А. Авлоний номидаги Халқ таълими ходимлари қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш Марказий институти Ж. Йўлдошев, Ф. Йўлдошева, Г. Йўлдошева

Муаммоли таълимнинг босқичлари

Муммоли вазиятни келтириб чиқариш

Муммоли вазиятни асослаш, тушунтириш

М уммоли вазиятни ўқувчилар билан биргаликда таҳлил этиш

Муммоли вазият ечимининг бир нечта усулларини аниқлаш

Муммоли вазиятнинг самарали ечимини далиллар билан асослаш

Муммонинг натижавий ечимини танлаб, ҳар томонлама баҳолаш

Муаммоли таълимнинг умумфункциялари

• 
  билимлар тизимининг ўқувчилар томонидан ўзлаштириб олиниши ва ақлий-амалий, ижодий ечимлар фаолияти;
  
• 
  мустақил равишда билимга бўлган қизиқишларининг ортиши, ўқувчининг ижодий қобилиятлари ўсиши;
  

• 
  ўқувчида диаклектик-материалистик ривожланишнинг шаклланиши.
  

Муаммоли таълимнинг ўзига хос функциялари

• 
  ижодий фикрлаш орқали билимларни ўзлаштириш шаклланади. (Айрим мантиқий ва ижодий фикрлаш фаолиятларнинг шаклланиши);
  
• 
  олган билим, малакаларини ҳаётда қўллай олишлари шаклланади (олган билимларини янги шароитда қўллай олишлари) ўқув муаммоларига мустақил йўл очиш кўникмалари ҳосил бўлади.
  
• 
  Ижодий фикрлаш тажрибалари шаклланади, илмий методлар асосида изланишга ўрганадилар, уларни амалда қўллайдилар.
  

Илмий изланиш тажриба-синовлар, педагогик амалиётлар шуни кўрсатадики, муаммоли вазиятларни ҳамма ўқув фаолиятларига нисбатан қуйидаги типларга бўлиш мумкин.
Биринчи тип.
Агар ўқувчилар олдига вазифалар қўйилиб, қўйилган масалаларга ҳаётдан ўқув материали асосида жавоб талаб килинса, муаммоли вазият келиб чиқди.
Иккинчи тип.
Ўқувчилар илгариги дарсларда олган билимларини янги мавзуни ўзлаштириш вақтида қўллаш зарурлигига учраб қолсалар. Янги мазмуннинг ечими илгариги олган билимларини ўзлаштирганликларини талаб этиб, вазиятдан чиқа олмай қолсалар.
Учинчи тип.
Муаммоли вазиятларни шундай ҳолатларда ҳам учратиш мумкинки, ўрганилган назарий билимлар ечимида мавзуни ўрганиш амалий ечимларга мос келмаса.
Тўртинчи тип.
Муаммоли вазият шундай ҳолларда ҳам учраши мумкинки, ўқув топшириғини амалда бажариш учун ўқитувчида исбот, назарий асос бўлмаса.