A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a



Download 6,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet224/245
Sana08.07.2022
Hajmi6,54 Mb.
#757234
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   245
Bog'liq
A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

7.3 .5 . «Dastur ul-muluk»
“ D astur u l-m u lu k ” ( “ P odshohlarga q o 'lla n m a ” ) nom li qim m atli 
asam ing muallifi XVII asr tarixchisi Xoja S am andar Term iziydir. U ning
233


o 'z ismi M uham m ad Baqoxoja b o‘lib, asli Nasaf(Qarshi)lik, M ir Haydariy 
tariqati shayxlaridan biri oilasida dunyoga kelgan.
Xoja Sam andarTerm iziy Ashtarxoniylardan Abdulazizxon (1645-1681) 
va Subxonqulixon (1681—1702) bilan zamondosh bo'lgan. U 1702-yilgacha 
Qarshida raislik lavozim ida1 turgan, Abdulazizxon va Subxonqulixonning 
harbiy yurishlarida ishtirok etgan. Oxiri ana shu M ir Haydariy tariqati 
shayxlaridan ba’zilarining ig‘vosi bilan 1702-yili raislik lavozimidan iste’foga 
chiqishga m ajbur bo'ldi va um rining oxirigacha, 'aqat ilmiy faoliyat bilan 
mashg'ul bo'lgan.
Xoja S am andar Term iziy o 'z davrining keng m a ’lum otli kishilari 
jum lasidan bo'lgan. O 'sh a vaqtlarda yozilgan bir q ato r kitoblar, jum ladan 
“ M uzakkiri ahbob” , “ M uhit at-tavorix” ning m a’lum otlariga qaraganda, 
u yetuk shoir, yozuvchi va tarixchi olim bo'lgan, ilohiyot ilm ini ham
yaxshi bilgan, k o 'p sayohat qilib, nazariy bilim ini m ustahkam lagan.
Bizning zam onim izgacha olim ning ikki m uhim asari yetib kelgan. 
Bulardan biri “ D astur ul-m uluk” bo'lib, u 1695-yili va ikkinchisi “Anis 
ul-fuqaro” (“ F aqirlardo'sti”) nomi bilan m ashhur bo'lib, 1735-yiIi yozilgan. 
.
O 'zbekiston tarixini o'rganishda Xoja S am andarT erm iziyning “ Dastur 
ul-m uluk” asari zo 'rq im m a tg a ega. Asar Buxoro xonligining XVII asm ing 
70-90-yillardagi ijtimoiy-siyosiy ahvolini, shuningdek, Buxoro bilan Xiva 
xonliklari o'rtasidagi siyosiy m unosabatlam i o'rganishda katta ahamiyatga 
ega. Asarda o 'z a ro kurashlar, oliy m artabali m ansabdordar orasida keng 
tarqalgan buzuqlik, poraxo'rlik, zulm va m ehnatkash xalqning o g 'ir ahvoli 
haqida qim m atli m a’lum otlar mavjud. “ D astur ul-m uluk”da o'zbeklam ing 
etnik tarkibi haqida ham m uhim dalil va m a’lum otlam i uchratam iz.
1971-yili “ D astur ul-m uluk”asarining forsiy m atnini, ruscha taijim asi, 
zarur izohlar bilan M .A .Salohitdinova chop etdi. Asam ing o'zbekcha 
nashri 1997-yili Jabbor Esonov tom on dan am alga oshirildi.

Download 6,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish