A. A. Qaxxarov, yu. Sh. Avazov, U. A. Ruziyev kompyuter tizimlari va tarmoqlari

8.16-rasm. Shisha tolali kabel uchun ST-razyemi
Standartga binoan 10BASE-FL uskunasida multimodli kabel va 850 nm tо‘lqin uzunlikdagi yorug‘lik ishlatiladi, lekin yaqin kelajakda bir modli kabelga о‘tish ehtimoli yо‘q emas. Segmentda (kabel va razyemlarda) jami optik yо‘qotish 12,5 dB dan oshmasligi kerak. Bunda kabelning 1 km qismiga yо‘qolish 4-5 dB atrofida bо‘ladi , razyemdagi yо‘qolish esa – 0,5 dan 2,0 dB atrofida bо‘ladi (bu kattalik razyem о‘rnatilishiga juda ham bog‘liqdir). Yо‘qotishning faqat shu kattaliklarida aloqani ravon ta’minlashga kafolat beriladi. Amalda tavakkal qilmaslik uchun kabel uzunligini ruxsat etilgan uzunligidan 10% kam olib ishlatish yaxshi natija beradi.



8.17-rasm. Shisha tolali kabel uchun SS-razyemi (ikkitali).
8.18-rasmda kompyuterlarni “passiv yulduz” topologiyasida shisha tolali kabel yordamida ulashga misol keltirilgan.



8.18-rasm. 10 BASE-FL standarti yordamida kompyuterlarni tarmoqqa ulash .
Ikkita kompyuterni shisha tolali kabel yordamida ulanganda, eng kam qurilmalar tо‘plami о‘z ichiga quyidagi elementlarni oladi:

• 
  transiver razyemlari bilan ikkita tarmoq adapterni;
  
• 
  ikkita shisha tolali transiverni (FOMAU);
  
• 
  ST – razyemli ikkita shisha tolali kabelni (yoki SS yoki MIC razyemli);
  

Agarda kompyuterlar soni ikkitadan kо‘p bо‘lsa, shisha tolali portlari bо‘lgan konsentratorlarni ishlatish kerak. Har bir kompyuter transiver hamda transiver kabeli bilan va shuningdek tegishli razyemli ikkita shisha tolali kabellar bilan ta’minlangan bо‘ladi.