A. N. Valiyev, B. R. Haqberdiyev, N. X. Gulomova, Z. A. Boboyeva

A
k o‘ rinishda 
tasvirlangan.
Moylash qurilmasining teshik va kanallari 
C - C
kesimda ko‘ rsatilgan.
Y ig ‘ ma birlikning gabarit o ‘ lchamlari o ‘ lchab olinganidan keyin 
tasvir masshtabi va chizma qog‘ ozi tanlanadi. Q og‘ ozga ingichka tutash 
chiziq bilan gabarit o ‘ lchamga teng b o‘ lgan to ‘ g ‘ ri to ‘ rtburchaklar 
chiziladi. Bu to‘ g ‘ ri to‘ rtburchaklar orasida chiqarish va o ‘ lcham chiziqlari 
uchun jo y qoldiriladi. Chizma qog‘ ozining o ‘ ng tomoniga asosiy yozuv 
va spetsifikatsiya joylashtiriladi. Agar y ig ‘ ma birlikning y ig ‘ ish chizmasi 
bajarilgan qog‘ ozga spetsifikatsiya sig‘ masa, uni alohida A4 (11) formatga 
bajarish mumkin.
Ushbu y ig ‘ ish chizmani bajarish kronshteyn 3 va vilka 2 lami bosh 
k o ‘ rinishini chizishdan boshlanib, ulaming o ‘ lchamlari eskizlariga 
asoslanadi.
K o'p lab holatlarda buyumni y ig ‘ ish tartibi uning qismlarining 
chizilishini aniqlab beradi. Y i g ‘ ish jarayonida «V ilk a » (va z.2) va 
«Kronshteyn» (vaz.3) detallar bolt bilan biriktiriladi, so‘ ngra rolik vtulkaga 
vint orqali zich o ‘ matiladi. Vint uchun teshik bir vaqtning o ‘ zida ikkala 
detal y ig ‘ ilganidan so‘ ngina sverlo orqali o ‘yish vaqirqish orqali ochiladi.
Tasvimi chizib bo‘ lgandan so‘ ng gabarit va biriktirish o ‘ lchamlari, 
dopusk va o ‘ tqazishlarning shartli belgilari q o ‘ yib chiqiladi ( o ‘ quv 
chizmalarida dopusk va o ‘ tqazishlar qo‘ yilishi shart emas). Spetsifikatsiya­
da keltirilgan raqamlarga mos ravishda chiqarish chiziqlari tokchasiga 
detallaming vaziyat raqamlari qo‘ yiladi. Vaziyat raqamlari shrifti o ‘ lcham 
sonlariga nisbatan bir-ikki marta katta qilib yozilishi kerak.
«Y o'n a ltiru vch i b lo h m m g
y ig ‘ ish chizmasining spetsifikatsiyasi
9.15-rasmda keltirilgan. Uni taxt qilish jarayoni yuqoridagi misollarda 
batafsil yoritildi.
250

---