A. A. Shernaev, N. E. Jiyanova

Компетенция даражаси бўйича солиқлар таснифи
 
Умумдавлат солиқлари 
Маҳаллий солиқлар 
Юридик шахслардан олинадиган 
фойда солиғи 
Жисмоний шахслардан олинадиган 
даромад солиғи  
Мулк солиғи 
Қўшилган қиймат солиғи
 
Ер қаъридан фойдаланувчилар 
учун солиқлар ва махсус тўловлар
 
Сув ресурсларидан 
фойдаланганлик учун солиқ 
Фиксирланган солиқ 
Ер солиғи
 
Ягона солиқ тўлови 
Ободонлаштириш ва ижтимоий 
инфратузилмани ривожлантириш солиғи 
Ягона  ер солиғи 
транспорт воситалари учун бензин, 
дизель ѐқилғиси ва газ истеъмоли учун 
солиқ  
айрим турдаги товарлар билан чакана 
савдо қилиш ҳуқуқи ва айрим турдаги 
хизматларни кўрсатиш учун йиғимлар  
Акциз солиғи
 
 
 

---

 
5.3. 2017-2019 yillar uchun O„zbekiston Respublikasi Davlat 
byudjeti daromadlarida to„g„ri soliqlar tahlili 
 
Davlat  byudjeti  daromadlari  amaldagi  qonunchilikka  muvofiq 
belgilangan tartibda va miqdorlarda byudjetning daromad qismiga kelib 
tushayotgan majburiy to‗lovlarni o‗zida aks ettiradi. Ushbu to‗lovlarning 
turlari,  ularni  shakllantirish  va  byudjet  tizimining  tegishli  darajasiga 
o‗tkazish  tartibi  O‗zbekiston  Respublikasi  davlat  byudjetini  tuzish  va 
ijro etish qoidalari bilan belgilanadi. 
O‗zbekiston  Respublikasining  Davlat  byudjeti  loyihasi  umuman 
mamlakat  iqtisodiyoti  rivojlanishining  makroiqtisodiy  ko‗rsatkichlari, 
shuningdek,  Qoraqalpog‗iston  Respublikasi  va  mahalliy  byudjetlar 
prognozlariga  muvofiq daromadlar va xarajatlar bo‗yicha tuziladi. 
Ma‘lumki,  O‗zbekiston  Respublikasining  konsolidatsiyalashgan 
byudjeti  O‗zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi  tomonidan  moliya 
yili  yakunlari  bo‗yicha  tahliliy  maqsadlar  uchun  hamda  byudjet  tizimi 
byudjetlarining 
(byudjet 
tashkilotlarining 
byudjetdan 
tashqari 
jamg‗armalari  bundan  mustasno)  barcha  tushumlari  va  xarajatlarini 
hamda  O‗zbekiston  Respublikasi  Tiklanish  va  taraqqiyot  jamg‗armasi 
mablag‗larini,  ular  o‗rtasidagi  transfertlarni  hisobga  olmagan  holda 
hisobga  olib  borish  uchun  tuziladi.  O‗zbekiston  Respublikasining 
konsolidatsiyalashgan  byudjeti  Davlat  byudjeti,  davlat  maqsadli 
jamg‗armalarining  byudjetlari,  shuningdek,  O‗zbekiston  Respublikasi 
Tiklanish va taraqqiyot jamg‗armasi mablag‗laridan iborat bo‗ladi. 
O‗zbekiston  Respublikasi  soliq  siyosatini  takomillashtirish 
Konsepsiyasida soliqqa tortish tizimini tubdan isloh etish, shu jumladan, 
soliqlar  va  majburiy  to‗lovlarni  qisqartirish,  samarasiz  soliq 
imtiyozlarini bekor qilish ko‗zda tutilgan.  
Qulay  raqobatli  muhit  yaratish,  soliq  qonunchiligi  barqarorligi  va 
soddalashtirilishini  ta‘minlash,  soliq  yuklamasini  kamaytirish, 
respublikamizning  investitsion  jozibadorligini  oshirish  hamda  soliq 
ma‘muriyatchiligini takomillashtirish konsepsiyaning asosiy maqsadlari 
hisoblanadi.  

---

Shu sababli, 2019-yilda mamlakatimizda amalga oshirilishi ko‗zda 
tutilgan soliq siyosatiga asosan soliq tizimida mavjud soliqlarni undirish 
bo‗yicha  belgilangan  stavkalarda  bir  qator  o‗zgarishlarni  kuzatish 
mumkin (1-jadval). 
2018-yilda 
yuridik 
shaxslarning 
foyda 
solig‗i 
hamda 
obodonlashtirish  va  ijtimoiy  infratuzilmani  rivojlantirish  solig‗i 
birlashtirilib, soliq stavkasi amaldagi 15,5 foiz o‗rniga 14 foiz (banklar 
uchun  22  foiz)  qilib  belgilangan  edi.  2019-yilda  ushbu  soliq  stavkasi  2 
punktga kamaytirilib, 12 foiz (banklar uchun 22 foiz)ni tashkil etmoqda. 
Yuridik  shakxslarning  mol-mulk  solig‗i  stavkasi  esa  amaldagi  5  foiz 
o‗rniga 2 foiz qilib belgilandi.  
2018-yilda  jismoniy  shaxslarning  daromad  solig‗i  bo‗yicha 
uchinchi va to‗rtinchi shkaladagi stavkalari 0,5 foizga pasaytirilib, 16,5 
va  22,5  foiz  qilib  belgilangan  edi,  2019-yildan  ushbu  stavkalar 
umumlashtirilib, yagona 12 foizli soliq stavkasi joriy etildi. 
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq o‗tgan yildan 
boshlab  mol-mulkning  inventar  qiymatidan  emas,  kadastr  qiymatidan 
hisoblanishi  joriy  etilib,  soliqning  asosiy  stavkasi  1,7  foiz  o‗rniga  0,2 
foiz qilib belgilangan edi.  
1-jadval