A. B. Xayitov, A. M. Akbarov personalni

Qisqacha xulosalar 
 
Tamoyil (prinsip) — qaror qabul hilishda hisobga olinishi yoki amal qilinishi 
zarur bo’lgan ilmiy asos, qoida hisoblanadi. 
Personalga  rahbarlik  boshqaruv  funktsiyasi  sifatida  boshqa  barcha 
funktsiyalarni  yagona  birlikka  birlashtirishi,  muvofiqlashtirishi,  o’zaro  bog’lashi, 
integratsiya qilishi kerak. 
Inson  resurslaridan  korxona  va  xodim  manfaatlarini  muvofiqlashtirgan  holda 
foydalanishni  ta’minlaydigan  shaxsni  rivojlantirish  ustuvorligini  e’tirof  etish 
personalni boshqarishning eng asosiy tamoyilidir. 
Boshqaruv  funktsiyasi  —  boshqaruv  faoliyatining  alohida  turi  hisoblanib, 
boshqaruv sohasida mehnat taqsimoti va ixtisoslashuviga asoslangandir. 
Boshqaruv uslublari — ishlab chiqarishni boshqarish maqsaddariga erishish uchun 
personalga boshqaruv ta’siri o’tkazish vositalaridir. 
Korxona personalini boshqarishning tashkiliy tuzilmasi ushbu korxonada tarkib 
topgan faoliyat turi, vazifalar taqsimotiga bog’liqdir. 
Personalni  boshqarishning  oddiy  tashkiliy  tuzilmasi  ikki  darajali  tuzilma 
bo’lib, kichik korxona yoki yirik kompaniya va firmalarning turli bo’lim va filiallariga 
xosdir. Bunday tizimda yuqori (rahbar) va quyi (ijrochi) daraja mavjuddir. 
Hozirgi vaqtda amalda bo’lgan me’yorlar 1 ming kishilik mehnat jamoasiga 10 

---

 
60 
nafar  personalni  boshqarish  xodimining  to’g’ri  kelishini  ko’rsatmoqda.  Odatda, 
ularning 6  tasi  maxsus  oliy  ma’lumotga, 4  tasi  to’liqsiz  oliy  ma’lumotga  ega  bo’lishi 
talab qilinadi. 
Umuman  olganda,  personalni  boshqarish  xizmati  xodimlarining  soni 
kompaniya  va  firmalarda  ish  bilan  band  bo’lganlarning  1-1,5  foizini  (yapon 
korporatsiyalarida 2,5 foizni) tashkil etadi.