A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a

Oq kariya (Carya alba K .K och.), Suvli kariya
(Carya aquatica Nutt.) va shokilali kariya (C arya laciniosa M ichx)
kabi turlari introduksiya qilingan.
LAPINA YOKI PTEROKARIYA (PTERO CAR YA ) TURKUMI
Bu turkumning vakillari bo‘yi 25-30 m ga, diametri 1-1,5 m ga 
yetadigan, po‘stlog‘i bo‘yiga chuqur yorilgan b o ‘ladi. Yosh novdalari 
kul rangda, kurtak gullari tangachasiz. Barglari toq patsimon murakkab 
tuzilgan bo‘lib, 5-15 ta tishchali bargchalardan iborat. Bu bargchalar 
birin-ketin joylashadi, yon bargchalari yo‘q. Changchi gullari qo‘ltiqda 
zich boshoqcha hosil qiladi. Urug‘chi gullari uzun kuchala hosil qiladi. 
Mevasi ikki qanotchali, yong‘oqsimon danakcha. Meva po‘sti 
ochilmaydi. Urug‘i oqsilsiz. Yog‘ochi yumshoq, yengil uncha pishiq 
emas. MDH da uning 
qanotcha mevali pterokariya (Pterocarya
pterocarpa Kunth.) 
turi tarqalgan. Ular Kavkazortida yovvoyi holda 
uchraydi. Kavkaz va Qrimdagi parklarda ekiladi. Sovuqqa chidamsiz, 
tuproq tanlaydigan daraxt. Nam tuproq ulaming o ‘sishi uchun qulay 
sharoit yaratadi. Turkumning 
tor qanotchali pterokariya (Pterocarya
stenoptera C. DC.), totim bargli pterokariya (Pterocarya rhoifoliya
Sieb. et. Zucc.) 
turlari ko‘plab madaniy holda ekiladi.

---

RA’NO G U LD O SH LA R (ROSACEAE) OILASI
Bu oila tarkibida daraxt, buta va o ‘t o ‘simliklar bor. Barglari oddiy 
va murakkab tuzilgan, yon bargchali b o iib , navbat bilan joylashadi. 
Gullari to‘g ‘ri besh a ’zoli ikki jinsli bo‘lib, hasharotlar vositasida 
changlanadi. B a’zan changlanmasdan ham meva hosil qiladi, lekin 
urug‘i bo‘lmaydi. Mevasi shirali yoki quruq bo‘lib, ulami: bargak, 
danak, yong‘oq, murakkab meva, soxta meva, rezavor meva va boshqa 
tiplarga ajratish mumkin.