A. A. Yusupxodjayev,B. T. Berdiyarov


Homaki misni olovli rafinirlash jarayonining amaliyoti va



Download 2,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/102
Sana26.02.2022
Hajmi2,63 Mb.
#468659
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102
Bog'liq
OG‘IR RANGLI METALLAR METALLURGIYASI ДАРСЛИК

 
1.17.Homaki misni olovli rafinirlash jarayonining amaliyoti va 
dastgohlari 
Misni olovli rafinirlash jarayoni quyidagi ketma-ketlikda olib boriladi: 
suyuq xomaki misni avvaldan yuqori haroratda qizdirilgan (kamida 1050
0

gacha) anodli pechga quyish, haroratni kerakli me’yoriga o‘tkazish (kamida 
1100
0
C), qo‘shimchalarni oksidlash, anodli toshqolni pechdan erigan, suyuq holda 
to‘liq olish, misni avvalgi holatiga qaytarish (achitish), hosil bo‘lgan 99,99 % li 
toza misni qolipga “anod” holida quyib, qattiq holda olish kabi bosqichlardan 
iboratdir. Yuqorida qayd etilgan 6 ta bosqichli texnologik jarayonni to‘liq bajarish 
kam deganda 12–14 soat, ko‘pi bilan 30 soatgacha vaqt mobaynida olib boriladi. 
Chunki bunda asosiy omillardan biri xomaki misdagi mis va qo‘shimchalarning 
kimyoviy tarkibi, issiqlikning o‘zgarishi, agregatning hajmi, quyilishi kerak 
bo‘lgan qoliplarning unumdorligi, qaytaruvchi reagentlarning turi (ko‘mir, o‘tin, 
tabiiy gaz, vodorod va hokazo)ga bog‘liqdir. 
Jarayon asosan 1150–1170
0
C harorat ostida boradi. Haroratni oshirish bilan 
biroz unumdorlik ortishi mumkin, biroq bu qaytaruvchi moddaning ko‘proq sarf 
bo‘lishiga, erigan birikmada Su
2
O ning o‘ta ortib ketishiga olib keladi. Shuning 
uchun ham haroratni mis metalining erish haroratidan 80–100
0
C yuqori haroratda 
olib borish maqsadga muvofiq va eng optimal me’yoriy harorat hisoblanadi. 
1.17-rasmda ko‘rsatilganidek, olovli tozalash qo‘zg‘aluvchan aylanma 
anod pechlarida olib boriladi. 
Xomaki misni olovli tozalashdan asosiy maqsad – keyingi jarayon elek-
trolitik tozalashga yaroqli qattiq holdagi zich anodlar olish va qo‘shimcha 
ikkilamchi metallarni yo‘qotishdir. Qo‘shimcha metallarning borligi elektroliz 


114 
jarayoniga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Anodlarni xomaki misdan ham qoliplarga 
quyish mumkin, faqat elektroliz ko‘rsatkichlari, zich anodga nisbatan, ancha 
yaroqsizroqdir.
Xomaki misdagi qo‘shimcha metallarni uch guruhga bo‘lish mumkin:
1) nisbatan oson va to‘la ajralib chiqadigan elementlar – Zn, Fe, S; 
2) qisman ajralib chiqadiganlar – As, Sb, Bi, Ni; 
3) umuman ajralib chiqmaydiganlar – Au, Ag; 

Download 2,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish