A. N. Valiyev, B. R. Haqberdiyev, N. X. Gulomova, Z. A. Boboyeva

«Rezba chiziqlari. Sbeglar, rezbaning to ‘liq bo ‘Imaganprofili, protochkalar
va faskalan>dan
yoki ST SEV 215-75 dan aniqlanadi.
Boltr rezbasining ichki diametri esa GOST 9150-59 yoki ST SEV 
215-75 dagi «Yirik qadamli metrik rezba»dan aniqlanadi. Boltning tasviri 
chizib bo'lingandan so‘ng uning o ‘lchamlari va tozalik belgilari GOST 
2.309-73 ga muvofiq qo‘yiladi.
5.7. Rezbali biriktirish detallariga oid grafik vazifalar
70

---

2. Gayka chizmasini bajarish 
(5.30-rasm). Gaykaning o ‘lchamlari 
Itandartga 
muvofiq tanlanadi. Gaykaning tashqi faskasi uning yoqlari 
bilan 
kesishish chizig‘ining yasalishi xuddi boltniki kabi bajariladi. Ichki 
faskasi 
o ‘lchamlari esa GOST 10549-63 bo‘yicha aniqlanadi. Gaykaning 
ichki 
diametri GOST 9150-59 yoki ST SEV 182-75 ga muvofiq aniqlanadi. 
Chizmaga 
o‘lchamlar va sirtning tozalik belgilari qo‘yiladi hamda asosiy 
yOZUV 
o ‘mi to‘ldiriladi.
3. Shayba chizmasini bajarish 
(5.31-rasm). Shayba GOST 11371- 
78 ga 
muvofiq tanlanadi va u bolt diametriga mos bo‘lishi kerak. Shayba
*
chizmasiga 
o‘lchamlar va sirtning tozalik belgilari qo‘yiladi hamda asosiy 
yozuv 
о
‘mi 
to‘ldiriladi.
4. Vint chizmasini bajarish 
(5.32-rasm). Vintning o ‘lchamlari 
standartga 
muvofiq tanlanadi. Vint sterjeni uchidagi faskasi o'lcham i 
GOST 
10549-63 yoki ST SEV 215-75 bo‘yicha aniqlanadi. 0 ‘lchamlar 
va 
sirtning tozalik belgilari qo‘yiladi. Asosiy yozuvda vintning shartli 
bclgilanishi ko‘rsatiladi.
71

---

5.30-rasm
5.31-rasm
72

---

5.32-rasm
S. 
Shpilka va shpilka uyasining chizm asini bajarish 
(5.33- 
rasm). 
5.2-jadvaldan shpilkaga oid kerakli m a’lumotlar olinadi. Bunda 
shpilkaning 
detalga burab o ‘matiladigan rezbali uchining uzunligi (Zy) 
o‘lchami 
turlicha bo‘lishini unutmaslik kerak. Demak, shpilka burab 
kiritiladigan 
detal materiali turiga qarab