A n V a r c h o r iy e V

mavjudotning asosi, uning vujudga kelishi uchun dastlabki ab-
solut substansiya vazifasini bajarar emish.
Vedalarda yozilishicha, bir butun yaxlit borliqning ayrim
xususiyatlarini o'zida mujassamlashtirgan inson ikki yirik mohi-
yat: tana bilan jonning qorishmasidan iborat;/ Tana bilan jon esa
hamisha o'zaro aloqadorlikda, biri ikkinchisi bilan bog'liq1. Tana
inson jismining umumiy asosini tashkil etadi. O'sha asosni esa
braxman yaratgan. Don atman (ruh) tomonidan yaratilgan bo'lib,
u doimo absolut mavjud. Tanadan keyin yaratilgan jon indivi­
dual xususiyatlarga ega bo'ladi. Shuning uchun ham jon inson
o'lishi bilan yana atmanlarga (ruhga) aylanib qoladi va brax­
manlar bilan birga absolut substansiyaga quyiladi.
Xullas, qadimgi Hind Vedalarida yozilishicha, inson «at­
man—braxmanning» yig'indisidan iborat. Boshqacha aytganimiz-
da, qadimgi Hind falsafasida e’tirof etilishicha, inson borlig'ining
mohiyatida «Hamma narsa braxmandan tashkil topgan, braxman
esa atmandan iborat», degan qoida yotadi. Biroq «atman —
braxman» birligi hamisha ham sodir boiavermaydi. Insonning
yerdagi faoliyati turli nopokliklar bilan bog'lanmasa, atman —
braxmanlaming aralashish jarayoni sodir bo'ladi. Mabodo inson
faoliyati yerdagi nopokliklar bilan aloqador bo'lsa, uning joni
jon ko'rinishda emas, balki hayvoniy tana sifatida qayta tug'iladi.
Shunday qilib, qadimgi Hind Vedalarida aytilishicha, olam
bir butun, tirik mavjudotlarning hammasi o'sha butunning
1 
S h r i I s h u p a n i s h a d .
Ilo h iy H a z ra t A .C h .B h a k tiv e d a n ta
S vam i 
P ra b h u p a d a . 
B h a k tiv e d an ta B uk T rast. T o sh k e n t, 1992, 7 - 1 5 - b e tla r .

---