A. A. Q od irov t ib b iy o t


S .G .Z IB E L IN



Download 17,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet73/99
Sana28.06.2022
Hajmi17,84 Mb.
#712517
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   99
Bog'liq
2021-02-22603383da9fe88256 Tibbiyot tarixi (Qodirov A.) - 2005 y.

124


S .G .Z IB E L IN
Z ibelin Sem yon G erasim ovich 1735-yilda M oskvada ruhoniy oilasida 
d unyoga keldi. U yoshligidanoq qobiliyatli va h a r narsaga q iziq uv chan 
bola b o ‘lgan ekan.
S.G .Z ibelin m aktabda boshlang‘ich ta ’lim ni olganidan so‘ng M oskvada 
o ch ilg an slo v y an -g rek -lo tin akadem iyasiga o ‘qishga kiradi. 1755-yilda 
M oskva d o rilfu n u n i tashkil etilg an id a S .G .Z ib elin bir n e c h a b o sh q a 
ta la b a la r b ila n d o rilfu n u n n in g u m u m iy t a ’lim b o ‘lim iga o ‘tadi.
S .G .Z ibelin tibbiyotga ju d a qiziqardi. Moskva dorilfununida esa tibbiyot 
fakulteti h ali ish bosh lam ag an edi. S h u ning u c h u n ch e t elga o ‘qishga 
ketdi. S .G .Z ib e lin ch e t elda (G o llan d iy a d a) L eyden d o rilfu n u n in in g
tib b iy o t fakultetiga o ‘qishga kirdi. U y erda m uvaffaqiyatli o ‘qib, 1764- 
yilda tugatib, bilimli hakim b o ‘lib Rusiyaga qaytib keldi. Bu vaqtda M oskva 
d o rilfu n u n in in g tibbiyot fakulteti h am ishlay boshlagan edi. S .G .Z ib elin
shu fakultetga professor qilib tayinlandi. U vaqtlarda Rusiyada fan sohasida 
m utaxassislar ju d a kam edi. S huning u c h u n S .G .Z ibelin bir n ech a fandan 
dars berardi. X ususan, anatom iya, terapiya, jarrohiya va kim yo fanlaridan 
leksiya o ‘q ird i. L ekin, S .G .Z ib e lin asosan tera p iy a soh asid a m utaxassis 
edi. Shuning uchun bu fanni o'qishga alohida aham iyat berardi: talabalarga 
k o ‘p ro q am aliy tib b iy o tn i singdirishga h arak at qilardi. Leksiya v aq tid a 
h a r xil k asallik lar bilan o g ‘rigan b e m o rla rn i nam oy ish qilardi.
S .G .Z ibelin o ‘z zam onasining ilg‘o r kishilardan edi. U doim yangilikka 
intilar, talabalarga ham tibbiyot sohasidagi yangiliklami yetkazishga harakat 
qilardi. R u sla rd an k o ‘p ro q m utaxassislar yetishib chiqishiga alo h id a 
aham iyat berardi. 0 ‘zi c h u q u r bilim li olim va tajribali ja m o a t arbobi edi. 
O lim sifatida o ‘sha vaqtdagi ilg‘o r ilmiy fikr pozitsiyasida turardi. A m m o, 
kasalliklarning m ohiyati m asalasida inson konstitutsiyasi (m izoji)ga am al 
qilardi.
S .G .Z ib e lin tajribali pedagog h am edi. U o ‘z leksiyalarini yuksak 
saviyada o'qirdi. U ning o ‘z leksiya o ‘qish uslubi bor edi. M asalan, leksiyani 
o dd iy m iso llard an boshlab, so 'n g m u rakkab m u am m o larg a o ‘tard i. H a r 
b ir kasallikni bayon qilishda, a w a l shu kasal b o ig a n a ’zoning tuzilishini 
(a n ato m iy a sin i), u n in g funksiyalarini b ay o n etib , so ‘ng patologiyasiga 
o 'tard i. S h u n d an keyin kasallik sababini ko ‘rsatib, uni davolash usullarini 
bayon etardi. B unda shu kasallikda beriladigan dori retseptini tuzishn i va 
un i tayyorlash usullarini k o ‘rsatard i. O lim gigiyena m asalalari, h a r xil 
kasalliklarda ovqat iste’m ol qilish qoidalariga ham katta aham ijat berardi.
S.G .Z ibelinning ta ’kidlashicha gigiyena qoidalariga rioya qilish, yaxshi 
sifatli ovqat iste’m ol qilish kishilarni k o ‘p kasalliklardan saqlaydi. O lim
125


o d am organ izm i, unin g ruhiy ho lati ju d a m urakk ab tizim ekanligini 
k o ‘rsa tib , h a r b ir individga n isb a ta n a lo h id a m u n o sa b a td a b o ‘lish 
kerakligini uqdirardi.
S .G .Zibelin o ‘z dunyoqarashi nuqtai nazaridan ilg‘o rf a n tushunchasiga 
yaqin turardi. U odam organizm ida sodir b o'lu vch i fiziologik va patologik 
jarayo nlam i tushunishda tajriba (eksperim ent)ni birinchi o ‘ringa q o ‘yardi. 
U m um an Zibelin ilg‘or fikrli olim edi. S .G .Z ibelin M oskva dorilfununida 
35 yil xizm at qilib, 1802-yilda 67 yoshida vafot etdi.

Download 17,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish