A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a

BAGRYANNIK (CERCIS) TU R K U M I
Bu turkumning vakillari daraxt b o iib , barglari oddiy, keng, butun, 
o ‘yiqli yoki ikki b oiak, uchta yoki ko‘p tomirli b o iib tuzilgan. Yon 
bargchalari tangachasimon b o iib , tez to'kilib ketadi. Gullari pushti 
rangda. Daraxti barg yozishdan oldin gullaydi, gullari y igilib, 
buyraksimon shingilcha hosil qiladi. Mevasi dukkak, cho‘zinchoq, yassi- 
ezik, ingichka, ikki pallali. Turkumning 3 ta turi b o iib , ular G ‘arbiy

---

Yevropada, Osiyoda, Yaponiyada va Shimoliy Amerikaning m o‘tadil 
iqlimli mintaqalarida kanada bagryannigi (Cercis canadensis L.) 
tarqalgan. Markaziy Osiyoda turkumning bitta turi Griffit bagryannigi 
(Cercis griffithii Boiss.) tarqalgan. Bu daraxt o'simlik b o iib balandligi
3-6 metrlar atrofida, novdasi silliq, qo‘n g ‘ir rangda, barglari navbat bilan 
joylashadi, ular oddiy, yumaloq yoki buyraksimon boiib, uchi yumaloq 
yoki o‘yiq, tubi yuraksimon, cheti tishchasiz, tuksiz, bo‘yi 5-8 sm, eni 
7-12 sm. Barg bandi 20-30 mm, 5-7 ta asosiy tomiri bor. Gullari 
binafsha rangda, to ‘pguli katta shingilcha hosil qiladi. Daraxti barg 
yozishdan oldin gullaydi, guli nektarli. Mevasi uzun, yassi dukkak, 
yuqori choki qanotchali.
Yogochi qattiq, o g ‘ir, o ‘zakli b o iib , o ‘zagi yashil-sariq, tevaragi 
oq-pushti rangda. Bu daraxt urugidan k o ‘payadi. Urug‘i unib chiqish 
xususiyatini 2 yilgacha saqlaydi.
Manzarali daraxt sifatida Qrimda va Qora dengiz bo‘ylarida ko‘p 
ekiladi. G ‘arbiy Tyan-Shanda va Pomir-Oloyda hamda Kopettog‘da 
Griffit bagryannigi yovvoyi holda tarqalgan. Sovuqdan qisman zararla- 
nadi. Issiqqa, qurg‘oqchilikka juda chidamli.
Bulardan tashqari, oddiy bagry ann ik (Cercis sillguastrum L.) ham 
ko'kalamzorlashtirish maqsadlarida ko‘plab ekiladi.
55-rasm. Kanada bagryannigi.

---