A muxitdinov, O. K. Qosimov

n
64
l t
-
bo‘ylama tortqi uzunligi (shamir markazlari orasi)
- turg‘ unlik zaxirasi:
S =
 
[<$■]= 1,5.
...
2
,
5
<*«
6) Buriluvchi richagning kuchlanishini aniqlash:
- egilishdagi kuchlanish:
- Buralishdagi kuchlanish:
r = - 5 ^ - ; 
[<
t
.J = 300...400МЯа
7) Trapetsiya von richaglarining kuchlanishni aniqlash.
P ' S
Trapetsiya yon richaglari 
p
„, 
kuchi ta’sirida zo‘riqadi: 
P„, -
;
- egilishdagi kuchlanish:
- buralishdagi kuchlanish:
135

---

T
= 
[ а х
] =
300 -
Ш М П а
"it
8) K o‘ ndalang tortqining kuchlanishini aniqlash.
pn,
ta’ siridagi ko'ndalang tortqi xuddi bo‘ylama tortqining 
hisoblash usuli bilan hisoblanadi.
[
XI.6. R ul kuchaytirgichlari
Rul kuchaytirgichi avtomobilni boshqarishni osonlashtirish, 
manevrchanligini oshirish va oldingi shina yorilganda harakat 
xavfsizligini oshirish uchun xizmat qiladi. Shuni ham aytish kerakki, 
kuchaytirgich o‘ rnatilganda shinalar tez yeyiladi va boshqariluvchi 
g‘ ildiraklaming stabillashuvi yomonlashadi. Rul kuchaytirgichining 
tarkibiga energiya manbai (kompressor, gidronasos), taqsimlash 
qurilmasi, bajaruvchi qurilma (pnevmo yoki gidrotsilindr) kiradi.
Rul kuchaytirgichiga quyidagi talablar qo‘yiladi:
- kinematik va kuch «kuzatuvchanligi» ni ta’minlab berishi kerak 
(kinematik «kuzatuvchanligi» - rul chambaragi va boshqariluv g ‘ il- 
diraklarning burilish burchaklari orasidagi moslik, kuch «kuzatuv­
chanligi» - rul chambaragidagi kuch bilan boshqariluv g ‘ildiraklaming 
burilishga qarshilik kuchi orasidagi moslik);
- kuchaytirgich ishdan chiqqanda ham avtomobilni boshqarish 
imkoni bo'lishi kerak;
- kuchaytirgich qisqa vaqtda ishga tushishi kerak;
- boshqariluvchi g‘ ildiraklaming stabillashuviga xalaqit bermasligi 
kerak;
- boshqariluvchi g ‘ ildiraklardan uzatilayotgan zarbalardan ishga 
tushib ketmasligi kerak.