A. K. Igamberdiev S. Aliqulov traktorlar va qishloq xo’jaligi mashinalaridan foydalanish, texnik servis

Nazorat savollari:
1. Mamlakatimizda qishloq xo‗jaligi mahsulotlari etishtirish qanday 
dehqonchilik sharoitida amalga oshiriladi? 

---

17 
2. Mahsulot etishtirishning eksintensiv va intensiv usularining mohiyatini 
tushuntiring. 
3. Qishloq xo‗jaligi ishlab chiqarishini mexanizatsiyalashtirishning asosiy 
maqsadi nimadan iborat? 
4. 
Qishloq 
xo‗jaligi 
ekinlarini 
etishtirishda 
bajariladigan 
ishlarni 
mexanizatsiyalash darajasi deganda nimani tushinasiz? 
5.Mamlakatimizda qishloq xo‗jaligi mashinasozligini rivojlantirish va 
texnikalardan samarali foydalanish istiqbollarini ayting. 
2-§. Ishlab chiqarish jarayonlari va mashina-traktor
agregatlarining umumiy tasnifi 
 
 
 
 
 
2.1-§.
 
Qishloq xo„jaligi ishlab chiqarish jarayonlarining turlari, 
asosiy tushunchalar va ta‟riflar
Qishloq xo‗jaligi sohasida ishlaydigan har bir mutaxassis etishtiriladigan 
mahsulotlarini ishlab chiqarishda qo‗llaniladigan texnologiya, texnologik jarayon, 
ishlab chiqarish jarayoni va bajariladigan ishlar to‗g‗risida aniq tushunchalarga ega 
bo‗lish kerak. 
Texnologiya –
bu belgilangan sifatdagi mahsulotni olish uchun amalga 
oshiriladigan biologik, kimyoviy, fizik va agrotexnik jarayonlar yig‗indisidir. 
Masalan: Paxta xom–ashyosini etishtirish texnologiyasini amalga oshirishda 
dalani haydash, mineral va mahalliy o‗g‗itlar solish, tuproqqa ekishdan oldin va qator 
orasiga ishlov berish, zararkunandalarga qarshi kurashish, paxtani terib olish va 
boshqalar, jami 80 tadan ortiq ishlab chiqarish ishlarini amalga oshirish kerak bo‗ladi 
[9]. 
Texnologik jarayon
– bu mehnat predmetiga (tuproq, don, paxta va 
boshqalar.) yo‗naltirilgan ta‘sirlar jamlanmasi bo‗lib, uning natijasida ishlov 
berilayotgan materialning xossasi, joylashishi, holati o‗zgaradi. 
Masalan: Er haydash jarayonida uning zichligi, namlikni saqlash qobilyati, 
donadorligi, ustki qismini pastiga ajdarilishi va boshqa xossalari o‗zgaradi.