A) 1910 B) 1911 C) 1915 D) 1917
13. Qaysi yilga kelib Turkistonda 100 ga yaqin jadid maktablari faoliyat olib borgan ?
A) 1910 B) 1911 C) 1915
D) 1917
27-§. JADIDCHILIK HARAKATI NAMOYONDALARI VA ULARNING FAOLIYATI
1. O’z hisobidan jadidlarga katta mablag’ ajratgan andijonlik mulkdorni aniqlang.
A) Mirkomil Mirmo’minboyev B) A.Fitrat
C) Mirkomil Mo’minboyev D) Komil M’minboyev
2. “Tarbiyayi aftol ”(Bolalar tarbiyasi) qachon va qayerda tashkil qilingan?
A) 1910-Buxoro B) 1910-Toshkent
C) 1911-Xiva D) 1912-Samarqand
3. “Tarbiyayi aftol” ni tashkil qilgan shaxslarni aniqlang.
1. Hoji Rafiy 2. A.Fitrat 3. Mirzo Abduvohid
4. Hamidxo’ja Mehriy 5. A.Avloniy 6. Usmonxo’ja
7. Muhammadxo’ja 8. Munavvar Qori 9. Shakuriy
A) 1,2,3,4,5,6 B) 1,3,4,6,7 C) 2,4,6,8,9 D) 1,3,5,8,9
4. “Tarbiyayi aftol” jamiyati 1911-yilda necha talabani Turkiyaga o’qishga yuborishdi?
A) 15 ta B) 20 ta C) 25 ta D) 30 ta
5. “Tarbiyayi aftol” jamiyati 1912-yilda necha talabani Turkiyaga o’qishga yuborishdi?
A) 15 ta B) 20 ta C) 25 ta D) 30 ta
6. Hokimiyatning mavjud tuzum uchun noma’qul yoki zararli deb hisoblangan ma’lumotlarni cheklash maqsadida matbuot ustidan nazorat qilishi bu.....
A) diktatura B) senzura C) radikal D) konservator
7. “Tarbiyayi aftol” 1911-yilda 15 nafar, 1912-yil 30 nafar talabalarni qayerga o’qishga yuborgan?
A) Germaniya B) Fransiya C) Turkiya D) Angliya
8. Abdulla Avloniy muharrirligida “Shuhrat” gazetasi qachondan chop etila boshlandi?
A) 1907B) 1907-1908 C) 1913-1915 D) 1917
9. Samarqandda faoliyat olib borgan jadidlar ismlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) M.Behbudiy
B) Abdulqodir Shakuriy
C) Sadahmad Siddiqiy-Ajziy
D) M.Qori
10. Toshkentda faoliyat olib borgan jadidlar ismlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) M.Qori B) A.Avloniy
C) Ubaydullaxo’ja D) A.Fitrat
11. Buxorodagi faoliyat olib borgan jadidlar ismlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) A.Fitrat B) S.Ayniy
C) F.Xo’jayev D) H.Hakimzoda
12. Farg’ona vodiysida faoliyat olib borgan jadidlar ismlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) O.Mahmudov B) A.Cho’lpon
C) Is’hoqxon Ibrat D) M.Qori
13. Xivada faoliyat olib borgan jadidlar ismlari to’gri berilgan javobni aniqlang.
A) Bobooxun Salimov B) P.Hoji Yusupov
C) Ibrat D) A va B
14. Quyidagi jadid rahnamolarining hududlari bilan to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
1.Behbudiy , A.Shakuriy, Saidahmad Siddiqiy
2.Munavvar Qori, A.Avloniy, Ubaydullaxo’ja
3.A.Fitrat, S.Ayniy, F.Xo’jayev
4. H.Hakimzoda, O.Mahmudov, Cho’lpon, Ibrat
5.Bobooxun Salimov, P.Yusupov
a) Samarqand b) Tosjkent c) Buxoro d) Farg’ona e) Xiva
A) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d, 5-e B) 1-b, 2-a, 3-d, 4-c, 5-e
C) 1-c, 2-e, 3-a, 4-b, 5-d D) 1-d, 2-b, 3-c, 4-a, 5-e
15. “O’rta Osiyo jadidlar otasi kim?”
A) M.Behbudiy B) M.Qori
C) Cho’lpon D) A.Avloniy
16. M.Behbudiy yashagan yillarni aniqlang.
A) 1875-1919 B) 1878-1931
C) 1874-1919 D) 1877-1931
17. Munavvar Qori Abdurashidxonov yashaganyillarni aniqlnag.
A) 1875-1919 B) 1878-1931
C) 1874-1919 D) 1877-1931
18. M.Behbudiy qachon va qayerda tug’ilgan?
A) 1878-yilda Samarqand viloyati Xartang qishlog’ida
B) 1875-yil 19-yanvarida Samarqand yaqinidagi Baxshitepa qishlog’ida
C) 1875-yil 20-yanvarida Samarqand yaqinidagi Baxshitepa qishlog’ida
D) 1875-yil 21-yanvarida Samarqand yaqinidagi Baxshitepa qishlog’ida
19. Behbudiy dastlab qaysi madrasada faoliyat olib borgan ?
A) Samarqand B) Buxoro
C) Toshkent D) Turkiston
20. Behbudiy so’ngra qaysi madrasada faoliyat olib borgan ?
A) Samarqand B) Buxoro
C) Toshkent D) Turkiston
21. Behbudiy ishlagan mansablarni ketma-ketlikda berilgan javobni aniqlang.
A) imom-xatib, qozi, muftiy
B) muftiy, imom-xatib, qori
C) qozi, imom-xatib, muftiy
D) muftiy, qozi, imom-xatib
22. O’rta Osiyo jadidchilik harakatining asoschisi va yo’lboshchisini aniqlang.
A) M.Behbudiy B) M.Qori C) A.Avloniy D) A.Fitrat
23. Behbudiyning tashabbusi bilan o’z otasi sharafiga tashkil qilingan kutubxona qaysi?
A) “Behbudiya kutubxonasi”
B) “Behbudiya qiroatxonasi”
C) “Maxmudxo’ja kutubxonasi”
D) “Jadidai qiroatxonasi”
24. Munavvar Qori qaysi yildan boshlab Turkiston o’lkasida ijtimoiy-siyosiy, ma’rifiy harakatlarning faol ishtirokchisidir?
A) 1903 B) 1904 C) 1905 D) 1906
25. Jadid maktablari ochilishining tashabbuskori va amaliyotchisi, milliy gazeta va jurnallar asoschisi, nuharriri hamda jadid teatrining targ’ibotchisini aniqlang.
A) M.Behbudiy B) M.Qori C) A.Avloniy D) A.Fitrat
26. Munavvar Qorining maktablar uchun yaratgan darsliklari xato berilgan javobni aniqlang.
A) “Adibi avval” B) “Adibi soniy”
C) ”Yer yuzi” D) “Chor kitob”
27. A.Avloniy qachon va qayerda tug’ilgan?
A) 1875-Samarqandda B) 1878-Toshkentda
C) 1878-Andijon D) 1875-Buxoro
28. A.Avloniy qanday oilada tug’ilgan?
A) hunarmandlar B) ziyolilar
C) dehqon D) savdogar
29. A.Avloniy qachon va qaysi gazetaga asos solgan?
A) 1907-«Shuhrat « B) 1908-« Xurshid«
C) 1906-« Taraqqiy« D) 1907-“Osiyo”
30. A.Avloniyning o’zi tashkil qilgan yangi usul maktabi uchun yozgan darsliklari xato berilgan javobni aniqlang.
A) “I-muallim” B) “II-muallim”
C) “Turkiy guliston yoxud axloq”
D) “Adibi soniy”
31. Jadidlar Turkistonda kimlardan qolgan adabiy merosdan foydalangan holda Turkistonda demokratik va taraqqiyparvar g’oyalarni davom ettiradi?
A) A.Navoiy B) M.Bedil
C) B.Mashrab D) Barcha javoblar to’g’ri
32.«O’rta Osiyo jadidlarining otasi » deb tan olingan shaxsni aniqlang.
33.«Adibi avval», «Adibi soniy», «Yer yuzi» kabi darsliklarning muallifini aniqlang.
28-§. JADIDCHILIK HARAKATINING TURKISTON IJTIMOIY-SIYOSIY VA MADANIY HAYOTIGA TA’SIRI
1. M.Behbudiy qachon islom tarixiga oid asar yaratdi?
A) 1909 B) 1910 C) 1915 D) 1916
2. A.Avloniy qachon islom tarixiga oid asar yaratdi?
A) 1909 B) 1910 C) 1915 D) 1916
3. A.Fitrat qachon islom tarixiga oid asar yaratdi?
A) 1909 B) 1910 C) 1915 D) 1916
4. I-oliy ma’lumotli o’zbek advokati kim?
A) Munavvar Qori B) A.Fitrat
C) Cho’lpon D) Asadullaxo’ja o’g’li Ubaydullaxo’ja
5. Buyuk rus yozuvchisi Lev Tolstoy bilan yozishmalar olib borgan o’zbek taraqqiyparvari kim?
A) Munavvar Qori B) A.Fitrat
C) Cho’lpon D) Asadullaxo’ja o’g’li Ubaydullaxo’ja
6. Asadullaxo’ja o’g’li Ubaydullaxo’ja qayerdan bo’lgan?
A) Toshkentning “Qoryog’di” mahallasidan
B) Toshkentning “Sebzor” dahasidan
C) Toshkentning “Shayxontoxur” mahallasidan
D) Toshkentning “Qo’yliq” mahallasidan
7. Qachon Turkiston jadidchiligi kuchli siyosiy harakatga aylandi?
A) 1904-1905-yillarda rus-yapon urushi arafasida
B) 1905-yil “qonli yakshanba”dan so’ng
C) 1917-yildagi Rossiyadagi fevral voqealari arafasida
D) 1917-yildagi Rossiyadagi oktyabr voqealari arafasida
8. Jadidlar I-jahon urushidan keyin qanday davlat tarafdori edilar?
A) parlamentar monarxiya B) mutloq monarxiya
C) respublika D) diktatura
9. Fevral voqealaridan keyin jadidlar ilgari surgan g’oyalarni aniqlang.
1.mahalliy aholi huquqlarini kengaytirish
2.o’lkani boshqarish yuzasidan islohotlar o’tkazish
3.Davlat Dumasidan o’lka aholisi sonidan kelib chiqib o’rin ajratish
4.milliy matbuot erkinligini ta’minlash
5.o’lkada respublika tuzumini o’rnatish
6.inqilob yordamida monarxiyani tugatish
7.jadidlar maktablarini tugatish
A) 1,2,3,4 B) 1,3,5,7 C) 2,4,5,7 D) 4,5,6,7
10. “Musulmon markaziy sho’rosi ” qachon va qayerda tuzilgan?
A) 1917-yil mart oyi boshlarida-Toshkentda
B) 1917-yil may oyi boshlarida-Toshkentda
C) 1917-yil may oyi boshlarida-Samarqandda
D) 1917-yil iyun oyi boshlarida-Buxoroda
11. “Musulmon markaziy sho’rosi ” ta’sis syezdida qancha delegat qatnashgan ?
A) 300 ta B) 350 ta C) 400 ta D) 450 ta
12. “Musulmon markaziy sho’rosi ” syezdi to’g’risida xato ma’lumotni aniqlang.
A) Ta’sis syezdida 360 ta delegat ishtirok etdi
B) ta’sis syezdida ozarbayjonlar, tatarlar, turkmanlar, boshqirdlar kabi xalqlar qatnashagn
C) syezdda barcha delegatlar bo’lajak davlat Turkiston deb atalishiga to’xtaldi
D) syezdda Turkiston davlati tarkibida Buxoro, XivaTurkiston general-gubernatorligi bo’lishi kerak degan qaror qabul qilindi
13. Turkiston jadidlarining o’z maqsadlarini oxirigacha amalga oshirishlariga imkon bermagan voqeani aniqlang.
A) 1917-yil oktyabrda bolsheviklar hokimiyatni egallashi
B) 1917-yil fevral inqilobidan keyin
C) 1917-yil mart oyida Rossiya jahon urushidan chiqqanidan so’ng
D) 1917-yil iyun oyida Kerenskiy hokimiyatni egallaganidan so’ng
14. Turkiston Muxtoriyati markazini aniqlang.
A) Toshkent B) Qo’qon C) Buxoro D) Andijon
15. Quyidagi davlatlarning qaysi biri 72 kun umr ko’rgan?
A) Turkiston muxtoriyati
B) Parij Kommunasi
C) Vengriya Sovet Respublikasi
D) A va B
16. Delegat bu….
A) lotincha-yuborgan-biror tashkilot, jamoa tomonidan vakolatli qilib saylab yoki tayinlab yuborilgan vakil
B) lotincha-ittifoq bo’lib mustahkamlash-davlatlarning o’z siyosiy mustaqilligini muayyan doirada cheklash yo’li bilan yagona ittifoqqa birlashuvi
C) yunoncha-qonun-biror bir hududning qonun bilan chegaralangan davlat hokimiyatini mustaqil amalgam oshirish huquqi
D) lotincha-hokimiyatning mavjud tuzum uchun noma’qul yoki zararli deb hisoblangan ma’lumotlarni cheklash maqsadida matbuot ustidan nazorat qilinishi
17. Federatsiya bu….
A) lotincha-yuborgan-biror tashkilot, jamoa tomonidan vakolatli qilib saylab yoki tayinlab yuborilgan vakil
B) lotincha-ittifoq bo’lib mustahkamlash-davlatlarning o’z siyosiy mustaqilligini muayyan doirada cheklash yo’li bilan yagona ittifoqqa birlashuvi
C) yunoncha-qonun-biror bir hududning qonun bilan chegaralangan davlat hokimiyatini mustaqil amalgam oshirish huquqi
D) lotincha-hokimiyatning mavjud tuzum uchun noma’qul yoki zararli deb hisoblangan ma’lumotlarni cheklash maqsadida matbuot ustidan nazorat qilinishi
18. Avtonomiya bu….
A) lotincha-yuborgan-biror tashkilot, jamoa tomonidan vakolatli qilib saylab yoki tayinlab yuborilgan vakil
B) lotincha-ittifoq bo’lib mustahkamlash-davlatlarning o’z siyosiy mustaqilligini muayyan doirada cheklash yo’li bilan yagona ittifoqqa birlashuvi
C) yunoncha-qonun-biror bir hududning qonun bilan chegaralangan davlat hokimiyatini mustaqil amalgam oshirish huquqi
D) lotincha-hokimiyatning mavjud tuzum uchun noma’qul yoki zararli deb hisoblangan ma’lumotlarni cheklash maqsadida matbuot ustidan nazorat qilinishi
29.1915-yilda islom tarixiga oid asar yaratgan shaxsni aniqlang.
29-§. BIRINCHI JAHON URUSHINING BOSHLANISHI VA UNING TURKISTONGA TASIRI
1. Antanta davlatlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Rossiya B) Angliya C) Fransiya D) Germaniya
2. I-jahon urushiga Turkistondan kimlar safarbar etildi?
A) 19 yoshdan 43 yoshgacha bo’lgan aholining yevropalik qismi
B) 19 yoshdan 43 yoshgacha bo’lgan aholi
C) 19 yoshdan 42 yoshgacha bo’lgan aholining yevropalik qismi
D) 19 yoshdan 42 yoshgacha bo’lgan aholi
3. Turkistonda qachon “Favqulotda muhofaza holati” e’lon qilindi?
A) 1914 B) 1915 C) 1916 D) 1917
4. Turkistonda “Favqulotda holat” ga rioyaetmaganlarga qanday jazo qo’llaganlar?
A) 50 so’mgacha jarima
B) 3 oygacha qamoq jazosi
C) o’limga hukm qilingan D) A va B
5. Rossiya imperatori Nikolay II hukmronligi yillarini aniqlang.
A) 1893-1917 B) 1894-1917
C) 1895-1917 D) 1896-1917
6. Qachon Rossiya imperatori Nikolay II ning “front ortidagi xizmatlar uchun ”safarbarligi e’lon qilindi?
A) 1916-yil 25-iyun B) 1916-yil 24-iyun
C) 1916-yil 25-iyul D) 1916-yil 24-iyul
7. Rossiya imperatori Nikolay II ning “front ortidagi xizmatlar uchun ” safarbarligiga ko’ra necha yoshdagi erkaklar front orqasiga safarbar qilindi?
A) 19 yoshdan 43 yoshgacha bo’lgan aholining yevropalik qismi
B) 19 yoshdan 43 yoshgacha bo’lgan aholi
C) 19 yoshdan 42 yoshgacha bo’lgan aholining yevropalik qismi
D) 19 yoshdan 42 yoshgacha bo’lgan aholi
8. Rossiya imperatori Nikolay II ning “front ortidagi xizmatlar uchun ” safarbarligiga ko’ra qayerlardan erkaklar front orqasiga safarbar etildi?
A) Turkiston, Sibir, Kavkaz
B) Turkiston, Dog’iston, Astraxan
C) Verniy, Turkiston, Kavkaz
D) Asetiya, Dog’iston, Checheniston
9. Nikolay II kimlarning maslahati bilan O’rta osiyo aholisini front orqasidagi mehnatga safarbar qilish to’g’risida farmon e’lon qildi?
A) Oliy bosh qo’mandon B) harbiy vazir
C) Duma Senatori D) A va B
30-§. TURKISTONDA 1916-YILGI QO’ZG’OLONNING BOSHLANISHI
1. Nikolay II ning mardikorlikka olish to’g’risidagi farmoniga ko’ra Farg’ona viloyatida belgilangan mardikorlarni to’plash uchun viloyatdagi xonadonlarning ……..ni olishga to’g’ri kelgan?
A) har 3tasidan bir kishi B) har 4 tasidan bir kishi
C) har 5tasidan bir kishi D) har 6 tasidan bir kishi
2. 1916-yilgi mardikorlikka olishga qarshi kimlarning norozilik harakatlari bo’lgan?
1.dehqonlar 2.hunarmandlar 3.mayda savdogarlar 4. ishchilar 5.yirik savdogarlar 6.boylar
7.ruhoniylar 8.so’dxo’rlar
A) 1,2,3,4 B) 5,6,7,8 C) 2,4,6,8 D) 1,3,5,7
3. Farg’onada mardikorlikka olishga qarshi norozilik harakatlari boshlangan paytda Farg’ona viloyati gubernatori kim edi?
A)Skobelev B) Gippius
C) Duxovskoy D) Korolkov
4. Rossiya markaziy hokimiyati qaysi Farg’ona viloyatining gubernatorining xavotiri va g’alayonlarning oldini olish to’g’risidagi ma’lumotlari podsho farmonlarini bajarmaslik, kechiktirish, qarshi chiqish deb hisoblab, uni viloyat gubernatori lavozimidan ozod qiladi?
A)Skobelev B) Gippius
C) Duxovskoy D) Korolkov
5. Mardikorlikka olishga norozilik bildirib, g’alayon ko’targan hudud va vaqti xato berilgan javobni toping.
A) 1916-yil 4-iyul-Xo’jand
B) 1916-yil 5-iyul-Samarqand Urgut
C) 1916-yil 7-iyul–Dahbed
D) 1916-yil 10-iyul-Toshkent Beshyog’och
6. 1916-yil 5-iyulda Samarqandning Urgut qishlog’idan keyingi mardikorlikka olishga qarshi xalq chiqishlari bo’lib o’tgan hududlarni tartib bilan joylashtiring.
A) Siyob-Mahalla-Xo’ja Ahror-Angor
B) Mahalla-Xo’ja Ahror-Siyob-Angor
C) Angor-Siyob-Xo’ja Ahror-Mahalla
D) Xo’ja Ahror-Siyob-Mahalla-Angor
7. Politsiyaga qarata “bizni o’ldirsang hamo’g’illarimizni sizlarga bermaymiz” so’zlari kimga tegishli?
A) Rizvonbibi Ahmadjinova
B) Rizvonbibi Rahmatjonova
C) Zebo G’aniyeva
D) Qurbonjon dodhoh
8. 1916-yil 11-iyuldagi Toshkent Beshyog’och dahasidagi mardikorlikka olishga qarshi xalq namoyishida tinch aholidan qancha qurbonlar bo’ldi?
A) 11 kishi otib o’ldirildi, 15 kishi yarador bo’ldi
B) 3 kishi o’tib o’ldirildi, 12 kishi yarador bo’ldi
C) 63 kishi otib o’ldirildi
D) 16 kishi otib o’ldirildi
9. Mardikorlikka olishga qarshi xalq namoyishi qayerda keng tus oldi?
A) Farg’ona B) Toshkent
C) Buxoro D) Turkiston
10. 1916-yil iyul oyining o’rtalarida Farg’ona viloyatining qaysi uyezdlarida keng tus oldi?
1.Qo’qon 2.Rishton 3.Marg’ilon 4.Pop
5.Andijon 6. O’sh 7.Namangan 8.Dahbed 9.Angor
A) 1,2,3,5,7 B) 2,4,6,8,9 C) 5,6,7,8,9 D) 1,3,5,7,8,9
11. 1916-yil 9-iyulda qayerda mardikorlikka qarshi xalq tayoq, tosh, ketmonlar bilan qurollanib, norozilik harakatlarini olib bordilar?
A) Andijon B) Qo’qon C) Namangan D) Rishton
12. Qachon va qayerda bo’lgan norozilik harakatlarida 2 mirshab o’ldirildi, 63 kishi otib o’ldirildi?
A) 9-iyul-Andijon
B) 10-iyul-Eski Marg’ilon
C) 11-iyul-Namangan
D) 11-iyul-Beshyog’och
13. Andijondagi mardikor olishga qarshi norozilik harakatlaridagi tinch aholi talafotini aniqlang.
A) 11 kishi otib o’ldirildi, 15 kishi yarador bo’ldi
B) 3 kishi o’tib o’ldirildi, 12 kishi yarador bo’ldi
C) 63 kishi otib o’ldirildi
D) 16 kishi otib o’ldirildi
14. 1916-yil 10-iyulda qayerda taxminan 25 ming kishi norozilik bildirib, bozor atrofiga yig’ildi?
A) Andijon B) Eski Marg’ilon
C) Shaxrixon D) Namangan
15. Quyidagi xato ma’lumotni aniqlang.
A) Shaxrixonda 1916-yilgi qo’zg’alonda 16 kishi o’ldirildi
B) 11-iyulda Namanganda ko’tarilgan qo’zg’alon ham jiddiy tus oldi
C) Labbay tog’a dahasida yig’ilgan 1600 dan ortiq kishilarga qurollangan rota tashlandi
D) 10-iyulda Eski Marg’ilonda norozilik harakatlari bo’lib o’tdi
16. Nikolay II ning mardikorlikka olish to’g’risidagi farmoniga ko’ra Sirdaryo viloyatidan qancha kishini mardikorlikka olish belgilandi?
A) 38 ming B) 50 ming C) 87 ming D) 96 ming
17. Nikolay II ning mardikorlikka olish to’g’risidagi farmoniga ko’ra Samarqand viloyatidan qancha kishini mardikorlikka olish belgilandi?
A) 38 ming B) 50 ming C) 87 ming D) 96 ming
31-§. JIZZAX QO’ZG’OLONI
1. Jizzax aholisi asosan .....bilan shug’ullangan.
A) chorvachilik B) don yetishtirish
C) savdo D) hunarmandchilik
2. Jizzax aholisining ahvoli yomonlashib ketishiga nima sabab bo’lgan?
A) aholining yerlari ko’chirib keltirilganlarga berib yuborilishi
B) soliqlarning ko’payib borishi
C) pulning qadrsizlanishi D) A va B
3. Mardikorlikka olinadiganlarning tuzilgan ro’yxatiga muvofiq Samarqand viloyatining Jizzax uyezdidan qancha kishi belgilandi?
A) 10 ming B) 11 ming C) 12 ming D) 13 ming
4. Nikolay II ning mardikorlikka olishga qaratilgan farmoni qachon Jizzaxda e’lon qilindi?
A) 1916-yil 3-iyul B) 1916-yil 5-iyul
C) 1916-yil 7-iyul D) 1916-yil 9-iyul
5. Jizzaxda Nikolay II ning mardikorlikka olishga qaratilgan farmoniga qarshi dastlabki g’alayonlar qachon boshlandi?
A) 1916-yil 3-iyul B) 1916-yil 5-iyul
C) 1916-yil 7-iyul D) 1916-yil 9-iyul
6. 1916-yil 13-iyulda Jizzax shahrida kim boshchiligida hunarmandlar mardikorlikka olish bo’yicha ro’yxatni talab qilib qishloq oqsoqoli Mirzayor Xudoyorov oldiga bordilar?
A) Damin Kulol B) Nazirxo’ja Eshon
C) Abdurahmon Jevachi D) To’raqul
7. Jizzax qo’zg’aloniga umumiy rahbar kim bo’ldi?
A) Damin Kulol B) Nazirxo’ja Eshon
C) Abdurahmon Jevachi D) To’raqul
8. Qachon Jizzax qo’zg’alonchilari temiryo’l stansiyalarini , aloqa simlarini uzib, temiryo’l va ko’priklarni buzib tashladi?
A) 1916-yil 13-iyul B) 1916-yil 14-iyul
C) 1916-yil 18-iyul D) 1916-yil 20-21-iyul
9. Qachon Abdurahmon Jevachi o’z uyida turli joylardan yuborilgan vakillar bilan yig’ilish o’tkazdi?
A) 1916-yil 13-iyul B) 1916-yil 14-iyul
C) 1916-yil 18-iyul D) 1916-yil 20-21-iyul
10. Abdurahmon Jevachi o’z uyida turli joylardan yuborilgan vakillar bilan yig’ilish o’tkazib, Jizzaxdan 12 chaqirim uzoqlikda joylashgan….degan joyda to’planib, barcha birgalikda harakat qilishga kelishildi?
A) To’pchiboshi B) Kuyaboshi
C) Zomin D) O’ratepa
11. Jizzax qo’zg’alonini bostirish uchun podsho hukumati bu yerga kimni yubordi?
A) general-leytenant Korolkov
B) polkovnik Ivanov
C) general-leytenant Skobelev
D) polkovnik Girs
12. Qachon Turkistonda harbiy holat e’lon qilindi?
A) 1916-yil 13-iyul B) 1916-yil 14-iyul
C) 1916-yil 18-iyul D) 1916-yil 20-21-iyul
13. Kuyaboshi Jizzaxdan qancha uzoqlikda joylashgan?
A) 10 chaqirim B) 12 chaqirim
C) 14 chaqirim D) 16 chaqirim
14. Jizzaxga polkovnik Ivanov boshchiligida qancha kishilik qo’shin yuborildi?
A) 2 ming B) 2,5 ming C) 3 ming D) 3,5 ming
15. Polkovnik Ivanovning Jizzaxga kelgan qo’shini tarkibi xato berilgan javobni toping.
A) 13 rota soldat B) 2 ta artilyeriya qismi
C) qozoq otryadlari D) sapyorlar qismi
16. Mustamlakachilar qo’shining 1916-yildagi qo’zg’alonni bostirish yo’nalishini ketma-ketlikda aniqlang.
A) Jizax-Zomin-Sengzor B) Zomin-Sengzor-Jizzax
C) Sengzor-Zomin-Jizzax D) Jizzax-Sengzor-Zomin
17. Kim o’zining omon qolgan 600 kishilik odamlar bilan polkovnik Afanasyev boshchiligidagi harbiy kuchlarga qarshi kurash olib bordi?
A) Damin Kulol B) Nazirxo’ja Eshon
C) Abdurahmon Jevachi D) To’raqul
18. Rus hukumati tomonidan asir olinib, o’limga hukm qilingan Jizzax qo’zg’aloni rahbarlari va faol ishtirokchilarini aniqlang.
1. Abdurahmon Jevachi 2. Nazirxo’ja Eshon
3. aka-uka To’ra va Eshonqul To’rabekov
4. Abdurahmon Oftobachi 5. Qurbonjon dodhoh
6. Qosim Hoji 7. Mirkarimboy
A) 1,2,3,4 B) 1,2,3,6 C) 2,4,6,7 D) 4,5,6,7
19. Abdurahmon Jevachi 1916-yil 20-21-iyul kunlari 600 kishilik qo’shin bilan kimga qarshi kurashdi ?
A) Skobelev B) Korolkov C) Ivanov D) Afanasyev
20. Jizzaxga 1916-yil qo’zg’aloni ishtirokchilarini jazolash uchun qachon yana jazo otrayadlari yetib keldi?
A) 1916-yil 20-21-iyul B) 1916-yil 26-27-iyul
C) 1916-yil 22-23-iyul D) 1916-yil 27-28-iyul
21. 1916-yilgi Jizzax qo’zg’alonchilaridan qancha kishi hibsga olindi?
A) 2 ming B) 3 ming C) 4 ming D) 5 ming
22. Turkistonda rus mustamlakachilariga qarshi ko’tarilgan qaysi qo’zg’alonda qo’zg’alonchilarni jazolash paytida jazodan qariyalar, ayollar va hatto yosh bolalar ham chetda qolmadi?
A) “Vabo isyoni”
B) “Andijon qo’zg’aloni”
C) Darvishxon qo’zg’aloni D) Jizzax qo’zg’aloni
23. Abdurahmon Jevachining Afanasyevdan yengilish sababini aniqlang.
A) qo’zg’alonchilar bir qismining ruslar tarafiga o’tib ketishi
B) Ivanovning yordamga kelishi
C) Abdurahmon Jevachining noto’g’ri urush taktikasi
D) Abdurahmon Jevachining madad kuchlarini kutmay turib urushga kirishi
24. Jeva so’zining ma’nosi bu……
A) qurol-aslaha B) bayroq C) miltiq D) ov
25. Pulyemot bu…..
A) temiryo’l stansiyasi
B) o’qni tez otadigan avtomatik qurol
C) askarlarning o’qdan himoyalanish uchun kiyadigan kiyimi
D) qo’shinning minadan tozalovchi qismi
32-§. TURKISTONDA 1916-YILGI VOQEA OQIBATLARI VA AHAMIYATI
1. Turkistonda Rossiya imperiyasining mardikor olishga qarshi xalq qo’zg’aloni qaysi yili bo’lib o’tdi?
A) 1914-yil B) 1915-yil C) 1916-yil D) 1917-yil
2. “Urush frontlariga yangi bir Turkiston fronti qo’shildi” deganda qaysi voqea nazarda tutilgan?
A) “Vabo isyoni”
B) “Andijon qo’zg’aloni”
C) Darvishxon qo’zg’aloni
D) Turkistondagi 1916-yil qo’zg’oloni
3. 1916-yilgi Jizzax qo’zg’aloni xalq ommasi uchun olib kelgan katta yo’qotishlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) qishloqlar yondirib yuborildi, natijada aholining ko’pchiligi uy-joysiz qoldi
B) qo’zg’alon yoz faslida bo’lib o’tganligi bois ekinzorlar, qishloq xo’jalik mahsulotlari nobud bo’ldi
C) qo’zg’alon natijasida aholi orasida ko’plab qurbonlar bo’ldi
D) Jizzax qo’zg’alonidan keyin aholi majburan urushga askarlikka olina boshlandi
4. Turkistonda bo’lib o’tgan rus mustamlakachilariga qarshi ko’tarilgan qaysi qo’zg’alonda o’lka keng xalq ommasining barcha tabaqalari, jumladan qariyalar va ayollar ham ishtirok etdi?
A) “Vabo isyoni”
B) “Andijon qo’zg’aloni”
C) Darvishxon qo’zg’aloni
D) Turkistondagi 1916-yil qo’zg’oloni
5. Ayrim ma’lumotlarga qaraganda, 1916-yilgi qo‘zg‘olon oqibatida Turkiston aholisidan qancha kishi o‘ldirilgan?
A) 645 ming B) 673 ming
C) 683 ming D) 763 ming
6.Ayrim ma’lumotlarga qaraganda, 1916-yilgi qo‘zg‘olon oqibatida Turkiston aholisidan qancha kishi xorijga chiqib ketdi?
A) 200 mingdan ziyod B) 250 mingdan ziyod
C) 300 mingdan ziyod D) 400 mingdan ziyod
7. «Jizzax qo‘zg‘oloni» nomli doston kimga tegishli?
A) Fozil Yo‘ldosh B) Ergash Jumanbulbul
C) Yo’ldosh Qori D) Juman Baxshi
8. Quyidagi javoblardan tog’rilarini aniqlang.
1. Turkistondagi 1916-yilgi qo‘zg‘olon xarakteriga ko‘ra milliy-ozodlik ko‘rinishida yuz berdi, chunki bu qo‘zg‘olonning
asosiy harakatlantiruvchi kuchi xalq ommasi edi.
2. Qo‘zg‘olonchilar mustamlakachi hukumatga qarshi oddiy ish qurollari bilan jang olib bordi. Bundan tashqari ularning aksariyati dehqonlar,
hunarmandlar bo‘lganligi va harbiy sohadan mutlaqo bexabar ekanligi qo‘zg‘olonning mag‘lubiyatga uchrashiga sabab bo‘ldi.
3. Ushbu qo‘zg‘olon Turkiston xalqiga juda katta talafotlarni olib keldi. Ayrim ma’lumotlarga qaraganda, 100 minglab kishining mol-mulki musodara qilinib,
talon-toroj etildi
4.1916-yilgi qo‘zg‘olon butun mustamlakachilik davomida Turkistondagi eng qudratli va uyushgan qo‘zg‘olon edi. Jizzax qo‘zg‘oloni tarixda «Jizzax fojiasi» degan nom qoldirdi.
A) 1,2,3 B) 1,2,3,4 C) 1,2,4 D) 2,3,4
33-§. BUXORO AMIRLIGINING DAVLAT TUZUMI VA IJTIMOIY-IQTISODIY
1. 1868-yilgi Rossiya va Buxoro o’rtasidagi shartnoma bandlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Buxoroni siyosiy mustaqillikdan mahrum etdi
B) Buxoro Rossiya protektoratiga aylanib qoldi
C) Buxoro amiri o’z fuqarolari ustidan cheklanmagan hokimiyatini saqlab qola olmadi
D) Buxoro amirining siyosiy faoliyatini bevosita nazorat qilish uchun “Rossiya imberiyasining siyosiy agentligi” tashkil qilindi
2. “Rossiya imberiyasining siyosiy agentligi” faoliyat ko’rsatgan tillarni aniqlang.
A) 1868-1917 B) 1885-1917
C) 1884-1918 D) 1886-1917
3. XIX asr oxirida Buxoro amirligi aholisining asosiy mashg’uloti xato berilgan javobni toping.
A) dehqonchilik B) hunarmandchilik
C) chorvachilik D) savdo-sotiq
4. Buxoro amirligida poytaxt Buxorodan tashqari amirlikning yirik savdo va hunarmandchilik markazlarini aniqlang.
1. Shaxrisabz 2. Kitob 3. Chorjo’y 4. Denov
5. Darganata 6. Marv 7. Kogon
A) 1,2,3,4 B) 4,5,6,7 C) 1,3,5,7 D) 2,4,6,7
5. Buxoro amirligidagi qo’shbegi vakolati xato berilgan javobni aniqlang.
A) soliqlar yig’imi nazoratini boshqargan
B) ma’muriy amaldorlar tarkibiga rahbarlik qilgan
C) mahalliy beklar bilan yozishmalar olib brogan
D) qo’shbegi har kuni devonbegiga amirlikdagi ahvol to’g’risida ma’lumot berib turgan
6. Buxoro amirligida barcha amaldorlar kim tomonidan tayinlangan?
A) amir B) qo’shbegi C) devonbegi D) bosh qozi
7. Buxoro amirligida oily amaldorlar kim tomonidan tayinlangan?
A) amir B) qo’shbegi C) devonbegi D) bosh qozi
8. Buxoro amirligida lavozimi ahamiyati va mavqei jihatidan qo’shbegidan keyingi o’rinda turgan lavozim qaysi?
A) bosh qozi B) rais C) devonbegi D) ruhoniy
9. Buxoro amirligida sudlov, notarial ishlari , ta’lim muassasalarini kimlar rahbarlik qilgan?
A) bosh qozi B) rais C) devonbegi D) ruhoniy
10. Buxoro amirligida kim diniy-sudlov ishlariga rahbarlik qilgan?
A) bosh qozi B) rais C) devonbegi D) ruhoniy
11. Buxoro amirligida joylarda qonunlar ijro etilishi , diniy amallarning bajarilishi, axloqiy mezonlar, bozordagi tarozilar va o’lchovlar ustidan nazorat ishlarini kim boshqargan?
A) bosh qozi B) rais C) devonbegi D) ruhoniy
12. Doimo Buxoroda bo’lishi shart bo’lgan oily amaldorlar nomlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) qo’shbegi B) devonbegi C) bosh qozi D) rais
13. Quyidagi xato ma’lumotni aniqlang.
A) rais bosh qoziga bo’ysungan
B) xazina va zakot yig’imini bosh qozi boshqargan
C) Bosh raisning o’zi amir va bosh qozi oldida ma’lumot berishi uchun shaxsan mas’ul edi
D) beklar shaxsan amir tomonidan tayinlanar edi va lavozimidan ozod etilar edi
14. Buxoro amirligida mahalliy ma’muriyat mansablari xato berilgan javobni aniqlang
A) aminlar B) oqsoqollar va beklar vakillari
C) ruhoniylar D) raislar
15. Buxoro amirligida lashkarlarga kim rahbarlik qilgan?
A) to’pchiboshi B) amirlashkar
C) mingboshi D) yasovulboshi
16. XIX asr oxirida amir lashkari asosan kimlardan iborat edi?
A) dehqonlar B) hunarmandlar
C) chorvadorlar D) savdogarlar
17. Qaysi Buxoro amiri Peterburgga, imperator huzuriga katta sovg’a salom bilan har yili qatnardi?
A) Nasrullo B) Muzaffar
C) Abdulahad D) Olimxon
18. Buxoro amirligida asosiy soliqni kimlar to’lagan?
A) dehqonlar B) hunarmandlar
C) chorvadorlar D) savdogarlar
19. Buxoro amirligida xirmonlarni xatga olgani uchun amaldorlarga qo’shimcha maosh undirilgan soliqlar berilgan javobni aniqlang.
A) kafsan B) dorug’ayi muzd
C) tanobona D) A va B
20. Buxoro amirligida bog’lar va polizlardan olingan daromadlar uchun alohida olingan soliq qaysi?
A) kafsan B) dorug’a C) muzd D) tanobona
21. Vose qo’zg’aloni qachon va qayerda bo’lib o’tdi?
A) 1885-Baljuvon B) 1888-Ko’lob
C) 1889-yil may-Kalif D) 1890-Kogon
22. Buxoro amirligida amaldorlarning insofsizligiga qarshi ko’tarilgan qo’zg’alonlar hududlari va yillari xato berilgan javobni aniqlang.
A) 1885-Baljuvon B) 1888-Ko’lob
C) 1889-yil may-Kalif D) 1890-Kogon
23. Amir Muzaffar va Vose tarafdorlari o’rtasida jang qachon bo’lib o’tdi?
A) 1885-yil iyul oyi boshlarida
B) 1885-yil iyul oyi o’rtalari
C) 1885-yil iyul oyi oxirlari
D) 1885-yil avgust oyi oxirlari
24. XIX asr oxirlarida Buxoro amirligi hunarmandchilik ishlab chiqarishining asosiy tarmoqlarini aniqlang.
A) gilam va namat B) bo’z va namat
C) gilam va bo’z D) kanop va bo’z
25. Buxoro amirligining qaysi hunarmandchilik mahsuloti O‘rta Sharq mamlakatlari, Turkiston bozorlarida xaridorgir edi?
A) gilam B) bo’yoq C) bo’z D) shamshir
26. Quyidagi xato ma’lumotni aniqlang.
A) Buxoro ustalarining oltin va kumushdan yasalgan buyumlari, ayniqsa dong taratgan edi
B) Buxoro kulolchilik buyumlari bozori ham chaqqon bo’lib, kulollar butun amirlik shaharlarida keng tarqalgan edi
C) Buxoro amirligining deyarli barcha shaharlarida mohir zargarlar mehnat qiladigan ustaxonalar mavjud edi
D) Hunarmandlar amirlikda o’z ustaxona va korxonalarini yanada rivojlantirish va takomillashtirish uchun qo’shimcha mablag’larga ega edi
27.XIX asr oxirida Buxoro amirligi qaysi hududlar bilan savdo aloqalariga ega edi?
1. Rossiya 2. Afg’oniston 3. Hindiston 4. Eron
5. Kavkaz 6. Xitoy 7. Angliya
8. Arab mamlakatlari 9. Usmonli turklar
A) 1,2,3,4,5 B) 6,7,8,9 C) 1,3,5,7,9 D) 2,4,6,8,9
28. Kogon shahrining yana bir nomi?
A) Chorjo’y B) Karki C) Termiz D) Yangi Buxoro
29. Buxoroning qaysi shaharlarida Rossiya firmalarining idora va omborxonalari mavjud edi?
1. Buxoro 2. Qorako’l 3. Chorjo’y 4. Marv 5. Karki 6. Darganata 7. Termiz 8. Kogon 9. Vardonze
A) 1,3,5,7,8 B) 1,2,3,4,5
C) 2,3,6,8,9 D) 5.6.7.8.9
30. Rossiya va Afg’oniston o’rtasidagi barcha savdo yo’llari qayerdan o’tardi?
A) Xiva xonligi B) Buxoro amirligi
C) Qo’qon xonligi D) Qozoq juz yerlari
31. Rossiya Buxoro orqali Afg’onistonga chiqargan mahsulotlari xato berilgan javobni toping.
A) movut, chinni B) baxmal, chit
C) gugurt, kerosin D) teri, metall
32. Buxoro amirligi hududi orqali dastlabki temiryo’l qachon o’tkazildi
A) 1887-yil B) 1888-yil C) 1889-yil D) 1890-yil
33. Buxorodan 15 km masofada Yangi Buxoro stansiyasi qurilishi boshlab yuborilgach, Buxoro amirligi temiryo’l orqali qaysi hududlar bilan bog’landi?
A) Toshkent, Orenburg, Moskva
B) Toshkent, Saratov, Verniy
C) Buxoro, Krasnovodsk, Verniy
D) Toshkent, Buxoro, qobul
34. Qachondan Buxoro amirligi hududida rus qishloqlari vujudga kela boshladi?
A) 1887-yil B) 1888-yil C) 1889-yil D) 1890-yil
35. Quyidagi xato ma’lumotni aniqlang.
A) Buxoroda Rossiya davlat banki bo’limi ochildi
B) Buxoroda 2 ta paxta tozalash zavodi ochildi
C) Buxoroda yevropa naminasidagi 2 ta mexmonxona ochildi
D) Eski Buxorodagi devonbegi uyi va Rossiya imperatorining siyosiy agentligi qarorgohi ilk paydo bo’lgan telefon aloqasi bilan bog’langan edi
36. Stixiyali bu……
A) uyishmagan, to’g’ri tashkil etilmagan harakat
B) yuridik va boshqa turli hujjatlarni tasdiqlash ishlari
C) uyushgan, to’g’ri tashkil etilgan harakat
D) qo’zg’alonning keng tus olgan shakllaridan biri
37. Notarial ishlar bu…..
A) uyishmagan, to’g’ri tashkil etilmagan harakat
B) yuridik va boshqa turli hujjatlarni tasdiqlash ishlari
C) uyushgan, to’g’ri tashkil etilgan harakat
D) qo’zg’alonning keng tus olgan shakllaridan biri
38. Notarial so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni anglatadi?
A) lotincha-kotib B) lotincha-o’rinbosar
C) lotincha-hujjat D) yunoncha-bino
39. Quyidagi qaysi javobda xatolik mavjud?
A) XIX asr oxirida Buxoro amirligi hududi Rossiya imperiyasi tasarrufiga o‘tgan hududlar hisobiga qisqargan edi. Aholisining soni 2 million kishi atrofida bo‘lgan
B) Buxoro amirining siyosiy faoliyatini
bevosita nazorat qilish uchun Rossiya imperatorining 1885-yildagi farmoni asosida «Rossiya imperatorining siyosiy agentligi» (1886–1917) tashkil etilgan bo‘lib, u 1868-yildagi shartnoma shartlari bajarilishini va amirning siyosiy faoliyatini nazorat qilib borgan
C) Yerdan olinadigan xiroj solig‘i miqdori ayrim
viloyatlarda hosilning 40–50% iga
yetardi
D) Buxoro amirligida asosiy soliqlarni aholining 95% ga yaqinini tashkil etuvchi dehqonlar to‘lardi
34-§. YOSH BUXOROLIKLAR FAOLIYATI
1. Yosh Buxoroliklar siyosiy harakat sifatida qachondan faoliyat ko’rsata boshladi?
A) 1909-yil B) 1910-yil C) 1911-yil D) 1912-yil
2. Yosh Buxoroliklar ilgari surgan fikrlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Buxoroning siyosiy hayotini demokratik asosda qurish
B) Buxoro iqtisodiyotini rivojlantirish
C) Buxoroni ilg’or mamlakatlat qatoriga qo’shish
D) har qanday yangilik va islohotlarga qarshi chiqish
3. Yosh Buxoroliklar yetuk namoyondalari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Abdulvohid Burhonov B) S.Ayniy
C) F.Xo’jayev D) T.Risqulov
4. Yosh Buxoroliklar yetuk namoyondalari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Usmon Xo’ja
B) Abdulqodir Muhitdinov
C) Musojon Sayidjonov
D) Obid Mahmudov
5. Yosh Buxoroliklarning xalqni jaholatdan uyg’otish va ma’rifatga davat etishda yordam bergan nashrlarni ko’rsating.
A) “Buxoroyi Shartif” B) “Turon”
C) “Osiyo” D) A va B
6. Amir Sayid Olimxonning hukmronlik yillarini aniqlang.
A) 1826-1860-yillar B) 1860-1885-yillar
C) 1885-1910-yillar D) 1910-1920-yillar
7. Sayid Olimxon haqidagi xato fikrni aniqlang.
A) u Buxoro madrasasida islom ilohiyotshunosligi fanini o’rgandi
B) 1893-yilda otasi Olimxonni Peterburgga o’qishga yubordi
C) u Peterburgda 3 yil davomida davlat huquqi asoslari va siyosatni o’rgandi
D) Olimxon Buxoroda davlat asoslari va diniy tizimni o’zgartirish taraddudida bo’lmadi
8. Buxoroning bosh qozisi qachon amir qabulxonasida mamlakatda islohotlar o’tkazish haqida va’da berdi?
A) 1917-yil bahori B) 1917-yil kuzi
C) 1917-yil yozi D) 1917-yil qishida
9. 1917-yil bahorida Amir Olimxonning farmoni mazmuni xato berilgan javobni toping.
A) odil sudlov, xiroj, zakot va boshqa soliqlarni undirishning barqaror asoslarini yaratish haqida so’z borgan
B) sanoat va savdoni rivojlantirish
C) amaldorlarning qo’shimcha ustama haq olishi ta’qiqlandi
D) davlat tomonidan o’zgarib turadigan maosh ta’sis etildi
10. Amir Olimxonning farmonini vazmin, bosiq harakatlar bilan qo’llab –quvvatlagan shaxslar xato berilgan javobni toping.
A) Behbudiy B) Mullaxon o’g’li
C) Mirzo G’ulom D) A.Fitrat
11. 1917-yil bahoridagi Amir Olimxonning farmonini qo’llab-quvvatlamay yanada chuqur islohotlar o’tkazilishi tarafdorlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) F.Xo’jayev B) A.Fitrat
C) Usmon Xo’ja D) Mirzo G’ulom
12. 1917-yil 8-aprelda Buxoro jadidlari qayerlarda namoyish o’tkazishdi?
A) Karmana va Buxoro B) Karki va Buxoro
C) Vardonze va Buxoro D) Karmana va Karki
13. Karki va Buxorodagi namoyishga to’plangan 150 kishiga kimlar rahbarlik qilishgan?
A) F.Xo’jayev, A.Fitrat
B) Usmonxo’ja va Mirzo G’ulom
C) Behbudiy va Mullaxon o’g’li
D) F.Xo’jayev va Behbudiy
14. Buxoro jadidlarining Karki va Buxorodagi namoyishlar shiorlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
A) “Yashasin amir”
B) “Hurriyat, Adolat, Musavvat”
C) “yo’qolsin chirik hukumat”
D) A va B
15. Karki va Buxorodagi jadidlar namoyishini amirning qancha qo’shini tarqatib yubordi?
A) 200 piyoda va 300 otliq sarbozlar
B) 300 piyoda va 200 otliq sarbozlar
C) 200 piyoda va 200 otliq sarbozlar
D) 300 piyoda va 300 otliq sarbozlar
16. Buxoro va Karkidagi jadidlar namoyishiga qarshi qancha uyushgan mullalar guruhi Ark ostonasini egallab oldi?
A) 7 mingga yaqin B) 7 ming
C) 7 mingdan ziyod D) 8 ming
17. “Inqilobchi Yosh Buxoroliklarning Turkistondagi markaziy byurosi” qachon va kim rahbarligida tuzilgan?
A) 1920-yil yanvar-F.Xo’jayev
B) 1920-yil yanvar-A.Fitrat
C) 1920-yil fevral-T.Risqulov
D) 1920-yil mart-Mirzo G’ulom
18. Buxorodagi amir hokimiyatini ag’darish uchun yosh buxoroliklar va bolsheviklarning chop ettirgan nashrlari qaysi?
A) “Tong” jurnali, “Uchqun” gazetasi
B) “Tong” gazetasi, “Uchqun” gazetasi
C) “Tong” gazetasi , “Oyna” jurnali
D) “Taraqqiy”, “Osiyo” gazetalari
19. Yosh Buxoroliklarning tashabbusi bilan Chorjo’yda qachon qo’zg’alon ko’tarilgan?
A) 1920-yil yanvar B) 1920-yil 29-avgust
C) 1920-yil 2-sentyabr D) 1920-yil 6-oktyabr
20. Yosh buxoroliklar va bolsheviklarning qo’shini Buxoroga kirgan paytda Amir Sayid Olimxon o’z oilasi va devonidagi amaldorlari-u a’yonlari bilan qaysi davlatga qochdi?
A) Afg’oniston B) Eron C) Xitoy D) Hindiston
21. Qachon bolsheviklar armiyasi Buxoroga kirdi va Buxoro amirligi quladi?
A) 1920-yil yanvar B) 1920-yil 29-avgust
C) 1920-yil 2-sentyabr D) 1920-yil 6-oktabr
22. Qachon BXSR tuzildi?
A) 1920-yil yanvar B) 1920-yil 29-avgust
C) 1920-yil 2-sentyabr D) 1920-yil 6-oktabr
23. BXSR da kim boshchiligida I-hukumat tuzildi?
A) F.Xo’jayev B) A.Fitrat
C) Usmon Xo’ja D) Mirzo G’ulom
24. BXSR dagi I-hukumatning nomi qanday ataladi?
A) Xalq Nozirlar Kengashi
B) Muvaqqat Inqilobiy Qo’mita
C) Mahkamai Adliya
D) Musulmonlar Byurosi
25. Buxoro amirining bosh vaziri-qo’shbegi Mirzo Nasrulloning shaxsan o’zi ro’yxatga olgan boyliklari xato berilgan javobni toping.
A) Buxoro tillasi-1 148 380
B) rus tillasi-4 365 100
C) yombi holidagi gamburg tillasi-18 dona
D) 45-tonna kumush
26. Buxoro amirining bosh vaziri-qo’shbegi Mirzo Nasrulloning shaxsan o’zi ro’yxatga olgan boyliklari xato berilgan javobni toping.
A) rus kumushi-22 tonna 160 kg
B) Buxoro tangasi-62 834780
C) buxoro mis tangasi-13 tonna
D) tilla kukuni-2 tonna
27. Buxoro amirining bosh vaziri-qo’shbegi Mirzo Nasrulloning shaxsan o’zi ro’yxatga olgan boyliklari xato berilgan javobni toping.
A) yirik brilliyantlar-3583 karat
B) buyumlarga tikilgan brilliyantlar-968 karat
C) qimmmatbaho toshlar-8617 karat
D) Amir Olimxonning qo’lidagi rus sanoat banklari aksiyalarining qiymati 33 mln edi
28. Amir Olimxon xazinasida qancha Rossiya imperiyasi pullari bo’lganligi qayd etilgan?
A) 100 mln B) 33 mln
C) 968 mln D) 8617 mln
39. Mutassib bu…..
A) arabcha-o’ta fidoyi-dinga qattiq berilgan, uning aqidalariga ko’r-ko’rona amal qiluvchi.
B) lotincha-tubdan-keskin va qat’iy choralar ko’rish tarafdori
C) arabcha-vaqtincha, muayyan muddatga tuzilgan hukumat
D) lotincha-muhofazakor
40. Radikal bu……
A) arabcha-o’ta fidoyi-dinga qattiq berilgan, uning aqidalariga ko’r-ko’rona amal qiluvchi.
B) lotincha-tubdan-keskin va qat’iy choralar ko’rish tarafdori
C) arabcha-vaqtincha, muayyan muddatga tuzilgan hukumat
D) lotincha-muhofazakor
41. Muvaqqat bu…..
A) arabcha-o’ta fidoyi-dinga qattiq berilgan, uning aqidalariga ko’r-ko’rona amal qiluvchi.
B) lotincha-tubdan-keskin va qat’iy choralar ko’rish tarafdori
C) arabcha-vaqtincha, muayyan muddatga tuzilgan hukumat
D) lotincha-muhofazakor
42.Peterburgda harbiy ishlar va davlat boshqarish asoslarini o’rgangan Buxoro amirini aniqlang.
43.Yosh buxoroliklarning so’l qismi rahbarini aniqlang.
35–36-§§. XIX ASR OXIRI – XX ASR BOSHLARIDAXIVA XONLIGINING DAVLAT TUZUMIVA IJTIMOIY-IQTISODIY AHVOLI
1. Rossiya hukumati Xiva xoni ustidan nazorat qilish maqsadida necha kishidan iborat Kengash tuzgan?
A) 4 kishi B) 5 kishi C) 6 kishi D) 7 kishi
2. Xiva xonligida muntazam qo’shinni kim boshqargan?
A) to’pchiboshi B) amirlashkar
C) mingboshi D) yasovulboshi
3. Xiva xonligida yasovulboshi qancha qo’shinni boshqargan?
A) 1 ming B) 1,5 ming C) 2 ming D) 2,5 ming
4. Xiva xonligi ma’muriy jihatdan necha beklikka bo’lingan?
A) 18 beklik B) 25 beklik C) 30 beklik D) 35 beklik
5. Xiva xonligida beklik va viloyatlarning eng yiriklari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Hazorasp, Urganch
B) Qiyot, Ko’hna Urganch
C) Xo’jayli, Qo’ng’irot
D) Ambar-Manoq, Beshariq
6. Xiva xonligida qancha noiblik mavjud bo’lgan?
A) 2 ta-xon noiblari B) 2 ta-beklar
C) 3 ta –hokim D) 5 ta-to’ralar
7. Xiva shahri va uning tevaragi bevosita kimning tasarrifida bo’lgan?
A) xon B) mehtar C) devonbegi D) yasovulboshi
8. Xiva xonligida xonning oliy amaldorlari va yaqin maslahatchilarini aniqlang.
A) mehtar va devonbegi
B) mushrif va mehtar
C) devonbegi va yasovulboshi
D) inoq va otaliq
9. Qaysi O’rta Osiyo xonligi sudlov tizimida hokimiyatga qarshi arzimagan qilmish uchun ham o’lim jazosi qo’llanilgan?
A) Xiva B) Buxoro C) Qo’qon D) Afg’on
10. Buxorodan keyingi islom dini markazini aniqlang.
A) Xiva B) Qo’qon C) Toshkent D) Turkiston
11. Xiva xonligida rus bosqinidan keyin qancha masjid bo’lgan?
A) 160 dan ortiq B) 160 ta
C) 160 ga yaqin D) 170 ta
12. Xiva xonligida rus bosqinidan keyin dindorlarning qadamjosiga aylangan qancha avliyo dahmasi mavjud edi?
A) 60 dan ortiq B) 60 ta C) 60 ga yaqin D) 70 ta
13. Xiva xonligida rus bosqinidan keyin qancha maktablar faoliyat yuritgan?
A) 1,5 mingga yaqin B) 1,5 mingdan ziyod
C) 1,5 ming D) 2 ming
14. Xiva oliy (madrasa) o’quv yurtida talabalar o’qishni necha yil davom ettirgan?
A) 9 yil B) 10 yil C) 11 yil D) 12 yil
15. Xiva madrasalarida asosiy fanlar sifatida o’qitilgan fanlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) arab grammatikasi B) islom huquqi
C) islom falsafasi D) elementar arifmetika
16. Xiva madrasalarida qo’shimcha ravishda o’qitilgan fanlarni aniqlang.
A) elementar arifmetika, geometriya
B) matematika, fizika
C) kimyo, biologiya
D) kimyo, fizika
17. Xiva xoni- madadiga tayanib boshqargan amaldorlar xato berilgan javobni toping.
A) qo’ng’irot urug’i zodagonlari
B) saroy ayonlari
C) oliy ruhiniylar guruhi
D) inoqlar
18. Xiva xonligida davlat boyligining birlamchi omilini aniqlang.
A) yer B) soliq C) chorva D) suv
19. Xiva xonligida…..yetishtirish qishloq xo’jaligining asosiy tarmog’idir
A) g’alla B) sholi C) jo’xori D) suli
20. Xiva xonligida asosan ko’p yetishtirilgan ekinlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) arpa B) sholi C) jo’xori D) suli
21. Xiva xonligida qachondan paxta yetishtirishga ixtisoslashuv jadal kechdi?
A) XIX asr 60-yillari B) XIX asr 70-yillari
C) XIX asr 80-yillari D) XIX asr 90-yillari
22. Xiva xonligida yerlarning asosiy qismi ……..ga tegishli edi?
A) xon B) xon va uning amaldorlari
C) amaldorlar D) xon va oddiy xalq
23. Xiva xonligida soliqlardan ozod bo’lgan shaxslar xato berilgan javobni aniqlang.
A) xon B) xon amaldorlari
C) xon qarindoshlari D) hunarmandlar
24. Xiva xonligida jami sug’oriladigan yerlarning qancha qismi masjid mulki hisoblangan?
A) 30 % B) 35 % C) 40 % D) 45 %
25. Xiva xonligida 64 ta masjid va madrasa XIX asrning oxirgi choragida …..yerga egalik qilgan.
A) 205 ming tanobga yaqin
B) 205 ming tanobdan ziyod
C) 205 ming tanob
D) 210 ming tanob
26. Xiva xonligida XIX asrning oxirida kimlar barcha soliqlardan ozod etilgan?
A) vaqf yerlari B) 4 ming ruhoniylar oilasi
C) inoqlar D) A va B
27. Xiva xonligida doimiy yoki favqulodda soliqlarning soni qancha bo’lgan?
A) 23 ta B) 24 ta C) 25 ta D) 26 ta
28. Xiva xonligidagi soliqlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) solg’ut-yer solig’i B) zakot-jon solig’i
C) cho’ppuli-o’tloqlardan foydalanganlik uchun soliq
D) o’tov solig’i-turar joylardan olinadigan soliq
29. Xiva xonligida xon farmonlarini e’lon qiluvchi jarchi o’z foydasiga qanday soliq yig’gan?
A) solg’ut B) zakot C) cho’ppuli D) afanak puli
30. Xiva xonligida dehqonlar aholining qancha qismini tashkil qilgan?
A) 80 % B) 85 % C) 90 % D) 95 %
31. Xiva xonligida dehqonlar sug’oriladigan yerlarning qancha qismiga egalik qilishgan?
A) 5 % B) 10 % C) 15 % D) 20 %
32. XIX asr oxiri-XX asr boshlarida Xiva xonligida har bir dehqon xo’jaligining yordamchi manbayini aniqlang.
A) hunarmandchilik B) chorvachilik
C) savdo D) uy hunarmandchiligi
33. O’rta Osiyoning qayerlar bilan savdo munosabatlarining rivojlanishi ichki savdo-sotiqni rivojlantirgan?
1. Rossiya 2. qozoq juzlari 3. Kavkaz 4. Eron
5. Xitoy 6. Afg’oniston 7. Hindiston
A) 1,2,3,4 B) 2,4,6,7 C) 1,3,5,7 D) 4,5,6,7
34. XX asr boshlariga kelib O’rta Osiyoda ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy markazlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Xiva, Yangi Urganch B) Qo’ng’irot , Toshovuz
C) Gurlan, Buxoro D) Bog’ot , Mo’ynoq
35. XX asr boshlariga kelib O’rta Osiyoda ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy markazlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Buxoro, Termiz B) Chorjo’y, Kogon
C) Toshovuz, Gurlan D) Taxta, Mo’ynoq
36. XX asr boshlarida Xiva xonligida tashkil topgan yangi shaharlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Bog’ot B) Mo’ynoq C) Taxta D) Chorjo’y
37. XX asr boshlarida Yangi Urganchda joylashgan sanoat korxonalari xato berilgan javobni toping.
A) 11 ta paxta tozalash zavodi
B) sovun zavodi
C) ko’n zavodi
D) 2 ta tegirmon
38. Yangi Urganchda joylashgan bank bo’limlari va jamiyatlar xato berilgan javobni toping.
A) Rossiya-Osiyo va Sibir savdo bankining bo’limlari
B) pochta-telegraf idorasi
C) komission va sug’urta jamiyati vakolatxonaslari
D) angliya elchixonasining kapitali joylashgan bank
39. Xiva xonligining qaysi shahrida Rossiya-Osiyo va Sibir savdo bankining bo’limlari ochilgan?
A) Yangi Urganch B) Gurlan C) Taxta D) Chorjo’y
40. Xiva xonligining qaysi shahrida ham rossiyalik, ham mahalliy sarmoyadorlarga tegishli kapital jamlangan edi?
A) Yangi Urganch B) Gurlan C) Taxta D) Chorjo’y
41. Gurlan shahrida asosan paxta tushib ketish bilan shug’ullangan Rossiya savdogarlarining qancha idorasi mavjud edi?
A) 9 ta B) 10 ta C) 11 ta D) 12 ta
42. Gurlan shahrida mahalliy tadbirkorlarning qancha paxta tozalash zavodlari joylashgan edi?
A) 9 ta B) 10 ta C) 11 ta D) 12 ta
43. Gurlan shahrida mahalliy tadbirkorlarni aniqlang.
1. aka-uka Rizayev 2. Manuilov 3. Maksum
4. Tojiniyozov 5. Solijonov 6. Islomxo’ja
7. Abdulmakorim 8. Ilhomov
A) 1,2,3,4,5 B) 5,6,7,8
C) 1,3,5,7 D) 2,4,6,8
44. 1909-yilga kelib Xiva xonligida qancha sanoat korxonasi ishlayotgan edi?
A) 75 ta B) 92 ta C) 81 ta D) 40 ta
45. Xiva xonligida 1910-1915-yillarda kerosin va neft bilan ishlaydigan qancha sanoat korxonasi barpo etilgan?
A) 75 ta B) 92 ta C) 81 ta D) 40 ta
46. “A-Meta” sindikati qachon vujudga keldi?
A) 1908-yil B) 1909-yil C) 1910-yil D) 1911-yil
47. “A-Meta” sindikati kimlarning kapitalini birlashtirgan edi?
A) Rossiya-Osiyo banki va Madiyorov-Baqqolov
B) Sibir banki va Maksum-Tojiniyozov
C) Rossiya-Osiyo banki va Manuilov-Solijonov
D) Sibir banki va Madiyorov-Baqqalov
48. “A-Meta ” sindikati har yili Rossiyaga qancha xomashyosini eksport qilgan?
A) 2 ming tonna B) 3 ming tonna
C) 4 ming tonna D) 5 ming tonna
49. Xiva xonligida beda urug’i sotib olish bo’yicha yakkahokimlikni o’rnatgan sindikatni aniqlang.
A) “A-Meta” B) Manuilov-Solijonov
C) Xlopokindastriz D) “Moskva”
50. ……. O’rta Osiyoda ichki bozor imkoniyatlari kengaydi?
A) paxta eksportining oshishi bilan
B) Rossiya kapitali amaliyotlari tufayli
C) Tovar-pul munosabatlari rivojlanishi bilan
D) Angliya kiritgan capital tufayli
51. Xiva xonligida mayda savdogarlarning eng olis qishloqlarga ham olib borib sotadigan mahsulotlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) choy B) shakar C) samovar D) kiyim-kechak
52. Xiva xonligida metallni qayta ishlovchi asosiy ustaxona markazlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1. Buxoro 2. Xiva 3. Yangi Urganch 4. Chimboy
5. Hazorasp 6. Xonqa 7. Xo’jayli 8. Porsu 9. Alieli 10. G’azovot
A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,6,7 C) 3 D) 8,9,10
53. Xiva xonligida ko’nchilik ishlab chiqaruvchi asosiy ustaxonamarkazlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1. Buxoro 2. Xiva 3. Yangi Urganch 4. Chimboy
5. Hazorasp 6. Xonqa 7. Xo’jayli 8. Porsu 9. Alieli 10. G’azovot
A) 1,2,3,4,5,6 B) 1,2,3,6,7 C) 3 D) 8,9,10
54. Xiva xonligida qoplar va arqonlar ishlab chiqaruvchi asosiy ustaxona markazlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1. Buxoro 2. Xiva 3. Yangi Urganch 4. Chimboy
5. Hazorasp 6. Xonqa 7. Xo’jayli 8. Porsu 9. Alieli 10. G’azovot
A) 1,2,3,4,5,6 B) 1,2,3,6,7 C) 3 D) 8,9,10
55. Xiva xonligida gilamlar va kigizlar ishlab chiqaruvchi asosiy ustaxona markazlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1. Buxoro 2. Xiva 3. Yangi Urganch 4. Chimboy
5. Hazorasp 6. Xonqa 7. Xo’jayli 8. Porsu 9. Alieli 10. G’azovot
A) 1,2,3,4,5,6 B) 1,2,3,6,7 C) 3 D) 8,9,10
56. Kaspiyorti temiryo’li qachon qurilgan?
A) 1885-yil B) 1886-yil C) 1887-yil D) 1888-yil
57. Amudaryo flotiliyasi qachon ta’sis etilgan?
A) 1885-yil B) 1886-yil
C) 1887-yil D) 1888-yil
58. Xiva xonligining Rossiyaga qaramligini yanada kuchaytirgan sababni aniqlang.
A) Kaspiyorti temiryo’lining qurilishi
B) Amudaryo flotiliyasining ta’sis etilishi
C) Qo’shin sonining haddan ziyod ko’paytirilishi
D) A va B
59. Xiva xonligida sexlarda xalfa olgan avans qanday nom bilan ataladi?
A) bo’nagi B) bo’lak C) qultum D) mo’ldak
60. Quyidagi qaysi so’zning ma’nosi “yunonchadan “birgalikda ishlash” degan ma’noni anglatadi?
A) sindikat B) monopoliya C) trest D) firma
61. Quyidagi qaysi so’zning ma’nosi “tanho sotish” degan ma’noni anglatadi?
A) sindikat B) monopoliya C) trest D) firma
62. Uyda yollanib ishlaydigan hunarmandchilik bu…….
A) kasanachilik B) trest C) sex D) manufaktura
63. Bir turdagi mahsulotlar ishlab chiqaradigan korxonalarning birlashmasi bu…..
A) sindikat B) monopoliya C) trest D) firma
64. Iqtisodiyotning bir sohasidagi yakkahokimlik bu….
A) sindikat B) monopoliya C) trest D) firma
65. Xiva xonligining qaysi shaharida qoplar va arqonlar tayyorlangan?
C) Xiva B) G’azovot C) Yangi Urganch D) Chorjo’y
66. Xiva xonligida gilam va kigizlar ishlab chiqaradigan shaharlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Porsu B) Alieli C) G’azovot D) Xiva
67.
37-§. XIVA XONLIGINING TUGATILISHI.
1. Xiva xonligida Majlisning I-sessiyasida turkmanlardan qancha vakil ishtirok etdi?
A) 7 ta B) 30 ta C) 25 ta D) 20 ta
2. Xiva xoni Asfandiyorxon boshchiligidagi konservativ kuchlar necha oy o’tmasdan Majlisni tarqatib yubordi, Yosh Xivaliklarning rahnamolarini hibsga oldi?
A) 1 oy B) 2 oy C) 3 oy D) 4 oy
3. Junaidxon kim edi?
A) turkman urug’laridan birining sardori
B) Xiva xonligining devonbegisi
C) Xiva xonligining yasovulboshisi
D) turkmanlarning e’tiborli vakillaridan biri, Majlisda o’rin olgan deputat
4. Junaidxon qachon 1,5 ming kishilik otliq otryad bilan Xivani egalladi?
A) 1918-yil yanvar B) 1918-yil fevral
C) 1918-yil aprel D) 1918-yil may
5. Junaidxon Asfandiyorxonni o’ldirib, uning o’rniga kimni xon qilib ko’tardi?
A) Islomxo’ja B) Said Abdulla
C) Said Olimxon D) Said Muhammad
6. Xiva xonligiga qarshi kommunistik partiya qayerda tuzilib, to’ntarishga tayyorgarlik ko’ra boshladi?
A) Petro Aleksandrovsk B) Chorjo’y
C) Toshovuz D) Darganata
7. Xiva xonligi qachon quladi?
A) 1920-yil 2-sentyabr B) 1920-yil 2-fevral
C) 1920-yil 2-may D) 1920-yil 27-aprel
8. XIX asrning 80-yillarida Xiva xonligining qaysi tumanlarida dehqon uyushmalari vujudga kelib, kurash keskin tus ola boshladi?
1.Pitnak 2.Taxta 3.Hazorasp 4. Xiva
5.Yangi Urganch 6.Chorjo’y 7.Ko’hna Urganch
A) 1,3,5,7 B) 1,2,3,4 C) 4,5,6,7 D) 1,2,4,6,7
9. Xiva xonligida Matyoqub pishiq rahnamoligida qachon dehqonlar qo’zg’aloni bo’lib o’tdi?
A) 1900-yil B) 1901-yil
C) 1902-yil D) 1904-yil
10. Matyoqub Pishiq qo’zg’aloni bo’lib o’tgan hududlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Xonqa B) Hazorasp C) Bog’ot D) Urganch
11. Qachon Pitnak, Hazorazsp, Yangi Urganch, Ko’hna Urganch tumanlarida dehqon uyushmalari vujudga kelib, kurash keskin tus ola boshladi?
A) XIX asrning 60-yillari
B) XIX asrning 70-yillari
C) XIX asrning 80-yillari
D) XX asr boshlari
12. Xiva xonligida qachondan arzimas sabablar tufayli qo’zg’alonlar bo’lib turgan?
A) XIX asrning 60-yillari
B) XIX asrning 70-yillari
C) XIX asrning 80-yillari
D) XX asr boshlari
13. Xiva xonligida 1906-yilda muhtoj dehqonlar yirik zamindorlar yerlarini egallab ola boshlagan hududlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Yangi Urganch B) Xonqa C) Hazorasp D) Bog’ot
14. Xiva xonligida qurg’oqchilik va hosilsizlik yillarni aniqlang.
A) 1908-1909 B) 1910-1911
C) 1912-1913 D) 1914-1915
15. Xiva xonligida qaysi yillarda dehqonlar g’alayonlari keng tus oldi?
A) 1909-1917-yillar B) 1910-1917
C) 1911-1917 D) 1912-1917
16. Xiva xonligida qachon va qayerdagi qo’zg’alonlarda doimiy qo’zg’alonlar natijasida xalq o’qotar aslahalar bilan qurollanib, urush olib borish taktikasini o’rganib olgan edi?
A) 1912-Hazorasp, Xonqa
B) 1912-Xonqa, Ko’hna Urganch
C) 1913-Hazorasp, Xonqa
D) 1913-Xonqa, Yangi Urganch
17. Asfandiyorxon 1912-yilgi qo’zg’alonni bostirish uchun yuborgan o’zining 1000 kishilik eng sara qo’shini qayerda mag’lubiyatga uchratildi?
A) Alieli va Toshhovuz o’rtasida
B) Alieli va G’azovot o’rtasida
C) G’azovot va Toshovuz o’rtasida
D) Xiva va Xonqa o’rtasida
18. Xiva xonligida 1912-yilgi xalq norozilik chiqishlari qanday yangi omilni namoyon qildi?
A) qo’zg’alonchilar o’qotar aslahalar bilan qurollandi
B) qo’zg’alonchilar urush olib boorish taktikasini o’zlashtirgan edilar
C) qo’zg’alonchilar harbiy bilimga ega kishilar mavjudligi
D) A va B
19. Yosh xivaliklarning Yosh buxoroliklardan farqli jihati bu….
A) Yosh xivaliklarda aholining turli qatlamlari-dehqonlar, hunarmandlar, savdogarlar, ziyolilar va mayday mulkdorlarning bo’lishi
B) Yosh xivaliklar o’zining mukammal dasturiga ega edi
C) Yosh Xivaliklar o’zining yangi zamonaviy qurol-aslahalariga ega edi
D) Yosh Xivaliklarni Xiva xoni qo’llab-quvvatladi, Yosh buxoroliklarni Buxoro amiri qo’llab-quvvatlamadi
20. Yosh Xivaliklarning tarkibi xato berilgan javobni aniqlang.
A) dehqonlar, hunarmandlar
B) savdogarlar, ziyolilar
C) mayda mulkdorlar
D) yirik mulkdorlar va bank egalari
21. Yosh Xivaliklar rahbarlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) P.Yusupov B) B.Salimov
C) Bekjon Rahmonov D) Manuilov
22. Yosh Xivaliklar rahbarlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) P.Yusupov B) Nazir Sholikorov
C) Jumaniyoz Sultonmurodov D) T.Risqulov
23. Xiva xoni qachon “Islohotlar loyihasi”ni qabul qildi?
A) 1909-yil B) 1910-yil C) 1911-yil D) 1912-yil
24. “Islohotlar loyihasi” qaysi davlatda qabul qilingan?
A) Xiva B) Afg’oniston C) Hindiston D) Buxoro
25. Xiva xonligida qabul qilingan “Islohotlar loyihasi”ning bandlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) loyiha boshqaruv tizimini tartibga solishni nazarda tutar edi
B) loyihada xon devoni saqlab qolinib, faqat amaldorlar davlat ta’minotiga o’tkazilshi mo’ljallangan edi
C) loyihada eskicha milliy maktablarni tashkil qilish g’oyasi ham ilgari surilgan edi
D) loyiha takliflari islohotlar orqali Xiva davlati mustaqilligini tiklashga qaratilgan edi
26. Xiva xoni Asfandiyorxon hukmronlik yillarini aniqlang.
A) 1864-1910 B) 1910-1918
C) 1918-1920 D) 1909-1917
27. Asfandiyorxon 1913-yilda qaysi bosh vazirni o’ldiradi?
A) Islomxo’ja B) B.Salimov
C) P.Yusupov D) N.Sholikorov
28. Asfandiyorxonning yerlarni yangidan o’lchash va yangi soliqlarni joriy qilishga qarshi qayerda qo’zg’alonlar bo’lib o’tdi?
A) Chimboy va Xo’jayli B) Mang’it va Xo’jayli
C) Chorjo’y va Xo’jayli D) Xiva va Xonqa
29. Islomxo’ja qachon o’ldirildi?
A) 1911-yil B) 1912-yil C) 1913-yil D) 1914-yil
30. Qaysi voqeadan so’ng Asfandiyorxon asosiy tayanchi podsho hukumatidan mahrum bo’lib, bir qancha vaqt yakkalanib qoldi?
A) Rossiyadagi 1917-yil fevral voqealaridan so’ng
B) Rossiyadagi 1917-yil oktyabr voqealaridan so’ng
C) Rossiyaning 1918-yil 3-martda urushdan chiqishidan keyin
D) Rossiyaning I-jahon urushi frontlaridagi mag’lubiyatlaridan so’ng
31. Asfandiyorxon qachon Yosh Xivaliklar tuzgan manifestni imzoladi?
A) 1917-yil 26-aprel B) 1917-yil 5-aprel
C) 1917-yil 13-aprel D) 1918-yil 5-aprel
32. Asfandiyorxon imzolagan manifestga ko’ra xon hokimiyatini cheklagan deputatlar palatasini aniqlang.
A) Majlis B) Nozirlar Kengashi
C) Millat Majlisi D) Kengash
33. Asfandiyorxon imzolagan manifestga ko’ra vazirlar kengashini aniqlang.
A) Majlis B) Nozirlar Kengashi
C) Millat Majlisi D) Kengash
34. Yosh Xivaliklarning Asfandiyorxondan talab qilgan islohotlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) davlat mablag’lari sarflanishi ustidan nazorat uchun iqtisodiyot vazirligini tuzish
B) suv taqsimotini isloh qilish
C) xonlikning butun hududlarida yangi usul maktablarini tashkil qilish uchun qo’mita tuzish
D) temiryo’llar va pochta-telegraf tizimining qurilishi
35. Xiva xonligida Majlisning I-sessiyasi qachon bo’lib o’tdi?
A) 1917-yil 26-aprel B) 1917-yil 5-aprel
C) 1917-yil 13-aprel D) 1918-yil 5-aprel
36. Xiva xonligida Majlisning I-sessiyasida qancha xivalik deputatlar ishtirok etishdi?
A) 7 ta B) 30 ta C) 25 ta D) 20 ta
37. XXSR qachon tuzildi?
A) 1920-yil 2-sentyabr B) 1920-yil 2-fevral
C) 1920-yil 2-may D) 1920-yil 27-aprel
38. Hukumatning muhim voqea munosabati bilanxalqqa qilgan yozma murojati, qonun kuchiga teng hujjat bu…..
A) manifest B) konservator
C) tezis D) xartiya
39. Lotincha-eski tuzum tarafdorlari, islohotlar va o’zgarishlarga qarshi turuvchilar bu…..
A) manifest B) konservator C) tezis D) xartiya
38-§. TA’LIM TIZIMI. MATBUOT.
1. Rus hukumati tomonidan dastlab jadid maktablarida qaysi adabiyotlardan foydalanish ta’qiqlab qo’yildi?
A) turk va fors B) fors va arab
C) turk va arab D) rus va ukrain
2. Mustamlaka hukumatning jadidlarga qarshi kurashiga Turkistonda kimlar yordam berishdi?
A) mutaasib dindorlar, ruhoniylar
B) dehqonlar
C) hunarmandlar
D) savdogarlar
3. Rus podsho hukumatining tazyiqi bilan 1911-yilga kelib qancha jadid maktablari yopib tashlandi?
A) 50 ta B) 50 ga yaqin C) 50 dan ortiq D) 60 ta
4. Qaysi yilga kelib Buxoro amirligida barcha jadid maktablari yopib qo’yildi?
A) 1911-yil B) 1912-yil C) 1913-yil D) 1914-yil
5. Qaysi yilga kelib Turkistonda 50 ga yaqin jadid maktablari yopib qo’yildi?
A) 1911-yil B) 1912-yil
C) 1913-yil D) 1914-yil
6. Qaysi yildan boshlab “Turkistanskiye vedomosti” muntazam chiqa boshladi?
A) 1870-yil B) 1875-yil
C) 1906-yil D) 1913-yil
7. Turkiston general-gubernatorligining rasmiy nashrini aniqlang.
A) “Turkistanskiye vedmosti” B) “Taraqqiy”
C) “Shuhrat” D) “Xurshid”
8. O’rta Osiyoda mustamlakachilik tuzumining targ’ibotchisini aniqlang.
A) Ismoil Obidov B) N.Ostroumov
C) Rozenbax D) I.Gaspirali
9. “Turkistanskiye vedmosti” gazetasining muharriri kim?
A) I.Obidov B) N.Ostraumov
C) Nalivkin D) N.Verpokovskiy
10. “Turkistanskiye vedmosti” gazetasining o’zbek tilidagi ilovasini aniqlang.
A) “Turkiston viloyatining gazeti”
B) “Turkiston haqiqati”
C) “Turkiston ovozi”
D) “Turk millati ko’zgusi”
11. Ilk o’zbek milliy gazetasi qaysi va qachondan nashr qilina boshlandi?
A) 1906-“Taraqqiy” B) 1906-“Xurshid”
C) 1913-“Oyna” D) 1915-“Al-Izoh”
12. Turkistonda ochilgan yangi usul maktablarida o’qitilgan fanlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) tarix B) haftiyak
C) matematika D) geografiya
13. Jadid maktablaridan yetishib chiqqan ma’rifatparvarlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) G’.G’ulom B) Uyg’un
C) Oybek D) Said Ahmad
14. Qachondan Turkistonda mahalliy aholining an’anaviy ta’lim tizimida o’zgarishlar yuz bera boshladi?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr o’rtalari
C) XIX asr oxirlari D) XX asr boshlari
15. Rus mustamlakachi hukumatning manfaatlarini aks ettiruvchi maktablarni ko’rsating.
A) qorixona B) rus-tuzem
C) yangi usul D) eski maktablar
16. Mustamlaka davrigacha Turkistonda boshlang’ich ta’lim maktablarida o’qish necha yil davom etgan?
A) 4-5 yil B) 5-6 yil C) 6-7 yil C) 7-8 yil
17. Mustamlaka davrigacha Turkistonda boshlang’ich ta’lim maktablarida o’qitilgan fanlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) arab alifbosi B) harfning o’qilishi
C) harflarning talaffuzi D) Haftiyak
18. “Haftiyak” bu…..
A) Qur’oni Karimning yettita kitobi
B) Qur’oni Karimning yettidan biri
C) Qur’oni Karimning yetti nusxasi
D) yeti jilddan iborat bo’lgan diniy kitob
19. Quyidagi qaysi kitobda musulmonchilik ananalari aks etgan?
A) “Haftiyak” B) “Chor kitob”
C) “Risolai aziza” D) “Sabotul ojizin”
20. “Risolai aziza”, “Sabotul ojizin” asarlarining muallifi kim?
A) Bedil B) Maxmur C) So’fi Olloyor D) Mashrab
21. Mustamlaka davrigacha Turkistonda keyingi bosqich maktablarida o’quvchilarga o’qitilgan asarlarni tartib bilan joylashtiring.
1.”Haftiyak” 2.”Chor kitob” 3.”Risolai aziza” va ”Sabotul ojizin”
A) 1,2,3 B) 2,1,3 C) 3,1,2 D) 3,2,1
22. Kimning asari she’riy tarzda yozilgan bo’lib, unda avliyolar, payg’ambarlar hayoti haqidagi ma’lumotlar aks etgan?
A) Bedil B) Maxmur C) So’fi Olloyor D) Mashrab
23. Mustamlaka davrigacha Turkistonda keyingi bosqich maktablarida o’quvchilar fors shoiri Hofizning qaysi devonini o’rganishgan?
A) “Xo’ja Hofiz” B) “Risolai aziza”
C) “Sabotul ojizin” D) “Chor kitob”
24. Turkistonda madrasa bitiruvchilaridan to’liq o’zlashtirish talab qilingan yo’nalishlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) islom qoidalari
B) shariat ahkomlari
C) Qur’oni Karimning oyatlari va suralarining sharhi
D) g’azovot qoidalari
25. Turkistonda madrasalarda ayollarga kimlar ta’lim berishgan?
A) qori B) domla C) mudarris D) otin
26. Turkiston madrasalarida otinlar ayollarga o’qitgan fanlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) oila masalalari B) odob-axloq
C) tarbiya D) diniy-huquqiy fanlar
27. 1884-1889-yillardagi Turkiston general-gubernatorini aniqlang.
A) Kaufman B) Rozenbax
C) Duxovskoy D) Kuropotkin
28. Kim Turkistonda boshlang’ich makatblar, rus-tuzem maktablarini yaratish loyihasini ishlab chiqqan generalni aniqlang.
A) Kaufman B) Rozenbax
C) Duxovskoy D) Kuropotkin
29. Turkistondagi I-rus-tuzem maktabi qachon va qayerda ochilgan?
A) 1884-Toshkent B) 1896-Toshkent
C) 1885-Farg’ona D) 1885-Samarqand
30. I-rus tuzem maktabi kimning uyida ochilgan?
A) Muhammad Yaqub B) Mirkarimboy
C) Saidg’ani Saidazimboy D) Saidazim Saidg’aniyev
31. Turkistonda dastlab jadid maktablari qaysi shaharlarda ochilgan?
1. Buxoro 2. Toshkent 3. Qo’qon 4. Andijon 5. Xiva 6. Farg’ona 7. Samarqand 8. Xo’jayli 9. Jizzax
A) 1,3,5,7,9 B) 2,4,8,9
C) 1,2,3,4,5 D) 6,7,8,9
32. Turkistondagi I-gimnaziya qachon va qayerda ochilgan?
A) 1884-Toshkent B) 1896-Toshkent
C) 1885-Farg’ona D) 1885-Samarqand
33. Rus-tuzem maktablarida o’qish necha qismdan iborat bo’lgan?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
34. Turkistonda ochilgan I-gimnaziyada o’qitilgan fanlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) zamonaviy fanlar
B) boshqa tillar
C) kundalik turmushda zarur bo’ladigan bilimlar
D) o’quv, yozuv, hisob
35. Quyidagi xato ma’lumotni aniqlang.
A) rus-tuzem maktablarida dastlabki mashg’ulotlarni rus o’qituvchisi (o’quv, yozuv, hisob)ni o’rgatgan
B) rus-tuzem maktablarida II-bosqichda mashg’ulotlarni rus o’qituvchisi olib brogan
C) Turkistondagi I-gimnaziya 1896-yilda ochilgan
D) gimnaziyalarda zamonaviy fanlar, boshqa tillar va kundalik turmushda zarur bo’ladigan bilimlar o’qitilgan
36. Qaysi yilga kelib Turkistondagi rus-tuzem maktablarining soni 89 taga yetdi
A) 1884-yil B) 1906-yil C) 1911-yil D) 1896-yil
37. 1911-yilga kelib rus-tuzem maktablari qanchaga yetdi?
A) 87 taga B) 88 taga C) 89 taga D) 90 taga
38. “Taraqqiy” gazetasining I-soni qaysi sanada chiqqan?
A) 27-iyun B) 26-iyul C) 27-iyul D) 28 avgust
39. Qaysi gazetaning I-soni chiqqan kun O’zbekistonda matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni sifatida nishonlanadi?
A) “Oyna” B) “Xurshid”
C) “Taraqqiy” D) “Shuhrat”
40. Qaysi kun O’zbekistonda matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni sifatida nishonlanadi?
A) 25-iyun B) 26-iyun C) 27-iyun D) 28-iyun
41. “Taraqqiy” gazetasining I-muharriri kim?
A) Fitrat B) Behbudiy
C) I.Obidov D) Saidg’ani Saidazimboy
42. Qaysi gazeta 2 yillik faoliyati davomida milliy ziyolilarning vatanparvar qatlamlari tomonidan milliy ozodligini va ravnaqini tarannum ko’plab maqolalari e’lon qilingan?
A) “Sadoyi Turkiston” B) “Sadoyi Farg’ona”
C) “Turkiston viloyatining gazeti”
D) A va B
43. Yerli xalq, mahalliy aholining mustamlakachilar tomonidan atalishi bu…..
A) sart B) turk C) tuzem D) jadid
44. Arabcha-bosma asarlar-gazeta, jurnal va kitoblar majmui bu….
A) vosita B) axborot C) matbuot D) to’plam
45. Ayrim fanlarga ixtisoslashtirilgan va ular bo’yicha chuqur ta’lim beradigan o’quv muassasa bu….
A) maktab B) universitet C) gimnaziya D) madrasa
39-§. TURKISTONDA ILM-FAN TARAQQIYOTI.
1. Jadidlar tarbiyaviy maqsadlarda ……sohasidagi tadqiqotlarni rivojlantira boshladilar.
A) tarix B) fiqh C) din D) davlat
2. Jadidlar ……tarixning haqiqiy bunyodkori ekanligini o’quvchilarga tanishtira boshladilar.
A) davlat B) xalq C) millat D) inson
3. “Tarixi Turkiston” asarining muallifi kim?
A) Mulla Olim Maxdum Hoji
B) Muhammad Solih
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy
4. “Tarixi Turkiston” asarida …….bo’lgan voqealarning yilnomasi bayon etilgan edi.
A) qadimgi davrdan to Turkistonning XX asr boshlarigacha
B) qadimgi davrdan to Turkistonning 1917-yilgacha
C) qadimgi davrdan to Turkistonning XIX asr boshlarigacha
D) odam paydo bo’lgandan to Turkistonning 1917-yilgacha
5. O’zbek tilidagi ilk tarixiy asar sifatida shuhrat qozongan asarni aniqlang.
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand”
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarai Xorazmshohiy”
6. Kim Turkistonning barcha aholisiga “hozirgi dunyoda yashash, ziyoli, komil va odil” bo’lish uchun o’z vatani tarixini o’rganish da’vati bilan murojaat qildi?
A) Fitrat B) Behbudiy
C) Avloniy D) Cho’lpon
7. “Tarixi jadidai Toshkent” asarining muallifi kim?
A) Mulla Olim Maxdum Xoji
B) Muhammad Solih
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy
8. Quyidagi qaysi asar muallifning 25 yillik izlanishlaridan keyin yozilgan?
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand”
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarayi Xorazmshohiy”
9. Qaysi asar Toshkent shahrining XIX asrdagi qiyofasining batafsil yoritilganligi bilan qimmatlidir?
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand”
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarai Xorazmshohiy”
10. “Xorazm tarixi”, “Shajarayi Xorazmshohiy” asarlarining muallifi kim?
A) Mulla Olim Maxdum Xoji
B) Muhammad Solih
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy
11. “Tarixi jadidai Toshkand” asari Muhammad Solih necha yillik izlanishlaridan keyin yozilgan?
A) 20 yillik B) 25 yillik C) 30 yillik D) 35 yillik
12. Arxeolog Vyatkin yashagan yillarni aniqlang.
A) 1868-1932 B) 1869-1932
C) 1869-1933 D) 1870-1933
13. Samarqandda faoliyat yuritib, Ulug’bek rasadxonasi o’rnini izlagan sharqshunosni naiqlang.
A) Vyatkin B) Vamberi
C) Bartold D) Tolstov
14. Qachon va kim Ulug’bek rasadxonasi binosi qoldiqlarini va rasadxonaga tegishli asbob-uskunalarning bir qismini topishga muvaffaq bo’ldi?
A) 1908-Vyatkin B) 1908-Vamberi
C) 1909-Bartold D) 1909-Tolstov
15. Vyatkinning asarlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) “Zirabuloq” B) “Cho’ponota”
C) “Afrosiyob qo’rg’oni” D) “Shohizinda”
16. Quyidagi qaysi sharqshunos rus va o’zbek tillarini o’qitish bo’yicha qator darsliklar muallifidir?
A) Vyatkin B) Vamberi
C) Bartold D) Tolstov
17. Turkistonda arxeologiya havaskorlari to’garagi qachon ochilgan?
A) 1894-yil B) 1895-yil C) 1896-yil D) 1897-yil
18. Qaysi yili O’rta Osiyo mintaqasining bosh xaritasi tuzib chiqildi?
A) 1867-yil B) 1868-yil
C) 1869-yil D) 1870-yil
19. Dastlab hududni xaritalashtirish va iqlimni o’rganish uchun qayerda meteorologiya stansiyasi tashkil etildi?
A) Xiva B) Buxoro C) Samarqand D) Toshkent
20. Rossiya imperiyasi tomonidan O’rta Osiyoning tabiiy boyliklarini o’zlashtirish bilan bog’liq bo’lgan tadqiqot ishlari qachon avj oldi?
A) XIX asrning 80-yillari
B) XIX asrning 90-yillari
C) XX asr boshlari D) B va C
21. Pomir tog’ tizmasini o’rganib chiqib, sayohati davomida botanika, minerallarga oid namunalar to’plagan rus zoologi va sayyohini aniqlang.
A) Seversev B) Semyonov-Tyanshanskiy
C) Fedchenko D) Mushketov
22. Quyidagi qaysi olim Tyanshan tog’ tizmasini o’rganib, mzlik, vulqonlar haqida qiziqarli ma’lumotlar to’pladi?
A) Seversev B) Semyonov-Tyanshanskiy
C) Fedchenko D) Mushketov
23. Rus olimi Fedchenko tekshirib chiqqan hududlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Farg’ona vodiysi B) Oloy
C) Zarafshon vodiysi D) Qoraqum
24. O’rta Osiyo Olimlar jamiyati qachon tuzilgan?
A) 1867-yil B) 1871-yil C) 1893-yil D) 1895-yil
25. O’rta Osiyo olimlar jamiyati qachon o’z faoliyatini tugatdi?
A) 1867-yil B) 1871-yil C) 1893-yil D) 1895-yil
26. O’rta Osiyo olimlar jamiyati faoliyat yuritgan yillarni aniqlang.
A) 1871-1893 B) 1870-1892
C) 1872-1893 D) 1872-1892
27. O’rta Osiyo olimlar jamiyati nima uchun o’z faoliyatini to’xtatdi?
A) mutaxasislar yetishmasligi sababli
B) Rus hukumatining qarshiligi tufayli
C) mablag’ yo’qligi tufayli
D) 1892-yilgi “Vabo isyoni” tufayli
28. Turkistonda yerlarni sug’orish, dehqonchilik va yerdan foydalanish borasidagi ilg’or usullarni targ’ib etgan jurnalni ko’rsating.
A) “Oyna” B) “Al-Izoh”
C) “Turkistonning qishloq xo’jaligi”
D) “Osiyo”
29. 1876-yil……..
A) O’rta Osiyo olimlar jamiyati tuzildi
B) Turkiston muzeyi tashkil etildi
C) Toshkentda Turkiston xalq kutubxonasi tashkil etildi
D) O’rta Osiyoning xaritasi tuzildi
30. 1870-yilda…..
A) O’rta Osiyo olimlar jamiyati tuzildi
B) Turkiston muzeyi tashkil etildi
C) Toshkentda Turkiston xalq kutubxonasi tashkil etildi
D) O’rta Osiyoning xaritasi tuzildi
31. Toshkentda tashkil etilgan Turkiston xalq kutubxonasidagi kitoblarning aksariyat qismi qaysi sohaga oid kitoblar edi?
A) Turkiston tarixiga
B) Turkiston tabiatiga
C) Turkiston dehqonchiligiga D) A va B
32. Quyidagi qaysi shoir satirik she’rlarida mustamlakachi ma’murlar, hukmdorlar va ruhoniylar xatti-harakati tanqid qilgan. Erk va ozodlikni tarannum etgan she’rlari uchun zindonga tashlangan.
A) Muqimiy B) Furqat C) Zavqiy D) Avaz O’tar o’g’li
33. Turkistonda she’riyatning bir-biriga zid qanday ikkita oqimi mavjud edi?
A) so’fiylik va tanqidiy-realistik
B) nasr va nazm
C) so’fiylik va idealistik
D) nasr va idealistic
34. Muhammad Aminxo’ja Muqimiy qaysi shaharda tug’ilgan?
A) ToshkentB) Qo’qon C) Andijon D) Marg’ilon
35. Muqimiyning satirik asarlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) “Saylov ” B) “Zakotchilar” C) “Tanobchilar”
D) “Hapalak qishlog’i ahlining xonga arzi”
36. Muqimiyning sayohotnoma asarlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
A) “Qo’qondan Farg’onagacha”, “Qo’qondan Marg’ilongacha ”
B) “Qo’qondan Farg’onagacha”, “Qo’qondan Isfaragacha”,
C) “Qo’qondan Toshkentgacha”, “Qo’qondan Rishtongacha”
D) “Qo’qondan Turkistongacha”, “Qo’qondan Romitangacha”
37. Quyidagi qaysi shoira Qo’qonda yashab, ayolarning erkinligi va tenghuquqli bo’lishi uchun kurashga davit etgani uchun shahardagi mutaasib kuchlar tomonidan kaltaklandi va ko’p o’tmay hayotdan ko’z yumdi?
A) Uvaysiy B) Anbar Otin C) Ojiza D) Mehri Xotun
38. Jadid adabiyotida qaysi yildan A.Qodiriyning ilk nasriy asarlari e’lon qilindi?
A) 1909-yil B) 1910-yil C) 1911-yil D) 1912-yil
39. “Juvonboz” hikoyasi va “Baxtsiz kuyov” pyesalarining muallifi kim?
A) A.Qodiriy B) Fitrat C) Cho’lpon D) Behbudiy
40. Jadidlar xalqqa yaqinlashishning eng samarali yo’li sifatida ….ni yaratishdi?
A) she’riyat B) nasr C) milliy teatr D) nazm
41. Jadid teatrlarida 1911-1917-yillarda qancha pyesa namoyish etildi?
A) 20 ta B) 25 ta C) 26 ta D) 29 ta
42. Qaysi yillar Turkistonning turli shaharlarida teatrlar tashkil etildi?
A) 1911-1912 B) 1911-1913
C) 1911-1915 D) 1911-1917
43. “Padarkush ”asarining muallifi kim?
A) A.Qodiriy B) Fitrat C) Cho’lpon D) Behbudiy
44. Quyidagi qaysi asarda otalar va bolalarni shafqatsiz mavjudotlarga aylantirgan ma’naviy qashshoqlik mol-mulkka ruju qo’yish qattiq qoralangan edi?
A) “Baxtsiz kuyov” B) “To’y”
C) “Juvonboz” D) “Padarkush”
45. “To’y” asarining muallifi kim?
A) Qudratilla Nusratilla B) Behbudiy C)Fitrat
D) Nusratilla Qudratilla
46. Quyidagi qaysi asarda oilaviy va shaxsiy fojialar sababchisiga aylangan serchiqim ba’zi urf-odatlar va an’analar tanqid ostiga olinadi?
A) “Baxtsiz kuyov” B) “To’y”
C) “Juvonboz” D) “Padarkush”
47. Yunoncha-yer atmosferasi, uning xususiyatlari va unda bo’ladigan fizik jarayonlar haqidagi fan bu….
A) meteorologiya B) xronologiya
C) felyeton D) antropogenez
48. Fransuzcha-kundalik turmushda ro’y beradigan salbiy hodisalarni tanqid qilib yozilgan gazeta yoki jurnal maqolasi bu…..
A) afishaB) felyeton C) drama D) satira
49.«Saylov», «Tanobchilar», « Hapalak qishlog’ining xonga arz dodi» kabi asarlar muallifini aniqlang.
50. «Juvonboz» hikoyasi va «Baxtsiz kuyov pyesasi » muallifini aniqlang.
40-§. TEATR VA MUSIQA SAN’ATI
1. O’rta Osiyoning qaysi davlatida masxaraboz , qo’g’irchoqboz , raqqos kabi san’at yo’nalishlarining uyushmalari vujudga kelgan edi?
A) Qo’qon B) Buxoro C) Xorazm D) Turkiston
2. O’rta Osiyoning qaysi hududi an’anaviy teatrida 2 turkum-tomoshalar-kulgili va xatarli o’yin turlari yaxshi shakllangan?
A) Qo’qon B) Buxoro C) Xorazm D) Turkiston
3. Qachondan O’rta Osiyoning bir qancha shaharlarida an’anaviy teatr uyushmalari vujudga keldi?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr o’rtalari
C) XIX asrning II-yarmi D) XIX asr oxiri
4. XIX asrning II-yarmida bir qancha shaharlarida an’anaviy teatr uyushmalari vujudga keldi.
Bularning eng mashhurlari qaysilar edi?
A) Qo’qonda Zokir Eshon
B) Buxoroda To’la masxara
C) Andijonda Muzrob masxara
D) A va B
5. O’rta Osiyoda ayniqsa qo’g’irchoq teatrlari ommabop bo’lib, ularning mavzusi markazida …..obrazi turgan.
A) Muqbil Toshotar B) O’mrbek Laqqi
C) Afandi D) Kachal Polvon
6. Qachon Turkiston general-gubernatori taklif qilgan Samara teatri o’lkada bir necha kunlik dasturlarini namoyish etdi?
A) 1870-yil B) 1910-yil
C) 1910-1912-yillar D) 1914-yil
7. 1910-yilda rus aktrisasi Komissarjevskaya truppasining gastrollari qayerlarga uyushtirilgan?
A) Samarqand va Buxoro B) Samarqand va Toshkent
C) Buxoro va Toshkent D) Buxoro va Xiva
8. Qaysi xalqlar truppalari 1910-1912-yillarda Turkistonda gastrol tashriflari bilan bo’ldi?
A) tatar va ozarbayjon B) boshqird va arman
C) Chechen va ingush D) tatar va boshqird
9. U.Gajibekovning o’zbek jamoatchiligi orasida iliq kutib olingan musiqali pyesalarini aniqlang.
A) “Taras bulba” B) “Go’ro’g’li”
C) “Layli va Majnun” D) “Arshin mololon”
10. “Teatr-bu ibratxona” so’zlari kimga tegishli?
A) Fitrat B) Behbudiy C) Cho’lpon D) A.Qodiriy
11. Turkistonda dastlabki yozma milliy sahna asarlari qachon yaratilgan?
A) 1910-yil B) 1911-yil C) 1912-yil D) 1913-yil
12. Quyidagi asarlar va ularning mualliflari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Behbudiy-“Padarkush”
B) A.Samadov-“Mahramlar”
C) A.Avloniy-“Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari”
D) Fitrat-“Bir farangi bilan buxorolik bir mudarrisning qilgan munozaralari”
13. Quyidagi qaysi ijodkorning pyesasi o’zbek milliy teatri durdonasiga aylangan?
A) Fitrat B) Behbudiy C) Cho’lpon D) A.Qodiriy
14. Turkistondagi I-milliy teatr qayerda va kim tomonidan tashkil etilgan?
A) Samarqand-Behbudiy
B) Toshkent-Avloniy
C) Buxoro-Fitrat
D) Qo’qon-Hamza
15. A.Avloniy qachon va qayerda “Turon” nomidagi teatr truppasini tashkil etdi?
A) 1913-Samarqand B) 1914-Toshkent
C) 1915-Buxoro D) 1916-Qo’qon
16. Samarqand shahrida Behbudiy rahbarligida tashkil etilgan teatrda namoyish etilgan ilk asar qaysi?
A) “Padarkush” B) “Mahramlar”
C) “To’y” D) “Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari”
17. A.Avloniyning tashkil qilgan “Turon” teatr truppasi sahnalashtirgan I- asar qaysi?
A) “Padarkush” B) “Mahramlar”
C) “To’y” D) “Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari”
18. Qo’qon shahridagi Hamza rahbarligida tashkil etilgan havaskorlik teatrida qo’yilgan I-sahna spektakl qaysi?
A) “Padarkush” B) “Mahramlar”
C) “To’y” D) “Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari”
19. Qachon Qo’qon shahrida Hamza rahbarligida havaskorlik teatri tashkil qilingan?
A) 1911-yil B) 1914-yil
C) 1915-yil D) 1916-yil
20. Hozirgi Milliy Teatr asoschisini aniqlang.
A) Behbudiy B) Mannon Uyg’ur
C) Hamza D) A.Avloniy
21. 1916-yildan san’atga ilk qadamnini qo’ygan ijodkorlarni aniqlang.
A) Mannon Uyg’ur, Ma’suma Qoriyeva
B) Abror Hidoyatov, Tamaraxonim
C) Mannon Uyg’ur, Tamaraxonim
D) Abror Hidoyatov, Ma’suma Qoriyeva
22. O’zbek teatrining I-aktrisasini aniqlang.
A) Ma’suma Qoriyeva B) Klara Jalilova
C) To’ti Yusupova D) Ra’no Shodiyeva
23. Xorazmda maqom va musiqa maktabi qaysi Xiva xoni davrida yanada rivojlangan?
A) Muhammad Rahimxon I
B) Olloqulixon
C) Rahimqulixon
D) Muhammad Rahimxon II
24. Muhammad Rahimxoni Soniyning Xorazm maqomlari to’g’risidagi farmoni qachon e’lon qilingan?
A) 1881-yil B) 1882-yil
C) 1883-yil D) 1884-yil
25. Buxoro shahrida teatrning tashkil etilishida kimning xizmatlari beqiyos bo’lgan?
A) Behbudiy B) Mannon Uyg’ur
C) Hamza D) A.Avloniy
26. Turkistondagi dastlabki yozma milliy sahna asarini aniqlang.
A) “Padarkush” B) “Mahramlar”
C) “To’y” D) “Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari”
27. Kimning qaysi asarida “Qachonki milliy madaniyatimizning uzviy qismi bo’lgan teatr san’ati xususida so’z borar ekan, buyuk ma’rifatparvar M.Behbudiyning “Teatr-bu ibratxonadir” deb aytgan fikrini eslash o’rinlidir” deyilgan?
A) I.Karimov-“Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch”
B) I. Karimov-“O’zlikni anglash tarixni bilishdan boshlanadi”
C) A.Qahhor-“Bemor”
D) S.Ahmad-“Ufq”
28. An’anaviy xalq musiqasida hazilomuz raqslar va o’yin jo’rligida ijro etiladigan kuylar xato berilgan javobni aniqlang.
A) lapar B) yalla C) qo’shiq D) terma
29. Ananaviy xalq musiqasida baxshilar va shoirlar tomonidan ijro etiluvchi ohangdor kuylarni o’zida namoyon etgan ijodni aniqlang.
A) lapar B) yalla C) qo’shiq D) terma
30. Keng qamrovli turli kuy-ohangga ega lirik qo’shiqni aniqlang.
A) lapar B) yalla C) qo’shiq D) ashula
31. Torli-kamonchali musiqa asboblari xato berilgan javobni aniqlang.
A) g’ijjak B) qo’buz C) uchtor D) dutor
32. Torli-xoxunli cholg’u asboblarni aniqlang.
1.do’mbira 2. dutor 3.chang 4.tanbur 5.nay
6.ud 7.surnay 8.rubob
A) 1,2,4,6,8 B) 1,2,3,4,5 C) 2,4,5,7 D) 3.5.7.8
33. Torli-zarbli cholg’u asbobini aniqlang.
A) chang B) nay C) surnay D) B va C
34. Puflama-nayli cholg’u asbobini aniqlang.
A) chang B) nay C) surnay D) B va C
35. Mushtuk-puflamali cholg’u asbobi qaysi?
A) karnay B) surnay C) nay D) g’ijjak
36. Zarbli-membranali cholg’u asboblari xato berilgan javobni aniqlang.
A) doira B) nog’ora C) chindovul D) karnay
37.Toshkent shahrida «Turon» nomli testr truppasini tashkil qilgan shaxsni aniqlang.
38.Qo’qon shahrida tashkil etilgan havaskorlar teatrining rahbarini aniqlang.
39.Xorazm maqom va musiqa maktabi qaysi xiva xoni davrida rivojlandi.
41-§. ME’MORCHILIK VA TASVIRIY SAN’AT.
1. Quyidagi “Bu hayotning shafqatsiz bir qonuniyati bor. Ya’ni tarixiy murakkab va hal qiluvchi burilish pallasida har qanday millat va elat o’z ahilligi va birdamligini yo’qotadigan bo’lsa, oxir-oqibatda o’zining eng katta, tengsiz, boyligi bo’lmish mustaqilligi va ozodligidan judo bo’lishi shubhasizdir” so’zlari I.A.Karimovning qaysi asarida keltirilgan?
A) “Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch”
B) “Tarixiy xotirasiz-kelajak yo’q”
C) “O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida”
D) “O’zlikni anglash tarixni bilishdan boshlanadi”
2. Yurtboshimiz I.A.Karimov qachon bir guruh ziyolilar bilan uchrashuvida Turkistonda Rossiya imperiyasi o’tkazgan mustamlakachilik siyosatining oqibatlarini xolisona yoritish vazifasini ilgari surdi?
A) 1996-yil B) 1997-yil
C) 1998-yil D) 1999-yil
3. XIX asr oxiri va XX asr boshlarida nomlari nafaqat Buxoro amirligida balki Xiva xonligi, Turkiston va Xurosonda ham mashhur bo’lgan ustalar nomlari xato berilgan javobni aniqlang.
A) Obloqul B) Ibrohim Hofizov
C) Mo’minjon Solihov D) Shakar Murodov
4. Sitorai Mohi Hosa qachon bunyod etilgan?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr o’rtalari
C) XIX asr oxiri D) XX asr boshlari
5. Sitorai Mohi Xosa majmuasining maxsus Oqsaroy zaliga pardoz berish ishini kim boshchiligidagi bir guruh usta ganchkorlar amalgam oshirdilar?
A) Obloqul B) Odina Muhammad Murod
C) Shirin Murodov D) Shakar Murodov
6. Xorazm me’morchilik maktabining sarkorini aniqlang.
A) Obloqul B) Odina Muhammad Murod
C) Shirin Murodov D) Shakar Murodov
7. Oddiy loydan go’zal san’at asarlari yaratish va tabiyatdagi turli giyoh va o’simliklardan betakror ranglar kashf etish mumkinligini amalda isbotlab bergan kulollar nomlari to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1.Odina Muhammad Murod 2.Nurmuhammad
3.Abdujabbor 4. Obloqul 5.So’fi Muhammad Niyoz 6.Mo’minjon Solihov 7.Abdulla
A) 2,3,5,7 B) 1,2,3,4
C) 1,3,5,7 D) 4,5,6,7
8. Islomxo’ja minorasi qaysi yillarda qurilgan?
A) 1907-1910 B) 1908-1910
C) 1909-1910 D) 1910-1912
9. Islomxo’ja minorasi qaysi shaharda qurilgan?
A) Buxoro B) Xiva C) Samarqand D) Qo’qon
10. Xorazmni dunyoning eng rivojlangan davlatlari qatorida ko’rishni istagan , vatanini tashqi dunyo bilan bog’lashga intilgan, ilg’or g’oyalar bilan to’lib toshgan shaxsni aniqlang.
A) Asfandiyorxon B) Islomxo’ja
C) Salimoxun D) Matmurod devonbegi
11. Qaysi hududning yog’och o’ymakorligi, eshik, darvoza va ustunlarni o’ymakor naqshlar bilan bezab, o’sha binolarning umumiy ko’rinishiga o’ziga xoslik va jilo baxsh etgan?
A) Buxoro B) Xiva
C) Samarqand D) Qo’qon
12. Qachondan Farg’ona vodiysi me’morchiligida Yevropa me’moriy uslubidagi binolarni qurish an’analari kirib keldi?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr II-yarmi
C) XIX asr oxiri D) XX asr boshlari
13. Quyidagi qaysi inshoot XIX asr oxirida bunyod etilgan?
A) Sitorai Mohi Xosa B) Andijon jome masjudi
C) Nurullaboy saroyi D) Islomxo’ja minorasi
14. Xorazm me’morchilik maktabining e’tiborli tomonini aniqlang.
A) pershtoqlar, burjlar, shiplar o’ta nozik did va nafosat go’zalligi barq urib turgan holda xattotlik yozuvlarini o’ta mohirlik bilan uyg’unlashtirib yubora olar edilar
B) pershtoqlar, burjlar, shiplar o’ta nozik did va nafosat go’zalligi barq urib turgan holda Yevropa me’morchiligini o’ta mohirlik bilan uyg’unlashtirib yubora olar edilar
C) peshtoqlari, sinchlari, ganchlari o’ta nozik did va nafosat go’zalligi barq urib turgan holda xattotlik yozuvlarini o’ta mohirlik bilan uyg’unlashtirib yubora olar edilar
D) G’arB va Charq me’morchiligining qo’shilib o’ziga xos uslub namoyon etishida
15. Nurullaboy saroyi qachon qurilgan?
A) 1903-1912 B) 1904-1912
C) 1903-1913 D) 1904-1914
16. Nurullaboy saroyi kimning buyrug’i bilan qurilgan?
A) Muhammad Rahimxon II B) Olloqulixon
C) Asfandiyorxon D) Islomxo’ja
17. Quyidagi qaysi binolarning qurilishida ham g’arb, ham sharq me’morchiligi a’nanalaridan foydalanilgan?
A) Sitorai Mohi Xosa B) Nurullaboy saroyi C) Andijon jome masjidi D) A va B
18. Turkiston general-gubernatorligining ma’muriy va boshqa binolari qaysi shaharda qad ko’tardi?
A) Xiva B) Buxoro
C) Samarqand D) Toshkent
19. XIX asr oxiri va XX asr boshlarida tasviriy san’atning an’anaviy turlarini saqlab qolgan ijodkorlar xato berilgan javobni aniqlang.
A) Ahmad Donish B) Abdulholiq Maxdum
C) S.Siddiqov D) Ch.Axmarov
20. XIX asr oxiri-XX asr boshlarida Turkistonda tasviriy sanat qaysi hudud miniaturachilari ijodida namoyon bo’ldi?
A) Samarqand, Qo’qon, Buxoro
B) Samarqand, Xiva, Toshkent
C) Marg’ilon, Qo’qon, Buxoro
D) Samarqand, Qo’qon, Marg’ilon
21. XX asr boshlarida an’anaviy devoriy naqshlarda …….tasvirlana boshladi.
A) ilgari ishlatilmagan manzaralar-suzib borayotgan kema, temiryo’llar va hayvonlar
B) ilgari ishlatilmagan manzaralar-yurib borayotgan mashina, askarlar va hayvonlar
C) ilgari ishlatilmagan manzaralar-tabiat, peyzaj va hayvonlar
D) ilgari ishlatilmagan manzaralar-inson hayoti, xulqi va intilishi
22. Qachondan o’zbek xalqi san’atida ramziylikka xos asriy an’analarga boy-diniy-falsafiy mazmundagi naqqoshlikdan bevosita real tasviriy san’atga o’tish holati kuzatildi?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr II-yarmi
C) XIX asr oxiri D) XX asr boshlari
23. Naqsh amaliy markazi …..edi.
A) Xiva B) Buxoro
C) Samarqand D) Qo’qon
24. Qayerlik ustalarning har qanday asari o’z xususiyatlariga ega bo’lib, boshqa shaharlarda yaratilgan buyumlardan ajralib turar edi?
A) xivalik B) buxorolik
C) samarqandlik D) qo’qonlik
25. XX asr boshlarida naqsh amaliy san’atida qaysi rang baxt-saodat va omad ramzi hisoblangan?
A) oq B) qizil C) ko’k D) sariq
26. XX asr boshlarida naqsh amaliy san’atida qaysi rang quvonch va salomatlik ramzi hisoblangan?
A) oq B) qizil C) ko’k D) sariq
27. Qachon O’rta Osiyoda ananaviy devoriy naqshlarida ilgari ishlatilmagan manzaralar- suzib borayotgan kema, temiryo’llar va hayvonlar tasvirlana boshlandi?
A) XIX asr boshlari B) XIX asr II-yarmi
C) XIX asr oxiri D) XX asr boshlari