А. Н. Алимарданов спорт машғулотларининг тамойиллари ва воситалари

Кадрлар тайёрлаш миллий моделида олий таълим махсус ўрин эгаллайди ҳамда узлуксиз таълим тизимининг мустақил тури ҳисобланади.
Олий таълимнинг мақсади республикамизнинг ижтимоий - иктисодий ва маданий ривожини таъминлашга ўзи танлаган мутахасислик бўйича бозор иктисодиёти шароитида мустақил ишлашга лаёқатли, юқори малакали, рақобатбардош кадрларни таёрлашдан иборатдир. Кадрлар таёрлаш миллий дастурида Олий таълим олдига қўйилган вазифаларнинг ижроси собиқ иттифоқ давридан қолган муносабатларга чек қўяади, мустақил Ўзбекистон таълим тизимини тамомила янги босқичга кўтаришга имкон яратади.
Бўлажак кадрларда чуқур ва мустахкам билимларни шакллантириш, миллий истиқлол ғояларига садоқатни, ва ватанга мухаббатни, бу йўлдаги фидойиликни тарбиялашни давом эттириш ҳам олий таълимнинг асосий вазифаларидандир. И.А. Каримов такидлаганидек "Дипломга эга бўлиш - бу ҳали том маънодаги зиёли эмас". Зиёли одам ўз тафаккур савияси, пок юраги ички маданияти билан мутлақо бўлакча инсон бўлади.
Спорт доимо соғломлаштириш вазифасини бажаради, у кўпчилик соғломлаштириш турларига: дам олиш, жўшқин ҳордик чиқаришга қаратилган бўлиб, соғлом хаётнинг асоси бўлиб, ҳисобланади деганда, асосан, у ёки бу соҳадаги тажрибаларни умумлаштирувчи, табиат қонунларини, объектив равишда кўрсатиши асосий билимларни инсон онгида намаён бўлиши тушунилади.
Назария - илмий билимнинг олий шакли бўлиб, тамойиллар ва қонунлар, тушунча ва функциялари, услубияти ва қоидалари, умумлаштириш ва таҳлил қилишда маълум сохадаги билимларни бир бутунлигича тушунчага келади. Спорт назариясини хақиқийлиги, спорт фаолияти амалиётда аниқланади, ёки назария билан амалиёт бир бири билан мустаҳкам боғлангандир.
Жисмоний тарбия ва спорт тизими жисмоний тарбиянинг ғоявийлик, илмий методик негизлари бирлигида, шунингдек давлатимиз фуқароларини жисмоний тарбиясини амалга оширадиган ва назорат қиладиган ташкилотлар ҳамда муассасаларнинг бирлигидан иборат. Бизнинг давлатимизда жисмоний тарбия меҳнаткашларни жисмоний ва маънавий қобилиятларини ҳар тарафлама ривожлантириш зарурлиги тўғрисидаги ақлий, жисмоний, эстетик, ахлоқий ва меҳнат тарбиясининг узвий бирлиги тўғрисидаги жисмоний тарбияни меҳнат ва ватан мудофаасига бўйсундириш тўғрисидаги таълимотлари асосида амалга оширилмоқда. Жисмоний тарбия ва спорт тизимининг демократик ғоявийлиги чинаккам инсоний ахлоқ, соғлом, қувноқ, жисмоний жихатдан ҳар тарафлама ривожланган , чиниққан, ҳар қандай қийинчиликларни енгишга қодир. Ёш авлодни тарбиялаш ва жисмоний тарбия ва спорт тизимининг ҳалқчилиги биринчидан унинг мақсадлари халқнинг ҳаётий манфаатларига, меҳнатга ва ватан мудофаасига тайёргарлик манфаатларига мос келиши, Иккинчидан: Болаларнинг ёшлигидан тортиб, гимнастикага, ўйинларга, спортга туризмга мунтазам равишда изчиллик билан оммавий жалб этишда, спортнинг хар бир киши турмушига сингиб боришидир. Учинчидан, жисмоний машқларнинг аҳоли орасида кўп тарқалган, халқ миллий ўйин турлари, воситалари билан бир қаторда жисмоний тарбия воситаларидан ҳам кенг фойдаланишдан иборат.
Мавзуга хулоса қилиб қуйидагиларни айтиш мумкин:

1. 
   Жисмоний тарбиянинг умумий тамойиллари жисмоний тарбия назариясининг асосий тушунчалари билан бевосита боғликликда давом этади.
   
2. 
   Жисмоний қобилиятларни ривожлантириш тамойиллари эса шахснинг, ёш авлоднинг баркамол ва соғлом бўлиб ўсиши учун замин ҳозирлайди.
   
3. 
   Жисмоний тарбиянинг умумий тамойиллари жисмоний машқлар билан бирга машғулотлар жараёнининг тўлиқ ўтишига ёрдам беради.
   
4. 
   Жисмоний тарбия умумий тамойилларнинг машғулот жараёнидаги ҳусусиятларини кўриб чиқар эканмиз, бунда спорт машғулотининг роли улкан эканлиги кўринади. Бу тамойилларнинг ҳусусиятлари машғулот ўтказиш ва ташкил этишда ёрқин намоён бўлади.