A k a d e m n a s h r

0 ‘CHIRILGAN  RAQAM

Biror  o'rtog'ingiz qandaydir ko'p  xonali  sonni  (masalan,  847  ni) 

o'ylasin.  O'rtog'ingizga  shu  sonning  raqamlari  yig'indisini  topishni 

(8  +  4  +  7  =  19)  va  o'ylangan  sondan  shu  yig'indini  ayirishni  taklif 

etina.  Natiiada auvidaqi  son  hosil  bo'ladi:

8 4 7 - 1 9  = 828.

Hosil bo'lgan sondan bitta raqamni (qaysinisi bo'lsa ham) o'chirsin 

va qolgan raqamlami sizga aytsin. Siz o'ylangan sonni bilmasangiz va 

uning  ustida  qilingan  amallarni  ko'rmagan  bo'lsangiz  ham  o'chirilgan 

raqam qaysi ekanini darhol o'rtog'ingizga aytib bera olasiz.

Xo'sh,  buni qanday bajarish  mumkin?  Fokusning  siri  nimada?

Bu  juda  oson.Siz  aw alo  o'zingizga  aytilgan  raqamlarni  qo'sha- 

siz.  Masalan,  828 sonida  birinchi 8 raqami o'chirilib,  sizga 2 va 8 ra­

qamlari  aytilgan  bo'lsa,  u  holda 8  + 2  =  10 bo'ladi.  Endi shu sondan 

keyingi,  9  ga  qoldiqsiz  bo'linadigan  sonni  topasiz.  Misolimizda  bu 

son  18.  Ana  shu  9  ga  bo'linadigan  son*(18)dan  yig'indi  (10)ni  ayir- 

sangiz,  o'rtog'ingiz sizdan yashirgan  raqam chiqadi  (18 -  10 = 8).

Nega  shunday  bo'ladi?  Chunki  har  qanday  ko‘p  xonali  sondan 

uning  raqamlari yig'indisi ayirilsa,  albatta 9 ga bo'linadigan  son  pay- 

do  bo'ladi.  Deylik,  o'ylangan  sondagi  yuzlar raqami  a,  o'nlar raqami