А д а б и й портрет абдуғафур расулов озод шарафиддинов

нинг ижод ҳақидаги фикрларидан тортиб ёш 
шоир А. Орипов шеърлари тўғрисида айтган 
мулоҳазаларини ҳам келтиради. Портрет тар- 
кибига 
шахсий учрашувлар, 
хотираларни 
сингдириш мумкинми? Уларнинг миқдори қан- 
ча бўлиши лозим? Ниҳоят, Озод Шарафидди- 
нов А. Қаҳҳор ҳа^қида, унинг асарлари тўғри- 
сида гапнрар экан, санъаткорга бўлган сим- 
патияси аниқ сезилиб туради. Тадқиқотчининг 
ўз объектига нисбатан ўта симпатияда ёхуд 
антипатияда бўлиши илмин 
объективликка 
соя ташлайдими?
Қачонлардир танқидчилигимизда 
асарни 
бўлак-бўлакларга ажратиб, уларни бир-бирига 
қўшмасдан «таҳлил» қилиш пайти бўлган. 
«Танқидчи» асардан узиб олинган «бўлак»ка 
ўз «қарашларини» жойлаб, 
ёзувчи ҳақида 
тўлиб-тошиб, «эркин» фикр билдирган. Ҳозир 
танқидчилигимиз маҳорат палласига, асарни 
бир 
бутун ҳолда ўрганиш— ёзувчи ғояси, 
ҳаёт ҳақиқати, ўз тушунчаларини умумлаш- 
тирган ҳолда хулоса чиқариш даврига келди. 
Узбек танқидчилиги асарни бутунсовет ада- 
биёти доирасида, ҳатто умумжаҳон адабиёти 
бирлигида ўрганишга интилмоқда.
Танқидчи адабий жараённи дунё миқёсида
103
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

кузатиб бораётган бўлса, назарияни, ўтмиш 
адабиётни чуқур билса, унинг асарлари ҳар 
томонлама мукаммал бўлиши табиий. Узбек 
танқидчилигида 
бадиий 
асар 
тўқимасини 
«кўриш», тузилишини англаш хусусияти кучли. 
> 
Лекин танқидчилигимизда бадиий асар бутун- 
лиги, яхлитлигини англатувчи оҳангни тинг-