A. N. Valiyev, B. R. Haqberdiyev, N. X. Gulomova, Z. A. Boboyeva



Download 8,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/126
Sana01.07.2022
Hajmi8,83 Mb.
#727494
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   126
Bog'liq
Chizmachilik (Mashinasozlik chizmachiligi).Valiyev.A.N 2

Silindrik tishli g ‘ildiraklarni shartli tasvirlash.
8.29-rasm, to‘g ‘ri 
va qiyshiq tishli silindrik tishli uzatmaning yaqqol tasviri berilgan. 8.29- 
rasm, 
b
da ikki silindrik tishli g ‘ildirak ilashmasining ko‘rgazmali tasviri 
va uning ishchi chizmasi ko‘rsatilgan. Bosh ko‘rinishdagi qirqimda tishlar 
shartli ravishda qirqilmasdan ko‘rsatiladi. Chizmada tishli g ‘ildiraklar, 
odatda, shartli tasvirlanadi. Bunda uchta aylana chiziladi: 
tish cho 'qqilari
aylanasi, о ‘yiqlar aylanasi va boshlang ‘ich aylanalar.
Cho‘qqilari aylanasi 
da
tishlarning tashqi qiyofasi orqali o‘tadi. Uni 
chizmada asosiy tutash yo‘g ‘on chiziq bilan chiziladi. 0 ‘yiqlar aylanasi 
dj
chizmada ingichka tutash chiziq bilan chiziladi. Diametri 
d
bo‘lgan 
boshlang‘ich aylana ingichka shtrix-punktir chiziq bilan chiziladi.
Tishli ilashmalarda boshlang‘ich aylanalar o‘zaro urinma boTishi, 
bir g ‘ildirakning chiziqlar aylanasi bilan ikkinchi g ‘ildirakning o ‘yiqlari 
aylanasi orasida esa radikal zazor boTishi lozim.
Bunda GOST qoidasiga asosan, silindrik g ‘ildiraklar tishlarining 
ilashish joyida, g ‘ildiraklardan birining, ko‘pincha, yetaklovchining tishi 
ikkinchi g ‘ildirak tishining oldida tasvirlanadi.


Chapdan ko'rinishida cho‘qqilar aylanasi va yuzalari yasovchilari bir- 
biri bilan kesishadigan joyigacha va shuningdek, tutashish zonasida ham 
asosiy yo‘g‘on tutash chiziqlar bilan chiziladi. Tishli g ‘ildirak ilashmalari 
chizmasida tishlarning yo‘nalishini ilashmadagi bitta elementida (yo tishli 
g‘ildirakda, yoki shestemyada) ko‘rsatiladi.
8.29-rasm
Nam unali chizma. 
Grafik vazifa sharti: silindrik tishli uzatmaning
ishchi chizmasi bajarilsin
(8.30-rasm).
Silindrik tishli uzatma aylanma harakatni bir valdan boshqa valga 
uzatib berishda foydalaniladi. Harakatni beruvchi val -
yetakchi val,
harakatni oluvchi val
-yetaklanuvchi val
deyiladi. Uzatmaning tishlar soni 
kam b o ig an tishli gildiragi -
shesternya,
tishlar soni ko‘p boigani esa 
g ‘ildirak
deyiladi. Uzatma tishli gildiragining tishlari soni bir xil boiganda 
yetaklovchi val -
shesternya,
yetaklanuvchi val -
g ‘ildirak
deyiladi. 
Shesternya va gildirak elementlarini belgilashda shesternya parametrlari 
indeksiga 1, gildirak parametrlari indeksiga 2 raqamlari qo‘yiladi.
201


Quyida silindrik tishli uzatmaning ish chizmasini chizish bosqichlari 
ko‘rsatilgan.
Boshlang‘ich m a’lumotlar qabul qilingani bo‘yicha modul 
m=4
mm,
shesternya tishlari soni 
z =
20, g‘ildirak tishlari soni 
z =
40, tishli 
g ‘ildirakning eni 
b
=24 mm, val uchun teshik diametri: shesternyada 
DB =
25 mm, g‘ildirakda 
D =
30 mm.
Tishli g ‘ildirakningboshqaparametrlari quyidagi formulalar vositasida 
aniqlanadi.
1. Bo‘luvchi aylana diametri:
d ~ m
*z/ =4x20=80 mm; 
d = m
*z,=4*40=160 mm.
2. Tish balandligi:
h - h +h
,=2,25
*m
=4+5=9 mm; 
h - tish kallagi
(h
=m=4), 
h - tish
oyog‘i (hj=
1,25*w =1,25x4=5).
3. Tish cho'qqilari va tish botiqlari aylanalari diametrlari:
J a;=rf;+2*/w=80+2*4=88 mm; 
da2=d2+2*m
=160+2*4=168 mm;
df]- d - 2 ,5
х/и=80-2,5*4=70 mm; ^ = ^ - 2 , 5*m=160-2,5*4=150 mm.
4. G ‘ildirak gupchagining tashqi diametri:
DC77= l,6*D a/=l,6*25=40 mm; £>^,=1,6*1)^= 1,6*30=48 mm.
5. Gupchak uzunligi:
ZCTJ=1,5*Z)B =1,5*25=38 mm; £
= 1,5*Z>S =1,5*30=45 mm.
6. Tishli g ‘ildiraklar o‘q chiziqlari orasidagi masofa:
aw=0,5(d1 + d j
=0,5(80+160)=120 mm.
7. Tishli g‘ildirak chambaragining qalinligi:
<5;=2,5m=2,5*4=10 mm; 
disk qalinligi:
<5,=3m=3*4=12 mm.
Barcha zaruriy o ‘lchamlar aniqlangandan so‘ng uzatmaning ish 
chizmasi shartli ravishda belgilangan 4 ta bosqichda bajariladi.
1-bosqich.
Avval o ‘q chiziqlari chiziladi. 0 ‘q chiziqlari orasidagi 
aw
masofa belgilanadi. Keyin boshlang‘ich aylanalar 
(d] va d,),
tishlar 
cho'qqilari aylanalari 
(daI va d^)
va tishlar botiqlari a y la n a la ri^
va dp)
chiziladi (8.30-rasm, 
a).
2-bosqich.
B og ‘lovchi chiziqlar orqali g ‘ildirakning frontal 
proyeksiyasida tish chegaralari aniqlanadi (8.30-rasm , 
b).
Tish 
g‘ildiragining eni chiziladi (6=24 mm). Tishli g‘ildirak chambaragining 
qalinligi chiziladi (<^=10 mm). So‘ngra disk qalinligi chiziladi (<5,=12 
mm). Frontal proyeksiyada g'ildirak gupchagining tashqi diametrlari 
aylanalari chiziladi 
Ф СТ1—
40 mm; 
D CT 
=48 mm). Keyin gupchak uzunligi 
chiziladi (Z,cr/=38mm; 
Lcn =45
mm).
202



Download 8,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish