A n V a r c h o r iy e V

intellekt mavjud, u nutq so'zlash imkoniyatiga, yaxshilik bilan
yomonlikning farqiga borish qobiliyatiga ega. «Tabiat insonning
qo'liga qarab intellektual va axloqiy kuch-quwat qurolini ber-
di»3, deb yozgan edi u. Aristotel bunday fikr-mulohazalarni
bayon qilish yordamida inson bilan hayvon o'rtasidagi farqni
ko'rsatib bermoqchi edi.
Aristotel odamlar o'z tabiatlariga muvofiq aslida bir-birlari
1 
А р и с т о т е л ь .
П о л и т и к а . М ., 1911, 7 1 -b et.
2 
А р и с т о т е л ь .
С о ч и н е н и я . В ч е т ы р е х то м ах . Т о м 4. М ., 1983, 4 6 2 -b e t.
А р и с т о т е л ь .
П о л и т и к а . М . , 1911, 8 -b e t.

---

bilan teng boimasliklari darkor, deb tushuntiradi. O'z ustozi
Platon qarashlarini quwatlab, odamlar o‘z tabiatlariga ko‘ra
bir-birlariga teng emas ekanlar, xuddi shu holat ularning ijti­
moiy hayotda ham notengligiga olib keladi, shuning uchun ham
birovlar hukmdorlik qilish uchun tug‘ilsa, boshqa birovlar
bo'ysunib yashash, tobe bo‘lish uchun dunyoga keladilar, deydi.
Ko‘rinib turibdiki, Aristotel jamiyatda ijtimoiy tengsizlik vujudga
kelishining haqiqiy sababini tushuntirib bera olmaydi.
Aristotel insonni o'ziga xos estetik voqea deb qarar, lekin o‘sha
estetik voqeani naturfalsafiy prinsi plarga asoslanib tushuntirar edi.
U inson go‘zalligi haqida so‘z ketsa, birinchi galda, uning tabiiy
chiroyi, jismonan sog'lomligi, qaddi-qomati, kuch-quwati, xatti-
harakatini tushunar edi. Shunday bo'lishi bilan biiga, Aristotel
insondagi go‘zallik, uning zeb-u ziynati, faqat jismoniy kamoloti
bilan emas, balki uning amaliy faoliyati, aktivligi, ijodiyligi bilan