatimizdagi ana shu illatlarga asta-sekin barham berila boshlandi.
Apellyasiya (lot. appellatio-murojaat, shikoyat)-sud yoki boshqa organlar qaroriga qarshi ulardan yuqori pog‘onada turuvchi organlarga paymol etilgan huquqlarini tiklash uchun murojaat qilish.
Do'stlaringiz bilan baham: |