A. M. Eshmuradov, D. T. Normatova

IEEE 802.16 oilasiga kiradigan standartlarning asosiy xarakteristikalari

Standartning nomi	IEEE 802.16	IEEE 802.16a	IEEE 802.16e
Chastotalar diapazoni	10–66 GHz	2–11 GHz	2–6 GHz
Ma’lumotlarni uzatish tezligi	32–135 Mbit/s	75 Mbit/s gacha	15 Mbit/s gacha
Modulatsiyalash	QPSK, 16 QAM, 64 QAM	OFDM 256, QPSK, 16 QAM, 64 QAM	OFDM 256, QPSK, 16 QAM, 64 QAM
Chastotalar polosasi kengligi	20, 25 va 28 MHz	Regulatsiyala- nuvchi 1,5–20 MHz	Regulatsiyala- nuvchi 1,5–20 MHz
Ishlash radiusi	2–5 km, 7–10 km	Maksimal radiusi –50 km	2–5 km
Ishlash sharoitlari	To‘g‘ri ko‘rinish	Qaytgan nurlarda ishlash	Qaytgan nurlarda ishlash

Boshlanishidan IEEE 802.16 standarti ma’lumotlarni uzatish muhitiga ulanishni boshqarish umumiy protokoliga (Medium Access Control – MAC) asoslanadigan radiointerfeyslar to‘plami sifatida, lekin spektrning ishlatiladigan qismiga bog‘liq bo‘lgan fizik darajaning turli spetsifikatsiyalarili rivojlanishi o‘ylangan. Protokolning MAC-darajasi ham yuqoriga Up Link-oqimda (abonentdan bazaviy stansiyaga oqim), ham pastga Down Link- oqimda (bazaviy stansiyadan abonentga oqim) signallarni yuqori uzatish tezliklariga erishish maqsadida «nuqta-ko‘p nuqta» topologiyali ulanish tarmoqlari uchun ishlab chiqildi.

Tuzilmasi bo‘yicha IEEE 802.16 standarti tarmoqlari an’anaviy mobil aloqa tarmoqlariga juda o‘xshash. Bu yerda ham 50 km gacha radiuslarda ishlaydigan bazaviy stansiyalar mavjud. Bazaviy stansiya abonent bilan ulanishi uchun binoda o‘rnatiladigan abonentlar qurilmasi zarur. Bu blokdan signal standart Ethernet-kabel bo‘yicha to‘g‘ridan to‘g‘ri aniq bir kompyuterga, IEEE 802.11 standarti ulanish nuqtasiga yoki Ethernet standarti lokal simli tarmog‘iga uzatiladi.

IEEE 802.16 standarti tarmog‘idagi bitta bazaviy stansiya ko‘p sonli abonentlarga xizmat ko‘rsatishi va ularga turli darajadagi xizmatlarni ko‘rsatishi mumkin. Masalan, bitta bazaviy stansiya sektori T1 turdagi kanallar bo‘yicha (2 Mbit/s gacha tezlikli ma’lumotlarni uzatish) ulangan 60 tadan ortiq korxonalarga va DSL turdagi kanallar bo‘yicha ulangan 100 tadan ortiq uylarga bir vaqtda xizmat ko‘rsatishi mumkin. Odatdagi bazaviy stansiya oltitagacha sektorlarga ega bo‘ladi.

2.