A qodiriy nomidag jizzax davlat pedagogika instituti biologiya va uni o

8-Mavzu :EKOLOGIK FAVQULODDA VAZIYATLARDAMUHOFAZA
QILISH TADBIRLARI.
Reja:

1. 
   Ekologik tusdagi favqulodda vaziyatlar to'g'risida tushuncha. Ularning tasnifi va kelib chiqish sabablari.
   
2. 
   Ekologik tusdagi favqulodda vaziyatlarning tavsifi
   
3. 
   Quruqlik holatining buzilishi.
   
4. 
   Atmosfera holatining o'zgarishi
   
5. 
   Gidrosfera holatining o'zgarishi
   
6. 
   Aholi va hududlarni ekologik tusdagi FVlardan muhofaza qilish.
   

Tayanch ibora: Ekologiya, ekologik FVlar, quruqlik (tuproq, er osti)ning holati o'zgarishi bilan bog'liq bo'lgan vaziyatlar,atmosfera gidrosfera holatining o'zgarishi,
«Ekologiya» - yunoncha so'z bo'lib, tirik mavjudotlarning yashash sharoiti va atrof-muhit bilan o'zaro munosabatlarini o'rganadi.
Ekologik tusdagi FVlar - bu insoniyatning hayot faoliyatiga, o'simlik va hayvonot dunyosiga, gidrosfera va atmosferaga beqiyos ta'sirini ko'rsatadigan
halokatli vaziyatlar (5-rasm).


5 - rasm.
Ularning tasnifi hilma - hildir. Kelib chiqish hususiyatiga ko'ra ekologik FVlar quyidagilarga bo'linadi:

1. 
   Kuruqlik (tuproq, er osti)ning holati o'zgarishi bilan bog'liq bo'lgan vaziyatlar.
   
2. 
   Atmosfera holatining o'zgarishi bilan bog'liq bo'lgan vaziyatlar.
   
3. 
   Gidrosfera holatining o'zgarishi bilan bog'liq bo'lgan vaziyatlar.
   

Kuruqlik (tuproq, er osti)ning holati o'zgarishi bilan bogliq bo'lgan vaziyatlar:

• 
  Er osti qazilma boyliklarini qazib olishda, er ko'chkisi natijasida va insonni xo'jalik faoliyatidagi ta'siri ostida;
  
• 
  Tuproq tarkibida ogir metallarning ruhsat etilgan kontsentra-siyadan yuqori
  

bo'lishi natijasida;

• 
  Erning degradatsiyasi - sho'r erlarning paydo bo'lishi bilan kuzatiluvchi
  

eroziya jarayonini o'z ichiga oladi.