лар асосида тайёрланган материаллар
юкори температура
таъсирига чидамлилиги жихатдан бошкалардан ажралиб
туради. Форстеритли гиштнинг 1750 °С дан юкорида эри-
ши ва 1 с м 2 юзасининг 500 кг гача куч таъсирида сики-
лишга бардош бера олиши унинг юксак даражадаги пи-
шикдигидан далолатдир.
К^уйида биз корунд фазали
оловбардош буюмларнинг
хоссаларини келтирамиз (7-жадвал).
7-жадвал
Т ар к и б и а-А120 3 га тугри келувчи оловбардош м атер и ал л ар н и н г
х о с сал ар и
Х оссалар
К у р сатки чл ар
А 1 ,0
3
м и к д о р и , % .............................................................................
З о \и р а в и й зи ч л и ги , г /с м
3
...........................................................
Х ак и к и й зи ч л и ги , г/см- ..............................................................
Р о в ак л и л и ги , %
зо \и р а в и й .............................................................................................
\ а к и к и й
........................................................................
М у с т а\к ам л и к чегараси , г /с м
2
си к и л и ш га ч и д а м л и л и ги ................................................................
эги л и ш га ч и д а м л и л и г и ..................................................................
чузилиш га ч и д а м л и л и г и ................................................................
И сси к л и к утказувч анли к к о эф ф и ц и е н т и , к к ал /м с.град:
100 °С д а ...............................................................................................
1000 °С д а ............................................................................................
Утга ч и д ам ли л и ги , °С......................................................................
И сси куж клан к ен гай и ш к о эф ф и ц и е н т и , 2 0 — 1200 °С
о р а л и г и д а .............................................................................................
2
к г /с м
2
ю к таъ си р и д а д е ф о р м а ц и я л а н и ш и н и н г
бош лан ги ч тем ператураси, °С ....................................................
9 9 . 5 - 9 9 . 8
3 , 8 5 - 3 , 9
3 , 9 9 - 4 , 0
0.1
дан кам
3 - 5
1 0 0 0 0 - 1 5 0 0 0
2 0 0 0 - 3 0 0 0
3 ,8 *
10
'
25
5
2050
8.5-10*
1900
Бас
шундай экан, айтиб утилган оловбардош м а\су-
лотлар тайёрланадиган хомашё Мустакил Давлатлар Хам-
дустлиги мамлакатларида купми, деган савол тугилиши
табиий. Бу саволга жавобни куйида келтирилган мисол
оркали берса булади. Масалан,
Урал ва Сибирда магний-
ли гишт тайёрлаш учун керак буладиган магнезит казиб
олинадиган конлар бор. Челябинск областидаги Сатка ко-
нидан таркибида 92,5 % магний карбонат булган, Красно-
.ярск улкасидаги Тальск конидан
эса таркибида магний
карбонат 95 % дан ортик булган минерал казиб олинади.
Бу конлардан казиб олинадиган минераллар таркибида оз
микдорда булса \а м кум, глинозём, кальций оксиди бор.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Табиатда соф хромитнинг жуда катта конлари борлиги
\ам маълум. Масалан, Крзогистондаги ва Уралдаги кон-
лардан казиб олинаётган хромит М ДХнинг ва айрим чет
эл мамлакатларининг хромга булган э\тиёж ини
тула кон-
дирмокда.
Форстерит гишттайёрланадиган хомашё оливинит Кола
яриморолидаги ва Кавказдаги конлардан, дунит Украина-
нинг урта ва шимолий районларидаги, Свердловск облас-
тининг Нижний Тагил районидаги конлардан,
тальк эса
Урал, Украина ва Шаркий Сибирдаги конлардан казиб
олинади.
Цирконийнинг асосий ва йирик конлари Бразилия худу-
дидадир. МДХ да циркон эвдолит минералидан олинади.
Кейинги вактларда олиб борилган геологик ва минерало
гик изланишлар шуни курсатдики, МДХ \удудида \ам
нефелин-сиенит орасида соф ва бирламчи циркон кават-
лари учрамокда.
Оловбардош
материалларнинг оксидли, карбонли, кис-
лородсиз турлари хдм яратилди. Уларни магний, торий,
гафний, бериллий, алюминий, уран каби оксидлар асо
сида олиш мумкин.
Агар магний ва гафний
Do'stlaringiz bilan baham: