A. N. Samadov, O. S. Jumanov


Elektr  tokini  sezish,  o‗lchash  va  o‗zgartirish  asboblari



Download 1,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet183/334
Sana25.04.2020
Hajmi1,9 Mb.
#47194
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   334
Bog'liq
Tovarlar ekspertizasi darslik

Elektr  tokini  sezish,  o‗lchash  va  o‗zgartirish  asboblari.  Bu 
guruhga  transformator,  turg„unlovchi  (stabilizator),  to„g„rilagich, 
toksezgich  (indikator)  va  elektr  hisoblagichlar  (schyotchiklar)  kiradi. 
Transformatorlar bajaradigan vazifasiga qarab uch turga bo„linadi: 
1.  Pasaytiruvchi  transformator.  Bu  transformator  to„rt  burchakli 
o„zakka o„ralgan ta cho„lg„amdan iborat bo„lib, birlamchi ‗ cho„lg„amda 
o„zgaruvchan  tok  o„zgaruvchan  magnit  maydoni  hosil  qilishi  natijasida 
ikkilamchi  cho„lg„amda  tok  vujudga  keladi.  Tokning  kuchlanishi 
ikkilamchi  cho„lg„amning  o„ramlar  soni  va  birlamchi  cho„lg„amdan 
o„tayotgan  tok  kuchlanishi  ko„paytmasining  birlamchi  cho„lg„amning 
o„ramlari soni nisbatiga teng bo„ladi. 
2. Yutimli  avtotransformator.  220  V  kuchlanishdagi  tokni  127  V 
kuchlanishdagi tokka aylantirib beradi. 
3. Rostlab  turuvchi  avtotransformator.  Tokning  kuchlanishini  bir 
me‟yorda  saqlab  turish  uchun  ishlatiladi.  Buning  uchun  bronzografitli 
cho„tka  yordamida  ikkilamchi  cho„lg„amning  o„ram  soni  o„zgartirib 
turiladi. 
Turg„unlovchi tokning kuchlanishi 30% gacha pasayganda yoki 15% 
gacha  kuchayganda  uni  bir  me‟yorga  keltirib  saqlaydi.  To„g„rilagich 
germaniy  yarim  o„tkazgichdan  qilingan  bo„lib,  o„zgaruvchan  tokni 
o„zgarmas  tokka  aylantirib  beradi.  Pasaytiruvchi  transformator  bilan 
birgalikda 
akkumulyatorni 
zaryadlash 
moslamasida 
ishlatiladi. 
Toksezgichlar neon lampochkasi tok ta‟sirida yonib, tok borligini bildiradi. 
Elektr  hisoblagichlar  ikkita  elektr  magnitdan  iborat  bo„lib,  ularning 
biri  ko„p  sonli  ingichka  o„ramlardan  va  ikkinchisi  kam  sonli  yo„g„on 
o„ramlardan  tashkil  topgan.  Birinchisi  oichanayotgan  elektr  tarmoqqa 
parallel  ulanib,  uning  kuchlanishini  va  ikkinchisi  ketma-ket  ulanib,  tok 


221 
 
kuchini  o„lchash  uchun  xizmat  qiladi.  Elektr  magnitlar  orasidagi  alumin 
gardish  magnit  maydonlar  va  uyurma  toklarning  o„zaro  ta‟siri  natijasida 
aylanadi.  Uy  xo„jaligida  aniqligi  2,5%  bo„lgan  elektr  hisoblagichlar 
ishlatiladi. 

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish